erovnuli cnobierebis mxatvruli interpretacia konstantine ...

erovnuli cnobierebis mxatvruli interpretacia konstantine ... erovnuli cnobierebis mxatvruli interpretacia konstantine ...

30.01.2013 Views

am uferuli tramalisTvis ferebis miniWeba arvis ZaluZs da TaraSis ocneba, misi fiqri da azri, Zveli rainduli saqarTveloskenaa miqceuli, romlis erovnuli cnobiereba gansazRvravs TaraSis erovnuli azrovnebis models. gardasuli drois miTebsa da legendebSi xmovandeba TaraSis warmosaxva. miTiur samoselSia gaxveuli mTlianad erovnuli azrovnebis simbolika. TaraSma yovelive Seiswavla, yovelive gaiTavisa da imasac mixvda, rom iazonebi arasodes dalevia saqarTvelos. saerTod vfiqrobT, rom iazons ara marto oqros sawmisi miaqvs saqarTvelodan, mihyavs misi umTavresi ganZi - medea. es marTlac grZneulebiTa da gonierebiT aRsavse qalwuli. mSvenierebiTac ganTqmuli da Sesabamisad niWieri, mecnierebasa da medicinaSi friad ganswavluli. medea Cveni azriT yovelive mSvenierebisa da amaRlebulis simboloa miTologiaSi. am simbolos gatacebiT, irRveva qveynis mTlianobis, misi uZlevelobis miTi. erTi ram aris saintereso mwerlis mier argonavtebis miTis simbolikasTan dakavSirebiT, igi yovelTvis fragmentulad, andac araseriozuli saxiTaa mTxrobelTa mier gadmocemuli: `xumrobiT, laRobiT uTxrobda argonavtebis kolxeTSi mosvlis miTs, iazonis mier medeas motacebis ambavs. ueWvelia, kolxeTSi iyoo aias kunZuli. aq yofilao miTiuri kirke. merme uambo Tamars, Tu rogor gaumarTa aetes mefem nadimi iazons. undoda berZnebi daeTro da gemi argo daewva idumal. aq ki afroditem vnebiT aRagznoo aetes, Tavisi coli evrilite moandoma da CauSalao mefes ucxoelebis gaJletis gegma" (`mTvaris motaceba~, 408). sainteresoa gvanj afaqiZiseuli interpretacia miTisa: `me mudam mZagda mag ucxoelebi. cota istoriebSi Caxeduli var, argonavtebidan mokidebuli, ucxoeli mudam mZarcvelad Camosula CvenSi. yoveli kaci imis cdaSi iyo: rame eyidna, waeglija da moeTxara Cvengan, albaT Senc wagikiTxavs istoriebSi, Cveni qveynisTana mdidari indoeTis aqeT ara yofilao, ase sweria am istoriebSi. Cveni winaprebic CvenisTana bedovlaTebi iyvnen albaT, Zalad xom bevri gaitaces, bevric gagviCuqebia da gagvimziTvebia. biZi me erTi wigni Camivarda amas winaT xelSi. RmerTo, ra mziTvebi gautanebiaT Turme bizantiaSi gaTxovil bagrationebis qalebisaTvis Cven sulel mefeebs" (`mTvaris motaceba~, 221). 86

marTalia gvanj afaqiZis monaTxrobi miTis fragments moicavs, magram ra konteqstSi warmogvidgens misi avtori, es aris mTavari da saerTod ucxoelebTan damokidebuleba arasodes ar qmnida saqarTvelos samomavlo sayrdens. piriqiT, Tavad ucxoelebi sarfianobis, pragmatizmis TvaliT umzerdnen Cvens samSoblos da yovelTvis nebiT Tu ZaliT TavianTi survilebis aRsrulebas aRwevdnen. da rogori saxiTac ar unda gadmoices es miTi, fragmentuli, xumrobanarevi Tu seriozuli interpretaciiT, daskvna erTia - rogorc k. gamsaxurdias personaJebs, ise TviT mweralsac swams, rom ucxoelebis swrafva kolxeTisaken angarebiTa da momxveWelobiT iyo gamowveuli. miTis garkveuli versia Sardin alSibaiamac gadmosca, Tumca Sardini mxolod diletantia, igi moCvenebiTi ganswavlulobiT qalebze Tavis mowonebis maniiTaa Sepyrobili da amitomac mTlianad amaxinjebs ara mxolod argonavtebis miTs, aramed mTel miTologias da saqarTvelos istoriasac. `da brZana mefe aetesma Turme ucxoelebi mTels kolxeTSi amoewyvitaT, maSin berZnebma mSvenieri legendebi SeTxzeso: kolxeTis mefes aetess areas sakurTxevelTan cecxlismfrqveveli xarebi miubamso, xolo oqros sawmisian verZs gveleSapi inaxavso? ara?" (`mTvaris motaceba~, 396) ekiTxeba TaraSs Sardini da Cvenc gviCndeba kiTxva, ratom da Tanac ramdengzisme, risTvis xdeba miTiuri realobis darRveva, ratom ase fragmentulad da araordinaluradaa igi gadmocemuli da aseT daskvnas vakeTebT. rogorc saqarTvelos istoriis im epoqam, romelic asaxulia nawarmoebSi, gaayalba da gaaufasura yovelive erovnuli da Rirebuli saqarTveloSi, miTebic iseve ganicdian deformacias da is erovnuli suli da sibrZne, rac zogadadaa Cadebuli miTologiaSi, deformirdeba da ikargeba. Tu ara da Tavad mweralma kargad icis qarTuli miTologiac da is ideebi da idealebi, rac qarTul miTosSia gaxmovanebuli. magram darRveul, deformirebul drosa da sazogadoebaSi, miTis deformirebac xdeba. is saxe-simboloebi, romelic miTosSi devs, iseve xundeba, rogorc TaraS emxvaris naocnebari ferebi da simRerebi. yvelaferi iSleba da uferuldeba. erTdros mkveTr erovnul ideologiaze formirebuli saxelmwifos deformirebac xdeba. 87

am uferuli tramalisTvis ferebis miniWeba arvis ZaluZs da TaraSis<br />

ocneba, misi fiqri da azri, Zveli rainduli saqarTveloskenaa miqceuli,<br />

romlis <strong>erovnuli</strong> cnobiereba gansazRvravs TaraSis <strong>erovnuli</strong> azrovnebis<br />

models. gardasuli drois miTebsa da legendebSi xmovandeba TaraSis<br />

warmosaxva. miTiur samoselSia gaxveuli mTlianad <strong>erovnuli</strong> azrovnebis<br />

simbolika. TaraSma yovelive Seiswavla, yovelive gaiTavisa da imasac<br />

mixvda, rom iazonebi arasodes dalevia saqarTvelos. saerTod vfiqrobT,<br />

rom iazons ara marto oqros sawmisi miaqvs saqarTvelodan, mihyavs misi<br />

umTavresi ganZi - medea. es marTlac grZneulebiTa da gonierebiT aRsavse<br />

qalwuli. mSvenierebiTac ganTqmuli da Sesabamisad niWieri, mecnierebasa<br />

da medicinaSi friad ganswavluli. medea Cveni azriT yovelive<br />

mSvenierebisa da amaRlebulis simboloa miTologiaSi. am simbolos<br />

gatacebiT, irRveva qveynis mTlianobis, misi uZlevelobis miTi.<br />

erTi ram aris saintereso mwerlis mier argonavtebis miTis<br />

simbolikasTan dakavSirebiT, igi yovelTvis fragmentulad, andac<br />

araseriozuli saxiTaa mTxrobelTa mier gadmocemuli:<br />

`xumrobiT, laRobiT uTxrobda argonavtebis kolxeTSi mosvlis miTs,<br />

iazonis mier medeas motacebis ambavs. ueWvelia, kolxeTSi iyoo aias<br />

kunZuli. aq yofilao miTiuri kirke.<br />

merme uambo Tamars, Tu rogor gaumarTa aetes mefem nadimi iazons.<br />

undoda berZnebi daeTro da gemi argo daewva idumal. aq ki afroditem<br />

vnebiT aRagznoo aetes, Tavisi coli evrilite moandoma da CauSalao<br />

mefes ucxoelebis gaJletis gegma" (`mTvaris motaceba~, 408).<br />

sainteresoa gvanj afaqiZiseuli <strong>interpretacia</strong> miTisa: `me mudam<br />

mZagda mag ucxoelebi. cota istoriebSi Caxeduli var, argonavtebidan<br />

mokidebuli, ucxoeli mudam mZarcvelad Camosula CvenSi. yoveli kaci imis<br />

cdaSi iyo: rame eyidna, waeglija da moeTxara Cvengan, albaT Senc<br />

wagikiTxavs istoriebSi, Cveni qveynisTana mdidari indoeTis aqeT ara<br />

yofilao, ase sweria am istoriebSi. Cveni winaprebic CvenisTana<br />

bedovlaTebi iyvnen albaT, Zalad xom bevri gaitaces, bevric gagviCuqebia<br />

da gagvimziTvebia. biZi me erTi wigni Camivarda amas winaT xelSi. RmerTo,<br />

ra mziTvebi gautanebiaT Turme bizantiaSi gaTxovil bagrationebis<br />

qalebisaTvis Cven sulel mefeebs" (`mTvaris motaceba~, 221).<br />

86

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!