fizikis kursi

α − talRis sawyisi faza
⎛ x ⎞
ω⎜t
− ⎟ + α − talRis fazaa
⎝ v ⎠
v − talRis gavrcelebis siCqare
x t droSi talRis gavlili gzaa.
2π
ω
talRuri ricxvi k = = ,
λ v
sadac λ talRis sigrZea, ω − wriuli sixSire, v − talRis siCqare.
talRuri veqtoria k , romlis moduli tolia talRuri ricxvis,
mimarTulia talRuri zedapiris marTobulad.
brtyeli talRis gantoleba, romelic vrceldeba k veqtoriT
gansazRvruli mimarTulebiT, iqneba:
ξ ( r , t)
= Acos(
ωt
− kr
+ α).
sadac r − dakvirvebis wertilis radius veqtoria;
α − rxevis faza r = 0 wertilSi, rodesac t = 0,
anu rxevis faza
koordinatTa saTaveSi.
4.8. talRuri gantoleba
talRuri gantoleba _ meore rigis diferencialuri gantolebaa da
aRwers talRebis gavrcelebas erTgvarovan da izotropiul garemoSi:
an
2 2 2
2
∂ ξ ∂ ξ ∂ ξ 1 ∂ ξ
+ + =
2 2 2 2 2
∂x
∂y
∂z
v ∂t
Δξ
=
66
1
2
∂ ξ
2 2
v ∂t
sadac ξ -fizikuri sididea, axasiaTebs SeSfoTebis gavrcelebas
garemoSi v siCqariT, Δ- laplasis operatori
∂
Δ =
∂
2
∂
+
∂
2
2
∂
+
z
2 2
x y ∂
brtyeli talRisTvis talRuri gantoleba Caiwereba:
2
2
∂ ξ
1 ∂ ξ
= 2 2 2
∂x
v ∂t
2