qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf
qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf
Carfa es sityva `qalaqur leqsikonSi~ ganmartebuli ar aris. moyvanilia mxolod erTi magaliTi, sadac naxmaria igi: `versad vxedav lurj sufras, Carfa taxtzed gaSlilsa (g. skand.)~ [griSaSvili 1997]. Carfa Semdegi sparsuli kompozitia — ﺎﭘرﺎﻬﭼ [čahârpâ]. misi mniSvnelobebia — 1. oTxfexa, oTx fexze Semdgari; 2. oTxfexa (cxoveli); sasapalne cxoveli [rubinCiki 1983]. am sityvis pirveli wevria رﺎﻬﭼ [čahâr] — oTxi, meore — ﺎﭘ [pâ] — fexi. amgvarad, moyvanil magaliTSi mocemuli Carfa taxti niSnavs — oTxfexa taxts. Cafarxana ganumartavia. igi Semdegi Turqul-sparsuli kompozitia — ﻪﻧﺎﺧرﺎﭘﺎﭼ [čâpârxâna/e/] — safosto sadguri, fosta. Sedgeba ori elementisgan — Turq.spars. capar, رﺎﭘﺎﭼ [čâpâr] — Sikriki, meore — ﻪﻧﺎﺧ [xâna/e/] — saxli. Cafrasti Cafrasti — 1. Tval-margaliti an oqromkediT nakeri. qaTibis mosarTavad xmarobdnen qarTul kabazed. 2. qamris yulfi. 3. dedal-mamali dugmebi, Ril-kilo. Cafrasts akeTebdnen qarTul kabebze: majebze da gulis piris orTave mxares. d. baqraZis ganmartebiT: Cafrasti sxva ara aris ra, garda mkerdze Camwkrivebuli Rilebisa. 4. xerxis kbilebis gadasawev-gadmosawevi iaraRi~ [griSaSvili 1997]. Cafrasti sparsuli kompozitia — ﺖﺳاﺮﭙﭼ [čaprâst] Semdegi mniSvnelobebiT: 1. jvris formis gadaxveva; yawimi; 2. jvaredinad [rubinCiki 1983]. aRvniSnavT, rom `qalaqur leqsikonSi~ mocemuli Cafrastis meoTxe ganmarteba (`xerxis kbilebis gada- 122
sawev-gadmosawevi iaraRi~) CvenTvis misawvdom sparsul leqsikonebSi ver davadstureT. CeSmaki CeSmaki — `saTvale (spars. niSnavs Tvals). erTi moqalaqe saTvalebian patara gogos xumrobiT eubneba: `CeSmakebi raTa gaqvs, dedaSeni brmaa? [griSaSvili 1997]. CeSmaki momdinarea sparsuli sityvidan — ﮏﻤﺸﭼ [čašmak // češmak]. misi mniSvnelobebia: 1. patara Tvali; 2. Tvalis Cakvra; 3. iSv. saTvale. igi Sedgeba ori elementisgan — ﻢﺸﺟ [čašm // češm] — Tvali da kninobiTobis mawarmoebeli sufiqsi — ﮎ′ [ak]. Corso Corso // CorCo — `oTxkuTxedi. 1. baRdads rom kecaven, amboben, Corsod davkeceo, e. i. oTxad davkeceo. sityva Corsi al. maCablis statiaSic ixsenieba `sof. qurTa Tavis saxnav-saTesiT iqneba daaxloebiT xuTi kvadrati (Corso) versi, TiTqmis Tanaswori sigrZisa da siganis~ (~akakis kreb~.) 2. Corso bazari, es bazari iyo TaTris moedansa da sionis taZars Sua (axla ebraelTa baRia). viwro oTxkuTxa bazari iyo~... [gri- SaSvili 1997]. Corso — [spar.] Carsu. Zv. oTxkuTxedi, kvadrati; kvadratuli... [q e g l 1986]. Corso sparsulad iwereba da ikiTxeba ase — ﻮﺳرﺎﻬﭼ [čahârsū]. misi mniSvnelobebia — adgili bazarSi, sadac ori bazari jvaredinad erTmaneTs hkveTs... [dehxoda 1372]; 1. kvadratuli; 2. marTkuTxedi. igi Sedgeba ori wevrisgan: رﺎﻬﭼ [čahâr] — oTxi da ﻮﺳ [sū] — mxare. fonetikuri procesi iqneboda aseTi: Caharsu —> Caharso —> Carso —> Corso. rac Seexeba Corsos paralerul formas — CorCo, is unda iyos igive CarCo, romelic agreTve momdi- 123
- Page 71 and 72: marTlac, sparsul enaSi aris Txzuli
- Page 73 and 74: warmoqmnili sityvis pirveli element
- Page 75 and 76: elementisgan — دﺮﻧ [nard]
- Page 77 and 78: niazi niazi — `interesi. `wawalma
- Page 79 and 80: ojaxqori Txzuli sityvaa — رﻮآ
- Page 81 and 82: asti anlogiuri formisa da Sinaarsis
- Page 83 and 84: arab. spars. خﻼﺳ [sallâx] —
- Page 85 and 86: simqaSi analogiuri mniSvnelobis mqo
- Page 87 and 88: farebeli; kedelze Camosakidi moqarg
- Page 89 and 90: sabas ganmartebiT tarxuna-s tegani
- Page 91 and 92: fandi fandi — `toli. Sesaferi. `s
- Page 93 and 94: farfari farfari — `imosebi zariTa
- Page 95 and 96: aSkaraa, rom fexambari modis ﺮﺒ
- Page 97 and 98: gamoxatuli emblema~. `visaca gsurs
- Page 99 and 100: fiSqari fiSqari — `Rvinis dalali,
- Page 101 and 102: qalanTari sparsuli warmoqmnili sity
- Page 103 and 104: qargali — [sp.] xelosani, romelma
- Page 105 and 106: ﺶﮐ ﻪﻨﺷﺎﭘ [pâšnakaš
- Page 107 and 108: amdenadac qarTulSi labialuri da vel
- Page 109 and 110: tikuri varianti — gufTa da miTiTe
- Page 111 and 112: SevniSnavT, rom `qalaqur leqsikonSi
- Page 113 and 114: Samaia — [sp.] Tevzi kobrisebrTa
- Page 115 and 116: vuwodebT, amiT gvinda misi uaRresi
- Page 117 and 118: Silaflavi `qalaqur leqsikonSi~ es s
- Page 119 and 120: C چ Cadri Cadri — `TeTri wamosas
- Page 121: Cara sparsulad iwereba da ikiTxeba
- Page 125 and 126: es sityva Sedgeba ori elementisagan
- Page 127 and 128: xamxalaTi xamxalaTi — `axali, ubr
- Page 129 and 130: xatqeSi aris sparsuli kompoziti —
- Page 131 and 132: xuruSi xuruSi — `1. flavis yovelg
- Page 133 and 134: jamadari jamadari — `mosamsaxurea
- Page 135 and 136: jomard-i — [sp.] (Zv.) guladi yoC
- Page 137 and 138: arabul-sparsuli lqsika ﯽﺳرﺎ
- Page 139 and 140: a ا abanozi abanozi — `magari da
- Page 141 and 142: ambali momdinare Cans arabul-sparsu
- Page 143 and 144: es polisemanti sityva qarTulSi mono
- Page 145 and 146: am sityvis erT-erTi ganmarteba —
- Page 147 and 148: azazi xom ar iqneba? bazazi — far
- Page 149 and 150: d د davriSi davriSi — `saca unda
- Page 151 and 152: daxli — winidan daxuruli grZeli v
- Page 153 and 154: e eqiaTi eqiaT — `zRapari. `Caere
- Page 155 and 156: zinaTi // zineTi arabul-sparsuli Se
- Page 157 and 158: Triaq-i — [sp.] igivea, rac opium
- Page 159 and 160: qarTuli da Turquli iStas fonetikuri
- Page 161 and 162: arabul-sparsulSi aris leqsema ﺐ
- Page 163 and 164: 2. arena; 3. adgili, sadac quCis ms
- Page 165 and 166: ad aqvs ganmartebuli (unda iyos —
- Page 167 and 168: spromti... `ra rostom mefem am rigi
- Page 169 and 170: muRami — (imer.) saidumloeba [Rlo
- Page 171 and 172: mosalodneli iyo, baxuss dawyvilebod
sawev-gadmosawevi iaraRi~) CvenTvis misawvdom sparsul<br />
leqsikonebSi ver davadstureT.<br />
CeSmaki<br />
CeSmaki — `saTvale (spars. niSnavs Tvals). erTi moqalaqe<br />
saTvalebian patara gogos xumrobiT eubneba:<br />
`CeSmakebi raTa gaqvs, dedaSeni brmaa? [griSaSvili<br />
1997].<br />
CeSmaki momdinarea <strong>sparsuli</strong> sityvidan — ﮏﻤﺸﭼ<br />
[čašmak // češmak]. misi mniSvnelobebia: 1. patara Tvali;<br />
2. Tvalis Cakvra; 3. iSv. saTvale. igi Sedgeba ori elementisgan<br />
— ﻢﺸﺟ [čašm // češm] — Tvali da kninobiTobis<br />
mawarmoebeli sufiqsi — ﮎ′ [ak].<br />
Corso<br />
Corso // CorCo — `oTxkuTxedi. 1. baRdads rom<br />
kecaven, amboben, Corsod davkeceo, e. i. oTxad davkeceo.<br />
sityva Corsi al. maCablis statiaSic ixsenieba<br />
`sof. qurTa Tavis saxnav-saTesiT iqneba daaxloebiT<br />
xuTi kvadrati (Corso) versi, TiTqmis Tanaswori sigrZisa<br />
da siganis~ (~akakis kreb~.) 2. Corso bazari, es bazari<br />
iyo TaTris moedansa da sionis taZars Sua (axla<br />
ebraelTa baRia). viwro oTxkuTxa bazari iyo~... [gri-<br />
SaSvili 1997].<br />
Corso — [spar.] Carsu. Zv. oTxkuTxedi, kvadrati;<br />
kvadratuli... [q e g l 1986].<br />
Corso sparsulad iwereba da ikiTxeba ase — ﻮﺳرﺎﻬﭼ<br />
[čahârsū]. misi mniSvnelobebia — adgili bazarSi, sadac<br />
ori bazari jvaredinad erTmaneTs hkveTs... [dehxoda<br />
1372]; 1. kvadratuli; 2. marTkuTxedi. igi Sedgeba ori<br />
wevrisgan: رﺎﻬﭼ [čahâr] — oTxi da ﻮﺳ [sū] — mxare.<br />
fonetikuri procesi iqneboda aseTi: Caharsu —><br />
Caharso —> Carso —> Corso.<br />
rac Seexeba Corsos paralerul formas — CorCo,<br />
is unda iyos igive CarCo, romelic agreTve momdi-<br />
123