Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ZiriTadi erTeulebis gansazRvra<br />
sigrZis erTeuli _ metri tolia vakuumSi brtyeli eleqtromagni-<br />
turi talRis gavlili manZilis wamis 1 , nawilSi.<br />
299792458<br />
masis erTeuli _ kilogrami aris kilogramis saerTaSoriso proto-<br />
tipis masa, damzadebuli platina-iridiumis Senadnobisgan (Pl 90%, Ir 10%)<br />
cilindruli sawonis formiT, diametriT da simaRliT toli 39 mm.<br />
drois erTeuli _ wami drois Sualedia, romelic tolia cezium-<br />
133-is atomis ZiriTadi mdgomareobis zenazi urTierTqmedebis or dones<br />
Soris gadasvlis Sesabamisi gamosxivebis 9192631770 periods.<br />
denis Zalis erTeuli _ amperi aris iseTi mudmivi denis Zala,<br />
romelic vakuumSi erTmaneTisagan 1 metriT daSorebul or paralelur,<br />
usasrulod grZel da mcire diametris gamtarebSi gavlisas, sigrZis<br />
7<br />
yovel metrze iwvevs 2⋅10<br />
niutonis tol urTierTqmedebis Zalas.<br />
temperaturuli erTeuli _ kelvini tolia wylis sammagi wertilis<br />
Termodinamikuri temperaturis<br />
1 nawilis.<br />
273,<br />
16<br />
nivTierebis raodenobis erTeuli _ moli aris sistemis nivTierebis<br />
raodenoba, romelic Seicavs imdenive struqturul elements (molekulas,<br />
ions, atoms) ramdeni atomicaa 0,012 kg C 12 naxSirbadSi.<br />
sinaTlis Zalis erTeulia _ kandela. kandela tolia sinaTlis<br />
Zalis mocemuli mimarTulebiT sinaTlis wyarodan, romelic uSvebs<br />
12<br />
monoqromatul gamosxivebas 540⋅10 hc sixSiriT da sinaTlis<br />
1 3t<br />
energetikuli Zala am mimarTulebiT Seadgens .<br />
683 sr<br />
SI sistemis damatebiTi erTeulebia: brtyeli kuTxis _ radiani,<br />
romelic tolia wris or radiuss Soris kuTxis, romlis momWimavi<br />
rkalis sigrZe radiusis tolia.<br />
sxeulovani kuTxis _ steradiani, romelic iseTi sivrculi kuTxea,<br />
romlis wvero moTavsebulia sferos centrSi da sferos zedapirze<br />
amokveTs misi radiusis kvadratis tol farTs.<br />
8