fizikis kursi
fizikis kursi fizikis kursi
miRebuls ciolkovskis m0 v = u ln m formula ewodeba. is miRebulia ararelativisturi moZraobisTvis. ∑ i impulsis momentis mudmivobis kanoni da sivrcis izotropiuloba dinamikis ZiriTadi kanonis Tanaxmad, d L = ∑ M dt sadac L- sistemis impulsis momentia. Caketili sistemisTvis M = 0, miviRebT: d L = 0, dt 51 i L = const, an I ω = const miRebuli warmoadgens impulsis momentis mudmivobis kanons: Caketili sistemis impulsis momenti mudmivi sididea, rac bunebis fundamentaluri kanonia. is dakavSirebulia sivrcis izotropiulobasTan, anu fizikuri kanonebis invariantobasTan koordinatTa sistemis RerZebis mimarTulebis mimarT (Caketili sistemis SemobrunebasTan sivrceSi nebismieri kuTxiT). amgvarad, Caketil sistemebSi sami fizikuri sidide _ energia, impulsi da impulsis momenti – mudmivi sidideebia. isini koordinatebis da siCqareebis funqciebia da maT moZraobis integralebi ewodebaT. impulsis mudmivobis kanoni SeiZleba SevamowmoT mbrunavi skamis saSualebiT, romelzec zis adamiani, Tu brunvis dros adamiani xelebs gaSlis, misi inerciis momenti gaizrdeba da kuTxuri siCqare Semcirdeba. xelebis daSvebis dros inerciis momenti Semcirdeba, xolo kuTxuri siCqare imatebs.
2.6 sxeulTa wonasworobis pirobebi. myari sxeulis moZraoba aRiwereba Semdegi gantolebebiT: d � � gare dL � gare ( mvc ) = ∑ F , = ΣM dt dt sadac – m sxeulis masaa, vc � - misi masaTa centris siCqarea. myari sxeulis wonasworobis pirobebia: 1. sxeulze modebuli gareSe ZalTa tolqmedi unda iyos nuli: gare Σ F = 0 � 2. gareSe ZalTa momentebis tolqmedi sxeulis nebismieri wertilis mimarT unda iyos nuli ΣM = 0 � es veqtoruli pirobebi eqvivalenturia sami skalarulis: gare ΣM = 0 , ΣM = 0 ΣM = 0 x y gare 52 z gare 3. relativisturi meqanika 3.1. fardobiTobis Teoriis safuZvlebi. ainStainis postulatebi Tanamedrove fizika Camoyalibda mas Semdeg, rac ainStainis mier Seiqmna fardobiTobis specialuri Teoria. es Teoria warmoadgens sivrce-droze Tanamedrove Sexedulebebs, romelic niutonis Teoriis msgavsad varaudobs, rom dro erTgvarovania, xolo sivrce erTgvarovani da izotropiulia. amasTan erTad is uaryofs klasikuri fizikis ZiriTad daSvebebs eTeris Teoriis, sivrcisa da drois absoluturobis Sesaxeb. fardobiTobis principi, urTierTqmedebis gavrcelebis maqsimaluri siCqaris debuleba da sinaTlis siCqaris invariantoba _ warmoadgens ainStainis fardobiTobis specialuri Teoriis, relativisturi Teoriis ZiriTad principebs. mas safuZvlad udevs ainStainis mier formulirebuli ori postulati:
- Page 1 and 2: v. melaZe fizikis kursi (I nawili)
- Page 3 and 4: fizikis kursis pirveli nawili _ meq
- Page 5 and 6: molekuluri fizika 68 5. idealuri ai
- Page 7 and 8: fizikuri sidideebi, ganzomileba, er
- Page 9 and 10: ZiriTadi erTeulebis gansazRvra sigr
- Page 11 and 12: laTinuri anbani berZnuli anbani A,
- Page 13 and 14: sxeulis umartivesi fizikuri modelia
- Page 15 and 16: es gamosaxulebebi gansazRvraven saS
- Page 17 and 18: 2 dv v1 a τ = τ , an = n dt R τ
- Page 19 and 20: unviTi moZraobis dros sxeulis yvela
- Page 21 and 22: 1 ω υ = = T 2π 1 [ ] = wm υ =wm
- Page 23 and 24: 2. dinamika 2.1. materialuri wertil
- Page 25 and 26: niutonis meore kanoni. sxeulze momq
- Page 27 and 28: klasikur (niutonis) meqanikaSi gani
- Page 29 and 30: inerciuli da arainerciuli sistemebi
- Page 31 and 32: nax. 16. k- drekadobis koeficientia
- Page 33 and 34: xaxunis Zalebi xaxunis Zalebi warmo
- Page 35 and 36: 4. Tu sxeuli raRac ZaliT ekroba ver
- Page 37 and 38: omelic SemosazRvrulia Fr (r) mrudiT
- Page 39 and 40: 2 2 k mv 2 mv1 A = ΔW = − 2 2 sa
- Page 41 and 42: Zala da potenciuri energia davuSvaT
- Page 43 and 44: Zalis momenti _ fsevdoveqtoria, mis
- Page 45 and 46: mTeli sxeulis inerciis momenti I ud
- Page 47 and 48: ar icvleba droSi ( I z = const). im
- Page 49 and 50: dros. iqneba: am formuliT gamoiTvle
- Page 51: d p dt = 50 ∑ sadac p sistemis im
- Page 55 and 56: Seeqmna masSi sinaTlis gavrcelebisa
- Page 57 and 58: 3. siCqareTa Sekrebis kanoni. galil
- Page 59 and 60: 4. rxevebi da talRebi. 4.1. rxeva.
- Page 61 and 62: mocemulia wanacvlebis, siCqaris da
- Page 63 and 64: sadac A da B sawyisi amplitudebia,
- Page 65 and 66: sadac A 0 sawyisi amplitudaa milevi
- Page 67 and 68: α − talRis sawyisi faza ⎛ x
- Page 69 and 70: 3π A = 2A 2... md amplituda maqsim
- Page 71 and 72: sxeulis simkvrive _ ewodeba sxeulis
- Page 73 and 74: _ molekulebis saSualo kvadratuli si
- Page 75 and 76: -s damokidebuleba -ze mocemulia nax
- Page 77 and 78: ganawilebis funqcia eqvemdebareba n
- Page 79 and 80: Tavisufali gadarbenis gamoTvla mart
- Page 81 and 82: sadac da Sinagani energiis mniSvnel
- Page 83 and 84: e.i. kuTri siTbotevadoba siTbos is
- Page 85 and 86: adiabaturi gafarToebis muSaoba sada
- Page 87 and 88: ciklis dros. _ siTburi manqanis mie
- Page 89 and 90: nebismieri ciklisaTvis Termodinamik
- Page 91 and 92: entropiis warmodgena, rogorc damouk
- Page 93 and 94: maxloblobaSi. Tu nivTiereba imyofeb
- Page 95 and 96: temperaturis gadidebiT grafiki iwev
- Page 97 and 98: cdomilebaTa sruli Teoriis ganxilva
- Page 99 and 100: sadac , , - pirdapiri gazomvebis ab
- Page 101 and 102: diferencialebi Secvlilia fizikur si
2.6 sxeulTa wonasworobis pirobebi.<br />
myari sxeulis moZraoba aRiwereba Semdegi gantolebebiT:<br />
d � � gare dL � gare<br />
( mvc<br />
) = ∑ F , = ΣM<br />
dt<br />
dt<br />
sadac – m sxeulis masaa, vc � - misi masaTa centris siCqarea.<br />
myari sxeulis wonasworobis pirobebia:<br />
1. sxeulze modebuli gareSe ZalTa tolqmedi unda iyos nuli:<br />
gare<br />
Σ F = 0<br />
�<br />
2. gareSe ZalTa momentebis tolqmedi sxeulis nebismieri wertilis<br />
mimarT unda iyos nuli<br />
ΣM = 0<br />
�<br />
es veqtoruli pirobebi eqvivalenturia sami skalarulis:<br />
gare<br />
ΣM<br />
= 0 , ΣM<br />
= 0 ΣM<br />
= 0<br />
x<br />
y<br />
gare<br />
52<br />
z<br />
gare<br />
3. relativisturi meqanika<br />
3.1. fardobiTobis Teoriis safuZvlebi. ainStainis postulatebi<br />
Tanamedrove fizika Camoyalibda mas Semdeg, rac ainStainis mier<br />
Seiqmna fardobiTobis specialuri Teoria. es Teoria warmoadgens<br />
sivrce-droze Tanamedrove Sexedulebebs, romelic niutonis Teoriis<br />
msgavsad varaudobs, rom dro erTgvarovania, xolo sivrce erTgvarovani<br />
da izotropiulia. amasTan erTad is uaryofs klasikuri <strong>fizikis</strong> ZiriTad<br />
daSvebebs eTeris Teoriis, sivrcisa da drois absoluturobis Sesaxeb.<br />
fardobiTobis principi, urTierTqmedebis gavrcelebis maqsimaluri<br />
siCqaris debuleba da sinaTlis siCqaris invariantoba _ warmoadgens<br />
ainStainis fardobiTobis specialuri Teoriis, relativisturi Teoriis<br />
ZiriTad principebs. mas safuZvlad udevs ainStainis mier<br />
formulirebuli ori postulati: