01.03.2013 Views

fizikis kursi

fizikis kursi

fizikis kursi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ZiriTadi erTeulebis gansazRvra<br />

sigrZis erTeuli _ metri tolia vakuumSi brtyeli eleqtromagni-<br />

turi talRis gavlili manZilis wamis 1 , nawilSi.<br />

299792458<br />

masis erTeuli _ kilogrami aris kilogramis saerTaSoriso proto-<br />

tipis masa, damzadebuli platina-iridiumis Senadnobisgan (Pl 90%, Ir 10%)<br />

cilindruli sawonis formiT, diametriT da simaRliT toli 39 mm.<br />

drois erTeuli _ wami drois Sualedia, romelic tolia cezium-<br />

133-is atomis ZiriTadi mdgomareobis zenazi urTierTqmedebis or dones<br />

Soris gadasvlis Sesabamisi gamosxivebis 9192631770 periods.<br />

denis Zalis erTeuli _ amperi aris iseTi mudmivi denis Zala,<br />

romelic vakuumSi erTmaneTisagan 1 metriT daSorebul or paralelur,<br />

usasrulod grZel da mcire diametris gamtarebSi gavlisas, sigrZis<br />

7<br />

yovel metrze iwvevs 2⋅10<br />

niutonis tol urTierTqmedebis Zalas.<br />

temperaturuli erTeuli _ kelvini tolia wylis sammagi wertilis<br />

Termodinamikuri temperaturis<br />

1 nawilis.<br />

273,<br />

16<br />

nivTierebis raodenobis erTeuli _ moli aris sistemis nivTierebis<br />

raodenoba, romelic Seicavs imdenive struqturul elements (molekulas,<br />

ions, atoms) ramdeni atomicaa 0,012 kg C 12 naxSirbadSi.<br />

sinaTlis Zalis erTeulia _ kandela. kandela tolia sinaTlis<br />

Zalis mocemuli mimarTulebiT sinaTlis wyarodan, romelic uSvebs<br />

12<br />

monoqromatul gamosxivebas 540⋅10 hc sixSiriT da sinaTlis<br />

1 3t<br />

energetikuli Zala am mimarTulebiT Seadgens .<br />

683 sr<br />

SI sistemis damatebiTi erTeulebia: brtyeli kuTxis _ radiani,<br />

romelic tolia wris or radiuss Soris kuTxis, romlis momWimavi<br />

rkalis sigrZe radiusis tolia.<br />

sxeulovani kuTxis _ steradiani, romelic iseTi sivrculi kuTxea,<br />

romlis wvero moTavsebulia sferos centrSi da sferos zedapirze<br />

amokveTs misi radiusis kvadratis tol farTs.<br />

8

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!