qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf

qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf

22.02.2013 Views

aTeSqaSi aTeSqaSi — 1. cecxlis saCxreki. 2. aqandazi. cecxlis gamosatani... [griSaSvili 1997]. aTeSqaSi sparsuli Txzuli sityvaa — ﺶﮐ ﺶﺗﺁ [âteškaš] — niCabi (naxSirisTvis); saCxreki. igi Sedgeba ori elementisgan — ﺶﺗﺁ [âteš] — cecxli da ﺶﮐ [kaš // keš ] — نﺪﻴﺸﮐ [kašīdan // kešīdan] — `gaweva~ zmnis awmyo drois fuZe, romelic Zalze nayofieri naxevrad afiqsia. alamdari alamdari — `medroSe, mebairaRe~ [griSaSvili 1997]. alamdari — [arab.-sp.] — medroSe [q e g l 1986]. es sityva qarTulSi alandaris formiTac gvxvdeba [CubinaSvili 1985]. alamdari sparsulad iwereba da ikiTxeba ase — راد ﻢﻠﻋ [alamdâr]. kompozitis pirveli wevria — arab. spars. ﻢﻠﻋ [‘alam] mniSvnelobebiT: 1. alami, droSa; 2. ni- Sani; simbolo, meore — spars. راد [dâr] — ﻦﺘﺷاد [dâštan] — `qona~, `yola~ zmnis awmyo drois fuZe. alibuxari alibuxari — aluCa buxaridan. qliavia yviTeli da mogrZo, Txelkana, romelsac kurka advilad Sordeba... [griSaSvili 1997]. alibuxari sparsuli rTuli sityvaa — ارﺎﺨﺑﻮﻟﺁ [âlūboxârâ]— buxaris qliavi, romlis pirveli Semadgeneli elementia ﻮﻟﺁ [âlū] — qliavi, meore — ارﺎﺨﺑ [boxârâ] — buxara (qalaqi Sua aziaSi). ambarCa ambarCa — `farRuli, Sibi, maniaki, gulqanda. `kvlav miarTva mis daniSnuls erTi xeli diba-farCa, fasudebi margalitis gadahkida yels ambarCa~ (s. gugun. `Tamariani~, 1912 w., gv. 21)~ [griSaSvili 1997]. 14

ambarCa — farRuli, maniaki [CubinaSvili 1961]. q e g l-i ar icnobs ambarCas, magram icnobs mis amosaval sityvas ambar, rogorc arabulidan momdinare leqsikur erTeuls. ambari arabulad iwereba da ikiTxeba ase: ﺮﺒﻨﻋ [‘anbar] gamoiTqmis [‘ambar]. misi mniSvnelobaa: surnelovani nivTiereba [baranovi 1957]. analogouri mniSvnelobiTa da formiT es sityva Sesulia sparsul enaSi, sadac misgan warmoqmnilia sityva ﻪﭼﺮﺒﻨﻋ [‘ambarča/e/] mniSvnelobiT — samkaulis saxeoba, romelSiac ambrs aTavseben [dehxoda 1372]. ambarCa Sedgeba ori elementisgan: ﺮﺒﻨﻋ [‘ambar] — ambri da kninobiTobis mawarmoebeli sufiqsi — ﻪﭼ [ča // če]. amfsoni `qalaquri leqsikoni~ ase ganmartavs am sityvas: amfsoni // afsoni // amsoni — 1. hamsoni — daaxloebuli megobari, dosti; amyoli, Tanamesufre... 2. warmoebulia sityvidaan fsoni, fsoniT puris Wama. amfsoni amxanagi sufraze. 3. puris mte anu amqari~... [griSaSvili 1997]. am leqsikur erTeuls icnobs qarTuli enis ganmartebiTi leqsikoni, sadac amfsonTan erTad Setanilia meore leqsema fsoni. maTi ganmartebebia: amfsoni — amxanagi, amyoli, avanCavani, Tanamesufre. fsoni — 1. monawileTa mier Tanabrad gaRebuli xarjiT gaweuli nadimi. 2. banqos zogierT TamaSSi — bolos asayvanad darCenili qaRaldi [q e g l 1986]. amfsons ar icnobs sabas `leqsikoni qarTuli~, magram icis fsoni Semdegi mniSvnelobiT: amxanagni Seyrilni [orbeliani 1991]. n. CubinaSvilis `qarTuli leqsikonis~ mixedviT, fsoni modis berZnuli sityvidan fsomi — puri, xolo misgan nawarmoebi Cans amfsoni [CubinaSvili 1961], ra- Sic eWvi gvepareba, radgan qarTulSi ar arsebobs 15

ambarCa — farRuli, maniaki [CubinaSvili 1961].<br />

q e g l-i ar icnobs ambarCas, magram icnobs mis<br />

amosaval sityvas ambar, rogorc arabulidan momdinare<br />

leqsikur erTeuls. ambari arabulad iwereba<br />

da ikiTxeba ase: ﺮﺒﻨﻋ [‘anbar] gamoiTqmis [‘ambar]. misi<br />

mniSvnelobaa: surnelovani nivTiereba [baranovi 1957].<br />

analogouri mniSvnelobiTa da formiT es sityva<br />

Sesulia sparsul enaSi, sadac misgan warmoqmnilia<br />

sityva ﻪﭼﺮﺒﻨﻋ [‘ambarča/e/] mniSvnelobiT — samkaulis<br />

saxeoba, romelSiac ambrs aTavseben [dehxoda 1372].<br />

ambarCa Sedgeba ori elementisgan: ﺮﺒﻨﻋ [‘ambar] — ambri<br />

da kninobiTobis mawarmoebeli sufiqsi — ﻪﭼ [ča // če].<br />

amfsoni<br />

`qalaquri leqsikoni~ ase ganmartavs am sityvas:<br />

amfsoni // afsoni // amsoni — 1. hamsoni — daaxloebuli<br />

megobari, dosti; amyoli, Tanamesufre... 2. warmoebulia<br />

sityvidaan fsoni, fsoniT puris Wama.<br />

amfsoni amxanagi sufraze. 3. puris mte anu amqari~...<br />

[griSaSvili 1997].<br />

am leqsikur erTeuls icnobs qarTuli enis<br />

ganmartebiTi leqsikoni, sadac amfsonTan erTad<br />

Setanilia meore leqsema fsoni. maTi ganmartebebia:<br />

amfsoni — amxanagi, amyoli, avanCavani, Tanamesufre.<br />

fsoni — 1. monawileTa mier Tanabrad gaRebuli<br />

xarjiT gaweuli nadimi. 2. banqos zogierT TamaSSi —<br />

bolos asayvanad darCenili qaRaldi [q e g l 1986].<br />

amfsons ar icnobs sabas `leqsikoni qarTuli~,<br />

magram icis fsoni Semdegi mniSvnelobiT: amxanagni<br />

Seyrilni [orbeliani 1991].<br />

n. CubinaSvilis `qarTuli leqsikonis~ mixedviT,<br />

fsoni modis berZnuli sityvidan fsomi — puri, xolo<br />

misgan nawarmoebi Cans amfsoni [CubinaSvili 1961], ra-<br />

Sic eWvi gvepareba, radgan <strong>qarTulSi</strong> ar arsebobs<br />

15

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!