qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf
qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf
da profesia-xelobis mawarmoebeli sufiqsebi: — Turq. Cı [či], spars. ﺮﮔ [gar]. amgvarad, nalCagar-is saxiT samenovani arabul- Turqul-sparsuli kompoziti dasturdeba. aRvniSnavT, rom sefianTa xanis xalxuri metyvelebisTvis kompozitTa samenovani struqturizeba moulodneli ar aris. namardi namardi — `aravaJkaci; uxasiaTo; guldedali, uRirsi, gamwiravi, daundobeli, mzakvari, ukeTuri, muxTali, moRalate, unamuso, veragi, gautaneli, TavkerZi. 2. arakaci, jabani, jomardis antipodi, arsebobs xalxuri zRapari: `jomardi da namardi~. `qriste sxvebsaviT namardi ar iyo~... ukeTesia wyalma wamiRos, vidre namardi kacisagan gakeTebul xalze gaviarovo~ [griSaSvili 1997]. analogiuri fonetikuri saxiT sparsul enaSi aris warmoqmnili sityva — دﺮﻣﺎﻧ [nâmard]. misi mniSvnelobebia: arakaci; mxdali; uvargisi... sityvis pirveli elementia uaryofis mawarmoebeli prefiqsi ﺎﻧ [nâ] — ar, ara, meore — د ﺮﻣ [mard] — kaci. sityvasityviT — arakaci. nardibazroba nardibazroba — `am sityvas xmaroben vaWrebi. Tu myidvelma unixrod moiTxova saqoneli an cota SeaZlia vaWars da ver morigdnen vaWrobaSi, maSin vaWari eubneba: mag fasad mogce, ra nardibazroba xom ar ariso~ [griSaSvili 1997]. Cveni azriT, nardi b a z r obis nacvlad unda iyos nardi b a z oba, ai, ratom: sparsul enaSi aris rTuli sityva — ﯼزﺎﺑ دﺮﻧ [nardbâzī] mniSvnelobiT — nardis TamaSi, romelic Sedgeba sami 74
elementisgan — دﺮﻧ [nard] — nardi, زﺎﺑ [bâz] — ﻦﺘﺧﺎﺑ [bâxtan] — `TamaSi~, `wageba~ zmnis awmyo drois fuZe da — ﯼ [ī] — abstraqtulobis mawarmoebeli sufiqsi. etyoba, kompozitis meore elementis — زﺎﺑ [bâz]-is bgerobrivma siaxlovem bazar-Tan gamoiwvia Txzuli sityvis semantikuri gadaazreba da ﯼزﺎﺑ دﺮﻧ [nardbâzī] — nardbazoba (nardis TamaSi) nardibazrobad (nardis bazroba) iqca. nardi jer kidev `vefxistyaosanSi~ gvxdeba: `mefesa ese ambavi uCs, viTa mRera nardisa~ [rusTveli 1966; 83/1]. nar // nari nar // nari — `erTkuziani aqlemi, mamali aqlemi~ [griSaSvili 1997]. sparsul enas ara aqvs sqesis gramatikuli kategoria. mis gamosaxatavad gamoiyeneba ramdenime sityva, maT Soris zedsarTavi saxeli — ﺮﻧ [nar] — mamali, romelic daerTvis saxels. am SemTxvevaSi, TviT sqesis gamomxatveli sityva qceula terminad. naraqlemi naraqlemi — `mamali aqlemi; qarTulad — loini. `yazbegis maRal mTas emuqreba kveriTa, naraqlemsa aSinebs zanzalakis JReriTa (d. giviSvili)~ [griSa- Svili 1997]. naraqlemi — dromaderi, calkuza aqlemi, erTkuziani aqlemi [CubinaSvili 1984]. (ix. nari). naStari naStari — `nestari (Zveleburad SaSari) sisxlis gamosaSvebi~ [griSaSvili 1997]. 75
- Page 23 and 24: ﺮﻴﮔدﺎﺑ [bâdgīr] — II
- Page 25 and 26: andi — 1. wvrili Toki an Tasma ri
- Page 27 and 28: asta basta — `am sityvas TuluxCeb
- Page 29 and 30: esas (`sadao mflobeloba~) mesamed s
- Page 31 and 32: eCara momdinareobs sparsuli warmoqm
- Page 33 and 34: iTuridan wrmoebuli biTuroba qarTuli
- Page 35 and 36: givrad qaRaldis TamaSoba Semovida (
- Page 37 and 38: `qalaquri leqsikonis~ avtori sworad
- Page 39 and 40: dagazuli dagazuli — `dakawruli~ [
- Page 41 and 42: fonetikuri procesi aseTi iqneba: da
- Page 43 and 44: Tuli sityvis pirveli elementia مد
- Page 45 and 46: Semdegi semantikuri datvirTviT —
- Page 47 and 48: dilxori momdinarea Semdegi sparsuli
- Page 49 and 50: Tuli sityvis pirveli komponentia و
- Page 51 and 52: aRvniSnavT, rom CvenTvis xelmisawvd
- Page 53 and 54: sparsul enaSi aris leqsema ﮏﺷر
- Page 55 and 56: zizmzimi — CoCqoli, Jriamuli, zri
- Page 57 and 58: T ط , ت Talari Talari — 1. vazi
- Page 59 and 60: Tarsi Tarsi — `Tarsi saqme! Tarsi
- Page 61 and 62: meti sizustiT aris ganmartebuli es
- Page 63 and 64: kisadari Semdegi sparsuli rTuli sit
- Page 65 and 66: [va] — kavS. da da mesame — ت
- Page 67 and 68: maza — sanukvari saWmeli sanukvar
- Page 69 and 70: Cangali sparsulad iwereba da ikiTxe
- Page 71 and 72: marTlac, sparsul enaSi aris Txzuli
- Page 73: warmoqmnili sityvis pirveli element
- Page 77 and 78: niazi niazi — `interesi. `wawalma
- Page 79 and 80: ojaxqori Txzuli sityvaa — رﻮآ
- Page 81 and 82: asti anlogiuri formisa da Sinaarsis
- Page 83 and 84: arab. spars. خﻼﺳ [sallâx] —
- Page 85 and 86: simqaSi analogiuri mniSvnelobis mqo
- Page 87 and 88: farebeli; kedelze Camosakidi moqarg
- Page 89 and 90: sabas ganmartebiT tarxuna-s tegani
- Page 91 and 92: fandi fandi — `toli. Sesaferi. `s
- Page 93 and 94: farfari farfari — `imosebi zariTa
- Page 95 and 96: aSkaraa, rom fexambari modis ﺮﺒ
- Page 97 and 98: gamoxatuli emblema~. `visaca gsurs
- Page 99 and 100: fiSqari fiSqari — `Rvinis dalali,
- Page 101 and 102: qalanTari sparsuli warmoqmnili sity
- Page 103 and 104: qargali — [sp.] xelosani, romelma
- Page 105 and 106: ﺶﮐ ﻪﻨﺷﺎﭘ [pâšnakaš
- Page 107 and 108: amdenadac qarTulSi labialuri da vel
- Page 109 and 110: tikuri varianti — gufTa da miTiTe
- Page 111 and 112: SevniSnavT, rom `qalaqur leqsikonSi
- Page 113 and 114: Samaia — [sp.] Tevzi kobrisebrTa
- Page 115 and 116: vuwodebT, amiT gvinda misi uaRresi
- Page 117 and 118: Silaflavi `qalaqur leqsikonSi~ es s
- Page 119 and 120: C چ Cadri Cadri — `TeTri wamosas
- Page 121 and 122: Cara sparsulad iwereba da ikiTxeba
- Page 123 and 124: sawev-gadmosawevi iaraRi~) CvenTvis
da profesia-xelobis mawarmoebeli sufiqsebi: — Turq.<br />
Cı [či], spars. ﺮﮔ [gar].<br />
amgvarad, nalCagar-is saxiT samenovani arabul-<br />
Turqul-<strong>sparsuli</strong> kompoziti dasturdeba.<br />
aRvniSnavT, rom sefianTa xanis xalxuri metyvelebisTvis<br />
kompozitTa samenovani struqturizeba moulodneli<br />
ar aris.<br />
namardi<br />
namardi — `aravaJkaci; uxasiaTo; guldedali,<br />
uRirsi, gamwiravi, daundobeli, mzakvari, ukeTuri,<br />
muxTali, moRalate, unamuso, veragi, gautaneli,<br />
TavkerZi. 2. arakaci, jabani, jomardis antipodi, arsebobs<br />
xalxuri zRapari: `jomardi da namardi~.<br />
`qriste sxvebsaviT namardi ar iyo~... ukeTesia wyalma<br />
wamiRos, vidre namardi kacisagan gakeTebul xalze<br />
gaviarovo~ [griSaSvili 1997].<br />
analogiuri fonetikuri saxiT sparsul enaSi aris<br />
warmoqmnili sityva — دﺮﻣﺎﻧ [nâmard]. misi mniSvnelobebia:<br />
arakaci; mxdali; uvargisi...<br />
sityvis pirveli elementia uaryofis mawarmoebeli<br />
prefiqsi ﺎﻧ [nâ] — ar, ara, meore — د ﺮﻣ [mard] — kaci.<br />
sityvasityviT — arakaci.<br />
nardibazroba<br />
nardibazroba — `am sityvas xmaroben vaWrebi. Tu<br />
myidvelma unixrod moiTxova saqoneli an cota<br />
SeaZlia vaWars da ver morigdnen vaWrobaSi, maSin<br />
vaWari eubneba: mag fasad mogce, ra nardibazroba xom<br />
ar ariso~ [griSaSvili 1997].<br />
Cveni azriT, nardi b a z r obis nacvlad unda iyos<br />
nardi b a z oba, ai, ratom:<br />
sparsul enaSi aris rTuli sityva — ﯼزﺎﺑ دﺮﻧ [nardbâzī]<br />
mniSvnelobiT — nardis TamaSi, romelic Sedgeba sami<br />
74