qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf

qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf

22.02.2013 Views

x خ xabari xabari — `axali ambavi. es sityva ar unda iyos wm. somx. warmoSobis, Tumca qalaqSi ambavi somx. niSnavs xabars... amas winaT J. `murzilkSi~ daibeWda erTi patara moTx. saTauriT `xabar~ da iq es sityva naxmaria ZRvenis, mosakiTxis mniSvnelobiT (` murz~., 1941 w., 5) [griSaSvili 1997]. xabari — [arab.] (Zv. saub.) (Cveulebriv ambav sityvasTan erTad). ra ambavia, ra xabaria [q e g l 1986]. sworad Seaqvs eWvi leqsikonis avtors am sityvis somxuridan warmomavlobaSi. xabari rogorc fonetikurad, ise semantikurad analogiuria arabul-sparsuli leqsemisa — ﺮﺒﺧ [xabar] im gansxvavebiT, rom aRniSnul enebSi igi niSnavs ara axal ambavs, aramed, zogadad — ambavs. aqve aRvniSnavT, rom i. griSaSvilis miTiTebiT qar- TulSi xabars — ZRvenis, mosakiTxis mniSvnelobac hqonia, rac qarTulSi am sityvis semantikuri velis gafarToebaze metyvelebs. xaTa-bala xaTa-bala — `ubedureba. amboben; va, ar minda raRa wamogyve, xaTaa! `kniazjan, es ra xaTaa~! (r. erisT., `iv.,~ 1887 w., gv. 14). `mis azrsa da wrfelsa grZnobas eZaxis xaTa-balasa~ (vaJa, t. 1, gv. 126)~ [griSaSvili 1997]. xaTabala — [arab.] davidaraba, ubedureba [q e g l 1986]. arabulsa da sparsul enebSi aris leqsikuri erTeulebi: ءﺎﻄﺧ [xatâ‘] — Secdoma, marcxi; codva da ءﻼﺑ [balâ‘] —1. ubedureba; mwuxareba; 2. Zaldataneba... qarTuli xaTabala maTi SeerTebiT aris miRebuli. aRvniSnavT, rom Cven xelT arsebul arabulsa da sparsul leqsikonebSi kompoziti xaTabala ar dasturdeba. 192

`qalaqur leqsikonSi~ calkea ganmartebuli bala, romlis erT-erTi mniSvnelobaa — xaTa-bala, davidaraba (ix. bala). Turqul enaSic cal-calkea orive arabuli leqsikuri erTeuli ( hata, bela). xadumi xadumi — `mxevali, moaxle qali, mosamsaxure~ [griSaSvili 1997]. es sityva analogiuri formiTa da SinaarsiT aris arabulsa da sparsul enebSi ( موﺪﺧ [xadūm]). xalaTi xalaTi — `saxsovari. Segirds rom aswavlian da gaaostateben, maSin Segirdi ostatisTvis ixdis xalaTs, an Tu qali gaaTxove, dedas siZem unda misces xalaTi, e.i. saxsovrad, saCuqrad oqrouli nivTi an sxva ram~ [griSaSvili 1997]. xalaTi 1. saSinao grZeli da farTo tansacmeli... [q e g l 1986]. xalaTi arabul-sparsuli leqsikuri erTeulia — ﺖﻌﻠﺧ [�el‘at // xal‘at]. misi mniSvnelobaa — xalaTi, sapatio samosi. xalali xalali — `nebadarTuli~ [griSaSvili 1997]. es sityva qarTul enaSi damkvidrebulia formiT alali. misi mniSvnelobaa — marTali, patiosani [q e g l 1986]. xalali fonetikurad saxecvlili formaa arabul-sparsuli leqsemisa — لﻼﺣ [halâl]. misi mniSvnelobebia: 1. nebadarTuli; 2. patiosani; 3. patiosani gziT mopovebuli. 193

x خ<br />

xabari<br />

xabari — `axali ambavi. es sityva ar unda iyos wm.<br />

somx. warmoSobis, Tumca qalaqSi ambavi somx. niSnavs<br />

xabars... amas winaT J. `murzilkSi~ daibeWda erTi patara<br />

moTx. saTauriT `xabar~ da iq es sityva naxmaria<br />

ZRvenis, mosakiTxis mniSvnelobiT (` murz~., 1941 w., 5)<br />

[griSaSvili 1997].<br />

xabari — [arab.] (Zv. saub.) (Cveulebriv ambav sityvasTan<br />

erTad). ra ambavia, ra xabaria [q e g l 1986].<br />

sworad Seaqvs eWvi leqsikonis avtors am sityvis<br />

somxuridan warmomavlobaSi. xabari rogorc fonetikurad,<br />

ise semantikurad analogiuria arabul-<strong>sparsuli</strong><br />

leqsemisa — ﺮﺒﺧ [xabar] im gansxvavebiT, rom aRniSnul<br />

enebSi igi niSnavs ara axal ambavs, aramed,<br />

zogadad — ambavs.<br />

aqve aRvniSnavT, rom i. griSaSvilis miTiTebiT qar-<br />

TulSi xabars — ZRvenis, mosakiTxis mniSvnelobac<br />

hqonia, rac <strong>qarTulSi</strong> am sityvis semantikuri velis<br />

gafarToebaze metyvelebs.<br />

xaTa-bala<br />

xaTa-bala — `ubedureba. amboben; va, ar minda raRa<br />

wamogyve, xaTaa! `kniazjan, es ra xaTaa~! (r. erisT., `iv.,~<br />

1887 w., gv. 14). `mis azrsa da wrfelsa grZnobas eZaxis<br />

xaTa-balasa~ (vaJa, t. 1, gv. 126)~ [griSaSvili 1997].<br />

xaTabala — [arab.] davidaraba, ubedureba [q e g l<br />

1986].<br />

arabulsa da sparsul enebSi aris leqsikuri erTeulebi:<br />

ءﺎﻄﺧ [xatâ‘] — Secdoma, marcxi; codva da ءﻼﺑ [balâ‘]<br />

—1. ubedureba; mwuxareba; 2. Zaldataneba...<br />

qarTuli xaTabala maTi SeerTebiT aris miRebuli.<br />

aRvniSnavT, rom Cven xelT arsebul arabulsa da<br />

sparsul leqsikonebSi kompoziti xaTabala ar dasturdeba.<br />

192

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!