qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf
qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf qarTulSi Semosuli sparsuli leqsikaa.pdf
aa — qejave (jor-cxen-aqlem-spiloze dasadebi an gadasakidi Cardaxi mogzaurTaTvis). qiSi qiSi — `Saxi~ [griSaSvili 1997]. qiS-i [sp.-Turq.] Wadrakis TamaSSi — iseTi mdgomareoba, rodesac mefes mowinaaRmdegis raime figuriT an paikiT Tavdasxma elis [q e g l 1986]. qiSi sparsulad iwereba da ikiTxeba ase — ﺶﻴآ [kīš]. misi mniSvnelobebia: 1. rwmena, religia; 2. kaparWi; 3. Saxi [rubinCiki 1983]. qiSi qarTulSi monosemantad (Saxi) Semosula. qoCad qoCad mavalni — `frinvelebi sxva qveynebidan qoCad mavalni arian~ (gr., yifS.)~ [griSaSvili 1997]. `qalaquri leqsikonis~ avtori mxolod am magali- Tis moyvaniT izRudavs Tavs. qoC unda momdinareobdes sparsuli sityvidan چﻮﮐ [kūč]. misi mniSvnelobebia: 1. نﺪﻴﭼﻮﮐ [kūčīdan] — 1. `mom- Tabareoba~; `gadasaxleba~ zmnis awmyo drois fuZe; 2) ojaxi; tomi; gvari; 3. momTabare; iSviaTad avazaki; qurdi [rubinCiki 1983]. vfiqrobT, qoCad mavalnSi unda vigulisxmoT gadamfreni (gundad mavalni) frinvelebi. qoSimani qoSimani — `yoymani~ (ix. `tomis Tavgad.~, `nakad.~ premia, gv. 8)~ [griSaSvili 1997]. sparsul enaSi aris sityva نﺎﻤﻴﺸﭘ [pašīmân] — momnaniebeli, saidanac abstraqtulobis mawarmoebeli ي[i sufiqsis saSualebiT miRebulia — ﯽﻧﺎﻤﻴﺸﭘ [pašīmânī] — sinanuli. 106
amdenadac qarTulSi labialuri da velaruli Tanxmovnebis monacvleoba Cveulebrivi movlenaa [futkaraZe 2005:272], qoSimani sparsuli ﯽﻧﺎﻤﻴﺸﭘ [pašīmânī]-is fonetikurad saxecvlil formad unda miviCnioT. am sityvas qarTulSi semantikuri cvlilebac ganucdia. qurani qurani — `ori wlis cxeni~ [griSaSvili 1997]. sparsul enaSi aris leqsikuri erTeuli ﻩﺮﮐ [korra/e/]. misi mniSvnelobaa — naSieri, Svili cxovelisa. megrulSi aris quranTan fonetikurad da semantikurad axlos myofi sityva qvira, romelic niSnavs — kvics [qajaia 2002]. makar xubua mas qarTvelurSi sparsulidan Semosulad miiCnevs [xubua 1945], rac sarwmunod migvaCnia [barTaia 2005; 6]. quraxana quraxana — `agurxana. Rumelia erTgv. magidas gadaafareben sabans, qveS ki gaRvivebul mayals Seudgamen (Sirvan-zade, `namusi~, Targm. i. gr. 1931 w. gv. 256). am sityvas xmarobs g. erisT. piesaSi `Zunwi~, aseve amb. WeliZe `fereid. qarTvelebi~. 1951 w. gv. 48)~ [griSaSvili 1997]. quraxana sparsul niadagze warmoSobili kompozitia. igi Sedgeba ori wevrisgan — ﻩرﻮﮐ [kūra/e/] — Rumeli; saTbobi da ﻪﻧﺎﺧ [xâna/e/] — saxli. `qalaquri leqsikonis~ mixedviT quraxana igivea, rac agurxana. SevniSnavT, rom Cvens xelT arsebul sparsul leqsikonebSi dasturdeba kompoziti ara quraxana, aramed — ﻪﻧﺎﺧ ﺰﭘ ﻩرﻮﮐ [kūra/e/ paz xâna/e/], romelic Sedgeba sami elementisgan — ﻩرﻮﮐ [kūra/e/] — qura, ﺰﭘ [paz] — ﻦﺘﺨﭘ [poxtan] — moxarSva; Sewva; gamowva (aguris) zmnis awmyo 107
- Page 55 and 56: zizmzimi — CoCqoli, Jriamuli, zri
- Page 57 and 58: T ط , ت Talari Talari — 1. vazi
- Page 59 and 60: Tarsi Tarsi — `Tarsi saqme! Tarsi
- Page 61 and 62: meti sizustiT aris ganmartebuli es
- Page 63 and 64: kisadari Semdegi sparsuli rTuli sit
- Page 65 and 66: [va] — kavS. da da mesame — ت
- Page 67 and 68: maza — sanukvari saWmeli sanukvar
- Page 69 and 70: Cangali sparsulad iwereba da ikiTxe
- Page 71 and 72: marTlac, sparsul enaSi aris Txzuli
- Page 73 and 74: warmoqmnili sityvis pirveli element
- Page 75 and 76: elementisgan — دﺮﻧ [nard]
- Page 77 and 78: niazi niazi — `interesi. `wawalma
- Page 79 and 80: ojaxqori Txzuli sityvaa — رﻮآ
- Page 81 and 82: asti anlogiuri formisa da Sinaarsis
- Page 83 and 84: arab. spars. خﻼﺳ [sallâx] —
- Page 85 and 86: simqaSi analogiuri mniSvnelobis mqo
- Page 87 and 88: farebeli; kedelze Camosakidi moqarg
- Page 89 and 90: sabas ganmartebiT tarxuna-s tegani
- Page 91 and 92: fandi fandi — `toli. Sesaferi. `s
- Page 93 and 94: farfari farfari — `imosebi zariTa
- Page 95 and 96: aSkaraa, rom fexambari modis ﺮﺒ
- Page 97 and 98: gamoxatuli emblema~. `visaca gsurs
- Page 99 and 100: fiSqari fiSqari — `Rvinis dalali,
- Page 101 and 102: qalanTari sparsuli warmoqmnili sity
- Page 103 and 104: qargali — [sp.] xelosani, romelma
- Page 105: ﺶﮐ ﻪﻨﺷﺎﭘ [pâšnakaš
- Page 109 and 110: tikuri varianti — gufTa da miTiTe
- Page 111 and 112: SevniSnavT, rom `qalaqur leqsikonSi
- Page 113 and 114: Samaia — [sp.] Tevzi kobrisebrTa
- Page 115 and 116: vuwodebT, amiT gvinda misi uaRresi
- Page 117 and 118: Silaflavi `qalaqur leqsikonSi~ es s
- Page 119 and 120: C چ Cadri Cadri — `TeTri wamosas
- Page 121 and 122: Cara sparsulad iwereba da ikiTxeba
- Page 123 and 124: sawev-gadmosawevi iaraRi~) CvenTvis
- Page 125 and 126: es sityva Sedgeba ori elementisagan
- Page 127 and 128: xamxalaTi xamxalaTi — `axali, ubr
- Page 129 and 130: xatqeSi aris sparsuli kompoziti —
- Page 131 and 132: xuruSi xuruSi — `1. flavis yovelg
- Page 133 and 134: jamadari jamadari — `mosamsaxurea
- Page 135 and 136: jomard-i — [sp.] (Zv.) guladi yoC
- Page 137 and 138: arabul-sparsuli lqsika ﯽﺳرﺎ
- Page 139 and 140: a ا abanozi abanozi — `magari da
- Page 141 and 142: ambali momdinare Cans arabul-sparsu
- Page 143 and 144: es polisemanti sityva qarTulSi mono
- Page 145 and 146: am sityvis erT-erTi ganmarteba —
- Page 147 and 148: azazi xom ar iqneba? bazazi — far
- Page 149 and 150: d د davriSi davriSi — `saca unda
- Page 151 and 152: daxli — winidan daxuruli grZeli v
- Page 153 and 154: e eqiaTi eqiaT — `zRapari. `Caere
- Page 155 and 156: zinaTi // zineTi arabul-sparsuli Se
aa — qejave (jor-cxen-aqlem-spiloze dasadebi an<br />
gadasakidi Cardaxi mogzaurTaTvis).<br />
qiSi<br />
qiSi — `Saxi~ [griSaSvili 1997].<br />
qiS-i [sp.-Turq.] Wadrakis TamaSSi — iseTi mdgomareoba,<br />
rodesac mefes mowinaaRmdegis raime figuriT<br />
an paikiT Tavdasxma elis [q e g l 1986].<br />
qiSi sparsulad iwereba da ikiTxeba ase — ﺶﻴآ [kīš].<br />
misi mniSvnelobebia: 1. rwmena, religia; 2. kaparWi;<br />
3. Saxi [rubinCiki 1983].<br />
qiSi <strong>qarTulSi</strong> monosemantad (Saxi) Semosula.<br />
qoCad<br />
qoCad mavalni — `frinvelebi sxva qveynebidan<br />
qoCad mavalni arian~ (gr., yifS.)~ [griSaSvili 1997].<br />
`qalaquri leqsikonis~ avtori mxolod am magali-<br />
Tis moyvaniT izRudavs Tavs.<br />
qoC unda momdinareobdes <strong>sparsuli</strong> sityvidan چﻮﮐ<br />
[kūč]. misi mniSvnelobebia: 1. نﺪﻴﭼﻮﮐ [kūčīdan] — 1. `mom-<br />
Tabareoba~; `gadasaxleba~ zmnis awmyo drois fuZe;<br />
2) ojaxi; tomi; gvari; 3. momTabare; iSviaTad avazaki;<br />
qurdi [rubinCiki 1983].<br />
vfiqrobT, qoCad mavalnSi unda vigulisxmoT<br />
gadamfreni (gundad mavalni) frinvelebi.<br />
qoSimani<br />
qoSimani — `yoymani~ (ix. `tomis Tavgad.~, `nakad.~<br />
premia, gv. 8)~ [griSaSvili 1997].<br />
sparsul enaSi aris sityva نﺎﻤﻴﺸﭘ [pašīmân] — momnaniebeli,<br />
saidanac abstraqtulobis mawarmoebeli<br />
ي[i sufiqsis saSualebiT miRebulia — ﯽﻧﺎﻤﻴﺸﭘ [pašīmânī] —<br />
sinanuli.<br />
106