01.03.2013 Views

fizikis kursi

fizikis kursi

fizikis kursi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

2. dinamika<br />

2.1. materialuri wertilis dinamika<br />

klasikuri dinamika Seiswavlis sinaTlis siCqaresTan SedarebiT<br />

mcire siCqareebiT moZravi makroskopuli sxeulebis moZraobis kanonebs,<br />

sxeulTa urTierTqmedebis gaTvaliswinebiT.<br />

dinamikas safuZvlad udevs niutonis sami kanoni, romlebic<br />

samarTliania yvela saxis nivTieri makroskopiuli obieqtebisTvis.<br />

radgan movlenebs vswavlobT sivrcesa da droSi, amitom unda<br />

movnaxoT iseTi aTvlis sistema, romelSic sivrce da dro erTgvarovani<br />

da izotropulia. aseT sistemebSi Tavisufali izolirebuli sxeulis<br />

sivrceSi sxvadasxva mdebareoba da orientacia meqanikis TvalsazrisiT<br />

erTmaneTis eqvivalenturia. igive samarTliania droisaTvisac, e.i. misi<br />

sxvadasxva momentebi erTmaneTis eqvivalenturia. sistema, romlis mimarT<br />

sivrce da dro erTgvarovani da izotropulia sxva sistemebisgan<br />

gansxvavdeba imiT, rom, Tu am sistemaSi izolirebuli materialuri<br />

sxeuli drois erT momentSi aris uZravi, an moZraobs mudmivi siCqariT,<br />

is am mdgomareobas SeinarCunebs usasrulod didi drois ganmavlobaSi.<br />

aTvlis aseT sistemas ewodeba inerciuli.<br />

niutonis pirveli kanoni: aTvlis inerciul sistemaSi yoveli<br />

izolirebuli (Tavisufali) sxeuli inarCunebs uZraobis an Tanabari<br />

wrfivi moZraobis mdgomareobas.<br />

sxeulis Tvisebas, SeinarCunos uZraobis an Tanabari wrfivi<br />

moZraobis mdgomareoba, uwodeben inercias. aqedan warmosdgeba niutonis<br />

kanonis saxelwodeba _ inerciis kanoni.<br />

sxeulis Tvisebas, SeinarCunos Tavisi mdgomareoba, ewodeba<br />

inertuloba. sxeulis inertulobis zomaa _ masa. klasikur (niutonis)<br />

meqanikaSi, masa sididea:<br />

• skalaruli<br />

• dadebiTi (m>0),<br />

• aditiuri ( m = ∑ m1<br />

),<br />

• mudmivi ( m = const)<br />

[m]=kg<br />

22

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!