qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf
qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf
daniSnul dros ar gamoCndeba, etyvian: sada xar kaco, amdeni xani, Sens lodinSi damaRi Camomividao. `Cven ki damaRi Camogvivida magden laparakSi~ (~bnelo~, 1091 w., gv. 109)~... [griSaSvili 1997]. damaRi [Turq.] damaRi Camouva — 1) magari sasa dausivdeba (qeris Wamas daCveul cxens — qeris molodin- Si). 2) gadat. (saub.) saRerReli aeSleba, Zalian moundeba raime [q e g l 1986]. qarTul enaSi aris xatovani Tqma — damaRis Camosvla romelsac Tedo saxokia ase ganmartavs — `raime kargi saWmlis ndoma da armicema, didxans. lodineba, an kidev rame kargi sagnis mopovebis molodinSi didxans yofna. `rodisRa batono! Cven ki d a m a R i Camogvivida-da!~ (ilia). d a m a R i ufro cxenis satkivaria. emarTebaT, roca didxans ar moutanen sakvebs, Zalze alodineben da saRerRels uSlian. am satkivris gasaqrobad qveda RrZilebze xSirad marils usvamen an sulac amosWrian xolme. xatovnad adamianze maSin ityvian, roca guliT sasurvel rames daanatruleben da didxans ar aRirseben~ [saxokia 1979]. damaRi igivea, rac arabul-sparsuli leqsikuri erTeuli — غﺎﻣد [damâγ], romlis mniSvnelobaa —1. tvini; anat. ca; Tavi; cxviri; ganwyoba, survili... sparsulSi am sityvis niadagze warmoSobilia figuraluri Tqma, mag.: غﺎﻣد ندﺎﺘﻓﺁ [damâγ oftâdan] — suliT dacema, gulgatexiloba, dasevdianeba (غﺎﻣد [damâγ] — cxviri, ندﺎﺘﻓﺁ [oftâdan] — dagdeba, Camogdeba...), ﺎﻤﺷ غﺎﻣد ؟ﺖﺳا قﺎﭼ [damγ-e ŝomâ čâq est]? _ rogora xarT?.. daxli daxli — `1. fulebis Sesanaxi ujra. 2. daxli aris agreTve Semosavali. amboben: dRes rogori daxli gqondao~ [griSaSvili 1997]. 150
daxli — winidan daxuruli grZeli viwro magida, dazga (maRaziaSi...); gamyidvelis dasadgomi adgili aseT magidasTan [q e g l 1986]. daxli Semdegi arabul-sparsuli leqsikuri erTeulia — ﻞﺧد [daxl], romlis mniSvnelobaa — 1. Semosavali. `qalaquri leqsikoni~, sailustracio masaliT (`dRes rogori daxli gqondao~), Sinaarsobrivad ufro axlosaa arabul-sparsul ﻞﺧد [daxl]-Tan, vidre qarTuli enis ganmartebiTi leqsikoni. dajabrebiT dajabrebiT — `Semdgomad iwyebdnen lxinsa da iqnebodis puroba, didi da siuxve sanovageTa, sma dajabrebiT WabukTagan Rvinis~ (f. ciciS., `iv~., 1891 w., 1220)~ [griSaSvili 1997. arabulsa da sparsul enebSi aris leqsema — ﺮﺒﺟ [ğabr] Semdegi mniSvnelobiT: iZuleba, Zaldataneba. SesaZlebelia, swored jabr iyos amosavali forma CvenTvis saintereso sityvisa. Tu amas davuSvebT, maSin sma dajabrebiT unda gavigoT rogorc — `sma daZalebiT~. dovlaTi dovlaTi — `simdidre~ [griSaSvili 1997]. dovlaTi — qoneba, simdidre, siuxve, baraqa [q e g l 1986]. dovlaTi aris arabul-sparsuli leqsikuri er- Teuli — ﺔﻟود // ﺖﻟود [davlat // doulat] Semdegi mniSvnelobebiT: 1. saxelmwifo; 2. simdidre; 3. xelisufleba; 5, sikeTe. CvenTvis saintereso leqsemis semantikuri veli qarTulSi daviwroebuli Cans. dovrani dovrani // dorani // doprani — `1. Semosavliani adgili. kargi dro. nivTierad kmayofilebis xana. Tu 151
- Page 99 and 100: fiSqari fiSqari — `Rvinis dalali,
- Page 101 and 102: qalanTari sparsuli warmoqmnili sity
- Page 103 and 104: qargali — [sp.] xelosani, romelma
- Page 105 and 106: ﺶﮐ ﻪﻨﺷﺎﭘ [pâšnakaš
- Page 107 and 108: amdenadac qarTulSi labialuri da vel
- Page 109 and 110: tikuri varianti — gufTa da miTiTe
- Page 111 and 112: SevniSnavT, rom `qalaqur leqsikonSi
- Page 113 and 114: Samaia — [sp.] Tevzi kobrisebrTa
- Page 115 and 116: vuwodebT, amiT gvinda misi uaRresi
- Page 117 and 118: Silaflavi `qalaqur leqsikonSi~ es s
- Page 119 and 120: C چ Cadri Cadri — `TeTri wamosas
- Page 121 and 122: Cara sparsulad iwereba da ikiTxeba
- Page 123 and 124: sawev-gadmosawevi iaraRi~) CvenTvis
- Page 125 and 126: es sityva Sedgeba ori elementisagan
- Page 127 and 128: xamxalaTi xamxalaTi — `axali, ubr
- Page 129 and 130: xatqeSi aris sparsuli kompoziti —
- Page 131 and 132: xuruSi xuruSi — `1. flavis yovelg
- Page 133 and 134: jamadari jamadari — `mosamsaxurea
- Page 135 and 136: jomard-i — [sp.] (Zv.) guladi yoC
- Page 137 and 138: arabul-sparsuli lqsika ﯽﺳرﺎ
- Page 139 and 140: a ا abanozi abanozi — `magari da
- Page 141 and 142: ambali momdinare Cans arabul-sparsu
- Page 143 and 144: es polisemanti sityva qarTulSi mono
- Page 145 and 146: am sityvis erT-erTi ganmarteba —
- Page 147 and 148: azazi xom ar iqneba? bazazi — far
- Page 149: d د davriSi davriSi — `saca unda
- Page 153 and 154: e eqiaTi eqiaT — `zRapari. `Caere
- Page 155 and 156: zinaTi // zineTi arabul-sparsuli Se
- Page 157 and 158: Triaq-i — [sp.] igivea, rac opium
- Page 159 and 160: qarTuli da Turquli iStas fonetikuri
- Page 161 and 162: arabul-sparsulSi aris leqsema ﺐ
- Page 163 and 164: 2. arena; 3. adgili, sadac quCis ms
- Page 165 and 166: ad aqvs ganmartebuli (unda iyos —
- Page 167 and 168: spromti... `ra rostom mefem am rigi
- Page 169 and 170: muRami — (imer.) saidumloeba [Rlo
- Page 171 and 172: mosalodneli iyo, baxuss dawyvilebod
- Page 173 and 174: naxaSi naxaSi — `CuqurTma, mxatvr
- Page 175 and 176: ahmi rahmi — `Rirseba. gamigonia:
- Page 177 and 178: `qalaqur leqsikonSi~ ganmartebis ga
- Page 179 and 180: arabul enaSi aris sityva عﺎﻤ
- Page 181 and 182: funjebiviT Camokidebuli. `qaTibi mx
- Page 183 and 184: f ف faida `qalaquri leqsikonis~ av
- Page 185 and 186: qisa qisa — `abanosTvis. droa `ma
- Page 187 and 188: `qalaquri leqsikonis~ mixedviT yaza
- Page 189 and 190: arabul-sparsulad yiamaT-is ﺖﻣ
- Page 191 and 192: SerTi SerTi — `1. piroba. 2. SarT
- Page 193 and 194: `qalaqur leqsikonSi~ calkea ganmart
- Page 195 and 196: ﻪﺻﺎﺧ [xâsse]es meore mniSv
- Page 197 and 198: javzi javzi — `xe. Camohgavs Txil
- Page 199 and 200: hadida, mcire fonetikuri cvlilebiT
daxli — winidan daxuruli grZeli viwro magida,<br />
dazga (maRaziaSi...); gamyidvelis dasadgomi adgili<br />
aseT magidasTan [q e g l 1986].<br />
daxli Semdegi arabul-<strong>sparsuli</strong> leqsikuri erTeulia<br />
— ﻞﺧد [daxl], romlis mniSvnelobaa — 1. Semosavali.<br />
`qalaquri leqsikoni~, sailustracio masaliT<br />
(`dRes rogori daxli gqondao~), Sinaarsobrivad ufro<br />
axlosaa arabul-sparsul ﻞﺧد [daxl]-Tan, vidre<br />
qarTuli enis ganmartebiTi leqsikoni.<br />
dajabrebiT<br />
dajabrebiT — `Semdgomad iwyebdnen lxinsa da iqnebodis<br />
puroba, didi da siuxve sanovageTa, sma dajabrebiT<br />
WabukTagan Rvinis~ (f. ciciS., `iv~., 1891 w.,<br />
1220)~ [griSaSvili 1997.<br />
arabulsa da sparsul enebSi aris leqsema — ﺮﺒﺟ<br />
[ğabr] Semdegi mniSvnelobiT: iZuleba, Zaldataneba.<br />
SesaZlebelia, swored jabr iyos amosavali forma<br />
CvenTvis saintereso sityvisa.<br />
Tu amas davuSvebT, maSin sma dajabrebiT unda<br />
gavigoT rogorc — `sma daZalebiT~.<br />
dovlaTi<br />
dovlaTi — `simdidre~ [griSaSvili 1997].<br />
dovlaTi — qoneba, simdidre, siuxve, baraqa [q e g l<br />
1986].<br />
dovlaTi aris arabul-<strong>sparsuli</strong> leqsikuri er-<br />
Teuli — ﺔﻟود // ﺖﻟود [davlat // doulat] Semdegi mniSvnelobebiT:<br />
1. saxelmwifo; 2. simdidre; 3. xelisufleba; 5, sikeTe.<br />
CvenTvis saintereso leqsemis semantikuri veli<br />
<strong>qarTulSi</strong> daviwroebuli Cans.<br />
dovrani<br />
dovrani // dorani // doprani — `1. Semosavliani<br />
adgili. kargi dro. nivTierad kmayofilebis xana. Tu<br />
151