Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2. dinamika<br />
2.1. materialuri wertilis dinamika<br />
klasikuri dinamika Seiswavlis sinaTlis siCqaresTan SedarebiT<br />
mcire siCqareebiT moZravi makroskopuli sxeulebis moZraobis kanonebs,<br />
sxeulTa urTierTqmedebis gaTvaliswinebiT.<br />
dinamikas safuZvlad udevs niutonis sami kanoni, romlebic<br />
samarTliania yvela saxis nivTieri makroskopiuli obieqtebisTvis.<br />
radgan movlenebs vswavlobT sivrcesa da droSi, amitom unda<br />
movnaxoT iseTi aTvlis sistema, romelSic sivrce da dro erTgvarovani<br />
da izotropulia. aseT sistemebSi Tavisufali izolirebuli sxeulis<br />
sivrceSi sxvadasxva mdebareoba da orientacia meqanikis TvalsazrisiT<br />
erTmaneTis eqvivalenturia. igive samarTliania droisaTvisac, e.i. misi<br />
sxvadasxva momentebi erTmaneTis eqvivalenturia. sistema, romlis mimarT<br />
sivrce da dro erTgvarovani da izotropulia sxva sistemebisgan<br />
gansxvavdeba imiT, rom, Tu am sistemaSi izolirebuli materialuri<br />
sxeuli drois erT momentSi aris uZravi, an moZraobs mudmivi siCqariT,<br />
is am mdgomareobas SeinarCunebs usasrulod didi drois ganmavlobaSi.<br />
aTvlis aseT sistemas ewodeba inerciuli.<br />
niutonis pirveli kanoni: aTvlis inerciul sistemaSi yoveli<br />
izolirebuli (Tavisufali) sxeuli inarCunebs uZraobis an Tanabari<br />
wrfivi moZraobis mdgomareobas.<br />
sxeulis Tvisebas, SeinarCunos uZraobis an Tanabari wrfivi<br />
moZraobis mdgomareoba, uwodeben inercias. aqedan warmosdgeba niutonis<br />
kanonis saxelwodeba _ inerciis kanoni.<br />
sxeulis Tvisebas, SeinarCunos Tavisi mdgomareoba, ewodeba<br />
inertuloba. sxeulis inertulobis zomaa _ masa. klasikur (niutonis)<br />
meqanikaSi, masa sididea:<br />
• skalaruli<br />
• dadebiTi (m>0),<br />
• aditiuri ( m = ∑ m1<br />
),<br />
• mudmivi ( m = const)<br />
[m]=kg<br />
22