Untitled
Untitled
Untitled
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
qurTis municipalitetis<br />
sagamomcemlo dawesebuleba<br />
`xeobis macne~<br />
UDC (uak)<br />
908(479.225)(051.2) l _ 564<br />
damfuZneblebi:<br />
qurTis municipaliteti<br />
direqtori:<br />
lali romelaSvili<br />
899 25 29 18<br />
E-mail: contact@kheoba.ge<br />
eleqtronuli versia<br />
www.kheoba.ge<br />
redaqtori<br />
nino CibCiuri<br />
899 48 62 77<br />
koreqtori:<br />
neli darbaiZe<br />
saredaqcio kelegia:<br />
nana kaxniaSvili<br />
898 46 06 04<br />
nino kasraZe<br />
898 91 69 62<br />
eka ecataZe<br />
851 44 66 29<br />
nino beruaSvili<br />
897 15 12 45<br />
buRalteri:<br />
gia basiSvili<br />
855 32 22 07<br />
Jurnali<br />
`liaxvis xeoba~ gamoicema<br />
Sps `sagamomcemlo saxli<br />
qarTuli elita~-s<br />
mier<br />
Jurnali xelmZRvanelobs<br />
Tavisufali<br />
presis principebiT.<br />
redaqcia pasuxs ar<br />
agebs ucxouri presidan<br />
gadmoTargmnili<br />
masalebis, faqtebis,<br />
informaciis sizusteze.<br />
redaqciaSi<br />
Semosuli masalebi<br />
avtorebs ar ubrundebaT.<br />
masalis sizusteze<br />
pasuxismgebelia avtori.<br />
misamarTi: q. gori, verxvebis<br />
Casaxleba. (aRmaSeneblis #89/24<br />
tel.: (+99532) 91-00-84<br />
III<br />
a T i m c n e b a<br />
1. me var ufali RmerTi Seni, da ara iyvnen Senda RmerTni ucxoni, Cemsa gareSe.<br />
2. ara hqmne Tavisa Senisa kerpi, arca yovladve msgavsi, raodeni ars caTa Sina ze,<br />
da raodeni ars qveyanasa zeda qve, da raodeni ars wyalTa Sina qveSe qveyanisa: ara<br />
Tayvani-sce maT, arca msaxurebde maT.<br />
3. ara moiRo saxeli uflisa RvTisa Senisa amaosa zeda.<br />
4. moixsene dRe igi SabaTi da wmida-hyav igi: eqvs dRe iqmode, da hqmne maT Sina<br />
yovelive saqme Seni, xolo dRe igi meSvide SabaTi ars uflisa RvTisa Senisa.<br />
5. pativ-ec mamasa Sensa da dedasa Sensa, raTa keTili geyos Sen da dRegrZel iyo<br />
qveyanasa zeda.<br />
6. ara kac-hkla.<br />
7. ar imruSo.<br />
8. ar iparo.<br />
9. ara cili-swamo moyvassa Sensa wamebiTa cruiTa.<br />
10. ara guli giTqmides colisaTvis moyvasisa Senisa, ara guli giTqmides saxlisaTvis<br />
moyvasisa Senisa, arca yanisa misisa, arca karaulisa misisa, arca yovlisa<br />
sacxovarisa misisa, arca yovlisa misTvis, raica iyves moyvasisa Senisa.<br />
s a r C e v i<br />
politika<br />
saqarTvelos prezidenti<br />
gubernatorebsa da<br />
mTavrobis wevrebs Sexvda gv.4=<br />
siaxleebi.<br />
liaxvis xeobis maJoritarma<br />
ukiduresad gaWirvebul<br />
kasraZeebs sasursaTo<br />
produqti gaugzavna, 20 ivnisi<br />
devnilTa saerTaSoriso<br />
dRe, latviis gancxadeba<br />
saqarTvelos teritoriuli<br />
mTlianobis mxardaWeris<br />
Sesaxeb gv.5 stiqia<br />
saqarTveloSi - daRupulebi,<br />
dakargulebi da 10 milionze<br />
meti zarali, ,,adgilobrivi<br />
biujeti da socialuri<br />
programebi~, 2008 wlis omis<br />
polonuri versia gv.6<br />
xurvaleTis devnilTa<br />
CasaxlebaSi biblioTeka<br />
gaixsna gv.7<br />
konfliqtis zona<br />
kokoiTi parlamentSi<br />
momxreebs kargavs<br />
gv.8 qarTveli, osi da<br />
afxazi axalgazrdebi<br />
erTobliv dokuments<br />
SeimuSaveben, teleJurnal<br />
`mravalkuTxedisTvis~<br />
siuJetebi afxazeTidan<br />
da samxreT oseTidanac<br />
momzaddeba, afeTqebisas,<br />
vladikavkazSi, 46 adamiani<br />
daiRupa gv.9<br />
janmrTeloba<br />
ra gaxda 20 wlis gogonasTvis<br />
kibos gamomwvevi mizezi? gv.10<br />
sxva da sxva<br />
niu-iorkSi qarTuli eklesia<br />
gaixsna gv.11<br />
Sexvedra warsulTan<br />
me iq mxolod iZulebiT<br />
wavedi gv.12<br />
musika<br />
`mieci niWsa gza farTo...~ gv.14<br />
siyvaruli<br />
`siyvaruli yvelas unda~ gv.15<br />
silamaze<br />
silamazis konkursi kodaSi<br />
gv.16<br />
kultura<br />
sjeraT, rom Tavs Rirseulad<br />
gaarTmeven, musikaluri<br />
skola, aTi kiTxva nunu<br />
WoveliZisgan... gv.17<br />
msaxiobi<br />
scenaze yofna<br />
CemTvis Rirseuli saqmea gv.18<br />
sporti<br />
Smagi kasraZe oqros<br />
medalosania, qurTasa da<br />
eredvis municipalitetebis<br />
sportuli skolebis<br />
Sedegebi gv.20 daimaxsovreT!<br />
30 nomeri saintereso<br />
moTamaSea... gv.21<br />
mxatvari<br />
naxats didi Zala aqvs... gv.22<br />
estrada<br />
salome bakuraZis<br />
,,Ramis labirinTebi~ gv.23<br />
poeti<br />
`vai, ra boZi waiqca~... gv.24<br />
gmiri<br />
qaquca ColoyaSvilis<br />
naTluli qaquca gv.26<br />
mematiane<br />
saqarTvelos pirveli mefe -<br />
farnavazi, mociqulTa Tavni:<br />
petre da pavle. gv.27<br />
eqimis rCevebi<br />
ras gvirCevs Tamriko<br />
gobejiSvili, rogor<br />
movuaroT saxis kans... gv.28<br />
saintereso msoflio gv.29<br />
poezia gv.33<br />
horoskopi gv.34<br />
3
saqarTvelos prezidenti martvilSi dRes<br />
gubernatorebs da mTavrobis wevrebs Sexvda.<br />
uwinaresad, mixeil saakaSvili stiqiis Sedegad<br />
miyenebuli zaraliT dainteresda. rogorc<br />
mcxeTa-mTianeTis regionSi prezidentis rwmunebulma<br />
cezar CoCelma aRniSna, stiqiis Sedegad<br />
sami raioni - duSeTi, mcxeTa da TianeTi<br />
dazaralda. misi TqmiT, dazianebulia wylis<br />
ramdenime saTave nageboba, gzebi da xidebi. man<br />
aseve aRniSna, rom zianis aRmosafxvrelad<br />
muSaoba ukve dawyebulia. mixeil saakaSvilma<br />
im problemebzec ilaparaka, romlebic Zlieri<br />
wvimebis dros werovanSi, devnilebis<br />
dasaxlebaSi mcxovreb ojaxebs eqmneba mudmivad.<br />
mixeil saakaSvili sasoflo-sameurneo<br />
samuSaoebis mimdinareobiT, kerZod ki, xvna-<br />
Tesvis procesiT dainteresda. yuradReba man<br />
simindis axal, amerikul jiSze gaamaxvila.<br />
rac Seexeba soflis mxardaWeris programas, romlis<br />
mixedviT, adgilobriv biujets mosaxleoba<br />
adgilze arsebuli prioritetebis mixedviT Tavad<br />
gansazRvravs, raWaSi Tanxa, ZiriTadad, saubno gzebisa<br />
da sasmeli wlis sareabilitacio samuSaoebze, aseve<br />
mcire sawarmoebis mowyobas xmardeba. prezidentis<br />
TqmiT, erTi mxriv, kargia, rom xalxi Tavad wyvets<br />
raSi daxarjos fuli, mniSvnelovania isic, rom TviTmmarTveloba<br />
viTardeba da mosaxleobas damoukideblobisa<br />
da sakuTrebis gancda uCndeba, magram, meore<br />
mxriv, proeqtebi ise unda daigegmos, rom xalxs erTi<br />
da igive saqmis keTeba, ramdenjerme ar mouwios.<br />
qarTlSi am mxriv, moTxovna soflebis Sida gzebis<br />
SekeTebasa da Sida arxebis gamwmendaze, aseve<br />
moednebisa da skverebis mowyobaze aqvs. niqozsa da<br />
mimdebare soflebSi sasmel-sarwyavi wylis problemis<br />
gadaWris mizniT, muSaoba dawyebulia. rogorc<br />
Sida qarTlis gubernatorma prezidents ganucxada,<br />
es iqneba saCvenebeli proeqti, romelic uaxloes<br />
dReebSi dasruldeba. mixeil saakaSvilma yuradReba<br />
imazec gaamaxvila, rom am regionSi devnilTa ramdenime<br />
dasaxlebaa, maT Soris, Tbilisidan moSorebiT.<br />
prezidentma zurab arsoSvils sagangebo programebis<br />
SemuSaveba daavala, raTa arc erTi devnili uyuradRebod<br />
ar darCes, miT umetes, isini, romlebsac miwebi<br />
4 IV<br />
politika<br />
saqarTvelos prezidenti gubernatorebsa da<br />
mTavrobis wevrebs Sexvda<br />
jer ar aqvT gamoyofili.<br />
„momaval wels Cven gveqneba ekonomikuri zrdis<br />
orniSna maCvenebeli, magram mTavaria ara cifrebi, Tumca<br />
esec Zalze mniSvnelovania, aramed is, rom saqarTvelo<br />
swrafad ganviTardes. Cveni mezoblebi imdenad<br />
swrafad viTardebian, rom nela ganviTarebis ufleba<br />
ar gvaqvs. am SemTxvevaSi CamovrCebiT da es sruliad<br />
dauSvebelia. amitom, Cveni ekonomikuri zrda unda<br />
efuZnebodes did infrastruqturul proeqtebs. es<br />
gulisxmobs didi hesebis mSeneblobas, turizms... gansakuTrebiT,<br />
es Seexeba raWas, samcxe-javaxeTs, aWaras,<br />
imereTs, mTlianad saqarTvelos... wels Cven veliT 3<br />
milion turists, momaval wels - 4 milions, momdevno<br />
wels - 5 milions da a.S. Cveni drois didi nawili<br />
unda dauTmoT imaze fiqrs, rom xalxi amisTvis movamzadoT.<br />
magaliTad, 5 milioni turistis miReba niSnavs<br />
imas, rom qarTuli Rvino mTlianad daileva saqarTveloSi.<br />
Zalian didi ram aris is, rom Sen geyoleba<br />
bevrad ufro meti turisti, vidre gyavs mosaxleoba.<br />
bunebrivia, uaxloes wlebSi, minimum, unda gavaormagoT<br />
soflis meurneobis produqciis warmoeba, radgan<br />
realurad, gasammagebis da gaoTxmagebis potenciali<br />
gvaqvs. 2013 weli saqarTvelosTvis iqneba istoriuli<br />
periodi - ara imitom rom Cemi saprezidento<br />
vada mTavrdeba, aramed imis gamo, rom 2013 wels saqarTveloSi<br />
gakeTdeba is, rac arasdros ar yofila.<br />
am periodSi yvelgan gveqneba saukeTeso gza, TiTqmis<br />
yvela ZiriTad adgilze gava Tanamedrove wyalsadeni,<br />
yvela onkanidan wamova wyali, gveyoleba ufro<br />
meti an imdenive turisti, ramdenicaa saqarTvelos<br />
mosaxleoba. 2013 wels umuSevroba unda Camovides,<br />
daaxloebiT, 10 procentamde. 2013 wels Cveni rkinigza<br />
sabolood unda SeuerTdes evropis rkinigzas<br />
(SesaZloa es 2012-Sic moxdes) da Cven geografiulad<br />
da infrastruqturulad evropul erTian sistemas<br />
davubrundeT. Tu yvela proeqti ganxorcielda es ase<br />
iqneba - aseTia Cveni varaudi. es xdeba yvela mimar-<br />
TulebiT. saqarTveloSi ar aris arc erTi regioni,<br />
okupirebuli regionebis garda, sadac ar xorcieldeba<br />
istoriuli mniSvnelobis proeqtebi, romlebic,<br />
Tavis mxriv, gansazRvravs qveynis ganviTarebas Semdgomi<br />
aTwleulebisa da aswleulebis ganmavlobaSi. es<br />
aris Cveni proeqtebis globaluri mniSvneloba, xolo<br />
Tu konkretulad SevxedavT, dasaqmdeba Zalian bevri<br />
adamiani da rogorc vvaraudobT, 2015 wlisTvis, erT<br />
sul mosaxleze Semosavlebi gaormagdeba. aseve iciT,<br />
rom ganaTlebis sistemaSi ukve Seuqcevadad xorcieldeba<br />
reforma. cudi ricxvia 13, magram Zalian<br />
bednieri iqneba saqarTvelosTvis Tuki yvelafers<br />
ganvaxorcielebT. minda, rom Cveni xalxi mudmivad<br />
iyos informirebuli imis Taobaze, Tu ra keTdeba da<br />
sazogadoebasTan angariSgeba kvlavac gavnagrZoT. ar<br />
aris saWiro mTavroba darbodes yvelgan, radgan gubernatorebi,<br />
romelTa uflebebic gaizrdeba, mudmivad<br />
unda abarebdnen angariSs xalxs da ara mxolod me<br />
an mTavrobas. Tqven angariSvaldebulebi xarT, upirvelesad<br />
qarTul sazogadoebasTan im mxareebSi, romlebsac<br />
xelmZRvanelobT", - ganucxada maT saqarTvelos<br />
prezidentma.
siaxleebi<br />
liaxvis xeobis maJoritarma ukiduresad<br />
gaWirvebul kasraZeebs<br />
sasursaTo produqti gaugzavna<br />
xelisufleba saqaSeTis CasaxlebaSi mcxovrebi kasraZeebis<br />
mimarT dapirebuli yuradRebis ganxorcielebas<br />
aqtiurad agrZelebs, amjerad socialurad daucvelma<br />
ojaxma xelisuflebisgan sasursaTo produqti miiRo.<br />
Mmartoxela moxucis ganmartebiT, yofila SemTxvevebi,<br />
rodesac bavSvebs mSivrebsac ki dauZiniaT, radgan<br />
ojaxs pensiis garda aranairi Semosavali ar gaaCnia.<br />
unarSezRuduli moxuci SviliSvilebisTvis sadilis<br />
momzadebas didi sirTuleebis Sedegad axerxebs.<br />
gaWirvebul ojaxs xSirad mezoblebi exmarebian. xelisuflebis<br />
warmomadgenlebi kasraZeebis viTarebas<br />
umZimess uwodebdnen, da aRniSnavdnen, rom miuxedavad<br />
ojaxis zogierTi naTesavis gulgrilobisa, moxuc qalbatonsa<br />
da am etapze udedmamo bavSvebs yuradRebas<br />
isini ar moakleben.QqurTis municipalitetis TanamSromlebi<br />
dRes aRniSnavdnen, rom am ojaxze yuradrebis<br />
gamoCenas gagrZelebas sxvadasxva saxiT samomavlodac<br />
apireben.<br />
nino CibCiuri<br />
20 ivnisi _ devnilTa<br />
saerTaSoriso dRe<br />
saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis<br />
goris ofisSi 20 ivniss devnilTa saerTaSoriso dResaTan<br />
dakavSirebiT mrgvali magida moewyo. Sexvedras<br />
organizaciis Tavmjdomare qeTi bebiaSvili uZRveboda,<br />
damswre sazogadoebas ki adgilobrivi arasamTavrobo<br />
seqtorisa da mediis warmomadgenlebi eswrebodnen.<br />
mogvianebiT Sexvedras ltolviTa da gansaxlebis saministros<br />
regionuli sammarTvelos TanamSromelic<br />
SeuerTda. SekiTxvebze pasuxis gacema ZiriTadad mas<br />
uwevda. saias goris filialis Tavmjdomarem im problemebze<br />
isaubra, rac agvistos omis Semdeg dRemde<br />
devnilTa CasaxlebebSi arsebobs. qeTi bebiaSvilis<br />
ganmartebiT, adgilnacval pirebs dReis mdgomareobiT<br />
problemebi ZiriTadad sacxovrebel farTebTan dakav-<br />
SirebiT gaaCniaT.<br />
V<br />
latviis gancxadeba saqarTvelos<br />
teritoriuli mTlianobis<br />
mxardaWeris Sesaxeb<br />
latviis seimis mier 2008 wlis 14 agvistos<br />
miRebuli gancxadebis safuZvelze, romelic gmobda<br />
ruseTis samxedro Tavdasxmas saqarTvelos suverenul<br />
teritoriaze, seimis sagareo saqmeTa komiteti<br />
acxadebs, rom cecxlis Sewyvetidan sami wlis Semdegac<br />
ar aris miRweuli konfliqtis monawile yvela<br />
mxarisTvis misaRebi SeTanxmeba. komiteti miesalmeba<br />
teritoriuli mTlianobis aRdgenis mizniT saqarTvelos<br />
mxridan Zalis gamouyeneblobas da samwuxarod,<br />
askvnis, rom ruseTis federacia ignorirebas<br />
ukeTebs eqvspunqtiani samSvidobo SeTanxmebis pirobebs,<br />
romelsac 2008 wlis 12 agvistos moewera<br />
xeli da araTu inarCunebs, aramed mniSvnelovnad zrdis<br />
samxedro Zalebis dislokacias afxazeTsa da<br />
samxreT oseTSi. komiteti adasturebs saqarTvelos<br />
suverenitetisa da teritoriuli mTlianobisadmi<br />
mxardaWeras saerTaSorisod aRiarebuli sazRvrebis<br />
farglebSi da gmobs afxazeTisa da samxreT oseTis<br />
regionebis okupacias. komiteti aseve miesalmeba<br />
saqarTvelos mxridan afxazeTisa da samxreT oseTis<br />
mosaxleobasTan Serigebis mcdelobas, vinaidan am regionebis<br />
samoqalaqo sazogadoebasTan Ria da uwyveti<br />
dialogi warmoadgens aucilebel pirobas Serigebisa<br />
da reintegraciisTvis. latviis respublikis seimis<br />
sagareo saqmeTa komiteti mouwodebs dapirispirebul<br />
mxareebs: _ gaagrZelon Jenevis molaparakebebis formatSi<br />
miRebuli konstruqciuli SemoTavazebebis gamoyeneba<br />
TanamSromlobisa da problemis gadawyvetisTvis.<br />
gaagrZelon evrokavSiris monitoringis misiasTan<br />
aqtiuri TanamSromloba da miscen misias saSualeba<br />
Seuferxeblad Seasrulos mandatiT gansazRvruli<br />
funqciebi afxazeTsa da samxreT oseTSi. komiteti<br />
mouwodebs ruseTis federacias da afxazeTisa da<br />
samxreT oseTis de-faqto administraciebs, Seasrulon<br />
eqvspunqtiani samSvidobo SeTanxmebis pirobebi,<br />
romelsac 2008 wlis 12 agvistos moewera xeli:<br />
_ dapirispirebebis sruli Sewyveta,<br />
_ humanitaruli daxmarebis Tavisufali xelmisawvdomoba,<br />
_ ruseTis federaciis SeiaraRebuli Zalebis gayvana<br />
da dabruneba konfliqtamde arsebul mdgomareobamde.<br />
komiteti mouwodebs saerTaSoriso Tanamegobrobas,<br />
gamoiCinos uwyveti yuradReba saqarTvelos teritoruli<br />
mTlianobis aRdgenis sakiTxisadmi, mxari<br />
dauWiros eqvspunqtiani samSvidobo gegmis upirobo<br />
ganxorcielebas da ganaxorcielon ufro metad dinamikuri<br />
mcdelobebi konfliqtis mosagvareblad, amavdroulad<br />
Zlierad dagmon arakonstruqciuli da<br />
provokaciuli qmedeba nebismieri mxaris mier.<br />
5
stiqia saqarTveloSi -<br />
daRupulebi, dakargulebi da 10<br />
milionze meti zarali<br />
SabaTs saRamos rikoTis uReltexilze movardnilma<br />
Rvarcofma da mewyerma 4 adamianis sicocxle<br />
Seiwira. 2 adamiani dakargulad iTvleba. maSvelebi<br />
dakargulebs kviras, mTeli dRis ganmavlobaSi uSede-<br />
god eZebdnen. dadgenilia, rom daRupulebi restoran<br />
`rikoTis~ TanamSromlebi iyvnen. rogorc TviTmxilvelebi<br />
yvebian, gadauRebeli wvimisa da setyvis<br />
Semdeg mTidan mewyeri da niaRvari moulodnelad<br />
wamovida.<br />
rikoTis gvirabTan dazianda centraluri avtomagistrali,<br />
ramac moZraobis Sewyveta gamoiwvia. mTeli<br />
Ramis ganmavlobaSi Sesabamisi samsaxurebi samaSvelo<br />
samuSaoebs awarmoebdnen.<br />
ori dRea SemTxvevis adgilze saqarTvelos xelisuflebis<br />
warmomadgenlebi geologebTan erTad<br />
muSaoben. specialistebma uReltexilze arsebuli<br />
mdgomareoba Seiswavles. geologis guram gafrindaSvilis<br />
TqmiT, wvimis SemTxvevaSic stiqiis aseTi masStabebiT<br />
gameoreba aRar moxdeba.<br />
mniSvnelovani zarali miadga xaSuris, suramisa da<br />
CumaTeleTis mosaxleobas. adidebulma suramulam<br />
mTlianad datbora sacxovrebeli saxlebi, sasoflosameurneo<br />
savargulebi da ezoebi. daxocilia Sinauri<br />
frinveli da msxvilfexa pirutyvi.<br />
stiqiis zonaSi meored Cavida premier-ministri<br />
nika gilauri, romelic Seqmnil viTarebas adgilze<br />
ecnoba. kviras saRamos ukve cnobili gaxda, rom dazianebuli<br />
gza nawilobriv gaixsna. mosaxleobisTvis<br />
miyenebulma zaralma ki 10 milion lars gadaaWarba.<br />
regionaluri ganviTarebisa da infrastruqturis<br />
ministris ramaz nikolaiSvilis gancxadebiT, Tu<br />
amindebma xeli Seuwyo, aRdgeniTi samuSaoebi 3 dReSi<br />
dasruldeba, xolo gza pirvandel mdgomareobas 14<br />
dReSi daubrundeba.<br />
energetikis ministris aleko xeTaguris TqmiT<br />
stiqiis zonaSi moxvedril dasaxlebebs eleqtroenergiis<br />
miwodeba ukve aRudga. mdinaris done ar<br />
iklebs, rac samuSaoebs aferxebs. sinoptikosebi damaimedebel<br />
prognozebs ver akeTeben da ramdenime dRis<br />
ganmavlobaSi isev wvimas varaudoben.<br />
6 VI<br />
siaxleebi<br />
,,adgilobrivi biujeti da<br />
socialuri programebi~<br />
13 ivniss 11 saaTze hainrih biolos fondis organizebiT<br />
karaleTis dasaxlebSi gaimarTaA sajaro diskusia<br />
Temaze ,,adgilobrivi biujeti da socialuri<br />
programebi~, momxseneblebi iyvnen: leqtori, eqsperti,<br />
saqarTvelos sazogadoebriv saqmeTa institutis warmomadgeneli<br />
b-n Tengiz SergelaSvili. goris municipalitetis<br />
socialuri samsaxuris ufrosi q-n xaTuna<br />
kakauriZe, saqarTvelos iuristTa asociaciis goris<br />
ofisis xelmZRvaneli qeTi bebiaSvili. Sexvedra Tavisufali<br />
iyo da yvela msurvels SeeZlo diskusiaze<br />
daswreba, diskusia sakmaod sainteresod warimarTa.<br />
devnilebi ufro metad gaxdnen informirebulebi sakuTar<br />
problemebis mogvarebis sakiTxebTan mimarTeba-<br />
Si, momxseneblebma uamrav kiTxvas upasuxes: socialur<br />
Temebze, iuridiul sakiTxebze, sakuTar uflebebze da<br />
ganaTlebis sakiTxebi ganixiles devnil moswavleebTan<br />
da abiturientebTan. gansakuTrebuli mniSvneloba mieni-<br />
WaA municipalitetis da sakrebuloebis mier devnilTaA<br />
problemebis mogvarebas da maT monawileobis sakiTxs<br />
biujetis ganawilebis saqmianobaSi. diskusiaze Zalian<br />
bevri problemuri sakiTxi gamoikveTaA devnilTaA<br />
dasaxlebis arainformirebis kuTxiT. Sexvedram DZalian<br />
nayofierad Caiara, vinaidan gairkva problemebis mogvarebis<br />
swori gzebi.<br />
naTia goCaSvili<br />
2008 wlis omis<br />
polonuri versia<br />
goris saswavlo universitetSi 2008 wlis ruseTsaqarTvelos<br />
omis Sesaxeb poloneli reJisorebis dorota<br />
petrusisa da bogdan leCnaris mier gadaRebul<br />
dokumentur film `saxlis~ prezentacia gaimarTa.<br />
prezentacia arasamTavrobo organizacia ,,megobrobis<br />
xidi _ qarTlosis~ organizebiT gaimarTa, romelsac<br />
studentebi, goris saswavlo universitetis administraciisa<br />
da arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebi<br />
eswrebodnen. filmis xangrZlivoba saaTi da<br />
TxuTmeti wuTia, sadac 2008 wlis agvistos saomari<br />
moqmedebebis dros goridan gaxiznuli moqalaqeebis istoriebia<br />
warmodgenili. suraTSi gamoyenebulia aseve<br />
poloneTis moqalaqis manana cucqiriZis mier gadaRebuli<br />
kadrebi, romelic gorelia da agvistos omis dros<br />
SvilTan erTad saqarTveloSi iyo Camosuli. filmSi<br />
ar Cans arc tankebi, arc TviTmfrinavebi da arc SeiaraRebuli<br />
Zalebi. es aris ambavi xalxisa, romelmac<br />
safrTxe igrZno da TavSesafari mTebSi erT-erT osur<br />
ojaxSi moZebna. garkveuli drois manZilze sxvadasxva<br />
erovnebis adamianebi _ rusebi, somxebi, qarTvelebi da<br />
osebi erT WerqveS cxovrobdnen, romlebic omis uaryofam,<br />
SiSma, aRSfoTebam da sakuTari saxlebidan gaxiznvam<br />
gaaerTiana. filmis prezentacia 16 ivniss Tsu-is iuridiul<br />
biblioTekaSi, xolo 17 ivniss baTumSi gaimarTa.<br />
yuradReba!<br />
qurTasi da eredvis municipalitetebis mxardaWeriT<br />
2011 wlis oqtomberSi gaimarTeba silamazis konkursi.<br />
msurvelebs, gTxovT aRniSnuli monacemebi mogvawodoT<br />
Jurnal `liaxvis xeobis~ redaqcias. saukeTeso<br />
sameuli dajildovdeba faseuli saCuqriT. sabuTebis<br />
miReba dawyebulia. sabuTebis miRebis bolo vadaa 2011<br />
wlis 1 seqtemberi<br />
gansazRvruli asaki – 14-dan 21 wlamde, simaRle –<br />
165 sm-dan. gTxovT warmoadginoT Semdegi sabuTebi:<br />
1. dabadebis an piradobis mowmobis asli, 2. avtobiograbia,<br />
3. fotosuraTi<br />
gisurvebT warmatebebs!
iblioTeka<br />
xurvaleTis devnilTa CasaxlebaSi<br />
devnilTa Casaxlebis macxovreblebs momavalSi daxmare-<br />
biblioTeka gaixsna bac aRuTqva - `rac SeiZleba bevri ikiTxeT, rac SeiZleba<br />
xSirad SegvawuxeT, Cven mzad varT gverdSi dagidgeT<br />
`uwignod TvalTaxedvis isari moklea~<br />
yvela keTil saqmeSi~.<br />
ilia WavWavaZe biblioTekis gaxsna adgilobriv mosaxleobas goris<br />
municipalitetis sakrebulos da gamgeobis warmomadgenlebmac<br />
miuloces<br />
gia RviniaSvili – goris municipalitetis sakrebulos<br />
sazogadoebasTan urTierTobis samsaxuris ufrosi<br />
- `ar SeiZleba dRes ar viyo gaxarebuli, radgan<br />
TiToeulma Cvenma TanamSromelma gulTan axlos mivitaneT<br />
es iniciativa da am etapze rac SevZeliT gavakeTeT.<br />
Tumca es kidev yvelaferi ar aris, momavalSic, yvela<br />
Rones vixmarT raTa monawileoba miviRoT aseT karg<br />
bolo dros xSirad gaigebT - `wigni aravis aRar aqciebSi, marTlac didi saqme gakeTda, vulocav yvelas ~<br />
sWirdeba~, `axalgazrdobam kiTxva daiviwya~ `wignma Ta- elza miqelaZe, goris municipalitetis gamgeobis gavisi<br />
mniSvneloba dakarga~ da msgavsi Sinaarsis araerT naTlebis, kulturis, sportis da axalgazrdul saqmeTa<br />
frazas, rac sinamdviles ar Seesabameba. amas mxolod samsaxuris ufrosi: - `madlobas vuxdi sazogadoeba `bi-<br />
isic mowmobs, rom xurvaleTis devnilTa CasaxlebaSi liks~, rom am aqciaSi CarTvis saSualeba mogvca, mu-<br />
sxvadasxva asakis adamianebma upirveles problemad nicipaliteti yovelTvis gverdSi daudgeba yvela im<br />
wignebis arqona daasaxeles<br />
organizacias, romelsac aseTi kargi iniciativebi eqneba.<br />
16 ivniss sazogadoeba `bilikma~ xurvaleTis vusurveb yvela mozards, ikiTxon Zalian bevri, raTa<br />
devnilTa CasaxlebaSi biblioTeka gaxsna. wignebi aq- Cvens mters, maT, vinc aq moaxvedra es adamianebi, saTaciis<br />
`aCuqe erTi wigni biblioTekas~ farglebSi Senado pasuxi gavceT – wigniT, kalmiT da kulturuli<br />
grovda, romelsac organizacia erTi Tvis manZilze ganviTarebiT~<br />
axorcielebda. aqciis Catarebis idea mas Semdeg gaCnda, RonisZiebas eswreboda federacia `gadavarCinoT bavS-<br />
rac erT-erTi proeqtis `davexmaroT erTmaneTs~ farvebis~ saqarTvelos warmomadgenlobis xelmZRvaneli<br />
glebSi (proeqti dafinansebulia `sajaro politikis, lesli vilsoni, romelmac piradad awarmoa kampania<br />
advokatirebis da samoqalaqo sazogadoebis ganviTareba wignebis didi raodenobiT Sesagroveblad - `me Cems<br />
saqarTveloSi~ proeqtis farglebSi, romelsac axor- TanamSromlebs vuTxari, rom ramden wignsac moitandnen,<br />
cielebs aRmosavleT-dasavleTis marTvis instituti, imdenives piradad SeviZendi da vfiqrob aseTi midgomiT<br />
a.S.S.-is saerTaSoriso ganviTarebis saagentos dafinanse- arc Tu ise mcire raodenobis wignebi SevagroveT~ -<br />
biT (USAID/EWMI G-PAC) xurvaleTis devnilTa Casa- aRniSna qalbatonma leslim da Semdeg iq damswre moxlebaSi<br />
maTi problemebis gamokveTis mizniT Sexvedrebi zardebs mimarTa - `Cemi bavSvobidan ase maxsovs, rom<br />
moewyo iq mcxovreb adamianebTan. aRmoCnda, rom sxva biblioTeka savsea informaciiT da ganaTlebiT, rac Za-<br />
araerTi problemis miuxedavad, yvela asakobriv jguf- lian didi Zalaa. TiToeuli wignis wakiTxvis Semdeg,<br />
Si wignebis ar qona yvelaze metad awuxebdaT. aqciis Tqven ufro meti codna geqnebaT, rac ukeTesi momavlis<br />
farglebSi darigda sainformacio flaerebi, daigzavna garantiaa~.<br />
eleqtronuli werilebi, ganxorcielda Sexvedrebi da emociebs ver malavdnen Tavad maspinZlebi, is ada-<br />
ase erToblivi Zalisxmevis Sedegad 500-ze meti wigni mianebi, visi upirvelesi survilic maT CasaxlebaSi<br />
Segrovda. 16 ivniss ki im adamianebTan erTad, vinc saku- biblioTekis arseboba iyo. biblioTekaSi mari teraS-<br />
Tari wvlili Seitana am mniSvnelovan saqmeSi, xurvale- vili imuSavebs, romelic disevidanaa da omamde, Tavis<br />
Tis devnilTa Casaxlebis saTemo centrSi biblioTeka sofelSi swored am saqmianobiT iyo dakavebuli - `minda<br />
sazeimo viTarebaSi gaixsna. LRonisZiebas samTavrobo da mTeli Casaxlebis saxeliT madloba giTxraT yvelas,<br />
arsamTavrobo seqtoris warmomadgenlebi, moswavleebi, vinc mciredi wvlili mainc Seitana Cveni ocnebis axde-<br />
masmediis warmomadgenlebi da xurvaleTis devnilTa naSi. imedi maqvs kidev ufro gavfarTovdebiT da wignadi<br />
Casaxlebis macxovreblebi daeswrnen, lenti simbolu- fondic ufro gaizrdeba. biblioTekis arseboba CvenTvis<br />
rad sazogadoeba `bilikis~ aRmasrulebelma direqtorma yvelasTvis Zalian mniSvnelovania da kidev erTxel didi<br />
marika mRebriSvilma da goris municipalitetis sabib- madloba, warmatebebs gisurvebT~.<br />
lioTeko gaerTianebis direqtorma nana abramiZem gaWres. RonisZieba sazogadoeba `bilikis~ aRsazrdelebis qo-<br />
unda aRiniSnos, rom goris centralurma biblioTekam reografiuli da musikaluri nomrebiT gagrZelda da<br />
xurvaleTis devnilTa Casaxlebas saCuqrad 300 wigni sazeimo viTarebaSi, Tematuri tortis gaWriT das-<br />
da Taroebi gadasca.<br />
rulda sazogadoeba `biliki~ kidev erTxel madlobas<br />
lentis gaWramde marika mRebriSvilma stumrebs aqci- uxdis yvelas gulisxmierebisTvis, vinc gamoexmaura<br />
is ideis Sesaxeb mouTxro _ `mas Semdeg, rac xurvale- maT iniciativas da erTi wigni mainc gaiRo xurvaleTis<br />
Tis devnilTa Casaxlebis macxovreblebma erT-erT mTa- devnilTa CasaxlebisTvis. aseTebi ki RvTis wyalobiT<br />
var problemad wignadi fondis uqonloba dagvisaxeles, arc Tu ise cotani iyvnen – goris municipalitetis<br />
davsxediT me da Cemi TanamSromlebi da daviwyeT fiqri TviTmmarTvelobis organoebi, sabiblioTeko gaerTianeba,<br />
imis Sesaxeb, Tu rogor gadagveWra es problema, saidan UNICEF, megobrobis xidi `qarTlosi~, `qarTli XXI~,<br />
dagvewyo. bunebrivia, mxolod Cven amas ver SevZlebdiT, federacia `gadavarCinoT bavSvebi~, ss `korstandart<br />
ase gaCnda saqvelmoqmedo aqciis `aCuqe erTi wigni bib- banki~, saxalxo damcveli, gamomcemlobebi `logospresi~<br />
lioTekas~ idea. madlobas gixdiT yvelas vinc Cvens da `diogene~, qalTa sainformacio centri, goris XII<br />
iniciativas gamoexmaureT da gulTan axlos miitaneT sajaro skola, xaSuris VII sajaro skola, vano da<br />
devnilTa problema~<br />
lia CxikvaZeebi, darejan kiknaZe, rezo oqruaSvili, eka<br />
`Zalian mixaria, rom aRorZinebis monawile var, Ses- beniaSvili, nino didberuaSvili, nino dalaqiSvili, kaxa<br />
aZlebloba momeca davxmarebodi adamianebs, romlebsac gordaZe, Tako SavdaTuaSvili, Tako cercvaZe, ia marsul<br />
cota xnis win didi tragedia gadaxdaT Tavs. dRes RiSvili, ani CitiSvili, marika mRebriSvili, irma Citu-<br />
adamians uamravi problema aqvs, Tumca, am mraval probaSvili, cisana kaniaSvili, TaTia eliaSvili, maia gogiZe,<br />
lemas Soris wignis arqonas pirvel adgilze rom daay- lika oqropiriZe, levan barjaZe, qeTi TinikaSvili, eka<br />
eneb, es namdvilad aRniSvnis Rirsia da Cemi da Cemi qoTolaSvili, vano adamiSvili. madlierebis niSnad, yve-<br />
kolegebisTvis amaze sasixarulo faqti ar arsebobs~ la organizacias Tu kerZo pirs specialuri sigelebi<br />
- aRniSna qalbatonma nana abramiZem da xurvaleTis gadaecaT<br />
eka qoTolaSvili<br />
VII<br />
7
„saxelmwifo gadatrialebis mcdeloba samxreT<br />
oseTSi“, „parlamenti blokirebulia“, „kokoiTis<br />
momxreebi parlamentSi SeiWrnen“ - am saTaurebiT<br />
Cndeboda ramdenime dRis ganmavlobaSi informacia da<br />
statiebi rusul presaSi. osuri media parlamentSi<br />
kokoiTis momxre Zalovani uwyebebis warmomadgenlebis<br />
SeWris Sesaxeb arafers iuwyeboda. oficialuri<br />
versiiT, de faqto respublikis sakanonmdeblo<br />
organoSi referendumis sainiciativo jgufis warmomadgenlebi<br />
mividnen da deputatebs konstituciaSi<br />
cvlilebebis Setana mosTxoves. sainiciativo jgufi<br />
de faqto respublikis Tavdacvis ministris moadgilis<br />
ibrahim gaseevis mier Seiqmna da misi mizania kokoiTis<br />
mesame vadiT kenWisyris SesaZlebloba mieces.<br />
umaRlesma sasamarTlom am sakiTxze referendumis<br />
Catareba ukanonod cno. amitom Zalovani uwyebis<br />
warmomadgenlebi parlaments miadgnen, sadac plenaruli<br />
sxdoma mimdinareobda. sainiciativo jgufis<br />
warmomadgenlis artur tataevis TqmiT, yvelaferi<br />
mSvidad mimdinareobda da maT parlamentSi sakiTxis<br />
inicirebisTvis 12 deputatis xelmowerac moipoves.<br />
gansxvavebuli versia uambo Jurnalistebs de faqto<br />
respublikis parlamentis spikerma stanislav ko-<br />
Cievma. misi TqmiT, kokoiTis momxreebi deputatebze<br />
zewolas axdendnen da sakiTxis ganxilvas saswrafod<br />
moiTxovdnen. SeiaraRebulma pirebma 33 deputatidan<br />
mxolod 12-is daTanxmeba SeZles. misi gancxadebiT,<br />
deputatebma iuri ZicoiTim, genadi kokoevma da giorgi<br />
sanakoevma, zewolis miuxedavad, SeiaraRebuli pirebis<br />
moTxovnas xeli ar moaweres da deputatis uflebamosileba<br />
moixsnes. rusuli mediis cnobiT, mas Semdeg,<br />
rac deputatebma reglamentis darRvevaze uari<br />
ganacxades, parlamentis Senoba 200-ma SeiaraRebulma<br />
pirma alyaSi moaqcia da oTaxebSi deputatebis calcalke<br />
gawveviT maTze zewola daiwyo. aRsaniSnavia,<br />
rom de faqto respublikis parlamentSi umravlesobas<br />
kokoiTis momxreebi Seadgendnen, amitom gaCnda<br />
kiTxva - risTvis dasWirdaT mis momxre Zalovanebs<br />
parlamentSi SeWra. rogorc radio Tavisuflebas cxinvalidan<br />
informirebulma wyarom acnoba, mmarTvel<br />
partiaSi prezidentis mesame vadiT arCevas yvela ar<br />
uWers mxars da es dapirispirebisas gamoCnda, roca<br />
parlamentis vice-spikerma, kokoiTis momxre pirma<br />
iuri ZicoiTim, uflebamosilebis Sewyvetis Sesaxeb<br />
ganacxada. konstituciaSi cvlilebebis Setanas<br />
arc komunistebi uWeren mxars. stanislav koCievis<br />
gancxadebiT, arCevnebamde 4-5 TviT adre konstituci-<br />
8 VIII<br />
konfliqtis zona<br />
kokoiTi parlamentSi momxreebs kargavs<br />
aSi cvlilebis Setana warmoudgenelia, politikuri<br />
sakiTxis inicirebis ufleba ki Zalovanebs ar gaaCniaT.<br />
sakuTari momxreebis parlamentSi SeWra saswrafod<br />
dagmo de faqto respublikis prezidentma<br />
eduard kokoiTim da gamoZiebis dawyeba generalur<br />
prokurors daavala. dRes osuri mediiT gavrcelda<br />
informacia, rom Tavdacvis saministros maRalCinosnebis<br />
mimarT SesaZloa sisxlis samarTlis saqmeebi<br />
aRiZras. TviTon kokoiTim araerTxel ganacxada, rom<br />
mesame vadiT kenWisyras ar apirebs, misi momxre Zalovanebi<br />
ki mainc daJinebiT iTxoven referendumis<br />
Catarebas. saeWvoa, rom isini kokoiTis Tanxmobis gareSe<br />
moqmedebdnen. Zalismieri meTodebiT Zalauflebis<br />
SenarCuneba, farsi da moskovSi kokoiTis mfarvelebis<br />
mier dawerili scenariT saxelmwifo gadatrialebis<br />
mcdeloba - aseT Sefasebas aZlevs guSin cxinvalSi<br />
momxdar ambebs gaerTianebuli opoziciis erT-erTi<br />
lideri, de faqto respublikis yofili generaluri<br />
prokurori, axsar koCievi. misi azriT, cxinvalSi vi-<br />
Tareba kidev ufro gamwvavdeba. is deputatebi ki, vinc<br />
konstituciaSi cvlilebas ewinaaRmdegeba, TviTon<br />
fiqroben prezidentobaze an Tavis gadarCenaze. cxinvalSi<br />
10 wlis winandel ambebsac ixseneben. maSin, saprezidento<br />
arCevnebis pirveli turis wagebis Semdeg,<br />
moqmedi prezidentis ludvig Cibirovis vaJi, aleqsi<br />
Cibirovi, SeiaraRebul momxreebTan erTad parlamentSi<br />
SeiWra da deputatebs arCevnebis Sedegebis gauqmeba<br />
mosTxova. parlamentis spikeri da prezidentobis<br />
erT-erTi kandidati maSinac komunistebis lideri<br />
stanislav koCievi iyo, romelic SeiaraRebul pirebs<br />
SeewinaaRmdega. is arCevnebi meore turSi eduard kokoiTim<br />
moigo. parlamentis spikeri dResac koCievia,<br />
romelic ukve kokoiTis momxre SeiaraRebul pirebs<br />
ewinaaRmdegeba. wyaroebi cxinvalidan ityobinebian,<br />
rom Sidapolitikuri viTareba feTqebadsaSiSia. rogorc<br />
Cans, male de faqto respublikaSi dakavebebis<br />
axali seria daiwyeba. saqarTvelos Sinagan saqmeTa<br />
saministros informirebulma wyarom ganmarta, rom<br />
qarTvel samarTaldamcavebs osi milicielebi ukve<br />
daukavSirdnen da sTxoves, saqarTvelos xelisuflebam<br />
kontrolirebad teritoriaze cxinvalidan gadmosuli<br />
pirebi daakavos.
konfliqtis zona<br />
qarTveli, osi da afxazi axalgazrdebi<br />
erTobliv dokuments SeimuSaveben<br />
,,axalgazrda diplomatebi istoriul<br />
nabijs dgamen~<br />
ramdenime TveSi saxalxo diplomatiis doneze<br />
,,oficialuri dokumenti~ gamoqveyndeba, sadac qarTul-osuri<br />
da qarTul-afxazuri konfliqtebis<br />
gadaWris erToblivi xedvebi da urTierTobis ganvi-<br />
Tarebis saerTo gzebi iqneba Camoyalibebuli. mosamzadebeli<br />
Sexvedrebi mxareebTan aqtiur fazaSi Sedis.<br />
afxazi, osi da qarTveli axalgazrdebi amisTvis specialur<br />
treningebs gadian. programas organizacia<br />
,,berghofi-mSvidobis mxardaWera~ axorcielebs, romlis<br />
mkvlevarma oliver volem vizitebi, Tavis germanel<br />
kolegasTan, volframTan erTad saqarTvelodan<br />
daiwyo. isini jer baTumsa da TbilisSi Sexvdnen molaparakebebis<br />
procesSi CarTul axalgazrda sazogadoebas,<br />
Semdeg ki soxumSi gaemgzavrnen.<br />
,,_kosovosa da moldovaSi Cven 12 Sexvedra<br />
gavmarTeT, qarTul-afxazuri da qarTul-osuri. es<br />
is adamianebi arian, romlebic mzad arian gaagrZelon<br />
CarTuloba dialogis gziT da urTierTobis aRdgenis<br />
procesSi axalgazrduli mosazrebebi SeimuSaon.<br />
rogorc cxinvalSi ise soxumSi arian dajgufebebi,<br />
romlebic ar emxrobian qarTul mxaresTan dialogis<br />
warmoebas da maTi damoukideblobis aRiareba ruse-<br />
Tis mier sakmarisia. magram yvelaze mniSvnelovani<br />
isaa, rom gamoCnda xalxi, romlebic ukeTes momavals<br />
sxva konteqstSi ganixilavs. Cvenma 2 wlianma muSaobam<br />
vfiqrobT, Sedegi ukve gamoiRo da SevZeliT is,<br />
rom samSvidobo dialogis monawileTa ricxvi qar-<br />
Tul-osur afxazur mxareebSi TandaTan izrdeba.~ _<br />
ganmarta oliver volem specialurad ,,praimtaimisTvis~<br />
micemul interviuSi.<br />
aRniSnul treningebamde, qarTul-osur-afxazur<br />
mxareebSi Sexvedrebs adgilobrivi aqtivistebi mar-<br />
Tavdnen, sadac specialuri magaliTebiT da aqtivobebiT<br />
mimdinareobda im unar-Cvevebis gamomuSaveba, romlebsac<br />
,,axalgazrda fasilitatorebi~ saerTaSoriso<br />
Sexvedraze gamoiyeneben. organizatorTa SefasebiT,<br />
agvistos omis Semdeg ukve aSkarad SeiniSneba Zvrebi,<br />
rac konfliqtur mxareebs Soris ,,Catexili xidis~<br />
aRdgeniskenaa mimarTuli. qarTuli mxridan, dialogSi<br />
CarTuli aqtivistebs ,,konfliqtebisa da molaparakebebis<br />
saerTaSoriso kvleviTi centris (ICCN)<br />
Tbilisis ofisi xelmZRvanelobs. saerTaSoriso<br />
SexvedrisTvis warmomadgenlebi konkretuli kriteriumebis<br />
safuZvelze SeirCevian. pirveli Sexvedra<br />
moldaveTSi mimdinare wlis zafxulisTvis igegmeba,<br />
sadac erTmaneTis pirispir qarTveli da afxazi axalgazrdebi<br />
erTobliv samoqmedo gegmaze isaubreben.<br />
saerTo dokumentze muSaoba SemodgomiT gagrZeldeba,<br />
mas osuri sazogadoebac SeuerTdeba. samive mxaris<br />
Semadgenlobas sxvadasxva profesiis mqone adamianebi<br />
Seadgenen. organizatorTa molodinis Tanaxmad, axalgazrdebi<br />
SeZleben im unarebisa da Sexedulebebis<br />
gamomuSavebas, rac Tavis mxriv xels Seuwyobs Zlieri<br />
gundis Camoyalibebas, romelic mSvidobiani midgomebi-<br />
Ta da dialogSi aqtiuri CarTulobiT, konfliqtebis<br />
daregulirebis procesSi mniSvnelovan wvlils Seitans.<br />
nino CibCiuri<br />
IX<br />
teleJurnal `mravalkuTxedisTvis~<br />
siuJetebi afxazeTidan da samxreT<br />
oseTidanac momzaddeba<br />
`regionul mauwyebelTa asociaciis~ (GARB) yovelkvireul<br />
teleJurnal „mravalkuTxedisTvis~ pirveli ivlisidan<br />
siuJetebi afxazeTidan da samxreT oseTidanac<br />
momzaddeba.<br />
„mravalkuTxedi~ regionuli telekompaniebisa da internettelevizia<br />
„palitra-tv~-s eTerSi gadis. siuJetebs<br />
regionuli telemauwyeblebis korespondentebi amzadeben,<br />
teleJurnali ki TbilisSi, GARB-is studiaSi ikvreba.<br />
asociaciis aRmasrulebeli direqtoris naTia kupraSvilis<br />
gancxadebiT, soxumSi momuSave damoukidebel JurnalistebTan<br />
molaparakebebi dasrulebeulia, cxinvaleli<br />
korespondentis gadawyvetilebas ki kvlav elodebian.<br />
„uaris miRebis SemTxvevaSic vecdebiT, es regioni ufro<br />
aqtiurad gavaSuqoT. soxumeli da cxinvaleli Jurnalistebis<br />
mier momzadebul produqts yovelgvari redaqtirebis<br />
gareSe mivawvdiT Cvens mayurebels imisaTvis,<br />
rom gavigoT, rogor xedaven iq mcxovrebni maT irgvliv<br />
mimdinare movlenebs,~ - uTxra media.ge-s naTia kupraSvilma.<br />
misi TqmiT, okupirebuli teritoriidan momzadebuli<br />
masalebi Seexeba adamianis uflebebs, ekonomikas,<br />
socialur problemebs, kulturas _ yvelafers, garda<br />
politikisa. teleJurnali `mravalkuTxedi~ holandiuri<br />
organziacia `pres niusi~ da fondi `Ria sazogadoeba<br />
saqarTvelos~ mxardaWeriT 2009 wlidan mzaddeba.<br />
`regionul mauwyebelTa asociacia~ 26 regionul<br />
telekompanias aerTianebs<br />
afeTqebisas, vladikavkazSi,<br />
46 adamiani daiRupa<br />
vladikavkazSi afeTqebis Sedegad 46 adamiani daRupa.<br />
20 mZime mdgomareobaSia. isini moskovSi TviTmfrinaviT<br />
gadaiyvanes. daSavebulebs Soris mcirewlovani bavSvebic<br />
arian. ubeduri SemTxvevis mizezi gazis balonis<br />
afeTqeba gaxda. incidenti qorwilis ceremoniis dros<br />
moxda. afeTqeba imdenad Zlieri iyo, rom cecxli 20<br />
metris radiusSi gavrcelda. momxdaris gamoZieba mimdinareobs.<br />
winaswari versiiT, gazis baloni RumelTan<br />
axlos idga da mas usafrTxoebisTvis aucilebeli<br />
reduqtori ar hqonda, ramac afeTqeba gamoiwvia.<br />
9
10<br />
,,ar gamovricxav rom qmari scemda kidec...<br />
Cemi Svili ojaxuri Zaladobis msxverplia~<br />
Tavis qalis fuZis Zvlis simsivnis bolo stadiiT<br />
20 wlis naTia veruliZes saxlSi deda uvlis. gogonas<br />
mdgomareoba ukiduresad mZimea, eqimebma mis gadasar-<br />
Cenad Tavi uZlurad CaTvales. daavadebiT gamowveul<br />
Semzarav suraTs naTias mSoblebi da Svilebi ramdenime<br />
Tvea uimedod uyureben. qmrisgan mitovebuli, momakvdavi<br />
axalgazrda xSirad Svilebsac ver scnobs. (anamaria- 2<br />
wlisaa rolandi ki 1 wlis xdeba) misi Tavis qala<br />
RrubeliviT rbilia, cxviridan ki rogorc deda ambobs,<br />
ukve daSlili Zvlebi scviva. mSoblebis TqmiT<br />
naTia janmrTeli bavSvi iyo da mis aseT mdgomareobas<br />
nerviul Soks ukavSireben, romelic maTive ganmartebiT<br />
qmarTan daSorebis Sedegad miiRo.<br />
xaTuna CixlaZe: (naTias deda) erTmaneTi ugonod<br />
uyvardaT, naTia 16 wlis gaipara da mec ver Caverie maT<br />
urTierTobaSi. ramdenime Tve bednierad cxovrobdnen. 5<br />
Tvis fexmZime iyo, roca pirvelad miatova, Camomiyvana<br />
gorSi da miTxra 5 dReSi davbrundebio, erT kviraSi<br />
dareka da Tqva, rom aRar miyvars da saerTod davSordio.<br />
is yvarelis raionidan iyo, mis ojaxs rZali<br />
cota mdidari ojaxidan undoda da albaT biWma imedebi<br />
gaucrua. naTiam naadrevad imSobiara. 10 Tvis iyo anamaria,<br />
rom isev Serigdnen, meore fexmZimobaze isev miatova<br />
da ukve samudamod. gasuli wlis oqtomberSi gaigo<br />
naTiam, rom misma meuRlem sxva qali SeirTo da es<br />
gaxda albaT misTvis damRupveli stresi. ramdenjerme<br />
oTaxSi Sevuswari Cumad tiroda, Zalian ganicada qmrisgan<br />
mitovebas. Tavs ise gvaCvenebda TiTqos isev mxned<br />
iyo da ambobda me mainc sasaxelo Svilebs gavuzrdio.<br />
TandaTan vatyobdi, rogor icvleboda, bolo dros Tavis<br />
tkivilebi dasCemda, 27 noemberi iyo SarSan, naTiam<br />
goneba dakarga da gaiTiSa. maSinve hospitalSi waviyvaneT<br />
da saswrafod gadagvagzavnes TbilisSi, sadac<br />
birTvul-magnitur-rezonansuli gamokvleva Cautarda<br />
da dadginda swrafi kibo. ganuviTarda sarkomac da<br />
faqtiurad am droisTvis naTias Zvali aRarsad darCa,<br />
yvela adgilidan Cirqi sdis. loya sul gamoWmuli<br />
aqvs Signidan, yvelafers vuqucmaceb da ise vaWmev. arvici<br />
SeiZleba fsiqologiuri zewolis miyenebis garda<br />
scemda kidec qmari Cem Svils da amis safuZvelze<br />
ganuviTarda es satkivari. saerTod naTia, iseTi iyo<br />
bavSvobidanve, rom me rom ar menerviula yvelafers mimalavda.<br />
verc eqimebi igeben ra SeiZleboda gamxdariyo<br />
daavadebis gamomwvevi mizezi. mxolod aseTi ganmarteba<br />
mogvces: rogorc xorbali moabnio miwaze, ase moedo<br />
ucbaT daavadeba naTias organizmso. ra Tqma unda nervul<br />
Sokze daemarTa aseTi rame. sul gaTiSulia, ver<br />
X<br />
janmrTeolba<br />
ra gaxda 20 wlis gogonasTvis kibos gamomwvevi mizezi?<br />
(momakvdavi Svilis mdgomareobas deda siZes abralebs)<br />
azrovnebs, zogjer Svilebsac ver scnobs, vin arian<br />
esenio, me jer patara bavSvi var fexze ver davdivar<br />
ra dros Cemi Svilebiao. frCxilebi sul daiZro, qmars<br />
saerTod aRar axsenebs.<br />
_Qqmari Tu kiTxulobs?<br />
_Aarc ainteresebs misi Svilebis deda rogor<br />
aris, ufro metsac getyviT, amaswinaT SevexmianeT da<br />
vuTxariT naTia ra mdgomareobaSic iyo da vTxoveT<br />
ubralod daenaxve cols, iqneb rogori sasikeTo reaqcia<br />
moaxdinosTqo, magram salanZRavi sityvebiT mipasuxa<br />
da dagvemuqra, Tu kidev damirekavT magrad gaginebTo.<br />
naTiaze ki miTxra sul fexebze mkidia mokvdes<br />
Tu mosakvdomiao. mindoda bavSvzec meTqva (ana-marias<br />
xorcmetebi aqvs da 700 lari gvTxoves operaciaze)<br />
magram laparakic aRar dagvacada.<br />
zviad xaxutaSvili: (naTias yofili meuRle) Tavidan<br />
ki gviyvarda erTmaneTi, magram ramdenime TveSi<br />
aRmovaCineT, rom ver vugebdiT, ojaxur sakiTxebze, rom<br />
vkamaTobdiT da konkretul rCevebs vaZlevdi rogor<br />
unda moqceuliyo, Cem sityvas arasdros iTvaliswinebda.<br />
_ iqneb daakonkretoT ras gulisxmobT ,,ojaxur<br />
sakiTxebSi”?<br />
_ ar mindoda amis Tqma, magram iZulebuli var, rom<br />
vTqva yvelaferi, radgan imdens Svrebian, rom meore<br />
ojaxic undaT damingrion. qorwinebidan ramdenime Tve-<br />
Si davSordiT, imitom rom viRac biWi urekavda Zalian<br />
xSirad, matyuebda Cemi dis Seyvarebulia gorSi<br />
cxovrobs da jariskaciao. es ver avitane, nomeri rom<br />
,,amovagde~ da gadavureke Sexvedra da yvelafris axsna<br />
movTxove magram damemala da ar Semxvda. bavSvi roca<br />
gveyola naTias Sevurigdi da varigebdi, rom msgavsi ra-<br />
Raceebi ar momwonda da avukrZale im biWTan laparaki.<br />
magram igives agrZelebda, ramdenjerme Sevuswari isev<br />
elaparakeboda telefonze. mec adamiani var veRar avitane<br />
da miuxedavad yvelafrisa daSoreba vamjobine.<br />
aRniSnulTan dakavSirebiT naTias das, xatias davukavSirdiT,<br />
magram kiTxvas mis nacvlad dedam upasuxa.
sxva da sxva<br />
xaTuna CixlaZe: (naTias deda) aRar icis exla<br />
Tavi riTi imarTlos, ar vuaryof, rom marTlac urekavda<br />
xolme Cem naTias _ xatias Tanaklaseli, romelsac<br />
Cemi umcrosi qaliSvili bavSvurad uyvarda, naTiac<br />
didi siTboTi iyo am yvelaferTan gamsWvaluli da<br />
xumrobiT pasuxobda xolme, Tqve Rlapeboo, ra dros<br />
Tqveni siyvaruliao da a.S. sxva raime seriozuli urTierToba<br />
ar hqoniaT, ra jariskaci, is biWic 13 wlis<br />
moswavle iyo. piriqiT TviTon zviadze vigebdi, rom xan<br />
vis yvarobda da xan vis, magram Cemi Svili yvelafers<br />
patiobda Tu Cemi Svili aRar ainteresebda Svilebma<br />
raRa dauSaves?<br />
zviad xaxutaSvili: naTiaze gavige, rom mgoni simsivne<br />
aqvso, mas mere TvaliT aRar minaxavs. arc TviTon<br />
da arc bavSvebi. adreve damemuqra, Svilebis unaxavs<br />
gagxdi icodeo. amaswinaT Cem Zmas davarekine da vakiTxine<br />
sad iyvnen, bavSvebi mindoda menaxa, magram mxolod<br />
is gvipasuxes gorSi varTo da konkretuli adgilsamyofeli<br />
dagvimales. mas mere aRar Sevxmianebivar, axla<br />
me sxva col-Svili myavs. is bavSvebi, rom moviyvano<br />
vici Cemi meore meuRle ar miiRebs da meSinia, meore<br />
ojaxic ar damengres. rac Seexeba Cems damokidebulebas<br />
ana-mariasTan da rolandisTan, jerjerobiT me aranairi<br />
saSualeba ar maqvs, rom maT raime saxiT daxmareba gavuwio,<br />
rogorc ki rame gamomiCndeba Cem Svilebs aucileblad<br />
vinaxuleb da SeZlebisdagvarad davexmarebi.<br />
Mbadri ciqubaZe: (iuristi) ojaxis gayris Sem-<br />
TxvevaSi, rodesac Svilebi rCebian dedasTan mama valdebulia<br />
uzrunvelyos isini garkveuli odenobis fuladi<br />
TanxiT. ara aqvs mniSvneloba visTan arian isini<br />
Cawerilebi da vis gvarze arian. mTavaria, sasamarTlo<br />
procesiT moxdes mamobis damtkiceba da oficialuri<br />
samarTlebrivi gadawyvetilebiT daekisros mamas alimentis<br />
gadaxda yovelTviurad. xSirad es sityvieri Se-<br />
TanxmebiTac xdeba, margam rogorc wesi es ar amarTlebs<br />
xolme. am konkretul SemTxvevaSi naTias mSoblebs Seu-<br />
ZliaT mimarTon sarCeliT sasamarTlos da moiTxovon<br />
mamisTvis alimentis dakisreba.<br />
naTias deda ambobs, rom bavSvebTan dakavSirebuli<br />
uflebebis Sesaxeb, riTic sargebloba SeuZliaT, mwiri<br />
informacia aqvs. is aseve SiSobs, rom SesaZloa mamam<br />
odesRac Svilebis dabrunebis survili gamoTqvas. bebia<br />
ki SviliSvilebis mamisTvis gadacemas arapirebs da naxvazec<br />
ki kategoriuli winaaRmdegia, radgan Tvlis, rom<br />
misi Svilis am mdgomareobaSi aRmoCenis mizezi swored<br />
siZis saqcieli gaxda.<br />
veriko biwaZe (fsiqologi.) adamianis organizmSi<br />
SeiZleba iyos daavadeba, magram ar progresirebdes. daavadebis<br />
ganviTarebas xeli SeuZlia Seuwyos nebismierma<br />
nerviulma stresma. centraluri nervuli sistema organizmis<br />
erT-erTi wamyvani sistemaa da misi moSla<br />
Zalian bevr daavadebas ganapirobebs. amitom sruliad<br />
advili SesaZlebelia nerviuloba gamxdariyo am daavadebis<br />
warmoqmnis da ganviTarebis safuZveli. roca<br />
qali ojaxSi Zaladobis msxverplia da mudmivad ganicdis<br />
SiSs, stress, damcirebas, fsiqolgiur da fizikur<br />
Zaladobas, mis davadebas progresirebis meti Sansi aqvs.<br />
miT umetes, rom naTia miekuTvneba siRaribis zRvars<br />
qvemoT myofTa kategorias da misTvis naklebad xelmisawvdomia<br />
srulfasovani sakvebi da medikamentebi.<br />
naTias janmrTelobis gasaumjobeseblad mSoblebma<br />
yvelaferi gayides, axla isini adgilobrivi municipalitetis<br />
nebarTvis safuZvelze goris raionis sofel<br />
skris sabavSvo baRis erT oTaxSi arian Sesaxlebulni.<br />
socialurad daucveli ojaxi yuradRebas da saarsebo<br />
minimumiT daxmarebas iTxovs. avadmyof gogonas<br />
Sromisunaruani mxolod deda da 17 wlis da xatia<br />
yavs, isinic mas da bavSvebs uvlian. mamas epilefsiis<br />
mZime forma awuxebs. ukiduresad gaWirvebuli ojaxi<br />
am etapze mxolod 20 wlis gogonas sicocxlis gaxangrZlivebas<br />
iTxovs.<br />
nino CibCiuri<br />
XI<br />
niu-iorkSi qarTuli<br />
eklesia gaixsna<br />
saqarTvelos eklesiis wminda sinodma, ramodenime<br />
wlis win masiuri emigraciis gamo miiRo gadawyvetileba,<br />
rom Camoeyalibebina ucxoeTSi saqarTvelos<br />
samociqulo eklesiis eparqiebi. didi saSiSroeba<br />
iyo qarTvelTa TviTmyofadobis, enis, zogadad qarTvelobis<br />
dakargvisa da rwmenis Sesustebisa. amitom<br />
saqarTvelos uwmindesisa da unetaresis patriarqis<br />
locva kurTxeviT da Tavad patriarqis TaosnobiT<br />
moxda sxvadasxva dros, sxvadasxva eparqiebis Seqmna<br />
da Camoyalibeba. Seiqmna dasavleT evropis, CrdiloeT<br />
amerikisa da kanadis, samxreT amerikis, avstraliis,<br />
didi britaneTisa da irlandiis eparqiebi. ucxo miwebze<br />
Sendeboda da dRemde mravldeba qarTuli samrekloebi<br />
da eklesiebi. qarTvelebs miecaT sakuTar<br />
enaze wirva-locvis Catarebis ufleba. informacia,<br />
rom niu-iorkSi unda gaxsniliyo qarTuli eklesia,<br />
sazeimo ganwyobaze daayena niu-iorkSi da mis garSemo<br />
myofi qarTvelebi. wminda ninos saxelobis eklesia<br />
manamdec iyo, Senoba ijariT iyo aRebuli. mrevlis<br />
mondomebiT, SemowirulobebiT, mecenatTa gamoCeniT<br />
da mama aleqsandres (fandilaSvili) TaosnobiT moxerxda<br />
steiden ailendze Senobis SeZena, sadac eklesiasTan<br />
erTad ganTavsda saklaso oTaxebi sakvirao<br />
skolisTvis, satrapezo da aseve sxva daniSnulebis<br />
oTaxebi.<br />
21 – 22 maiss wminda ninos saxelobis eklesia<br />
sazeimo kurTxeviT gaixsna, eklesia baTumisa da laze-<br />
Tis, amerikisa da kanadis samrevloebis mitropolitma<br />
dimitrim akurTxa. eklesiis gaxsnasTan dakavSirebiT,<br />
Catarda saqvelmoqmedo koncerti, romelSic monawileobdnen<br />
specialurad am dRisTvis saqarTvelodan<br />
Camosuli Semsruleblebi: ansambli ,,Sini~, momRerali<br />
zura managaZe da komedi Sous biWebi, momRerali Tamriko<br />
daviTaSvili da JULLIARD-is, yvelaze prestiJuli<br />
musikaluri saswavleblis qarTveli warmomadgenlebi,<br />
jaz pianisti: beqa goCiaSvili, mevioline:<br />
mariam maCaiZe da pianisti: daviT aladaSvili. Semosuli<br />
Tanxa mTlianad qarTuli eklesiis fondSi<br />
gadairicxa.<br />
eka ecataZe.<br />
11
12<br />
XII<br />
Sexvedra warsulTan<br />
me iq mxolod iZulebiT wavedi<br />
baraTebi liaxvis xeobidan<br />
,,sabednierod, davrwmundi, rom siyvaruli esaa<br />
is udidesi da amaRlebuli, romlis Sesatyvisic<br />
leqsikonSi ar arsebobs, esaa grZnoba, romlis axsnac<br />
dRemde verc erTma mecnierebam ver SesZlo. mere ra,<br />
rom mec qali var, mere ra, rom Tqvengan Sors vcxovrob<br />
da arc-Tu Zalian axlos gicnobT... Cemo Zvirfaso,<br />
me Tqven Zalian, Zalian miyvarxarT!“ – es erTi<br />
patara amonaridia, romelic daaxloebiT 20 wlis<br />
win erTma TamaraSnelma studentma qarTuli televiziis<br />
popularul saxes qeTi miTaiSvils uZRvna.<br />
samaxsovro alboms, romelsac qeTis ojaxSi saTuTad<br />
ufrTxildebian, amJamad ukve devnili qalis mier siyvaruliT<br />
gajerebul uamrav baraTs SexvdebiT.<br />
– sad da rodis gaicaniT igi da riT daimsaxura<br />
man Tqveni mxridan aseTi didi siyvaruli?<br />
– tele-ekranze gamoCnda Tu ara, maSinve popularuli<br />
gaxda. Tavisi metyvelebiT, ganaTlebiT da<br />
kulturiT Seayvara Tavi mayurebels. ekranidan iseTi<br />
siTbo iRvreboda, rom sxvebis msgavsad mec damatyveva.<br />
movaxerxe da gavicani.<br />
– lali, Tu iciT, rom Tqveni baraTebiT gaformebuli<br />
albomi mis ojaxSi dRemde inaxeba?<br />
– ara, ar vici... Tundac imiTic bednieri var, rom<br />
es gavige. es adamiani CemTvis saocrebaa, aRmoCenaa,<br />
etalonia da rom ityvian, qali legendaa!<br />
miuxedavad imisa, rom dRes Cvens kategorias sakmaod<br />
rTuli cxovrebiseuli pirobebi aqvs, masTan<br />
dRemde vkontaqtob. roca ucxoeTSia, satelefono kavSiri<br />
gvaqvs, xolo roca Camodis, vnaxulob.<br />
lali daTaSvili liaxvis xeobidan devnilobis<br />
Semdeg werovanSi cxovrobs. pirveli arxis Jurnalistis<br />
da wamyvanis mier miwerili baraTebi mas kexvSi<br />
darCa, Tumca mas Semdeg, rac gaigo, rom mis mier<br />
miwerili baraTebi qalbaton qeTis dRemde SemorCa,<br />
aRar wuwunebs.<br />
devnil qalbatonTan gasaubrebis Semdeg ,,liaxvis<br />
xeoba“ qalbaton qeTevan miTaiSvils Sexvda.<br />
,,Sexvedra warsulTan~<br />
– qalbatono qeTi, Tu SeiZleba, warsulSi gadavinacvloT.<br />
Tqven televiziaSi muSaobis didi gamocdileba<br />
gaqvT. rogor SeafasebT dRevandel televizias?<br />
– rogorc yvela gadacemas, aseve yvela wamyvans da<br />
Jurnalists Tavisi stili aqvs. zogi momwons, zogi<br />
– ara. Znelia naklovanebebze saubari, – wamyvanebsac<br />
da Jurnalistebsac bevri ram eSlebaT, magram niWierebic<br />
gvyavs. maT Zalian vafaseb.<br />
– ra niSan-Tvisebebi unda axasiaTebdes wamyvans?<br />
– iyo wamyvani, ar aris martivi saqme. roca aTasobiT<br />
mayurebeli mogCerebia, es ar niSnavs imas, rom mas<br />
Sengan mxolod informacia ainteresebs. CemTvis inteleqti<br />
umTavresia, yvela ojaxSi rogorc stumari<br />
ise Sedixar, mas Seni interesi unda hqondes, yvela<br />
Taobis mayurebels Tavisi standartebi aqvs. wamyvani<br />
ki yvla Taobis standartebs unda akmayofilebdes.<br />
mayurebeli siyalbes ar gapatiebs, is gulRiaobas<br />
TvalebSi xedavs. garda amisa informaciis mraval-<br />
ferovnebiT gamarTuli metyvelebiT da diqciiT, mayurebeli<br />
unda miizidos da yovelive amasTan erTad<br />
garegnuli efeqtic unda hqondes.<br />
– ras niSnavs TqvenTvis popularoba?<br />
– iciT ra? guSin mTawmindaze gaxldiT. momiaxlovda<br />
iq momsaxure erTi eqimi da miTxra: Tqven xom<br />
qeTi brZandebiTo? rogor xarT, sad xarT, aba, riT<br />
SeiZleba gemsaxuroTo? es CemTvis Zalian didi bednierebaa.<br />
– amaswinaT salonSi Sevedi suveniris Sesar-<br />
Cevad. gamyidveli axalgazrda gogona iyo. RimiliT<br />
momikiTxa, – gamomecnaura, – mec Jurnalistikis<br />
fakulteti davamTavreo. wamosvlisas ki ai, es maCuqa,<br />
Cvengan samaxsovrodo, – yofilma telewamyvanma iqve<br />
mdgar originalur, iSviaTi silamazis mqone suvenirze<br />
migvaniSna da sxva msgavsi magaliTebic gaixsena,<br />
ai, es aris CemTvis popularobao...<br />
agvistos movlenebis Semdeg Cems devnil megobarTan<br />
mivedi stumrad, iq iseTi Sexvedra momiwyves Tvalebze<br />
cremli momadga, im gaWirvebulma xalxma Cemi<br />
gamaspinZleba SeZlo, gamikvirda kidev erTxel vTqvi<br />
ai ramdenad sulgrZeli yofila adamiani meTqi... maTgan<br />
Zalian didi siyvaruli vigrZeni.<br />
– Tqven imdenad unaklo garegnoba gaqvT, bevr 18<br />
wlis gogonas SeSurdeba. ramdenad ganapiroba Tqveni<br />
popularoba Tqvenma garegnobam, xolo orivem erTad<br />
ki – kariera?<br />
– uRrmesi madloba komplimentisaTvis... garegnobas,<br />
RvTis wyalobiT, asea Tu ise, ar vuCivi. albaT dameTanxmebiT,<br />
rom kargi garegnoba bevr sikeTes ganapirobebs,<br />
maT Soris popularobasac. ki, batono, lamaz<br />
gogos yvela uyurebs, afaseben, masTan daaxlovebas<br />
cdiloben, samsaxurSi miRebis meti Sansic aqvs, Tumca<br />
arc popularobas da arc karieras mxolod silamaze<br />
ar gansazRvravs. am Temaze sakmaod sxvadasxvanairad<br />
msjeloben adamianebi.<br />
,,xeli gaanZrie da geSveleba~-o Tu iRbali<br />
da gamarTleba?<br />
– q-no qeTi, rogor fiqrobT, adamianebi vRebulobT<br />
imas, rasac vimsaxurebT Tu?<br />
– cxovrebam ukve imdeni ram maCvena, rom aRaraferi<br />
unda mikvirdes, magram arc mTlad asea saqme. ar miyvars<br />
usaqmuri, zarmaci da wuwuna adamianebi, cocxalma<br />
adamianma bevri unda SesZlo rogorc sakuTari
Sexvedra warsulTan<br />
TavisTvis, aseve – sxvebisTvis. sikeTe unda Teso, Tumca<br />
guli mwydeba imis gamo, rom yovelTvis imas ar<br />
vimkiT, rac vTeseT, Tumca esec Cemi piradi azria, Tavs<br />
veravis movaxvev. amitomac mivdivar daskvnamde, rom<br />
yvelafers amqveynad iRbali gansazRvravs.<br />
– rogorc vici dasaqmebasTan dakavSirebiT Tqven<br />
problema SegeqmnaT...<br />
_ daujerebelia Tumca faqtia, umuSevrobis mizeziT<br />
didi travmva miviRe. sakuTar Tavs aRar vCiodi,<br />
magram Svilebi xom unda merCina?<br />
_ rogorc vici, Tqven 3 vaJis deda xarT... Tavs<br />
riTi uSveleT?<br />
– aq rom veranairi perspeqtiva ver davinaxe, miuxedavad<br />
imisa, rom naoperaciebi gaxldiT, amerikaSi wavedi<br />
da ai, ukve 8 welia, iq var.<br />
– ras ityviT iqaur yofaze, cxovrebis ritmze, da<br />
saerTod, rogoria amerikeli qeTi miTaiSvili?<br />
– amerikaSi cxovrebis saocrad swrafi tempia. Zlieri<br />
qveyanaa, magram yvelas erTnairad arc iq ulxins!<br />
rogorc Cemi qveynis moqalaqes, maqvs ambicia rom<br />
amerikaSic var qarTveli da sadac ar unda wavide da<br />
wamovide yovelTvis viyavi, var da viqnebi qarTveli<br />
qeTi miTaiSvili.<br />
– rodemde darCebiT iq?<br />
– saerTod aRarc ki wavidodi, aq rom CemTvis saintereso<br />
samsaxuri gamoCndes.<br />
quTaiseli ,,deda tereza~<br />
,,kargi iqneba Tu megobrebis azrsac gaiTvaliswinebT,<br />
– meubneba masTan stumrad myofi Jana kobalava,–<br />
qeTi saocrad keTilsindisieri da humanuri<br />
pirovnebaa. megobrebs masTan yovelTvis mogvixaria.<br />
sikeTisTvis mudmivi mzaoba aqvs. Tanac siurprizebis<br />
mowyobis iseTi niWi aqvs, sxva azrzec rom ver mova!<br />
da es ara mxolod CvenTvis, aramed Cveni SvilebisTvisac!“<br />
,,wlebis win gavicani. miuxedavad droisa da rTuli<br />
yofisa, roca okeanis gaRmidan Camodis, yvela ojaxur<br />
problemas viviwyeb da mis sanaxavad movrbivar. saocari<br />
adamiania Tavisi Sinagani bunebiT!“ – Janas garda<br />
Cveni qeTisTan misvlis dros makac imyofeboda.<br />
,,agvistos movlenebis dros damireka, sad xarT, rogor<br />
xarT, xom cocxlebi xarTo, darekvidan sul ramdenime<br />
wuTSi CvenTan gaCnda. maSin bagebis dasaxlebaSi,<br />
mcenareTa dacvis institutSi Segvasaxles droebiT.<br />
movida da TiTqmis naxevari bazari mozida, ra ar moitana.<br />
tansacmeli da fuli xom gvaCuqa, mere TiTidan<br />
oqros beWedi moixsna, ai, esec Cemgan samaxsovrod,<br />
araferze inerviuloT, Tu rame gagiWirdeT, Tqvens<br />
XIII<br />
gverdiT miguleTo,– mis pativiscemas verasodes gadavixdi,“–<br />
es isev liaxvis xeobidan devnili lali<br />
daTaSvilis sityvebia.<br />
* * * * *<br />
3 Svils zrdida, Tan televiziaSi sakmaod sapasuxismgeblo<br />
samsaxurSi muSaobda, stumris gareSe<br />
erTi dRec ar axsovT arc TviTon, arc mis axloblebs...<br />
Tanac mudam formaSi iyo... da raoden rTuli<br />
iqneboda yovelive es veraze, erToTaxian binaSi<br />
cxovrebis pirobebSi. erTi lukma rom hqonoda, sxvas<br />
gauyofda, arc Zalian maRali xelfasi hqonda, magram<br />
gaWirvebuls yovelTvis exmareboda. sul 2 sawoli<br />
idga garderobiT gatixrul erToTaxianSi, magram mis<br />
ojaxSi naTesavebis da megobrebis dasarCeni adgili<br />
mudam moiZebneboda... fizikuri tkivilebis garda( xerxemlis<br />
operacia 3-jer aqvs gakeTebuli), sulieric<br />
bevri awuxebda, magram quTaisSi dabadebul-gazrdil<br />
gogonas pirze Rimili arasodes moSorebia da amitomac<br />
Searqves mas ,,quTaiseli deda-tereza“.<br />
* * * * *<br />
dRemde am principiT cxovrobs da raoden samwuxaroa,<br />
rom inteleqtualurad da pirovnuladac<br />
momxibvlelma qalbatonma bolo dros saqarTveloSi<br />
ratomRac Tavi veRar daimkvidra. raoden samwuxaroa,<br />
rom Tavisi vaJebis, axloblebis da saqarTvelos<br />
fiqriT mudmivad cecxlmokidebuli cnobili qalis<br />
SesaZleblobebis realizacia( vai, rom arc-Tu realizacia!)<br />
dRes okeanis gaRma qveyanaSi xdeba! ratomRac<br />
asea, ratomRac da amis Sesaxeb yvelas erTad<br />
dafiqreba gvmarTebs!<br />
qeTi miTaiSvili amerikaSi am statiis gamoqveynebamde<br />
erTi dRiT adre gaemgzavra...<br />
nana kaxniaSvili<br />
13
,,mieci niWsa gza farTo ...~ es sityvebi Cemi respodentis<br />
mimarT minda vTqva, dRes Cemi stumari<br />
vano nasuaSvilia, biWi romelmac erTxel namReriT<br />
erTdroulad ,,sami gia~ moxibla da uyoymanod gamoemgzavra<br />
TbilisSi Tavis imijis gamosavlenad.<br />
_ vano gviambe rame Sens Sesaxeb, rogor moxvdi<br />
scenaze?<br />
_ Cemi bavSvoba Cveulebrivad midioda ise, rogorc<br />
yvela bavSvis, sxva bavSvebTan erTad mec davdiodi<br />
simReris Sesaswavlad qalbaton mananasTan da baton<br />
daviT elbaqiZeebTan. erT dRes skolaSi delegacia<br />
Camovida, romlebsac surdaT samaCablodan niWieri<br />
bavSvebi gamoevlinaT. am Sida konkursSi mec miviRe<br />
monawileoba da Jiuris mowonebac davimsaxure.<br />
_ risTvis arCevdnen niWier bavSvebs da vin iyvnen<br />
Jiuris wevrebi?<br />
_ niWieri bavSvebi gorSi mivdiodiT, sadac delfiada<br />
imarTeboda da gamorCeuli niWiT dajildovebul<br />
bavSvs gamoavlendnen, TamaraSenSi gamarTuli konkursidan<br />
Jiuri, romelic ,,sami giasgan~ Sedgeboda, sami<br />
bavSvi agvarCia. me Sevasrule ,,mTaSi salamuri~ da<br />
,,Rvino kaxuro~, Semdeg wagviyvanes gorSi, iq sxva<br />
regionidan arCeuli bavSvebic iyvnen, marTalia bevri<br />
mReroda kargad, magram yvelaze didi mowoneba me<br />
davimsaxure da pirveli xarisxis diplomic miviRe.<br />
_ ratom gadawyvite TbilisSi wamosvla?<br />
_ TbilisSi wamosvla gorSi mirCies, gamarjvebis<br />
mere, isev Cemi niWis gamosavlenad. amitom me da deda<br />
imave wels TbilisSi gadmovediT sacxovreblad, Cavabare<br />
28-e samusiko skolaSi, sadac vswavlob fortepianos,<br />
solfejios, musikalur literaturas. es<br />
skola sul 10 wliania. me ukve Svidwledi maqvs dam-<br />
Tavrebuli da skolis damTavrebis Semdeg SemeZleba<br />
konservatoriaSi swavlis gagrZeleba.<br />
musikalur skolaSi swavlasTan erTad vmRerivar<br />
ansambl ,,Coxosan biWebSi~. aseve vukrav salamurze<br />
da fandurze.<br />
_ Seni ansamblis ,,Coxosani biWebis~ Sesaxeb ras<br />
gvetyvi?<br />
_ ansamblis xelmZRvaneli arCil uSveliZea, ,,Coxosani<br />
biWebi~ ZiriTadaT xalxur simRerebs vmRerivarT,<br />
14 XIV<br />
musika<br />
`mieci niWsa gza farTo...~<br />
sul 64 biWi varT ansamblSi, Cven ukve ,,Coxosnebis~<br />
me-5 Taoba varT, yvela Taoba sezonis bolos (gazafxulze)<br />
koncerts marTavs, Cvenc cotaxnis win konservatoriis<br />
mcire darbazSi SevasruleT patriarqis<br />
14 sagalobeli, romelic diskze Caiwera da wina<br />
Taobis ,,CoxosanTa~ arqivs Seemata. sxvaTaSoris minda<br />
avRniSno saxelmwifo dafinansebaze saqarTveloSi<br />
sul 5 ansamblia da maT Soris Cvenc varT.<br />
_ gastrolebze Tu giwevT siaruli da romel<br />
qveynebSi xarT namyofi?<br />
_ diax, gasvliTi turebic gvaqvs ra Tqma unda,<br />
namyofebi varT TurqeTSi, saberZneTSi, ukrainaSi, aseve<br />
italiaSi sadac italiurad SevasruleT simRerebi.<br />
seqtembrisTvis isev italiaSi igegmeba kidev erTi<br />
turi, vnaxoT ra iqneba. simRerisTvis Tavis danebebas<br />
me jer ar vapireb, am kuTxiT me jer kidev bevri<br />
maqvs gasakeTebeli. Tqven ki momavlis imediT da keTili<br />
survilebiT dagemSvidobebiT.<br />
eka ecataZe.
siyvaruli...<br />
`siyvaruli yvelas unda~<br />
moxuci wyvilebi Svilebis yolazec fiqroben<br />
axlad daojaxebuli 73 wlis goderZi papeliSvili<br />
da 84 wlis kukuri tetunaSvili ukve xelis mowerisTvis<br />
emzadebian, ojaxi sul erTi kviraa Seqmnes da<br />
goris sakonservo qarxnis teritoriaze, mitovebuli<br />
Senobis erT oTaxSi dasaxldnen. maTi sasiyvarulo istoria<br />
sul ramdenime kvira grZeldeboda. erTmaneTs<br />
vardebiT gaSenebul baRSi xvdebodnen, romelsac moxuci<br />
qalbatoni yoveldRiurad uvlida.<br />
goderZi papeliSvili: maRaziaSi misvlamde<br />
kukuris saxlis ezo unda gamevlo, TandaTan vxvdebodi<br />
rom vamCnevdi adamians, romelic Cemi cxovrebis<br />
nawils ukavSirdeboda, erTxelac kaklis ZirSi ijda,<br />
rodesac mivedi da yvelaferi vuTxari, is Cemi pirveli<br />
colis saxes maxsnebs. vgrZnobdi, rom miuxedavad siberisa<br />
CemSi raRac axali xdeboda da es siyvaruli iyo.<br />
roca coloba vTxove miTxra, rom Senze bevrad didi<br />
var da ver gamogyvebio, me varwmunebdi rom qals asaks<br />
ar ekiTxebian-Tqo. bolos saxlSic mivedi SvilebTan,<br />
SviliSvilebTan da ,,xeli viTxove~. ojaxis wevrebma<br />
miTxres, rom es sakiTxi TviTon kukuris gadasawyvetiao.<br />
kukurisac bevri ar ufiqria da rogorc xedavT<br />
damTanxmda, dRes masTan erTad Zalian bednieri var.<br />
samaniSvilis dedinacvali ar gegonoT es ambavi, magram<br />
arafers gamovricxav qveyanaze, Tu RmerTis neba iqneba<br />
Svilic gveyoleba.<br />
kukuri tetunaSvili: pirvel Rames saerTod ar<br />
mZinebia, sakuTar Tavs veubnebodi es ra gavakeTe-Tqo.<br />
vfiqrobdi Tavi saxalxod momeWra meTqi, magram CemSi<br />
imxela siyvaruli iyo am adamianis mimarT, rom yvela<br />
aseTi azrebi maleve damaZlevina. saxlSi 9 suli viyaviT,<br />
Cemi adgili TiTqmis aRar iyo, Svilebi da rZlebi<br />
3 oTaxianSi Zlivs Tavsdebian da me namdvilad zedmeti<br />
viyavi. esec iyo mizezi, ros gamoc gaTxoveba gadavwyvite.<br />
Cemi mezoblebi, romlebTanac axlos viyavi modian<br />
milocaven, zogs ar esiamovna Cemi saqcieli da aRar<br />
melaparakeba. Zalian vinerviule rom Cemi erT-erTi<br />
SviliSvili damadga da miTxra, es ra gaakeTeo da magina,<br />
magram gava dro da male gadauvliT, me aq Tavs Zalian<br />
kargad vgrZnob. var im adamianTan visac vuyvarvar da<br />
visganac udides siTbos vgrZnob.<br />
Aam wyvilis msgavsad martoobis Semsubuqebis mizniT<br />
aseve sibereSi daojaxdnen 63 wlis julieta simoniani<br />
da 65 wlis nodar kaxniaSvili. isinic cxinvalis<br />
regionidan arian devnilni da orives pirveli meuRle<br />
hyavs daRupuli. erTmaneTi bazarSi gaicnes da Sexvedrebsac<br />
xSirad awyobdnen. amboben, rom siyvarulma<br />
dro da asaki ar icis. cxinvalis regionidan devnili<br />
axlad daqorwinebuli col-qmari goris narkologiuri<br />
centris erT oTaxSi cxovrobs. fiqroben, rom Tuki<br />
erTad iqnebian yvelanair gaWirvebas gadaitanen.<br />
julieta simoniani: Tavs wlebis ganmavlobaSi<br />
marto vgrZnobdi. vfiqrobdi gavTxovde Tu ar gavTxovde,<br />
magram nodarma damarwmuna, rom orive martoebi codoni<br />
viyaviT da erTad kargad vicxovrebdiT da asec aris.<br />
exla myavs adamiani vizec unda vizruno, sadili movumzado<br />
davusufTao da a.S. mindoda Svilis gaCenac<br />
magram ginekologma miTxra rom asaki xels gviSlida,<br />
erTaderTi es SesaZlebelia xelovnuri ganayofierebiT,<br />
magram amisi Tanxebi sad gvaqvs karada ver SegviZenia.<br />
ojaxis ZiriTadi Semosavali pensia da devnilobis<br />
daxmarebaa. yoveldRiur saarsebo minimumze ojaxis<br />
XV<br />
ufrosi fiqrobs. Tumca bazridan zogjer puris gareSec<br />
brundeba. ambobs, rom Tu kacs qali mogewoneba misi<br />
gulis monadirebisTvis yvelafers gaakeTebs.<br />
Nnodar kaxniaSvili: isic bazarSi idga da mec<br />
iq vvaWrob. Tvali davadgi da vifiqre mainc marto var<br />
da CemTan waviyvan-Tqo. xan sasadiloSi davpatiJebdi<br />
dRis bolos da xan ise vsaubrobdiT. erTxel roca<br />
erTad vvaxSmobdiT sadRegrZeloebi SevTavaze, TviTonac<br />
kargad amyva, erTi ori Wiqa rom davlieT jer xelis<br />
gadaxveviT daviwye, mere saqme kocnamde mivida, sabolood<br />
vuTxari, rom CemTan wamosuliyo da mere SevTanxmdiT<br />
rom aRar damtovebda.<br />
moxucebs SvilebTan garkveuli mizezebis gamo urTierTobaSewyvetili<br />
aqvs. axlad daojaxebulebi amboben,<br />
rom cxovreba rTuli da amave dros sainteresoa, axla<br />
maTi mTavari safiqrali erTmaneTze zrunvaa. miuxedavad<br />
ekonomiuri siduxWirisa fiqroben, rom mTavari martoobis<br />
SegrZnebis Semsubuqeba da erTad darCenili<br />
cxovrebis tkbilad gatarebaa.<br />
nino CibCiuri<br />
15
silamaze<br />
silamazis konkursi kodaSi<br />
2011 wlis 4 ivniss, TeTriwyaros raion sofel kodaSi,<br />
eredvis kulturis saxlSi Catarda silamazis<br />
konkursi 14 wlamde vaJebisTvis da gogonebisTvis. ukve<br />
meore welia saqarTveloSi gaixsna samodelo saagento<br />
,,katrini~. swored am saagentos direqtoris eka mgalobliSvilis<br />
iniciativiT Catarda silamazis konkursi kodaSi.<br />
konkursSi monawile 20 konkursants TeTriwyaros<br />
municipalitetis dafinansebiT gaukeTes xarisxiani makiaJi<br />
da Tmis varcxniloba.<br />
_ qalbatono eka, rodis gaixsna samodelo saagento<br />
,,katrini~ da ra cvlilebebi aris am saagentos gaxsnis<br />
Semdeg?<br />
_ samodelo saagento `katrini~ gaixsna 2009 wels<br />
da direqtorad daviniSne. 2010 wels kostarikaSi gasces<br />
7 nominacia da me amayi var, rom 48 qveynidan saqarTvelo<br />
top SvideulSi moxvda. albaT am Jurnalis<br />
mkiTxvelic dameTanxmeba, rom qarTveli gogonebi lamazebi<br />
varT da vimsaxurebT mis msoflio CamovitanoT<br />
saqarTveloSi. wlebis ganmavlobaSi mindoda 14 wlamde<br />
gogonebsa da vaJebs Soris Cametarebina mis da mister<br />
saqarTvelo evropisaTvis. amitom gadavwyvite, rom Cems<br />
araCveulebriv koleqtivTan da JiurisTan erTad mTeli<br />
saqarTvelos masStabiT, an Tundac aq kodaSi movZebno<br />
lamazi gogonebi.<br />
_ vin arian Jiuris wevrebi, da ra siurprizebi eliT<br />
gamarjvebulebs?<br />
_ Jiuris Tavmjdomarea Kqristi yifSiZe, wevrebi-<br />
nini Sermadini, Sorena gogineiSvili, `mis saqarTvelo<br />
2010~-is gamarjvebuli nino gvelesiani da specialuri<br />
mowveviT saberZneTidan markus metreveli. mTeli saqarTvelos<br />
masStabiT gamarjvebul konkursantebs CautardebaT<br />
isev silamazis konkursebi, 28 – 30 ivniss<br />
gamovavlenT saukeTesoebs, romlebsac CemTan da Jiuris<br />
sxva wevrebTan erTad waviyvanT silamazis konkursze<br />
gvatemalaSi, rom vasaxeloT saqarTvelo.<br />
_ sxva konkursebisgan gansxvavebuli Tu iyo rame<br />
kodaSi?<br />
_ gansxvavebuli da saamayo is iyo, rom kodaSi gvyvavda<br />
germaneli konkursanti 17 wlis lika Sau. es Cem-<br />
Tvis da yvela aq myofisTvis moulodneli da saamayoa.<br />
_ visi damsaxurebaa rom es proeqti arsebobs da si-<br />
16<br />
XVI<br />
lamazis konkursi tardeba mTeli saqarTvelos masStabiT?<br />
_ am proeqtis arsebobis damsaxurebaa yvela meris,<br />
yvela gamgeblis, yvela gubernatoris da ase Semdeg, ar<br />
minda vinme gamomrCes. magram, radgan es proeqti jer<br />
qvemo qarTlSi xorcieldeba, Cemi koleqtivis saxeliT<br />
Zalian did madlobas gadavuxdi baton daviT kirkitaZes,<br />
mamuka Ciqovans, nino basilaSvils, baton giorgi dauSvils,<br />
vaJa sulxaniSvils, qalbaton Tamar dalaqiSvils,<br />
omisa da Sromis veterans, patrinotSi gamarjvebul qalbaton<br />
luiza dudaevs, eredvis sakrebulos Tavmjdomares<br />
baton emzar beruaSvils, eredvis kulturis saxlis<br />
direqtors nino JuJniaSvils.<br />
me saSualeba mqonda gavsaubrebodi nini Sermadinsac.<br />
_ qalbatono nini, rogor mogewonaT dRevandeli<br />
konkursi da konkursantebi?<br />
_ dRevandeli konkursi gansakuTrebuli iyo imiT,<br />
rom gvyvavda germaneli konkursanti lika Sau.Yyvela<br />
konkursanti iyo Zalian lamazi da Tavdajerebuli. silamazis<br />
konkursisTvis saWiroa winaswar momzadeba, magram<br />
miuxedavad imisa, rom Cven moulodnelad movediT,<br />
konkursantebma mainc SeZles Tavis gamoCena.<br />
_ es aris kodis devnilTa Casaxleba, ras usurvebdi<br />
devnil mosaxleobas?<br />
_ arc vicodi Tu aq devnilebi cxovrobdnen, yvela<br />
devnili Zalian miyvars da pativs vcem. bevrjer vyofilvar<br />
didi da patara liaxvis soflebSi. omamde eredvSi<br />
Cavatare koncerti, iq yvela sixaruliT mxvdeboda.<br />
devnilebs vusurveb pirvel rigSi janmrTelobas, male<br />
dabrunebas, warmatebebs da yvelafers saukeTesos.<br />
konkursis dasrulebisas, gamarjvebuli konkursantebidan,<br />
patara liaxvis sofel eredvidan devnilma xatia<br />
gaboZem SeZlo TbilisSi saagentoSi mosamzadeblad wasvla,<br />
xatia yovel kvira dRes saagentoSi unda wavides<br />
da moemzados gvatemalaSi wasasvleli konkursisTvis,<br />
momzadebisTvis yovel Tve gadasaxadi aris 50 lari.<br />
nino beruaSvili
kultura<br />
sjeraT, rom Tavs Rirseulad gaarTmeven<br />
musikaluri<br />
skola<br />
eredvis municipalitetTan arsebuli samusiko<br />
skola agvistos omamde yvela dResaswauls aRniSnavda.<br />
monawileobdnen delfiadebSi, hyavdaT Camoyalibebuli<br />
gogonaTa ansambli. yovelwliurad tardeboda<br />
q. gorSi samxareo delfiada, sadac monawileobas<br />
iRebda erdvis samusiko skola da aiRes I xarisxis<br />
diplomi, amis Semdeg gaemgzavrnen TbilisSi saidanac<br />
warmatebiT dabrundnen.<br />
amJamad samusiko skola muSaobas werovanSi da<br />
SavSvebSi SeZlebisdagvarad agrZelebs.<br />
mimdinare wlis seqtembris Tvidan, berbukis<br />
werovnis devnilTa skolis dafuZnebis dRidan, mo- devnilTa dasaxlebaSi, mcxovreb moswavleebs SesaswavleebisTvis<br />
araerTi sportuli seqcia, cekvisa da Zlebloba eqnebaT, Seiswavlon fortepianoze dakvra,<br />
musikaluri wre gaixsna, rac bavSvTa ganviTarebisTvis mecadineoba kviraSi sam dRes Catardeba.<br />
mniSvnelovani da xelSemwyobi gza da saSualebaa, maT samusiko skolis xelmZRvanelma qalbatonma elzam<br />
Soris xalxuri sakravebisa da simReris Semswavleli CvenTan saubrisas gviTxra, rom farTi moiZies, xolo<br />
wreebi, aqedan gamomdinare, qarTul xalxur simRerebs sameurneo xarjebis SesaZleblobiT pirvel etapze<br />
dRes ukve araerTi bavSvi mReris da agreTve flobs SeuZliaT SeiZinon erTi fortepiano. aseve ganacxada:<br />
qarTul xalxur instrumentebsac.<br />
yvela, magram ufro metad is ojaxebi, vinc erovnuls<br />
gansakuTrebiT afaseben da yovelgvar qarTuls pativs<br />
scemen, moxarulebi arian imiT, rom is, rac saqarTveloSi<br />
originalobiT da SinaarsiT yvela droSi fasdeboda,<br />
TavianT Svilebs kvalificiur pedagogebTan adgilze<br />
SeuZliaT Seiswavlon.<br />
`bevri niWieri bavSvi gvyavs da aucileblad nayofieri<br />
muSaobiT warmovaCenT Cvens xeobas.~<br />
imedianad aris ganwyobili, sjera rom eredvSi kvlav<br />
dabrundeba, `Cems bavSvebTan erTad sul simReriTa<br />
da dakvriT SevalT Cvens kulturis saxlSi~.<br />
nino kasraZe<br />
werovanSi arsebuli qarTuli xalxuri simRerebisa<br />
da instrumentebis ansambli Tavisi repertuariT may- aTi kiTxva nunu WoveliZisgan...<br />
ureblis winaSe ukve araerTxel warsdga, maT Soris,<br />
10 ivnissac. darbazSi gamarTul koncerts adgilobrivi<br />
pedagogebis, mSoblebis da moswavleebis garda kulturisa<br />
da ltolvilTa saministros warmomadgenlebic eswrebodnen.<br />
,,gadaWarbebuli ar iqneba Tu vityvi, rom am wres sa-<br />
TaveSi iseTi didi da niWieri pirovneba udgas, rogoric<br />
Tamaz durgliSvilia. igi gansakuTrebulia ara mxolod<br />
Tavisi profesionalizmiT, aramed bavSvebTan midgomis<br />
saocari niWi aqvs, saukeTesod icis, TiToeul bavSvs rogor<br />
elaparakos. amitomacaa, ase Zalian rom Seayvara<br />
nunu WoveliZes mkiTxvelTan wardgena da gacnoba<br />
ar sWirdeba. is ZirZveli samaCabloelia, didi<br />
tradiciebis ojaxis warmomadgeneli... qalbatonma nunum<br />
komfliqtis dros q. TbilisSi miatova samsaxuri<br />
da qurTis saavadmyofoSi daiwyo muSaoba, erTgulad<br />
emsaxura mis mSobliur kuTxes da erT-erTma bolom<br />
datova xeoba. swored nunu WoveliZe iyo im avbediT<br />
dRes, 7 agvistos morige eqimi saswrafo daxmarebis<br />
brigadaSi.<br />
amJamad nunu WoveliZis sxva niWze minda mog-<br />
Cven Svilebs qarTuli xalxuri simRerebi. merwmuneT, es, iTxroT, samaCablodan devnilma Tbilisis saswrafo<br />
Cemi nacnobi yvela pedagogis SesaZleblobebs aRemateba,“ samedicino samsaxurSi daiwyo muSaoba eqimad, sul<br />
– ase axasiaTebs baton Tamazs xalxuri simRerebis peda- mokle xanSi gadacema ,,etalonSi~ Tbilisis saswrafo<br />
gogi dodo kaxniaSvili.<br />
daxmarebis eqimebTan erTad warsdga da ,,etalonis~<br />
werovnis garda xalxur da saestrado simRerebs gamarjvebulic gaxda. swored nunu WoveliZis Semodevnil<br />
bavSvebs winamZRvriaanTkarSic ufasod aswavlian. Tavazebul kiTxvebs gTavazobT am, da yovel Semdgom<br />
am saqmes Tamaz durgliSvilis garda madina texovac nomerSi;<br />
dRemde Risrseulad emsaxureba.<br />
mSoblebs uxariaT, rom maTi Svilebi aseT saukeTeso<br />
simRerebs daeuflnen, Tumca bavSvTa aseTi SesaniSnavi<br />
ansambli rom farTomasStabian konkursebsa da koncertebSi<br />
monawileobas ar Rebulobs, guli swydebaT.<br />
amisTvis finansebia aucilebeli, romlis gaRebis sa-<br />
Sualebac devnil ojaxebs ar gaaCnia, ris gamoc am xnis<br />
manZilzec maTi SesaZleblobebis realizacia mxolod<br />
saskolo darbazsa da viwro wreebSi xdeba. am problemis<br />
mosagvareblad devnili mosaxleoba adgilobriv<br />
gamgeobebsa da ltolvilTa saministros mimarTavs. liaxvis,<br />
fronis da qsnis xeobelebs sjeraT, rom ,,raWvul<br />
sacekvaos“, ,,aWaruls“, qarTuli instrumentebiT ,,popurs“,<br />
,,megrul nanas“ da qarTuli suliT gajerebul<br />
sxva msgavs simRerebs maTi Svilebi farTo scenaze Rirseulad<br />
Seasruleben.<br />
nana kaxniaSvili<br />
1. ra gvaris iyo poeti ioseb griSaSvili?<br />
2. romeli qarTveli mwerlis fsevdonimia ,,moCxubariZe?~<br />
3. daasaxeleT, romeli eqimis gvariT ixsenieba virusul<br />
hepatitad cnobili daavadeba?<br />
4. romelia msoflioSi udidesi CanCqeri?<br />
5. daasaxeleT jon lenonis meore saxeli?<br />
6. ra aris kalmuxi?<br />
7. vin SemoiRo pirvelad sagzao moZraobis wesebi?<br />
8. ra sityvebi iyo amokveTili erekle meores<br />
xmalze?<br />
9. ra erqva kavkasiuri carcis wris mTavar personaJ<br />
qals?<br />
10. daasaxeleT frangi mwerali, romelmac sakuTar<br />
nawarmoebSi ,,kavkasia~ saqarTveloSi mogzauroba aqvs<br />
aRwerili?<br />
pasuxebi Semdeg nomerSi<br />
XVII<br />
17
msaxiobi<br />
scenaze yofna<br />
bavSvobaSi leqsebis mxatvrulad<br />
kiTxva itacebda, rac<br />
pedagogebs mxedvelobidan<br />
ar gamorCeniaT, saskolo<br />
zeimis dros xSirad scenaze<br />
idga da niWier gogonas<br />
sakuTari SesaZleblobebis<br />
warmosaCenad kidev ufro<br />
metad moeZala survili...<br />
izrdeboda da TandaTan<br />
ixveweboda, mere ki improvizaciis<br />
unari sakuTar<br />
TavSi imdenad SeniSna,<br />
rom mSoblebTan da Zmas-<br />
Tan kamaTic mouvida, amis<br />
mizezi survilis gamJRavneba<br />
gaxldaT, cisana gigaurma<br />
maT Tavisi mizani gaumxila<br />
ojaxSi ki bavSvuri Canafiqri<br />
dauwunes msaxioboba ra<br />
xevsuri gogos Sesaferisi<br />
specialobaao. Tumca gogonas<br />
survilma bevri winaaRmdegoba<br />
gadawona da igi sruliad<br />
axalgazrda, jer kidev<br />
18 wlis cxinvalis ivane<br />
maCablis saxelobis saxelmwifo<br />
dramatul TeatrSi<br />
gaanawiles.<br />
– qalbatono cisana, gaixseneT, Tu<br />
SeiZleba, Tqveni pirveli roli...<br />
– Tbilisis sergo zaqariaZis<br />
saxelobis kulturul – saganmana-<br />
Tleblo saswavleblis damTavrebis<br />
Semdeg, 1972 wels cxinvalis<br />
TeatrSi daviwye SemoqmedebiTi<br />
saqmianoba. swored im dros gaTxovda<br />
erTi msaxiobi, romelic mTavar<br />
rolebs asrulebda da mis mTavar<br />
rolebze me Semiyvanes. im periodSi<br />
cxinvalSi Tbiliseli reJisori valiko<br />
modebaZe muSaobda, romelmac<br />
CemTvis Rirseuli saqmea<br />
speqtakli ,,firosmani“ dadga, sadac<br />
varinkas rols vTamaSobdi.<br />
pirveli roli nebismieri msaxiobisTvis<br />
mniSvnelovani da samaxsovroa<br />
da maT Soris gamonaklisi<br />
arc me gaxlavarT. aranaklebi<br />
emociiT viTamaSe mas mere ,,biWo,<br />
gogia“-Si (reJisori uSangi mindiaSvili)<br />
kukuSkas roli, ,,bermuxis<br />
CrdilSi“ ki – ciuri.<br />
– garda pirveli speqtaklisa,<br />
Tqveni Semoqmedebidan iseTs ras<br />
gaixsenebdiT, romelic raRaciT sxvaze<br />
metad mniSvnelovania TqvenTvis?<br />
– speqtakli iseTi ram aris, rom<br />
SeiZleba TiToeuli detali dagaviwydes,<br />
Tumca STabeWdileba da<br />
emocia Senia, SenTan rCeba, – CemTvis<br />
dauviwyaria magaliTad, rodesac<br />
lev tolstois saiubileo<br />
TariRTan dakavSirebiT cxinvalis<br />
Teatris reJisor uSangi mindiaSvilis<br />
mowveviT moskovidan Camosuli<br />
rusi reJisori piotr vasilievi<br />
dgamda speqtakls ,, cocxali leSi“,<br />
sadac me liza protosovas rols<br />
vTamaSobdi. reJisori mTeli emociiT<br />
mixsnis raRacas da Sesabamisad,<br />
mec mTeli emociiT vasruleb. is<br />
isev daiwyebs axlidan da mec vcdilob,<br />
ufro metad Cavwvde personaJs,<br />
magra iciT ra? ratomRac Turme<br />
piriqiT vasrulebdi da rodesac<br />
mivxvdi da Sevicvale, neta genaxaT<br />
reJisoris aRfrTovaneba!<br />
– Tqven mravali jildo gaqvT<br />
miRebuli, maT Soris eqs-prezident<br />
eduard SevardnaZis mier Rirsebis<br />
ordeni gadmogecaT. ras niSnavda<br />
18 XVIII<br />
TqvenTvis aseTi jildo maSin da ra<br />
aris TqvenTvis yvelaze metad sapatio?<br />
– marTali brZandebiT, Rirsebis<br />
ordenosani gaxlavarT. mimaCnia, rom<br />
pirovnebisTvis da gansakuTrebiT<br />
misTvis, vinc scenaze dgas, pativiscema<br />
mayureblis mxridan siyvarulSi<br />
gamoixateba... cxadia, didad<br />
sasiamovnoa mTavrobis mxridan<br />
dafaseba, Tumca darbazidan wamosuli<br />
taSi da aplodismentebi<br />
iciT ras niSnavs msaxiobisTvis?<br />
bednierebas! im wuTSi TiTqos yvela<br />
problema gaviwydeba da TiTqos<br />
bednierebis mwvervalze xar!<br />
– roli, romelmac gansakuTrebuli<br />
warmateba mogitanaT...<br />
– ,,saukeTeso rolisTvis“ jildo<br />
maqvs miRebuli reJisor Temur<br />
abaSiZis mier dadgmuli ,,lamanCelidan“<br />
dulsinias rolisa da lali<br />
rosebas piesis ,,provinciuli<br />
ambavi“-s mixedviT (reJis. uSangi<br />
mindiaSvili) ninos gansaxierebisTvis.<br />
– msaxioboba rTuli profesiaa?<br />
– msaxioboba rTulia, magram<br />
amave dros saintereso profesiaa.<br />
ar aris ioli, mayurebels gadasce<br />
reJisoris Canafiqri. niWis garda<br />
msaxiobs aucileblad esaWiroeba<br />
Zalian didi Sromismoyvareoba, da<br />
yovelive es mas ojaxur cxovrebasTan<br />
SeTavsebiT uwevs.<br />
– Tavidan rom iwyebdeT cxovrebas,<br />
ra profesias airCevdiT?<br />
– daufiqreblad getyviT, rom<br />
miuxedavad yovelgvari sirTulisa,<br />
isev Cems profesias avirCevdi.<br />
– mivlinebiT Tu yofilxarT da<br />
Tu SeiZleba gaixsenoT raime saintereso,<br />
an rogor axerxeben axalgazrda<br />
msaxiobi dedebi ojaxis da<br />
Svilebis datovebas?<br />
– TiTqmis mTeli saqarTvelo<br />
Semoviare, maT Soris gansakuTrebiT<br />
saintereso mxareSi – xevsureTSic<br />
gaxldiT, magrm xevsureTSi filmSi<br />
gviRebdnen. gastrolebi 2–3 kviras<br />
grZeldeboda da es procesi ramdenadac<br />
saintereso, imdenad dam-<br />
Rlelic iyo. zogjer dedamTilTan<br />
vtovebdi Svilebs, zogjer Tan mimyavda.<br />
umetesad ase xdeba, msaxiobTa<br />
Svilebi kulisebSi izrdebian da<br />
arc Cemebi gaxlavT gamonaklisi.<br />
– iqneb amitomac gahyva Tqveni qaliSvili<br />
Taia Tqvens kvals?<br />
– Taia ki gahyva mSoblebis
msaxiobi<br />
kvals da bedic msaxiobs daukav-<br />
Sira, magram miuxedavad imisa, rom<br />
kulisebSia gazrdili Cemi meore<br />
Svili giorgic, man ar airCia<br />
TeatrTan wilxvedri cxovreba...<br />
– amJamad riT xarT dakavebuli?<br />
– dRemde cxinvalidan devnil<br />
TeatrSi vmuSaob, amJamad reJisori<br />
goCa kapanaZe daviT kldiaSvilis<br />
Semoqmedebis mixedviT dgams<br />
speqtakls, sadac dedis roliT var<br />
dakavebuli da male warvsdgebiT<br />
mayureblis winaSe... garda amisa,<br />
didi ojaxi gvaqvs, vcdilob, samsaxurTan<br />
dedis da bebiis rolis<br />
SeTavsebas.<br />
– minda giTxraT, rom Tqven iseve<br />
axalgazrdulad gamoiyurebiT, rogorc<br />
maSin, wlebis win...<br />
– uRrmesi madloba, magram ar<br />
vTvli, rom es asea, radgan cxovrebam<br />
bevri kargi da bevric cudic<br />
magema. pirveli areulobis dros<br />
rom cxinvalis Teatrma TbilisSi<br />
gaagrZela moRvaweoba, me da Cemi<br />
meuRle, hamlet gogiZec gavyeviT.<br />
wlebis manZilze turbaza ,,vake“–Si<br />
vcxovrobdiT, mere viyideT es bina,<br />
sadac amJamad varT. TamaraSenSi<br />
Cvens saxlSi ki CavdiodiT, magram<br />
cxinvalis qarTul TeatrTan er-<br />
Tad gaviziareT pirvelad devnilobis<br />
mZime tvirTi – bevri gasaWiri<br />
gaviareT.<br />
– mere Cemi meuRlec gardaicvala,<br />
ramac Zalian imoqmeda<br />
Cemze. TamaraSenic davkargeT, rasac<br />
dRemde ver veguebi.<br />
– me xelT maqvs Zveli gazeTebi,<br />
sadac Tqveni meuRlis Sesaxeb bevri<br />
ram weria. rogor gaixsenebT mas?<br />
– hamleti araCveulebrivi meojaxe<br />
iyo, mzrunveli mama, iSviaTi<br />
adamiani. megobrobis, mezoblobis da<br />
axloblobis udidesi niWi hqonda.<br />
misi profesionalizmis Sesaxeb ki,<br />
umjobesia kolegebs hkiTxoT.<br />
_ kolegebis garda, hamlet gogiZis<br />
profesionalizmis Sesaxeb<br />
mayurebelic didi siyvaruliT saubrobs.<br />
,,1948 wlis gazafxulze dabadebuls<br />
uzomod uyvarda buneba da<br />
yvavilebi. sul axlis, keTili momavlis<br />
molodinSi atarebda Tavis<br />
lamaz sicocxles. eloda cxin-<br />
XIX<br />
valSi dabrunebas da ganaxlebuli<br />
repertuariT dasis warmatebul<br />
moRvaweobas.<br />
erTxel cxinvalis Teatris<br />
Senobis gadawvis ambavi vacnobe<br />
neta eg ar geTqvao, – Cafiqrda, –<br />
Cemi cxovrebis lamazi wlebi im<br />
scenaze gavatareo...<br />
– ho, marTali iyo! speqtaklebze<br />
teva aRar iyo. hamleti komikuri<br />
rolebis ubadlo Semsrulebeli<br />
iyo.<br />
qarTveli mayurebeli Teatrs<br />
didi siyvaruliT ekideboda, TiTqmis<br />
zepirad icoda sayvareli msaxiobebis<br />
mier Sesrulebuli rolebi,<br />
maT Soris – hamletis. igi xom<br />
ganumeorebeli iyo scenaze“,– wers<br />
gazeT ,,xeobis macne“-s, erT-erT nomerSi<br />
TamaraSnis skolis pedagogi<br />
nana cercvaZe. gogiZeebis msaxiobTa<br />
ojaxis Sesaxeb bevris, Zalian bevris<br />
Tqma SeiZleba, Tumca zogi ram im<br />
fotoebs mivandoT, romelic Cvens<br />
mkiTxvels warsulSi gadaaxedebs<br />
da cxinvalis Teatris speqtaklebs<br />
gaxsenebs, speqtaklebs, romelic<br />
mayureblis gulSi marTlac dauviwyar<br />
STabeWdilebas tovebda. qalbatoni<br />
cisana da batoni hamletic<br />
xom im didi da lamazi maCabliseuli<br />
Teatris Rirseuli da sapatio<br />
wevrebi iyvnen!<br />
nana kaxniaSvili<br />
19
Smagi kasraZe oqros medalosania!<br />
sul patara iyo, rodesac mSobliur sofel qemert-<br />
Si Widaobis seqciaSi Caewera. maswavlebels Zalian<br />
axarebda is, rom TanatolebTan erTad bavSvi mondomebiT<br />
varjiSobda. mere agvistos movlenebic moxda<br />
da yvelaferi Tavdayira dadga. Widaobis wrisTvis<br />
aRaravis ecala. iseve, rogorc sxva yvela, kasraZeebis<br />
ojaxic ltolvilad iqca.<br />
Smagi 21 ivniss 13 wlis gaxda. mSoblebTan – Salva<br />
da iza kasraZeebTan da umcros dasTan – lelesTan<br />
erTad igi amJamad werovnis dasaxlebaSi cxovrobs,<br />
skolaSic aqve swavlobs da Tanatoli biWebiviT masac<br />
Tavisi gataceba aqvs.<br />
,,yvela bavSvs Tavisi interesi aqvs, Tumca es gansxvavebulia,<br />
raRacnairad sxvanairia, wynaria, mSvidi,<br />
niWieri, venacvale, mifiqria, rom ise kargad xatavs,<br />
ueWveli xatvas gahyveba meTqi, magram uecrad iseTi<br />
siurprizi mogviwyo yvelas, sul rom ar movelodiT!“–<br />
bavSvis bebos, leilas Tvalebze sixarulis<br />
cremli emCneva. sixarulis, radgan Smagim TbilisSi<br />
mZleosnobaSi gamarTul SejibrSi, ufro konkretulad<br />
ki sigrZeze xtomaSi pirveli adgili moipova,<br />
risTvisac oqros medliT dajildovda. medalTan er-<br />
Tad mZleosnobis federaciis prezidentma, aleqsandre<br />
axvledianma mas sigelic gadasca.<br />
,,Cempionati mZleosnobaSi saskolo finalur SejibrebaSi<br />
1998 wels dabadebul vaJTa Soris Catarda.<br />
am mxriv rom Smagi gamoirCeoda, es ambavi Tavdapirvelad<br />
skolis maswavlebels SeuniSnavs da swored<br />
misi iniciativiT warigzavna TbilisSi. skolaSi war-<br />
Cinebulia. yvelaze metad sagnebidan geografia uyvars,<br />
pedagogebidan ki am sagnis maswavlebeli – nana jojiSvili<br />
da simarTle giTxraT, sports Tu igi aseTi<br />
warmatebiT Tavs gaarTmevda, sul ar movelodiT. yve-<br />
las Zalian gvixaria“, – gvesaubreba gamarjvebulis<br />
mama.<br />
mas Semdeg, rac Smagi kasraZem pirveli adgili<br />
moipova, igi nakrebSi gadaiyvanes. amJamad TbilisSia,<br />
yoveldRiurad varjiSobs, radgan axlo momavalSi mas<br />
evropis Cempionatze gamgzavreba elis.<br />
nana kaxniaSvili<br />
20 XX<br />
sporti<br />
qurTasa da eredvis municipalitetebis<br />
sasporto skolebis Sedegebi<br />
2011 wlis 19 da 20 maiss q. quTaisSi Catarda qarTuli<br />
Widaoba, sadac monawileoba miiRes Cvenma<br />
sportsmenebma 70 kg. kategoriaSi. Ppirveli saprizo<br />
adgili daikava andro beruaSvilma, 90 kg. kategoria-<br />
Si meore saprizo adgili daikava Tornike oTinaSilma,<br />
xolo mesame saprizo adgili daikava nika goCaSvilima.<br />
2011 wlis 27 da 29 maiss daba mestiaSi Catarda evropis<br />
Cempionis leri nakanisadmi miZRvnili meore saer-<br />
TaSoriso turniri, sadac 55 kg. kategoriaSi pirveli<br />
saprizo adgili daikava Tornike WoveliZem, xolo 81<br />
kg. kategoriaSi pirveli saprizo adgili daikava laSa<br />
qristesiaSvilima.<br />
2 ivniss sofel TeleTSi gaimarTa qarTuli Widaoba,<br />
romelic eZRvneboda soflis dResaswauls TeleTobas,<br />
sadac 90 kg. kategoriaSi meore saprizo adgili daikava<br />
Tornike oTinaSvilma.<br />
2011 wlis 14 da 16 ivniss q. TbilisSi Catarda<br />
qarTul WidaobaSi piradi pirveloba didubeSi, sadac<br />
agreTve monawileoba miiRes Cvenma sportsmenebma, aRsaniSnavia<br />
andro beruaSvilis Widaoba, romelic aris 18<br />
wlis da monawileobas Rebulobs Tavisze bevrad did<br />
sportsmenebTan da meore saprizo adgili Rirseulad<br />
daikava 66 kg. wonit kategoriaSi, romelic daajildoves<br />
Sesabamisi medliT, diplomiT da fuladi premiiT 250<br />
lariT.<br />
2011 wlis 18 da 20 ivniss daba mestiaSi Catarda<br />
olimpiuri prizioris da mravali saerTaSoriso<br />
medlebis mflobelis nestor xergianis meore saer-<br />
TaSoriso turniri ZiudoSi, sadac Cvenma sportsmenebma<br />
warmatebiT miiRes monawileoba da 55 kg. wonis kategoriaSi<br />
pirveli saprizo adgili daikava Tornike Woveli-<br />
Zem, romelic agreTve aris saqarTvelos nakrebis wevri<br />
WabukTa Soris, mesame saprizo adgili daikava giorgi<br />
bliaZem.<br />
am ganvlil periodSi Cvenma moWidaveebma kidev ufro<br />
gauTqves saxeli mSobliur mxares – samaCablos da<br />
imeds vitovebT, rom momavalSi kidev ufro did warmatebebs<br />
miaRweven.
sporti<br />
daimaxsovreT! 30 nomeri saintereso moTamaSea...<br />
warmatebiT agrZelebs safexburTo sezons safexburTo<br />
gundi ,,liaxvi~, saintereso Sexvedra, romelic<br />
19 ivniss ,,liaxvsa“ da Tbilisis ,,imeds“ Soris<br />
Sedga, devnilTa gamarjvebiT, angariSiT 2:0 dasrulda.<br />
manamde ki, mokle droSi, sul raRac 13 dReSi ,,liaxvma“<br />
Tavi rva TamaSs gaarTva. biWebi am Sexvedrebs<br />
iRblianad Tvlian, Tumca mwvrTnelebi amboben, rom<br />
mokle droSi, Tanac seriozul gundebTan paeqroba<br />
Zalian damRleli iyo.<br />
Cempionatis gaTamaSebaSi 22 ivniss, ,,norC dinamoelebTan“<br />
Sexvedris dros travmis gamo ,,liaxvs“<br />
7 wevri aklda, ris gamoc mowinaaRmdeges gamarjvebis<br />
aSkara Sansi hqonda, Tumca miuxedavad amisa, TamaSis<br />
dasasrulamde 5 wuTiT adre liaxvma 2 golis gatana<br />
moaxerxa da Sesabamisad, es Sexvedrac Cvenebis upiratesobiT<br />
2:1 damTavrda.<br />
1995 wels dabadebul vaJTa gund ,,liaxvma“<br />
saqarTvelos pirvelobaze morigi matCi 23 maiss<br />
Caatara.,,mesame Taobis xaliCiT dagebul stadionze<br />
saturniro cxrilSi me–4 adgilze myof rusTavis<br />
,,olimps“ SevxvdiT. miuxedavad imisa, rom stumrad<br />
gaxldiT, sakmaod Zlieri rusTavis gundi 2:0, 6 ivniss<br />
ki – safexburTo skola ,,derbi–Tbilisi“angariSiT<br />
3:0 davamarcxeT, ramac kidev erTxel daarwmuna xeobidan<br />
devnilebi sakuTar SesaZleblobebSi,“–ganacxada<br />
mwvrTnelma, yofilma ,,dinamoelma“, gigla imnaZem.<br />
rogorc warmatebuli gundi, saqarTvelos fexbur-<br />
Tis federaciam ,,liaxvi“ elituri gundebis Tasis<br />
gaTamaSebaSi miiwvia. federaciam 16 uZlieres gunds<br />
Soris gaTamaSeba calke Caatara, romelSic ,,liaxvi“<br />
elit–ligis Cempions, lagodexis ,,rans“ Sexvda, romelic<br />
devnilTa sasargeblod 3:0 dasrulda,aseTi<br />
SedegiT kulisebSic ki alaparakdnen, xolo meore<br />
Sexvedris dros,miuxedavad imisa, rom lagodexSi<br />
Casuli Cvenebi ,,rans“ Tavdauzogavad SeebrZolnen,<br />
TamaSi maspinZelTa sasargeblod, 1:0 dasrulda, magram<br />
vinaidan wina Sexvedra ukve devnilTa sasargeblod<br />
iyo dasrulebuli, ,,liaxvi“ gaTamaSebis Semdeg etapze<br />
gavida.<br />
xeobelTa gulSematkivari emzar xeTagaSvili kaxel<br />
TanatolebTan TamaSiT imdenad moixibla, rom Cven-<br />
Tan saubris dros aRtaceba ver dafara, – aseT TamaSs<br />
bavSvobis Semdeg albaT arc davswrebivaro...<br />
3 dRis Semdeg ,,liaxvma“Tbilisis ,,olimpi“TeleTis<br />
XXI<br />
mindorze 1:0 daamarcxa, sapasuxo Sexvedra ki, romelic<br />
,,olimpis“ stadionze gaimarTa, maspinZelTa upiratesobiT<br />
mimdinareobda. xeobelma biWebma, rogorc<br />
CveviaT, mebrZoli suli gamoavlines da es TamaSi<br />
fred dasrulda.<br />
,,liaxvma“ 3 etapi gaiara, dReisTvis 16 gunds<br />
Soris ori saukeTeso gundia darCenili darCenili“–<br />
aseTia vaxtang yazaxaSvilis mier 27 ivniss gakeTebuli<br />
gancxadeba. 21 ivniss ,,liaxvsa“ da ,,avazas-<br />
Tan“ Soris Sexvedra Sedga, stumrad TamaSi fred, 0:0<br />
dasrulda. xolo ganmeorebiTi Sexvedra 26 ivniss<br />
gaimarTa da liaxvis gamarjvebiT 2:0 dasrulda. am-<br />
Jamad gundi finaluri maTCis Casatareblad emzadeba,<br />
sadac misi metoqe saqarTvelos erTerTi saukeTeso<br />
gundi Tbilisis dinamo iqneba,<br />
rac Seexeba 1993 wlianebs, 29 maiss angariSiT<br />
3:0 TeleTis ,,Savnabada“, xolo 5 ivniss sulaqveliZis<br />
akademiis ,,akademia“–2 daamarcxes (2:1), magram 20<br />
ivniss cxinvalis regionidan devnil fexburTelebs<br />
guli sulaqveliZis akademiis – ,,akademia–1“-Tan damarcxebam<br />
daswyvita. unda aRiniSnos, rom ,,akademia-1“<br />
TanatolTa Soris erT-erTi yvelaze Zlieri gundia.<br />
am damarcxebis Semdeg marTalia ,,liaxvs“ CempionobisTvis<br />
brZolis Sansi Seumcirda, Tumca farxmali<br />
ar dauyria. samagierod, wagebis Semdeg ,,liaxvi“ angariSiT<br />
2:0 daamarcxa safexburTo gundi, ,,goliadori~.<br />
,,_ arsebuli warmateba uprecedentoa am gundisTvis,<br />
samomavlod gundi am etapze gaCerebas ar apirebs<br />
da ufro maRali mwvervalebis dapyobisTvis ibrZolebs~,<br />
aRniSna vaxtang yazaxaSvilma. didi madloba<br />
gvinda gadavuxadoT qurTisa da eredvis municipalitets,<br />
aseve liaxvis xeobis maJoritat deputats<br />
baton badri basiSvils mxarSi dgomisa da gundis<br />
mSeneblobisaTvis.<br />
nana kaxniaSvili.<br />
21
_ batono merab, rodis aRmoaCineT TqvenSi xatvis<br />
niWi?<br />
_ xatviT pataraobidan vxatav, Tavidan ase vTqvaT<br />
CemTvis vxatavdi, erT mSvenier dRes albaT 6-7 klasSi<br />
viqnebodi klaselma zedmeti saxeli damiZaxa da gamabraza,<br />
megobars sityvis nacvlad naxatiT vupasuxe, davxate<br />
da es misTvis imdenad gamaRizianebeli aRmoCnda, rom<br />
mivxvdi xatvas didi Zala aqvs. mere Cemi naxati Cemma<br />
erTma maswavlebelma naxa (qalbatoni mayvala maisuraZe)<br />
da Zalian moewona naxati, man maSinve aRniSna, rom namdvilad<br />
mqonda xatvis niWi... droTa ganmavlobaSi mec<br />
ufro met dros vuTmobdi xatvas da axla es xelovneba<br />
Cemi cxovrebis ganuyrel nawilad iqca.<br />
_ Tu gaqvT Sesabamisi ganaTleba, Tu TviTnaswavli<br />
mxatvari xar?<br />
_ skolis damTavrebis Semdeg cxinvalis samxatro<br />
saswavlebelSi Cavabare, saswavlebelSi bevri kargi ram<br />
viswavle, Semdeg jarSi wavedi da dabrunebulma Tbilis-<br />
Si samxatro akademiaSi gavagrZele swavla dazguri -<br />
grafikis ganxriT, ase rom niWTan erTad TiTqmis 12<br />
weliwadi veuflebodi am xelovnebas, xatva Cemi mTeli<br />
cxovreba da ganuyreli nawilia.<br />
22<br />
XXII<br />
mxatvari<br />
naxats didi Zala aqvs...<br />
dRes erT xelovan kacze, merab WoveliZeze<br />
giambobT, merabi ZirZveli qarTvelia man<br />
ymawvilbiWoba samaCabloSi gaatara, xolo<br />
jaridan dabrunebuli TbilisSi dasaxlda,<br />
daqorwinda da Tavis patara lamaz ojaxTan<br />
erTad (yavs meuRle da sami Svili) mihyveba<br />
cxovrebis dinebas.<br />
_ gamofenebSi Tu iRebdi monawileobas da personaluri<br />
gamofena Tu gqoniaT?<br />
_ diax 1991 wels mxatvris saxlSi personaluri<br />
gamofena mqonda. marTalia gamofenaSi sami mxatvari<br />
vmonawileobdiT, magram es gamofena personalurad CaiTvala,<br />
samwuxarod mere airia cxovreba, gaWirda arseboba<br />
da gamofenebis mosawyobad namdvilad aRar mecala.<br />
garkveuli drois Semdeg rusTavelze mqonda Cemi naxatebi<br />
gamofenili, Semdeg ki ukve mSral xidze, egreTwodebul<br />
,,vernisaJSi~ gadmovediT mec da Cemi naxatebic. Cemi<br />
namuSevrebi msoflios yvela kuTxeSia, naxatebs ZiriTadad<br />
ucxoelebi yiduloben, wauRiaT maltaSi, iaponiaSi,<br />
germaniaSi, italiaSi... sasiamovnoa, rom Cems namuSevrebs<br />
afaseben, amden mxatvrebs Soris arCeven da yiduloben.<br />
_ ZiriTadad ra stilSi xatavT?<br />
_ vxatav zeTSi, vmuSaob ferweraSi, maqvs Tematuri<br />
kompoziciebi, Zveli Tbilisis xedebi, naturmortebi, samwuxarod<br />
am bolo dros komerciuli TvalsazrisiTac<br />
miwevs muSaoba, iSviaTad naxats vimeoreb, magram sruli<br />
aslis Seqmna SeuZlebelia. mxatvars unda hqondes SesaZlebloba<br />
xatos yovelTvis is rac surs, didi dro<br />
dauTmos xelovnebas, eferos, ealersos da ise moeqces<br />
xelovnebas, rogorc cocxal arsebas, radgan es niWi mudmiv<br />
moferebas da yuradRebas saWiroebs.<br />
_ rodis da rogor xatav, muzas elodebiT Tu gonebaSi<br />
qmniT naxats?<br />
_ SeiZleba iTqvas rom yovelTvis SemiZlia vxato,<br />
aris SemTxvevebi, roca xatvis procesSi laqebisgan iqmneba<br />
naxati, magram aris momenti roca naxats gonebaSi<br />
vqmni, kargaxans gonebiT davatareb, vxvewav, valamazeb da<br />
erT dRes gonebidan gadmomaqvs tiloze. samwuxarod<br />
samxatro studia ar maqvs, muSaobiT Cems saxlSi erT patara<br />
oTaxSi vmuSaob, arada mxatvars sivrce esaWiroeba...<br />
_ samomavlod ras apireb ?ra gaimedebT...<br />
_ minda bevri saintereso naxati Sevqmna, axlo momavalSi<br />
jer-jerobiT gamofenas garkveuli mizezebis gamo<br />
ar vgegmav, amitom am kuTxiT winaswar verafers getyviT,<br />
ise Zalian minda Cemi samxatro studia mqondes... magram<br />
mainc erTi umTavresi survili maqvs, Zalian minda Cvens<br />
kuTxeSi davbrunde, isev avide tyis piras, isev gadmovxedo<br />
mTel sofels da xeobas, isev CavisunTqo mTis, Cveni<br />
mTis haeri da darCenili sicocxle isev iq samaCabloSi<br />
gavataro...<br />
eka ecataZe.
estrada<br />
gagacnobT gogonas, romelmac<br />
2-3 wlis asakSi simRera ariebiT<br />
daiwyo, mere did scenaze avida<br />
da yvelas guli daipyro, mere<br />
aleqsandre basilaia moxibla Tavisi<br />
monacemebiT da misi kvintetis<br />
wevri gaxda, diax, es quTaiseli<br />
,,koloriti~ salome bakuraZea, Tu<br />
rodis Sedga misi debiuti scenaze<br />
amas TviTon mogiyvebaT.<br />
_ salome ra asakidan mRerixar?<br />
_ SeiZleba iTqvas, rom 2-3<br />
wlidan vmRerivar, marTalia me ar<br />
maxsovs, magram dedas monaTxrobi<br />
asea, deda vokalisti myavs, rodesac<br />
is saxlSi ariebs mReroda mec<br />
masTan erTad viwyebdi simReras,<br />
ase rom simRera ariebiT daviwye,<br />
Semdeg vokalis pedagogTan ukve<br />
9 wlidan davdivar, damTavrebuli<br />
maqvs musikaluri Svidwledi<br />
fortepianos ganxriT.<br />
_ vin iyo Seni pirveli pedagogi<br />
da sad Sedga Seni debiuti?<br />
_ Cemi pirveli vokalis pedagogi<br />
iyo qalbatoni irma malania,<br />
SeiZleba iTqvas rom musikalurad<br />
fexi masTan avidgi, man CemTvis<br />
dawera simRera da 9 wlisam<br />
operisa da baletis TeatrSi<br />
Sevasrule aria ,,dueti tal-<br />
RebTan~, faqtobrivad maSin Sedga<br />
Cemi debiuti, davdiodi aseve kote<br />
malanias studiaSi ,,konstant<br />
rekordSi~ qalaq quTaisSi da imdenad<br />
rTul simReras vmRerodiT,<br />
rom misi Sesruleba did adamiansac<br />
gauWirdeba, am studiidan<br />
miwevda sxvadasxva festivalebze<br />
siaruli, viyaviT borjomis festivalze,<br />
aseve baTumis festivalze<br />
da sxva bevr qalaqSi, faqtiurad<br />
SeiZleba iTqvas, rom simRera da<br />
laparaki erTad daviwye.<br />
_ rogorc vici Sen yofili<br />
,,nucas skoleli~ xar...<br />
_ diax me ,,nucas skoleli~ var,<br />
dedam gaigo am gadacemis Sesaxeb<br />
da swored misi mondomebiT movxvdi<br />
gadacemaSi, ,,nucas skolis~<br />
naxevar finalisti var, faqtiurad<br />
Cemi satelevizio debiuti swored<br />
aq Sedga, viyavi aseve iurmalas<br />
SesarCev konkursSi sofo xalvaS-<br />
Tan, elene foCxuasTan da sxvebTan<br />
erTad, magram iurmalaSi mxolod<br />
erTi adamiani unda wasuliyo da<br />
es sofo xalvaSi aRmoCnda.<br />
_ mere iyo ,,jeo stari~ xom?<br />
amaze ras gvetyvi?<br />
_ ki, mere mivedi ,,jeo staris~<br />
SesarCev turSi, mere movewone Jiuris<br />
da movxvdi ,,jeo starSi~,<br />
swored am proeqtidan gamicno<br />
xalxma, es Zalian kargi periodia<br />
Cems cxovrebaSi, didi madloba minda<br />
vuTxra ,,jeo staris~ bends...<br />
marina beriZes, manana morCilaZes,<br />
nino CaCavas, lana quTaTelaZes, es<br />
xalxi ZalRones ar iSurebs, rom<br />
damwyeb momRerals Tavi daamkvidrebinon<br />
da swori gziT svla aswavlon,<br />
me am proeqtSi gavizarde<br />
da Camovyalibdi.<br />
_ rogorc vici aleqsandre<br />
basilaiasTanac mRerodi...<br />
_ ki. es didi bednierebac mergo<br />
wilad, me misi kvartetis wevri viyavi,<br />
erTad vmRerodiT me, nodiko<br />
tatiSvili, zurab abaSiZe, Tamuna<br />
oqropiriZe da giorgi kobaiZe,<br />
gvqonda uamravi gastroli, viyaviT<br />
ukrainaSi, rigaSi, moskovSi... samwuxarod<br />
batoni aleqsandre aRar<br />
aris, amitom Cvenc daviSaleT.<br />
_ amJamad ras saqmianob?<br />
_ exla ZiriTadad vmRerivar<br />
klubebSi, xSirad Ria cis qveS<br />
gamarTul koncertebze, aseve gasvliT<br />
koncertebSi viReb monawileobas,<br />
yovel xuTSabaTs me da<br />
nodiko tatiSvili cocxlad vm-<br />
RerivarT klub ,,Tu saiTSi~. samwuxarod<br />
jer diski ar maqvs, es<br />
sakmaod did TanxebTan aris dakavSirebuli,<br />
jerjerobiT vwer sim-<br />
Rerebs da vfiqrob cota xanSi<br />
personaluri diskic gamouSva.<br />
_ raime kuriozs xom ar gaix-<br />
XXIII<br />
EXECLUSIVE<br />
salome bakuraZis<br />
,,Ramis labirinTebi~<br />
senebT...<br />
_ kuriozi? ,,jeo staris~ finalze<br />
iseTi xmauri iyo yurSi ar<br />
mesmoda duta ras mekiTxeboda da<br />
ise uazrod vpasuxobdi raRaceebs,<br />
Zalian vnerviulobdi, exla mecineba<br />
am ambavze, maSin ki Zalian uxerxul<br />
mdgomareobaSi Cavvardi.<br />
ise bavSvobaSi scenaze maraoTi<br />
gamovedi, meore xelSi TavisTavad<br />
mikrofoni mekava. bevri xalxi rom<br />
davinaxe ise davibeni mikrofonis<br />
nacvlad marao mivitane pirTan, Cem<br />
Secdomas maleve mivxvdi da gamovaswore...<br />
_ qarTulis garda kidev ra<br />
enaze mRerixar da ras gvetyvi<br />
Seni bolo simReris Sesaxeb, romlis<br />
eqskluzivic Jurnal ,,liaxvis<br />
xeobas~ ekuTvnis?<br />
_ me vmRerivar rogorc qar-<br />
Tul aseve inglisur, italiur da<br />
rusul enovan simRerebsac. rac<br />
Seexeba Cems bolo simReras, es<br />
simRera maia kaWkaWiSvils ekuTvnis,<br />
romelzec sul axlaxans davamTavre<br />
muSaoba, simReras ,,Ramis<br />
labirinTebi~ hqvia. me dediT afxazeTidan<br />
var, devnilTa Tema CemTvis<br />
ormagad mtkivneulia, amitom am<br />
simReris informaciul eqskluzivs<br />
Tqvens Jurnals ,,liaxvis xeobas~<br />
mivcem, xolo mosmeniT misi mosmena<br />
devnilTa radios ,,afxazeTis xmis~<br />
meSveobiT moismens Cemi erTguli<br />
msmeneli.<br />
eka ecataZe.<br />
23
zurab oqropiriZe:<br />
_ arsebobs erTi iaponuri sibrZne _ `nu waxval<br />
ZvelTa nakvalevze, Tumca eZie is, rasac isini eZiebdnen~.<br />
es sityvebi zustad miesadageba qarTuli poeziis<br />
sworupovar rainds, bermuxas, Tanamedroveobis udides<br />
erovnul moRvawesa da mgosans muxran maWavarians. didi<br />
muxrani... mkveTrad qarTuli profili bubuna xmiT,<br />
Seudarebeli deklamaciiT, jiSiT da jilagiT rCeuli<br />
georgianeli. igi meteoriviT SemoiWra erovnul<br />
mwerlobaSi da iseTi cecxli daanTo, kidev didxans<br />
rom daswvavs qarTvelTa gulebs. saocari leqsTwyoba,<br />
stili, uCveulo riTmaTa jiriTi, mravlismTqmeli fraza,<br />
ritmi da musika... samSoblos Tavisuflebis mebairaxtre,<br />
kacobis, qarTvelobis didi maswavlebeli, erovnuli<br />
tkivilebis upirvelesi gamomxatveli, qveynisaTvis da<br />
poeziisTvis TavSewiruli. rCeul mekalmes sikvdilic<br />
rCeuli arguna ufalma. aseTi gadasaxleba maradiul<br />
saufloSi erTeulebs RirsebiaT, magaliTad did ivane<br />
javaxiSvils... iq Sewyda misi eris wyluliT dakodili<br />
gulis feTqva, sadac yvela poeti inatrebda sikvdils.<br />
saxalxod aResrula scenaze sayvareli mkiTxvelis win.<br />
leqsiT movida da leqsiT wavida. es mistiuri gardacvalebaa.<br />
70-80-ni wlebis skolis ufrosklaselebs, pionerulkomkavSiruli<br />
atributikiT damZimebulT, erTaderT<br />
nugeSad muxranis leqsebi gvevlineboda, xelnawerebis<br />
saxiT rom gadadioda xelidan xelSi. TiTqmis yvelam<br />
zepirad vicodiT `saba~, `sawyali saqarTvelo~... maSin<br />
taZrebi daketili iyo da Cveni mTavari sulieri sazrdo<br />
es TiTqmis akrZaluli Semoqmedeba, marTali gancda<br />
iyo, romelic erSi gadmodioda da codvaTagan damZimebul<br />
Cvens sulebs wmendda. Tvalwin midgia Cemi ymawvilobis<br />
droindeli dro-Jamisagan gacrecili xelnaweri<br />
rveuli muxranis leqsebiT savse, yvelaferTan erTad<br />
2008 wlis rusulma cecxlma rom STanTqa. gasul saukuneSi<br />
xalxis aseTi siyvaruli mxolod galaktions<br />
Tu hqonda. am siyvarulma gaaZlebina gaafTrebuli rusul-sabWouri<br />
wnexisaTvis, ciliswameba-dasmenebisTvis.<br />
komunizmis wiTeli xalaTebiT da bangiT gabruebulebs<br />
ar esmodaT, ar sWirdebodaT `nadidgoral-naSamqorali~<br />
qarTuli sisxlis Relva `daudgromlad da ucnaurad~<br />
rom Cqefda muxranSi da ersac uCqrolebda guls. bevris<br />
`niWi~ partiis, e.w. sabWoTa xuTwleduri aRmSeneblobis<br />
iqiT ver midioda. maT SurdaT da eSinodaT<br />
eris awmyo-warsulSi misi Tavisuflad monavarde, samomavlo<br />
imediT gaJRenTili leqsis. cnobilia: awmyos<br />
ar uyvars didi adamianebi. Wirs sxvaTagan Tanamedrovis<br />
aSkara upiratesobis aRiareba, gansakuTrebiT saqarTveloSi.<br />
asea muxranis SemTxvevaSic. amitom gariyes,<br />
jvars acves, Tumca ver gatexes, ver moaxrevines qedi.<br />
mefis navSi mjdomare medroveTa taSis grialis fonze<br />
risxvasaviT ismoda poetis sityvebi:<br />
`ver damadumon,<br />
ver damZalon,<br />
Tundac Camqolon...~<br />
`WeSmariti poeti eris faqtiuri lideriao~ _ ambobs<br />
cnobili mwerali da literatori akaki gawerelia.<br />
Semoqmedis, rogorc eris winamZRolis roli Seucvlelia<br />
gansakuTrebiT dapyrobil qveyanaSi. XIX saukunis<br />
meore naxevarSi qarTveli xalxisTvis aseTi ilia iyo.<br />
Cvens droSi _ muxran maWavariani. wminda ilia marTlis<br />
24 XXIV<br />
poeti<br />
`vai, ra boZi waiqca~...<br />
muxran maWavarianis gardacvalebidan erTi wlisTavis gamo<br />
msgavsad, igic Seecada komunisturi saRaTas Zilidan<br />
gamoerkvia mSobeli xalxi. grZnobda did misias da pasuxismgeblobis<br />
simZimes momavlis winaSe:<br />
`oh, Sen ra ici,<br />
ra DdRe adgas kacs<br />
gamoCenils!<br />
viT viyo laRi?!<br />
kvercxSi myofic<br />
me Semomcqeris~.<br />
bolSevikuri ideologia samSoblos umalavda qarTvel<br />
bavSvebs. izrdeboda gaorebuli, usamSoblo Taoba:<br />
akvnidanve oqtombreli, lenineli _ pioneri, sabWoTa<br />
moqalaqe. amis sapirispirod jer kidev 70-ian wleb-<br />
Si didi poeti gamoscems brwyinvale saymawvilo wign<br />
_ kalendars `mTiebi~, sadac avtori sityvasityviT<br />
ganumartavda bavSvebs _ Seni samSoblo saqarTveloa,<br />
mSobliuri ena _ qarTuli. qveynis mTavari damaqcevris<br />
(amJamad krwanisis rezidenciis binadris) brZanebiT<br />
aTeul aTasobiT wigni cecxls misces.<br />
muxranis poezia zegardmo madliTaa mosili. sagnebsa<br />
da movlenebs igi Wvrets aramxolod zedapirulad, aramed<br />
maT potenciur ganviTarebaSi gviCvenebs, dafarulze,<br />
mosalodnelze migviTiTebs. ubralo mokvdavni<br />
arad vagdebdiT didi poetis gangaSis zarebs:<br />
`gvecleba qarTli TvaldaxelSua,<br />
vaxtangis adgils iWers xeCua... “<br />
Semoqmedis avismomaswavebel poetur winaswarmetyvelebasac<br />
gularxeinad vatarebdiT yuridan yurSi:<br />
`sacaa guguls, vici da vici,<br />
bude darCeba mercxlis,<br />
sircxviliT iwvis,<br />
sircxviliT iwvis,<br />
krwanisis velze cecxli~.<br />
galaktionis Semdeg Zneli iyo axlis, originaluris<br />
Tqma. muxranma es SesZlo. misi poeturi samyaro, xma,<br />
sruliad gamorCeulia qarTul poeziaSi. SeuZlebelia<br />
poeziasTan met-naklebad ziarebulma adamianma ver gaar-<br />
Cios muxranis xma. es xma quxilia, erovnuli moZraobis<br />
erT-erTi sulisCamdgmeli da medroSea. misi leqsi misi<br />
xmalia TavisuflebisaTvis brZolaSi: `hquxda striqoni.<br />
xma qariSxals iwvevda xmalSi~ _ werda Tavis erTerT<br />
leqsSi.<br />
gangebis ZaliT igi TiTqos uSoresi saukuneebidan<br />
moevlinao mfarvelad dacemul samSoblos. is erTi iyo,
poeti<br />
ganumeorebeli. sxvebic werdnen, magram masaviT veravin<br />
bedavda. iqneb amitom gveucxova, gvexamuSa. `sabas~ avtori<br />
gogla leoniZis olesaviT namexari da martosuli,<br />
goliaTiviT Seerkina aTas grigalsa da qartexils.<br />
Gguldawyvetili werda:<br />
`yvelam gamwira,<br />
megobrisa vinc iyo msgavsi...<br />
tye aiCexa, _<br />
tyis adgilas erTi xe davrCi.~<br />
80-iani wlebis bolos misma poeziam aazvirTa<br />
erovnuli moZraoba. 1988 wlis noembris SimSilobis<br />
dReebSi gvmoZRvravda, gvamxnevebda axalgazrdobas.<br />
maxsovs muxranis gamosvlis erTi fragmenti: `inglisSi<br />
gamoigones oTaxis cxeni, yvelaferi daupataraves, magram<br />
guls veraferi mouxerxes, mainc didi cxenisa darCao.<br />
saqarTvelosac mudam ebrZodnen, gvamcrobdnen, magram<br />
guli didi gvrCeboda da feniqsiviT dgeboda isev qveyanao...~<br />
Wabukuri aRtacebiT Seegeba damoukideblobis<br />
gamocxadebas. TiTqos mcire Sveba igrZno poetma, magram<br />
bnelma Zalebma daamxes erovnuli xelisufleba. mgosani<br />
kvlav miuRebel personad iqca zviad gamsaxurdiasTan<br />
gverdiT dgomis gamo. sayovelTaodaa cnobili: mavanTa<br />
Txovnas, maT mxares gadasuliyo (zviadi ganwiruliao<br />
mainc), didma qarTvelma upasuxa: TqvenTan gamarjvebas<br />
isev zviadisTan mirCevniao damarcxeba (es sityvebi,<br />
iseve rogorc zviad gamsaxurdias gamonaTqvami, `dinebas<br />
mxolod mkvdari Tevzebi misdeveno,~ samaradJamod<br />
SemorCeba Cvens istorias). 1991 wlis Semodgomaze,<br />
roca ukuduresad daiZaba politikuri viTareba, mTavrobis<br />
saxlis win gamarTul erT-erT mitingze muxranma<br />
sayovelTao Serigebisken mouwoda ers. `viTarca mtkvari~<br />
waikiTxa. foladi ifrqveoda haerSi. aTiaTasobiT<br />
dapirispirebuli qarTveli gaitruna, gaerTda im wuTs.<br />
magram... ganaCeni ukve gamotanili hqondaT msoflio demokratiis<br />
mamebs _ Tavisufali qarTuli saxelmwifo<br />
ar unda Semdgariyo. Sedegi: axali bazaleTi, cremli<br />
da sisxli... umeTauro, gapartaxebul-gaxleCil-damcrobili<br />
samSoblo. `msoflio donis politikos~_ avantiuristma<br />
Zveli da axali `codvebi~ erTad gauxsena. isev<br />
aiTvalwunes didi mgosani, paskvilebic gamouqveynes...<br />
iWeqa muxranis xmamac:<br />
`es is kacia,<br />
cilze enas rom ar ugvalavs,<br />
wirva<br />
romelmac<br />
saqarTvelos<br />
gamouyvana...~<br />
XX saukunis dasawyisSi didi ilias mkvlelobiT `epoqa<br />
gaTavda didi~. Zneli gamodga uiliaod cxovreba.<br />
aSkarad daibna eri da eris mamis mkvlelebs miando sam-<br />
Soblo. ugalaktionobac mwvaved igrZno qveyanam, daoblda<br />
qarTuli suli da riTma, magram gamoCnda niWieri<br />
Taoba... axla didi muxranic mieaxla winaparT sulebs...<br />
SeZleben axalTaobelebi miseburad upatronon qarTul<br />
leqss, yuri miugdon dedis saflavze mtirali oboli<br />
saqarTvelos majiscemas? vai Tu iZalos grantiylapiaTa<br />
xrovam parazitebiviT rom Sesevian qarTul suls<br />
da Tavisufali sityvis saxeliT uflis, sakuTari dedmamis<br />
waRma-ukuRma ginebaSi daxelovnebul paTolog<br />
`mweral-poetebs~ solidarobas rom ucxadeben?<br />
dausruleblad SeiZleba vilaparakoT muxran maWavarianze.<br />
sicocxleSive mTawmindeli, eris jvris mtvirTveli<br />
da Wirisufali samudamod SeuerTda did<br />
qarTvelTa Tanavarskvlaveds. bolo Jams, Tavis saepitafio<br />
striqonebiT patara kaxs Seexmianeba:<br />
`Seni ar iyos, _ Cemo irakli! _<br />
ver videvgmire! _ ver viwinapre! _<br />
XXV<br />
Wirma Cemma da Cemma silaRem! _<br />
mamulma Senebr Semiwira me.~<br />
maT Zlieri saqarTvelo surdaT, mTeli sicocxle<br />
titanurad ibrZoles, magram gaerTianebuli da Tavisufali<br />
qveyana ver ixiles. mavanTa Ralatma, Surma<br />
da gautanlobam daamsxvria did qarTvelTa ocnebebi.<br />
krwanisis sabediswero omSi qarTvelobam ugana erekles<br />
(da bunebrivia samSoblos). mware fiqrebs micemul mxcovan<br />
mefes ukvirda Turme, ratom daimarcxes qarTvelebma<br />
Tavi. ori saukunis mere muxranic mivatoveT zviad<br />
gamsaxurdiasa da merab kostavasTan erTad brZolis<br />
velze. erisTvis TavSewirulebs erovnuli gulgrilobiT<br />
vpasuxobdiT, Cvenc vebrZodiT... ukanasknel gzaze<br />
ki oTxives aTiaTasobiT qarTveli mivacilebdiT. aseTi<br />
usulgulobis msxverplni Seiqmnen tato da vaJa, didi<br />
ilia, kidev bevri. dRes rom Sio mRvimeli cocxali<br />
yofiliyo, aucileblad SegvaCvenebda qarTvelobas ise,<br />
rogorc vaJas glovisas dagmo maSindeli sazogadoeba:<br />
`iglove Carglis wilo aragvo,<br />
guli Sen gtkiva, Sen genaneba,<br />
vaJa-fSavela rom davitiroT<br />
pirutyv-metyvelebs ara gvaqvs neba!”<br />
muxran maWavarianma warbSeuxrelad atara eklis<br />
gvirgvini, samduravi ar dascdenia, piriqiT, TviTon daidanaSaula<br />
Tavi: `ver videvgmireo~. amis Tqma did mamuliSvilebs,<br />
sulieri ganwmendis, golgoTis gzaze SemdgarT<br />
xelewifebaT. aseTi Svilebis warmomSobi eri imedia<br />
odesme movicilebT mavne Cvevebs, bolomde ar gavamar-<br />
TlebT erT-erTi didi qarTvelis saflavze minawers:<br />
Cven, qarTvelebi marto sasaflaoze sasiarulod varT<br />
gaCenilnio. manamde ki `mTawminda gulSi ixutebs saSviliSvilo<br />
samares~... saqarTvelom dahkarga didi mamuliSvili,<br />
magram SeiZina uZvirfasesi (da ukanaskneli)<br />
saflavi mama daviTis ZirSi. did mTawmindelTa sulebi<br />
amieridan erTad SesTxoven ufals qveynis gadarCenas.<br />
erTad daaguguneben wminda ilia marTlis sityvebs:<br />
`marad da yvelgan saqarTvelov Cven varT SenTana,<br />
Cvena varT Seni Tanamdevi ukvdavi suli”.<br />
aq ki, miwier saqarTveloSi, meti elvarebiT gabrwyindeba<br />
muxranis poezia. momavali Taobebi kidev didxans<br />
ivlian `Tbilisis farTo quCebSi~, aucileblad<br />
gaiTvaliswineben didi poetis siyvaruliT gajerebul<br />
striqonebs: `me iseT qarTvels ra vuTxra,<br />
ra vuTxra iseT amxanags,<br />
vinc ver axerxebs qarTulad<br />
weras, kiTxvas da laparaks.~<br />
`guls nu gaitex! _ muxa kvlavac Seimoseba~ _ ukve<br />
maradisobidan gvixmobs didi mgosani. WeSmaritad, batono<br />
muxran, amaSi udidesi iqneba Tqveni Rvawli.<br />
zurab oqropiriZe<br />
25
qaquca ColoyaSvilis<br />
naTluli qaquca<br />
suraTze rom xedavT, aq cxovrobda<br />
qaixosro qaquca basiSvili,<br />
romelic qaquca ColoyaSvilis<br />
naTluli iyo. am saxlSi me bevrjer<br />
vyofilvar, gaiSleboda xolme<br />
tkbili sufra. qaixosro metyodaosi<br />
mezoblebi myavs, rom moviwvio<br />
xom ar gewyinebao. piriqiT<br />
_ vetyodi xolme Cems maspinZels,<br />
_ maTTan saubari mWirdeba am<br />
etapze osebTan saubari saWiro da<br />
aucilebelia meTqi. rom SevWik-<br />
WikdebodiT, qaixosro dasWeqda<br />
qarTul simReras mere osurs miayolebda<br />
da Weri amaRldeboda,<br />
mTel sofelSi ismoda tkbili da<br />
vaJkacuri siRera.<br />
erTxel momiTxro: am sasaxleSi<br />
minda movawyo qaquca ColoyaSvilis<br />
muzeumio. mogrovili maqvs<br />
wignebi, nivTebi, werilobiTi dokumentebi.<br />
fasadze unda gamovakra<br />
dafa, romelzec ewereba: `aq<br />
cxovrobs qaquca ColoyaSvilis<br />
naTluli _ qaixosro (qaquca)<br />
basiSvili.~ aba am warweras vinc<br />
waikiTxavs transkavkasionis avtomagistralze<br />
mimavali, rogor<br />
ar SeCerdeba, ar dainteresdeba<br />
saxlis naxviTo.<br />
saqme imaSia rom qaquca<br />
ColoyaSvili Zalian axlos iyo<br />
qaixosros mSoblebTan mama _ samson<br />
basiSvilTan da deda _ elisa-<br />
saqarTvelos erovnuli gmiri<br />
qaquca ColoyaSvili<br />
bed (liza) giorgaZesTan. maTTan<br />
qurTaSi xSirad daiareboda qaquca<br />
ColoyaSvili da erTxel gadauwyvetiaT<br />
maTi umcrosi vaJi _ qaixosro<br />
moenaTlad qaqucas da meore<br />
saxelad daerqmiaT qaqucac.<br />
qaquca basiSvili dainteresda<br />
safuZvlianad Seeswavla Tavisi<br />
naTliis cxovreba da sazogadoebrivi<br />
saqmianoba. am mizniT igi<br />
Cavida sofel maganiaSi, sadac 1888<br />
26 XXVI<br />
gmiri<br />
wlis 14 ivliss daibada qaquca.<br />
daumTavrebia Tbilisis saTavadaznauro<br />
qarTuli gimnazia. 21 wlis<br />
rusul jarSi gauwveviaT. avstriis<br />
frontze daWrila.<br />
roca saqarTveloSi damoukidebloba<br />
gamocxadda, im dros daiwyo<br />
terori. iWerdnen yvelas, gansakuTrebiT<br />
samxedro pirebs, siaSi<br />
pirveli ewera ColoyaSvili, amitom<br />
1922 wlis 12 marts qaquca<br />
Tavisi `saqarTvelos SeficulobiT~<br />
tyeSi gavida da amiT bol-<br />
Sevikur ruseTs omi gamoucxada.<br />
erT-erTi Setakebis dros mokles<br />
qaqucas Zma _ svimoni. qaqucam<br />
Zma tyeSi damarxa. mterma xelT<br />
Caigdo qaqucas meuRle, misi ori<br />
patara qaliSvili, agreTve qaqucas<br />
deda, sidedri da simamri. qaquca<br />
gardaicvala 1930wlis 27 ivniss.<br />
gorSi Cemi ltolvilobis dros,<br />
periodulad Camodioda xolme cxinvalis<br />
raionis sofeli qurTidan<br />
mamxnevebda, meubneboda, rom male<br />
aRdgeboda urTierToba qarTvelebsa<br />
da osebs Soris. samwuxarod,<br />
ver eRirsa am urTierTobis aRdgenas<br />
da gardaicvala. miTxres,<br />
rom 2008 wlis agvistoSi qaquca<br />
basiSvilis saxl-karic gaveranda.<br />
nasaxlaricao _ miTxres.<br />
vasil sabanaZe<br />
cxinvalis raionis sofel qurTaSi ase gamoiyureboda<br />
qaquca basiSvilis saxli agresiamde
mematiane<br />
saqarTvelos pirveli mefe - farnavazi<br />
farnavazi iberiis pirveli mefe,<br />
Zv.w 3-e saukuneSi mefobda. swored<br />
mas ukavSireben qarTuli damwerlobis<br />
Seqmnas, is aris saqarTvelos<br />
pirveli gamaerTianebeli da farnavazianTa<br />
dinastiis damaarsebeli. Zv.<br />
w 320 wels man iberias damoukidebloba<br />
moupova, daimorCila kolx-<br />
eTis samefo da pirvelad istoriaSi<br />
gaaerTiana saqarTvelo. Semdgom amisa,<br />
gaatara administraciuli da religiuri<br />
reformebi. man saqarTvelo<br />
dahyo samTavroebad, eseni iyo: egrisi,<br />
argveTi, oZrxi, klarjeTi, wundi, samSvildi,<br />
xunani, kaxeTi da qarTlis<br />
samTavroebi. dayofil administraciul<br />
erTeulebs saerisTavoebi ewoda.<br />
erisTavebs evalebodaT saerisTavoSi<br />
jaris Sekreba da misi sardloba,<br />
aseve xarkis akrefa. strategiulad<br />
yvelaze mniSvnelovani provincia -<br />
Sida qarTli, daeqvemdebara spaspets,<br />
romelic mefis Semdeg meore piri<br />
iyo qveyanaSi. farnavaz mefem aseve<br />
Caatara religiuri reforma, aRmarTa<br />
armazis kerpi. swored farnavaz mefes<br />
miewereba qarTuli damwerlobis<br />
Seqmna, man daaarsa qalaqi mcxeTa da<br />
qarTuli ena saxelmwifo enad gamoacxada.<br />
me-11 saukunis qarTveli<br />
istorikosi leonti mroveli werda<br />
`aman ganavrco ena qarTuli da arRa<br />
izraxeboda sxva ena qarTlsa Sina<br />
Tvinier qarTulisa~, manamde qarTl-<br />
XXVII<br />
Si eqvs enaze saubrobda xalxi qar-<br />
Tul, somxur, ebraul, berZnul, xazarul<br />
da asurul enaze. farnavazma<br />
aago armazis cixe da mcxeTas galavani<br />
Semoartya, farnavazi gamefda 27<br />
wlis da mefobda 65 weli. matiane<br />
Semdegi sityvebiT aRwers mis moRvaweobas:<br />
`mefobda nebier da aRaSena<br />
da ganavso qarTli, iyo gansveneba da<br />
sixaruli yovlisa qarTlsa zeda...<br />
mokvda farnavaz da dafles winaSe<br />
armazisa kerpsa~.<br />
eka ecataZe<br />
mociqulTa Tavni: petre da pavle.<br />
mociquli petre (svimeoni) galileveli<br />
meTevzis, ionas Ze iyo. igi<br />
iesosTan andria pirvelwodebulma<br />
miiyvana. erTxel perte iakobTan da<br />
ioanesTan erTad genesareTis tbaze<br />
Tevzaobda, mTeli Ramis manZilze veraferi<br />
daiWires, Sewuxebul simons<br />
ufalma urCia, kidev erTxel esrola<br />
bade tbaSi, isic daemorCila kurTxevas<br />
da ixila saswauli: `Seayenes<br />
Tevzisa simrvle didi da gansqdebodes<br />
badeni maTni~. am saswauliT<br />
SeZrwunebuli petre qristes fexeb-<br />
Si Cauvarda: `ganved Cemgan rameTu<br />
kaci codvili var ufalo~. iesom<br />
miugo: `nu geSinia simon amieriTgan<br />
iyo kacTa monadire~ (luk.5,11-1 10)<br />
amis Semdeg petrem datova am qveyniuri<br />
cxovreba da gahyva macxovars.<br />
qristem uTxra petres: `da me<br />
getyvi Sen, rameTu Sen xar klde da<br />
amas kldesa zeda aRvaSeno eklesia<br />
Cemi da bWeni jojoxeTisani ver<br />
ereodian mas: da migce Sen kliteni<br />
sasufevelisa caTaisani~(mT.16).<br />
sulTmofenobis dResaswaulze<br />
petres madlmosilma sityvebma sami<br />
aTasi kaci moaqcia WeSmarit sarwmunoebaze.<br />
igi yvelgan qristes swavlebas<br />
qadagebda da afuZnebda eklesia<br />
monasrtebs. mis qadagebebs mravali<br />
saswauli axlda Tan: sneulebi petres<br />
CrdiliTac ki ikurnebodnen.<br />
wminda mociquli mowameobrivad<br />
aResrula romis sisxliani imperatoris,<br />
neronis zeobisas. igi jvarze<br />
mimsWvaluli TavdaRma sulis amoxdomamde<br />
qristianobas qadagebda.<br />
perte mociqulma dagvitova ori<br />
epistole da aseve markozis saxareba,<br />
romelic mis mier aris mowonebuli<br />
da nakurTxi.<br />
wminda mociquli pavle sjuliT<br />
fariseveli iyo. qalaq tarsosSi<br />
daibada, xolo sjulis ukeT Sesaswavlad<br />
ierusalimSi gaemgzavra. is<br />
moses sjulis mtkice Semsrulebeli<br />
Seiqmna. mas sZulda qristes<br />
mimdevrebi.<br />
guliswyromiT aRsavse pavlem<br />
mRvdelTmoZRvrisagan gamoiTxova<br />
qristianTa datyvevebis nebarTva<br />
da damaskoSi gaemgzavra, man ixila<br />
zecidan gadmosuli naTeli, zeciuri<br />
xilviT gaognebuls moesma xma Tu<br />
ratom sdevnida, iesom urCia pavles<br />
qalaqSi Sesuliyo da danarCens iq<br />
gamoucxadebda. sami dRis Semdeg igi<br />
uflis kurTxeviT monaTles. amis<br />
mere is qristes mtkice aRmsarebeli<br />
da uflis gamorCeuli mociquli<br />
gaxda. sami wlis manZilze macxovari<br />
sjuls aswavlida da qristianobis<br />
saqadageblad amzadebda.<br />
qristes arc erT moswavles ar<br />
dauTmenia imdeni vneba, tanjva da<br />
wvaleba, ramdenic uflis rCeulma<br />
pavlem. tkivilebiTa da gansacdele-<br />
biT damZimebulma RvTis nebiT am<br />
sofelSive Seiqmna eniTauRwerili<br />
netarebis Rirsi. igi mesame caze iqna<br />
atacebuli, samoTxis sitkboeba igema.<br />
uflis mociquli mtarvalebma<br />
kesariaSi Seipyres da imperatori<br />
neronis brZanebiT Tavi mohkveTes.<br />
pavle mociqulma dagvitova<br />
ToTxmeti epistole, romlebic axali<br />
aRTqmis wignebSi Sedis.<br />
uflis saTnomyofeli petre da<br />
pavle TavianTi RvawliT imdenad<br />
gamoirCnen qristes mowafeebs Soris,<br />
rom eklesiam Tavni mociqulni uwoda<br />
da maTi xseneba erT dRes daawesa.<br />
moamzada nino kasraZem<br />
27
Tamriko gobejiSvilma warmatebiT daamTavra sanqt-peterburgis<br />
samedicino universiteti samkurnalo<br />
fakulteti. ris merec warmatebiT gaira sanqtpeterburgSive<br />
klinikuri ordinatura ganaTlebis<br />
universitetSi. 1999 wels samsaxuri daiwyo qur-<br />
Tis saavadmyofoSi mean-ginekologad, swored qur-<br />
Tis saavadmyifoSive gaicno momavali meuRle soso<br />
nebieriZe, romelTanac 2001 wels iqorwina. `-qur-<br />
Tis saavadmyofo Cemi tkbili mogonebacaa da axla<br />
ukve didi tkivilic, radgan iqaurma koleqtivma da<br />
situaciam bevri ram maswavla, rogorc profesiuli,<br />
iseve xalxTan urTierTobis TvalsazrisiT. qurTis<br />
saavadmyofoSi ar arsebobda Cemi da Seni pacienti, iq<br />
yovelTvis yvela eqimidan dawyebuli sanitriT dam-<br />
Tavrebuli ibrZoda avadmyofis sicocxlisaTvis.~ ixsenebs<br />
Tamriko gobejiSvili. Tamriko amJamad qurTis<br />
saavadmyofoSi ukve werovanSi muSaobs igive xalxTan,<br />
man ramodenime saintereso rCeva misca qalbatonebs.<br />
_ qalbatono Tamriko, ZiriTadad ra daavadebebi<br />
iCens Tavs axalgazrda qalbatonebSi?<br />
_ am rTul dros yvelaze metad qalebSi gavrcelebulia<br />
simsivnuri daavadebebi, gansakuTrebiT ki saSvilosnos<br />
yelis simsivne, swored mis droulad<br />
diagnostikasa da prevenciazea mimarTuli eqimTa gansakuTrebuli<br />
yuradReba.<br />
_ am kuTxiT qurTis saavadmyofoSi ra RonisZiebebi<br />
tardeba?<br />
zamTris klimatidan gamomdinare Sreba, iqercleba<br />
da iolad ziandeba kani. imisTvis rom Tavi avaridoT<br />
kanis dazianebas aucilebelia im preparatebis miReba,<br />
romlebic Seicaven TuTias, da vitaminebs. kanis gamoSrobas<br />
rom Tavi avaridoT saWiroa dRis ganmavlobaSi<br />
aucileblad miviRoT 1,5 - 2 litri wyali. saxis<br />
kanis sinorCis dabrunebaSi dagexmarebaT pitnisa da<br />
lavandis eTerzeTebiT momzadebuli orTqlis abazana<br />
(aaduReT ori litri wyali, daamateT 3 wveTi zeTi,<br />
Tavze gadaifareT pirsaxoci da isunTqeT aromati<br />
7-10 wuTis ganmavlobaSi).<br />
gamodarebas da daTbobas mTeli weli veliT, magram<br />
ar unda dagvaviwydes, rom zafxulsa da gazafxulze<br />
mzis sxivebi gansakuTrebiT mwvelia da kans SesaZloa<br />
avnos, kosmetika, romelsac vxmarobT iseT nivTierebebs<br />
unda Seicavdnen, rac dagvicavs mzisgan, aseT kosmetikur<br />
saSualebebs aqvT aseTi warwera.<br />
zafxulis kidev erTi problema oflis gamoyofaa,<br />
amitom saxis xSiri dabanis nacvlad gamoiyeneT qa-<br />
Raldis xelsaxoci. kargi iqneba Tu tonalurs saer-<br />
Tod amoiRebT xmarebidan da mis magivrad gamoiyenebT<br />
pudrs.<br />
28<br />
XXVIII<br />
eqimis rCevebi<br />
ras gvirCevs<br />
Tamriko gobejiSvili<br />
_ qurTis saavdmyofos qalTa konsultacia aqtiurad<br />
zrunavs qalbatonebze, qalTa konsultaciaSi<br />
TveSi erTxel utardebaT ufaso konsultacia<br />
15 qalbatons, romelSic Sedis saSvilosnos yelis,<br />
farisebri jirkvlis da mkerdis daavadebaTa drouli<br />
diagnostika.<br />
D_ dadebiT Temeze gadavideT, rogoria Sobadoba<br />
amJamad?<br />
_ unda avRniSno, rom 2008 wlis ianvridan ivlisis<br />
CaTvliT didi liaxvis xeobaSi Sobadobam gansakuTrebiT<br />
moimata, 7 Tvis ganmavlobaSi 40-45 bavSvi<br />
daibada qurTis saavadmyofoSi. devnilobis pirvel<br />
weliwads Sobadobam gansakuTrebiT iklo, erTwliani<br />
pauzis Semdeg ki Sobadobam kvlav imata, amJamd qur-<br />
Tis konsultaciaSi 60 orsulia registrirebuli,<br />
aqedan 39 didi da patara liaxvis xeobidan aris.<br />
_ ra intervalia sasurveli mSobiarobebs Soris?<br />
_ rodesac qali jamrTelia mSobiarobebs Soris<br />
Sobadoba SezRuduli ar aris, mTavaria qals fizikuri<br />
monacemebi uwyobdes xels.<br />
_ ra rCevebs miscemT axalgazrda qalbatonebs?<br />
_ yvela qalbatons movuwodeb da vurCev, droulad<br />
mimarTon eqims, raTa Tavidan aicilon is gavrcelebuli<br />
daavadebebi, romlebzec ase xSirad saubroben<br />
mean-ginekologebi.<br />
gisurvebT jamrTelobas.<br />
eka ecataZe.<br />
rogor movuaroT saxis kans...<br />
rogor movuaroT cximian kans<br />
dilasa da saRamos procedurebi erTia: Sesaferisi<br />
kosmetikuri rZiT moiSoreT makiaJi da CamoibaneT<br />
Tbili wyliT, Semdeg gaikeTeT kosmetikuri sapnis<br />
niRabi, CamoibaneT jer cxeli wyliT, SemdegSi ki grili<br />
wyliT, romelSic gareuli iqneba 5-10 limonis<br />
wveTi.<br />
saxis siwiTle da qavili<br />
saxis siwiTlesa da qavils Svelis orkbilasa da<br />
gvirilis nayeni, Tanabari raodenobiT SeurieT erTmaneTs<br />
es mcenareebi, 1 sufris kovzi gvirila an<br />
orkbilas daumateT 1 sufris kovzi mduRare wyali,<br />
gaaCereT 15-20 wuTi Semdeg gawureT da SeinaxeT<br />
macivarSi, dilaobiT gaiwmindeT nayeniT saxe, gamoiyeneT<br />
mxolod sami dRe.<br />
mwevel qalebs gansakuTrebiT akliaT c vitamini,<br />
alkoholi afarTovebs sisxlZarRvebs, maT Soris<br />
kanis saxis kapilarebsac. yava da Cai gansakuTrebiT<br />
mavne zemoqmedebiT ar gamoirCevian, magram didi raodenobiT<br />
miRebisgan Tavi SeikaveT.<br />
eka ecataZe
saintereso msoflio<br />
britanelma qalbatonma<br />
saqorwino kabis xaTriT 64<br />
kg daiklo<br />
britanelma betim saqorwino<br />
kabis xaTriT, romelic mas 18 zomiT<br />
patara hqonda, 1 wlis ganmavlobaSi<br />
64 kg daiklo. Tavdapirvelad<br />
beti 140 kg-s iwonida.<br />
kaba rom sxeulze koxtad<br />
morgeboda, gogona mkacr dietas<br />
icavda. kvebis axali sistema mxolod<br />
xiliT, bostneuliT, TevziTa<br />
da zRvis produqtebiT kvebas iTvaliswinebda.<br />
comeulsa da Semwvarze<br />
betim uari Tqva.<br />
betis TqmiT, bolo erTi weli<br />
misTvis Zalian rTuli iyo, gansakuTrebiT<br />
imis gamo, rom savarjiSo<br />
darbazSi dadioda. `ver vitan<br />
varjiSebs da verasdros vifiqrebdi,<br />
rom fitnes-darbazSi daviwyebdi<br />
siaruls~, – acxadebs beti.<br />
saqmro momaval meuRles mTeli<br />
wlis ganmavlobaSi mxars uWerda,<br />
qorwilze man ixumra kidec:<br />
`rodesac mamakacebi qorwindebian,<br />
ufro mets iReben, vidre elian. me<br />
ki ufro naklebi mergo wilado~.<br />
kaci, romelsac 37 weli<br />
ar ubanavia<br />
warmoSobiT indoel gurus kailaS<br />
singhs 37 welia ar ubanavia. mas<br />
gulwrfelad sjera, rom daubanloba<br />
vaJis yolaSi daexmareba, - gurus 7<br />
qaliSvili hyavs. singhs 1974 wlis<br />
Semdeg, rac daqorwinda, erTxelac ar<br />
ubanavia. kailaSi Tavis dReebs naxiris<br />
mwyemsvaSi atarebs da yovel<br />
saRamos e.w. cecxlis abazanebs iRebs,<br />
rac sxeulis dezinfeqciaSi exmareba.<br />
am proceduras kailaSi marixuanas<br />
zemoqmedebis qveS yofnisas itarebs.<br />
am ritualis Semdeg is cecxlis<br />
garSemo rokavs da indur RmerTs,<br />
Sivas adidebs. `uamravi adamiani damcinis.<br />
adamianebi sxvadasxvanairebi<br />
arian. maTTvis Cemi gadawyvetileba<br />
gaugebaria, magram saqme is aris, rom<br />
es Cemi ki ara, uflis arCevania~, -<br />
ambobs kailaSi. misi meuRle kalavati<br />
devi yveba, rom cdilobs qmars<br />
banaoba aiZulos, magram kailaSi<br />
mudmivad xelidan usxlteba. `is<br />
meubneba, rom mxolod vaJis SeZenis<br />
Semdeg ibanavebs, axla ki Sxapis miRebas<br />
sikvdili urCevnia~, - yveba devi.<br />
coli kailaSs araerTxel damuqrebia,<br />
rom Tu ar daibanda, masTan ar dawveboda,<br />
magram amaod. kailaSis 16 wlis<br />
qaliSvilis TqmiT, is skolaSi popularuli<br />
mamamisis wyalobiT gaxda:<br />
`Cems Tanaklaselebs mamaCemis gacnoba<br />
surT, ainteresebT, daubanelma<br />
amdeni weli rogor gaZlo. eg mec ar<br />
mesmis~, - ambobs gogona.<br />
amazonis junglebSi indielebis<br />
ucnobi tomi aRmoaCines<br />
amazonis junglebSi indielebis<br />
dRemde ucnobi tomi aRmoaCines.<br />
daaxloebiT 200 kaciani jgufi<br />
Tanamgzavridan SeniSnes.<br />
ucxo tomis wevrebi CaliT daxurul<br />
saxlebSi cxovroben. indielebi<br />
dakavebulni arian soflis meurneobiT:<br />
mohyavT simindi, lobio, banani<br />
da sxva kulturebi. savaraudod, es<br />
tomi panosenovan jgufs miekuTvneba.<br />
Tavdapirvelad brazilia-perus<br />
sazRvarze tyeSi gakafuli zona<br />
SeniSnes, rac imaze mianiSnebda, rom<br />
aq adamianebi cxovrobdnen.<br />
tomis arseboba daadastura<br />
aprilSi am raionSi gagzavnilma sahaero<br />
eqspediciam. indielebi TviTmfrinavidan<br />
gadaiRes, raTa tomis<br />
yoveldRiur cxovrebaSi areuloba<br />
ar SeetanaT.<br />
braziliis indielTa nacionaluri<br />
sazogadoeba (FUNAI) izolirebuli<br />
tomebis gadasaRebad tradiciul<br />
safren aparatebs iyenebs. amJamad,<br />
amazonis junglebSi civilizacias<br />
mowyvetili sul 68 jgufia aRmoCenili.<br />
XXIX<br />
yvelaze moxucebuli mama<br />
ramajit raRavi – msoflio-<br />
Si yvelaze moxucebuli adamiania,<br />
romelsac Svili SeeZina.mas 54 wlis<br />
Sakuntala devisgan (:lol2:) Svili<br />
eyola..<br />
mSoblebi Zalian gaxarebulebi<br />
arian da bavSvs `RvTis saCuqrad~<br />
Tvlian. isini momavali wlisTvis<br />
meore Svilsac gegmaven.<br />
yofil moWidaves ramajits sjera,<br />
rom janmrTelobis mxriv kargad<br />
iqneba da naxavs Tavisi vaJis gazrdas.<br />
`me mxolod maSin movkvdebi, Tu<br />
Savi gveli mikbens, magram es saeWvoa.<br />
mewvieT aTi wlis Semdeg da me igive<br />
garegnobiT dagxvdebiT. Cemi yoveldRiuri<br />
dieta Seicavs: 3 litr rZes,<br />
naxevar kilogram nuSs da karaqs.<br />
`rajit raRavi amtkicebs, rom igi<br />
100 wlisaa, Tumca sapensio Canawerebi<br />
amtkicebs, rom igi 94 wlisaa.<br />
aseve eqimebi acxadeben, rom am asakSi<br />
bavSvi naklebadmosalodnelia. aqamde<br />
yvelaze moxuci mSobeli iyo 90<br />
wlis nanu ram jogi.<br />
29
anakondam antilopaTi<br />
isauzma<br />
samxreT afrikis erT-erT ran-<br />
CoSi anakondam antilopaTi isauzma<br />
da Robeze gadasvlas Seecada,<br />
Tumca misda samwuxarod, ar icoda,<br />
rom Zabva gadioda da mokvda.<br />
Cineli qali romelic patronobs<br />
1 500 ZaRls da 200 katas<br />
yvela adamiani Taviseburad bednieria…<br />
am qalbatons ki yvelaze<br />
metad cxovelebTan urTierToba ani-<br />
Webs bednierebas…<br />
Ha Wenjin aris cxovelebis<br />
moyvaruli adamiani. man miatova<br />
samsaxuri, gayida Tavisi saxli da<br />
Zvirfaseuloba, rom moevlo 1 500<br />
upatrono ZaRlisa da 200 katisaTvis.<br />
Tavidan mas hyavda ramdenime<br />
cxoveli, romlebTanac atarebda<br />
Tavisufal dros. magram rodesac<br />
Sinauri cxovelebis ricxvma zrda<br />
daiwyo, man miatova Tavisi kariera<br />
da gadawyvita mTeli dReebi gaetarebina<br />
ZaRlebTan da katebTan erTad.<br />
cotaxanSi man Seqmna namdvili<br />
cxovelebis TavSesafari – ipova 10<br />
adamiani ZaRlebis, xolo 2 katebis<br />
mosavlelad. mas aqvs ganzraxuli<br />
yvelanairi winaaRmdegobisa da sir-<br />
Tuleebis miuxedavad mouaros am sabralo<br />
cxovelebs. didi Zalisxmeva<br />
daWirda maT axal saxlSi gadayvanas,<br />
romelic CineTis mTavrobis gadawyvetilebiT<br />
aSenda. bevri moxalise<br />
maT Cuqnis sakvebs cxovelebisaTvis.<br />
dRes Ha Wenjin da misi cxovelebi<br />
cxovroben sofel Houyu-Si.<br />
saocari aRmoCena<br />
efraim jorj skaiverma, amerikelma<br />
diplomatma da antropologma, 1863<br />
wels gadawyvita peruSi emogzaura<br />
arqeologiuri aRmoCenebis mizniT.<br />
mas warmodgenc ki ar hqonda, rom<br />
iq did aRmoCenas gaakeTebda. is iq<br />
siZveleebis aRmosaCenad gaemgzavra.<br />
erT-erTi arqeologiuri koleqciis<br />
daTvalierebis Semdeg, skaiverma<br />
erT-erTi inkis Tavis qalaze SeamCnia<br />
didi kvadrati. am faqtma masSi<br />
didi cnobismoyvareoba gamoiwvia. man<br />
es Tavis qala cnobil frang anTropologs<br />
pol brokTan miitana gamosakvlevad,<br />
man ki es Tavis qala<br />
gamokvlevis Tanave aRiara unikalurad.<br />
jer mecnierebs ar enaxaT, Zveli<br />
Tavis qalidan aseTi sizustiT amoeRoT<br />
Zvlis nawili.<br />
trepanacia, anu Tavis qali-<br />
dan garkveuli nawilebis amoReba,<br />
TariRdeba afrikaSi 12 000 wlis<br />
win, xolo evropaSi 6000 wlis win.<br />
am proceduras ukeTebdnen micvalebulebs,<br />
magaliTad imitom, rom<br />
maTgan boroti sulebi ganedevnaT.<br />
magram am Tavis qalis gamokvlevis<br />
Sedegad dadginda, rom es operacia<br />
Catarebuli iyo sufTa samedicino<br />
mizniT. mogvianebiT sxva aseTi Tavis<br />
qalebis aRmoCenis Semdeg dadginda,<br />
rom am operaciebis Catarebis Semdeg,<br />
pacientebis naxevari gamojanmrTelebul<br />
iyo.<br />
mecnierebi mividnen daskvnamde,<br />
rom am aseulobiT Tavis qalis naxvis<br />
Semdeg, yvela sxva cnobil aR-<br />
30 XXX<br />
saintereso msoflio<br />
moCenebs msoflioSi mTlianad aRemateba.<br />
eseigi mivdivarT daskvnamde,<br />
rom mravali saukunis win peruSi<br />
warmoiSva neiroqirurgia, rac Zalian<br />
bevr kiTxvas badebs, es xom maT pirobebSi<br />
warmoudgeneli iyo...<br />
dinozavrebi<br />
meteoritebis<br />
wvimam gadaaSena<br />
„dinozavrebi 65 milioni wlis<br />
winaT gadaSendnen meteoritebis<br />
mTeli seriebis gamo, romlebic<br />
dedamiwas aTasi wlis ganmavlobaSi<br />
bombavdnen“…– ganacxades britanelma<br />
swavlulebma. ufro adre ki mkvlevarTa<br />
saerTaSoriso jgufma daaskvna,<br />
rom dinozavrebis daRupvis mizezi<br />
iyo uzarmazari asteroidis dartyma,<br />
romlis energia miliardjer ufro<br />
didi iyo, vidre im atomuri bombis<br />
energia, romelic hirosimaSi Camoagdes.<br />
am dartymis Sedegad darCenilia<br />
krateri Ciksulubi, romelic<br />
meqsikis naxevarkunZul iukatanze<br />
mdebareobs da diametriT 15 kilometria.<br />
magram, kidev erTi meteoritis<br />
dartymis kvalma, romelic dedamiwam<br />
manamde miiRo, im daskvnamde migviyvana,<br />
rom dinozavrebi daaziana meteoritebis<br />
cvenis mTelma seriam<br />
– laparakia boltiSis kraterze,<br />
romelic ukrainis teritoriaze<br />
2002 wels aRmoaCines.<br />
meteoriti, romelmac boltiSis<br />
krateri warmoqmna, Camovarda ramdenime<br />
aTasi wliT adre asteroidamde,<br />
romelmac Ciksulubis krateri<br />
warmoqmna. dro ganisazRvra niadagis<br />
fenebSi napovni mtvrisa da Zveli<br />
mdinareebis sporebis analizis<br />
safuZvelze.<br />
krateris ZirSi aRmoCnda agreTve<br />
gvimris mtveri. gairkva, rom pirveli<br />
dartymidan ramdenime wlis Semdeg,<br />
imave ZabrSi, kidev erTi meteoriti<br />
Cavarda. unda vivaraudoT, rom ori<br />
meteoritis erTi da imave ZabrSi Cavardna<br />
SeiZleba maTi didi raodenobiT<br />
aixsnas. meteoritebis eqspertma,<br />
profesorma monika greidim ivarauda,<br />
rom meteoritebis nakadi SeiZleba<br />
dakavSirebuli iyos kosmosuri<br />
obieqtebis SejaxebasTan, romelic<br />
dedamiwasTan axlos moxda.
saintereso msoflio<br />
rekordsmeni<br />
deda<br />
seirnobisas, skolaSi wayvanisas<br />
da zogadad erTad yofnisas 72<br />
wlis adriana iliesku da 5 wlis<br />
eliza nebismier Semxvedrs minimum<br />
bebia-SviliSvils moagoneben. arada<br />
Zneli warmosadgenia, magram realurad<br />
isini deda-Svili arian.<br />
adriana rumineTis dedaqalaq<br />
buqarestSi cxovrobs, universitetSi<br />
ruminul literaturaze<br />
kiTxulobs leqciebs da paralelurad<br />
wignebs wers. 2005 wlis<br />
ianvarSi is gaxda msoflioSi<br />
yvelaze xnieri deda da acxadebs,<br />
rom kidev erTxel surs ganicados<br />
dedobis bedniereba. SeRebili Tmis<br />
miuxedavad, xanSiSesuli qalbatoni<br />
aRiarebs, rom asaki etyoba da amas<br />
verafers Svelis, amitom cdilobs<br />
sarkeSi naklebad Caixedos. Svilis<br />
gaCenac, rogorc Cans, misTvis erTgvari<br />
brZolaa asakTan.<br />
- sarke daundoblad amxels<br />
qals, amitom masTan naklebad vmegobrob.<br />
samagierod, energia isev<br />
axalgazrduli maqvs da 27 wlis<br />
gogosaviT vgrZnob Tavs, daRlilobisas<br />
ki 37-viT. janmrTelobac<br />
gacilebiT ukeTesi maqvs, vidre<br />
Cemze orjer umcrosi qalebis<br />
umetesobas. amis gamo msurs, kidev<br />
erTi bavSvi gavaCino, magram es momavlis<br />
saqmea, jerjerobiT arsad<br />
meCqareba<br />
_ eliza Zalian mxiaruli da<br />
energiuli bavSvia. is CemTvis<br />
yvelaferia da mis meti aravin<br />
madardebs. ar vewevi da ar vsvam,<br />
maqsimalurad jansaRi cxovrebis<br />
wess vewevi. Tuki Cemi mSoblebiviT<br />
didxans vicocxleb, Cemi gardacvalebisas<br />
eliza 20 wlis iqneba. ase<br />
rom me kidev bevri ram SemiZlia<br />
mivce mas. elizas aRzrdaSi bevri<br />
energia davxarje. erTgvarad<br />
vSiSobdi, rom Cems gamo gauWirdeboda<br />
TanatolebTan kontaqti, magram<br />
mas uamravi megobari hyavs,<br />
rac Zalian maxarebs.<br />
adriana xelovnuri ganayofierebiT<br />
daorsulda, ris gamoc adgilobrivma<br />
religiurma da eTnikurma<br />
jgufebma am saqciels uwodes<br />
groteskuli, SemaZrwunebeli da<br />
egoisturi. magram adriana yuradRebas<br />
ar aqcevs da miiCnevs, rom<br />
elizas gaCena saukeTeso saqcielia<br />
mis cxovrebaSi.<br />
adriana 20 wlisa gaTxovda da<br />
maleve daorsulda. eqimebma abortis<br />
gakeTeba urCies, radgan tuberkulozi<br />
axali gadatanili<br />
hqonda da deda-Svilis sicocxles<br />
safrTxe emuqreboda. gogonac<br />
daTanxmda.. 24 wlis asakSi qmars<br />
gaSorda da mas Semdeg cxovrebis<br />
mTavar prioritetad kariera air-<br />
Cia. `muSaobisas bavSvsa da ojaxze<br />
fiqris dro ar mqonda, 37 wlidan<br />
ki mominda deda gavmxdariyavi,<br />
magram piradi cxovreba arasdros<br />
mqonia, in-vitro ganayofiereba ki<br />
maSin jer ar arsebobda.~<br />
in-vitros meTodi rumineTSi<br />
roca dainerga, adriana 57 wlis<br />
iyo. ganayofierebamde mkurnaloba<br />
gaiara da 2000 wels procedurac<br />
Caitara, magram orsuloba warumatebeli<br />
aRmoCnda.<br />
_ vinc me makritikebs, umetesobas<br />
Suri amoZravebs. advili saqme<br />
araa, gamosce 25 wigni, iyo warmatebuli<br />
profesori da aseT asakSi<br />
Svili gaaCino. erTxel elizam<br />
mkiTxa, mama Tu myavs, vuyvarvar mas?<br />
me vuTxari, arsebobs meTodi, roca<br />
weros kvercxi moaqvs da iqidan<br />
bavSvebi Cndebian. aseT bavSvebs mama<br />
ar hyavT, magram es ar niSnavs imas,<br />
rom isini aravis uyvars. xSirad<br />
vsaubrobT mis momavalze. me mindoda<br />
advokati gamosuliyo, magram<br />
mas reJisoroba surs. advili araa<br />
aseT asakSi dedoba, amitom xSirad<br />
vafrTxileb Svils, rom umjobesia<br />
30 wlamde imSobiaros. araCveulebrivi<br />
SegrZnebaa, roca ici, rom<br />
Seni sikvdilis Semdeg Seni nawili<br />
cxovrebas agrZelebs. aseT rameze<br />
uars arafris didebiT ar vityodi.<br />
XXXI<br />
mzis dabneleba<br />
mzis dabneleba, bunebrivi fenomeni,<br />
xdeba mTvaris moxvedrisas mzesa da<br />
dedamiwas Soris, ris gamoc dedamiwaze<br />
myofi damkvirveblisTvis mze<br />
srulad an nawilobriv dafarulia.<br />
es SeiZleba moxdes mxolod<br />
axal mTvareze, rodesac mze da mTvare<br />
erTmaneTs exebian, rogorc es<br />
dedamiwidan Cans. sul mcire ori da<br />
maqsimum xuTi mzis dabneleba Sei-<br />
Zleba moxdes yovel wels dedamiwaze,<br />
romelTagan arcerTi an maqsimum<br />
ori sruli dabneleba SeiZleba iyos.<br />
miuxedavad amisa, sruli dabneleba<br />
iSviaTi movlenaa nebismier adgilas,<br />
vinaidan yoveli dabnelebisas<br />
sisrule arsebobs mxolod Zalian<br />
viwro koridoris gaswvriv mTvaris<br />
umbris SedarebiT mcire nawilze.<br />
mzis sruli dabneleba saocari<br />
bunebrivi fenomenia da mravali adamiani<br />
specialurad mogzaurobs Sori<br />
manZilidan am movlenaze dasakvirveblad.<br />
evropaSi 1999 wels mzis<br />
srulma dabnelebam SesaZlebeli<br />
gaxda sazogadoebrivi cnobierebis<br />
amaRleba am fenomenze. bolo mzis<br />
sruli dabneleba moxda 2009 wlis<br />
22 ivliss. mzis dabneleba maSin<br />
xdeba, rodesac mTvare dedamiwis<br />
(damkvirvebels) da mzes Soris eqceva<br />
da mzes efareba. mTvare sinaTles<br />
ar gamoscems, Tumca igi ireklavs<br />
mas, amitomac, dabnelebis win mTvare<br />
ar Cans da iqmneba STbaWdileba, rom<br />
mze gaurkveveli warmoSobis siSaviT<br />
ifareba. mzis sruli dabnelebis<br />
zoli siganeSi SesaZloa, oras kilometrsac<br />
aRwevdes. is damkvirvebeli,<br />
romelic mzis sruli dabnelebis<br />
zolis axlos imyofeba, mxolod<br />
mzis nawilobriv dabnelebas aRiqvams.<br />
amgvari dabnelebis dros, mT-<br />
31
vare mzis diskis centrSi ar xvdeba<br />
da mxolod mis nawils faravs, amas-<br />
Tan erTad zecac naklebad bneldeba,<br />
vidre es sruli dabnelebis dros<br />
xdeba. SeuiaraRebeli TvaliT mzis<br />
nawilobrivi dabnelebis dakvirveba<br />
SesaZlebelia mzis sruli dabnelebis<br />
zolidan daaxloebiT 2000<br />
kilometris manZilze.<br />
• mTvaris Crdilis moZraobis<br />
minimaluri siCqare dedamiwis zedapirze<br />
1 km/wm-ze odnav mets warmoadgens.<br />
am aTaswleulis yvelaze<br />
xangrZlivi dabneleba moxda 2010<br />
wlis 15 ianvars. tropikuli afrikisa<br />
da samxreT-aRmosavleT aziis<br />
teritoriaze SeiniSneboda mzis<br />
sruli dabneleba. daaxloebiT 11<br />
wuTis manZilze mTvare efareboda<br />
mzes da mxolod mzis gvirgvini Canda.<br />
es astronomiuli movlena arc<br />
Tu iSviaTia, magram ase xangrZlivad<br />
arc Tu xSirad xdeba. mzis dabnelebis<br />
es 11 wuTiani rekordi gameordeba<br />
mxolod 3043 wels. mzis<br />
dabnelebis dros cxovelebi Zlier<br />
SfoTvas iCenen. mecnierebma daadgines,<br />
rom yvela cxoveli mzis ganaTebis<br />
intensivobis mimarT gansakuTrebiT<br />
mgrZnobiarea. uecari dabnelebis<br />
dros ZaRlebi da katebi yefasa da<br />
knavils iwyeben, samalavs eZeben. specialistebma<br />
aseve daakonkretes, rom<br />
am astronomiul movlenas SesaZloa,<br />
cxovelebis moulodneli agresiac<br />
ki mohyves.<br />
SemTxveva did britaneTSi<br />
2008 wlis seqtemberSi did<br />
britaneTSi, eilsberSi irems manqana<br />
daejaxa. cxovelebis hospi-<br />
talSi gadayvanisas aRmoCnda, rom<br />
is maked iyo. samwuxarod, eqimebma<br />
misi gadarCena ver moaxerxes, magram<br />
ixsnes misi Svili da inkubatorSi<br />
moaTavses.<br />
Simpanzeebi Tavs `isuleleben~,<br />
rodesac maT es awyobT<br />
rogori ucnauric ar unda iyos,<br />
Simpanzeebi axdenen imis demonstracias<br />
rom, ar SeuZliaT miiRon<br />
saukeTeso jildo, Tu es niSnavs,<br />
rom isini unda moiqcnen rogorc<br />
jgufis ara dominanti wevri.<br />
lidia hoperma jorjiis Statis<br />
universitetidan (a.S.S) domiminant<br />
Simpanzes aswavla oridan<br />
erT-erTi nivTis gacvla stafilos<br />
naWerSi. Semdeg maimuns gars<br />
exvia xuTi `qveSevrdomi~ da `dedoflis~<br />
Semyure isini maleve iTvisebdnen<br />
igives.<br />
amis Semdeg axali wesebi moqmedebda:<br />
im nivTSi, romelSic adre<br />
arafers aZlevdnen exla ukve Sei-<br />
Zleboda ufro Zvirfasze, yurZenze<br />
gadacvla. rodesac, maimunebi<br />
marto swavlobdnen isini maleve<br />
xvdebodnen Tu ra moeTxovebodaT.<br />
magram rogorc ki maT SeuerTdeboda<br />
dominanti `dedofali~ isini<br />
`suleldebodnen~ da erTvebodnen<br />
Zvel sqemaze, uars ambobdnen<br />
yurZenze da kmayofildebodnen<br />
stafilos naWeriT.<br />
qalbatoni hoperi ambobs: `jgufis<br />
dominanturi wevris qcevebis<br />
kompireba maimunebs exmareba maTTvis<br />
gamosadegi socialuri Cvevebis<br />
SenarCunebaSi~.<br />
skulpturuli<br />
saocreba 100 000<br />
kbilis sawmendiT<br />
35 wlis win skot viverma<br />
(skulptorma) daiwyo mSenebloba<br />
skulpturul saocrebaze kbilis<br />
sawmendebiT. skulptura warmoadgens<br />
cnobil istoriul adgilebs<br />
da simboloebs.<br />
skoti ambobs rom, am samuSaoze<br />
32 XXXII<br />
saintereso msoflio<br />
3000 saaTi daxarja. am nagebobaSi<br />
gamoyenebulia mxolod webo<br />
da kbilis sawmendebi, romelsac<br />
mSoblebi da megobrebi Cuqnidnen.<br />
avtori acxadebs rom am nagebobis<br />
analogi msoflioSi ar arsebobs.
poezia<br />
nana cincaZe<br />
dabadeba<br />
me erTxel vinatre dabadeba,<br />
sikvdils averide qviTiniT,<br />
Canasaxs raRaca gamaxsenda<br />
Zveli, Sumeruli miTiviT.<br />
caSi rad vicxovre damaviwyda,<br />
miwam damiZaxa surviliT,<br />
roca imedebi gadamiwyda,<br />
gaCnda simyudrovis wyurvili,<br />
mere me moviwye orgiebi,<br />
kocnebiT baxusi davaTvre,<br />
sadRac SemeCexa molieri,<br />
axlac, Cemi eniT davaTvre.<br />
ara, ar myofnida araferi,<br />
arc ca, arc miwa da arca wyali.<br />
rodis movipare kamaTeli,<br />
wami gavaSeSe sawyali,<br />
RmerTi benefisze davpatiJe,<br />
gaigeT, ar miTxra uari,<br />
miwis yvavilebiT gavagiJe,<br />
Cemi zeciuri Jurnali,<br />
Tavze ocnebebiT damaTenda,<br />
hoda, damaviwyda sikvdili,<br />
isev siyvaruli gamaxsenda,<br />
mudmiv patimroba misjili.<br />
gikvirT,? rad vinatre dabadeba?<br />
guli<br />
gulo, ras iTxov veluro,<br />
gulo, ar dasva wertili,<br />
rom kidev erTxel mestumros<br />
mze, Rrubels Camowyvetili.<br />
gulo, kvlav Tavi aiSvi<br />
gulo, fiqrebi gaxedne,<br />
ar SemekiTxo raisTvis<br />
sal kldeze gadamaxede.<br />
iseT survilebs Seebi,<br />
sul vnebis Rame mTisavdes,<br />
cxra cixes gadavevlebi,<br />
ro Tmebi gadamiSavdes.<br />
Senc daiviwye WaRara,<br />
gulo, ar dasva wertili,<br />
rom kidev erTxel mestumros<br />
mze, Rrubels Camowyvetili.<br />
2010 weli<br />
XXXIII<br />
1999 weli.<br />
------me<br />
gavakeTe aRmoCena----var<br />
bednieri.<br />
kvlav Semwevs Zala,vitiro<br />
da<br />
mjerodes xvalis.<br />
aravin miTxras--- cremli<br />
Sreba,<br />
mudmivad vdardob...<br />
cremli ar Sreba,cremliT<br />
xdeba<br />
gadaxda valis.<br />
yvelas cxovrebis raRac<br />
gvmarTebs---didi<br />
an mcire.<br />
wasuli wlebi metad mkacri<br />
ganaCenia.<br />
bevrjer<br />
damcxriles,feniqsiviT<br />
mainc aRvsdeqi<br />
da kvlav sicocxles mivuZRveni--rac<br />
damrCenia.<br />
TamaraSeni<br />
is sofeli ici rad Rirs,<br />
sadac davbadebulvar?<br />
ici, rad Rirs is sofeli,<br />
sadac gavlaRebulvar?<br />
miswavlia, swavla, Sroma,<br />
skola Semyvarebia!<br />
ici rad Rirs is sofeli<br />
sadac Cemi saxlia?<br />
axla yornebs daupyriaT,<br />
CvenTvis aRar scaliaT,<br />
is adgili sadaca varT<br />
cremliT daminamia.<br />
xeoba<br />
nana cincaZe<br />
is Cemi saxli, sadac viyavi,<br />
iq TiTqmis ukve araferia!<br />
yoveldRe vdardob,<br />
cremls ver vaCereb,<br />
mTeli xeoba dakargulia.<br />
guli kvlav dardobs,<br />
es sxvebs ar esmiT,<br />
Caenacvleba mzes didi mTvare,<br />
dRes Rame Secvlis,<br />
mova wyvdiadi,<br />
TiTqos gaqreba, yvela vinc<br />
aris!<br />
kvlavac vitireb, dardi<br />
gaCndeba,<br />
netav, xeoba veRar aRdgeba?<br />
naTia daTaSvili<br />
TamaraSeni.<br />
33
astroprognozi<br />
5 ivlisidan - 5 agvistomde astrologiuri prognozi<br />
verZi _ 21.03 - 20.04<br />
partniorTan problemebi ufro<br />
gamwvavdeba. Tvis pirvel naxevarSi<br />
moulodneli gaugebrobis mizezi gaxdeba<br />
sicive an meore mxaris zedmeti<br />
principuloba, aseve Tqveni daudevroba,<br />
Jinianoba, Tavisuflebis da damoukideblobis<br />
mwvave moTxovnileba. Seuferebeli<br />
momentia daqorwinebis an sxva saxis SeTanxmebisTvis,<br />
aseve iuridiuli daxmarebis miRebisTvis. pativi<br />
eciT sxva adamianebis uflebebs da gemovnebas.<br />
kuro _ 21.04 - 20.05<br />
am TveSi keTilsindisierad da<br />
zedmiwevniT SeasruleT nebismieri<br />
movaleoba. mogiwevT sakuTari<br />
valdebulebis Sesruleba rTul<br />
garemoebaSic: mag. martoobis an<br />
cudi ganwyobis atmosferoSi. damatebiTi<br />
yuradReba dauTmeT profesiuli daavadebis<br />
mkurnalobas, dietas, nervuli da seqsualuri dar-<br />
Rvevebis profilaqtikas. mosalodnelia daugegmavi<br />
situacia samsaxurSi, samedicino dawesebulebaSi.<br />
tyupebi _ 21.05 - 21.06<br />
moimatebs harmoniis, lamazi garemos,<br />
moduri tansacmlis da aqsesuarebis,<br />
garSemomyofebTan diplomatiuri<br />
da harmoniuli urTierTobis<br />
moTxovnilebas Tumca yvelaferi kargad<br />
ar iqneba. gadadeT romantikuli<br />
Sexvedra, pirveli SemoqmedebiTi gamosvla.<br />
mosalodnelia daugegmavi garemoeba bavSvebTan<br />
an mSoblis movaleobis SesrulebasTan dakavSirebiT,<br />
aseve siyvarulSi imedgacrueba<br />
kirCxibi _ 22.06 - 22.07<br />
saxlSi garemoeba naklebad myudro<br />
gaxdeba. SexvdebiT mSoblebis an meuRlis<br />
ukmayofilebas, yofiT usiamovnebas, uflebebis<br />
darRvevas an sacxovrebeli farTis<br />
SezRudvas. gaakontroleT janmrTelobis<br />
mdgomareoba. moerideT kapitalur remonts,<br />
rieltoris an landSaftis dizaineris<br />
karieris dawyebas, memkvidreobasTan dakavSirebul<br />
sakiTxebSi CaRrmavebas.<br />
lomi _ 23.07 - 22.08<br />
yoveldRiur garemocvas-<br />
Tan urTierTobisas gamoiCineT<br />
konkretuloba. SesaZloa saqme<br />
principul konfliqtamde mivides.<br />
agresiul oponentebTan<br />
kamaTisasac daicaviT etiketi<br />
da wesrigianoba. mosalodnelia janmrTelobas an valdebulebis<br />
SesrulebasTan dakavSirebuli problemebi,<br />
imedgacrueba, gamZleobis Sesusteba.<br />
qalwuli _ 23.08 - 22.09<br />
naklebad Sesaferisi dReebia<br />
garTobis, mflangvelobis,<br />
daufiqrebeli xetialisTvis.<br />
wonis daklebis mcdeloba ganapirobebs<br />
gauTvaliswinebel sir-<br />
Tuleebs. dafiqrdiT xarjebis da<br />
danakargebis, arasaWiro gasavlis<br />
Semcirebaze. Tu Tqven saqmianobas<br />
an finansur politikaze damokidebulia sxva adamianebis<br />
interesi, daicaviT Tanabaruflebianobis da samar-<br />
Tlianobis principi, pativi eciT sxva adamianebis gegmebs<br />
da sakuTrebis uflebas.<br />
34 XXXIV<br />
saswori _ 23.09 - 22.10<br />
mosalodneli siurprizebis miuxedavad,<br />
ZiriTadi siuJetis ganviTareba<br />
Tqvenze iqneba damokidebuli. mogiwevT<br />
TavSekavebulobis, simtkicis gamoCena.<br />
daicavT tradiciebs da gaakontrolebT<br />
SeTanxmebas, roca Tqveni<br />
mowinaaRmdegeebi an mokavSireebi damoukideblobis da<br />
Tavisuflebisken miiswrafvian. meuRle gamoiCens moulodnel<br />
iniciativas, sxva droisTvis gadaitaneT sakuTar<br />
garegnobaze zrunva.<br />
morieli _ 23.10 - 21.11<br />
adamianebi, romlebTanac dakavSirebuli<br />
xarT partnioruli kavSirebiT,<br />
Seicvlian taqtikas, aseve gemovnebas,<br />
esTetikur miswrafebas, finansur mdgomareobas,<br />
siyvarulis, TanamSromlobis,<br />
biznesis an fulis mimarT damokidebulebas, saqmis<br />
msvlelobis miuxedavad moerideT sxvebis interesebis<br />
Selaxvas, Tumca daicaviT sakuTari kanonieri uflebebic.<br />
SesaZloa qronikuli daavadebis gamwvaveba. gzaSi,<br />
samuSao koleqtivSi, col-qmrul urTierTobaSi sruli<br />
komfortis imedi ar gqondeT.<br />
mSvildosani _ 22.11 - 21.12<br />
gaZlierdeba urTierTobisken<br />
swrafva. gaugebrobis Tavidan<br />
asacileblad mkacrad daicaviT<br />
miRebuli wesebi. mosalodnelia<br />
meuRlesTan urTierTobis gamwvaveba.<br />
potenciur partniorze an klientze<br />
STabeWdilebis mosaxdenad, masTan<br />
dialogSi moerideT gaxsnilobas da<br />
familiarobas, saeWvo Jargonebs da Jestebs.<br />
Txis rqa _ 22.12 - 19.01<br />
moulodneli cvlilebebi da<br />
gadaadgileba moxdeba. mosalodnelia<br />
problemebi ufrosobas, mSoblebs,<br />
xelisuflebis warmomadgenlebs,<br />
meuRlesTan urTierTobaSi. Seuferebeli<br />
droa axali individualuri<br />
da erToblivi wamowyebisTvis. moerideT<br />
zedmet simkacres, agresiulobas, arasamarTlian<br />
da ukanono gadawyvetilebas. cudad yofnis SemTxvevaSi<br />
kargad gaakontroleT janmrTelobis mdgomareoba da<br />
gadadeT damatebiTi datvirTva.<br />
merwyuli _ 20.01 - 18.02<br />
damatebiTi simtkicis da TavSekavebulobis<br />
gamoCeniT, sakuTari<br />
idealebis da mosazrebebis dacviT,<br />
Tqveni mdgomareoba ufro saimedo<br />
da myari iqneba. kerZod, SeZlebT<br />
sayvareli, pativcemuli adamianebis<br />
ndobis mopovebas. sasiyvarulo sferoSi grZnobebis ayolas<br />
amjobineT racionaluri midgoma. romanis ganviTarebaze<br />
pasuxismgeblobis aReba sakuTar Tavze mogiwevT.<br />
Tevzebi _ 19.02 - 20.03<br />
romantikul grZnobebSi mosalodnelia<br />
sruli dabneuloba. situaciis<br />
garkvevas nu ecdebiT urTierTobis<br />
romantikul, intimur mimarTulebaSi<br />
gadayvaniT. radgan amgvarad gelodebaT<br />
meti marcxi. TavSekavebuloba<br />
sasargeblo iqneba TqvenTvis da<br />
Tqveni SeyvarebulisTvisac. moerideT sasamarTlo gar-<br />
Cevis dawyebas, axali Tanamdebobis dakavebas, qirurgiul<br />
operacias, giraos an kreditis gaformebas