erovnuli cnobierebis mxatvruli interpretacia konstantine ...

erovnuli cnobierebis mxatvruli interpretacia konstantine ... erovnuli cnobierebis mxatvruli interpretacia konstantine ...

30.01.2013 Views

mxatvruli warmosaxva. `kargi evropieli" mwerlis garkveul gulistkivils gamoxatavs imis gamo, rom miuxedavad imisa, saqarTvelom garkveuli wvlili Seitana msoflio kulturis, kerZod, qristianuli kulturis ganviTarebaSi, jerovnad araa warmoCenili misi damsaxureba sayovelTo TvalsazrisiT, miTiTebulia ramdenime ucxoeli moRvawisa da maT Soris yvelaze Rrmad da safuZvlianadaa mimoxiluli artur laistis Rvawli qarTuli kulturis msoflio arenaze gatanis mcdelobis saqmeSi. miTiTebuli werilebidan calke unda gamovyoT - `1921-22 7 maisi", sadac Cveni qveynis warsulis gmiruli tragediebisa da saqarTvelos momavlis rwmenaa gacxadebuli, rom qarTvelTa damarcxebebi sxva ara iyo Tu ara `Zalis mokrefa axali gamarjvebebisaTvis, rom `did politikur katastrfebs, xSirad did sulier gamofxizlebisaken mihyavs eri". miTiTebulia, Tu ra did rols TamaSobs qarTuli mwerloba erovnuli cnobierebis CamoyalibebaSi da sabolood mtkiceba imisa, rom Cveni rwmena da imedi qarTveli eris brwyinvale momavlisadmi mudam ucvleli da uryevi iqneba". mwerlis zemoaRniSnuli werilebi erTi daniSnulebisaa, dagvanaxos saqarTvelos istoriuli misia, dagvexmaros erovnuli sulis gaRrmavebaSi, agvixsnas TiToeuli qarTvelis funqcia saqarTvelos sazogadoebasa da istoriaSi. k. gamsaxurdia mudam erTgulad sdarajobda qarTvelobis keras, eZebda xsnis gzas, Tumca, Zalian Zneli iyo im erTaderTi gzis migneba, romelic Senia da miTumetes maSin, rodesac politikuri brZolebis SuagulSi moqceulxar da aTasgvari zRudeebi gadagRobebia. mwerali uCioda brmasa da gauxarel moiras, iseTi kulturul-istoriuli amocanebi, rom dagvakisra aRmosavleTSi, romlis ganxorcielebamac Cveni saukeTeso energia da sisxli Seiwira (`kargi evropieli"). sxvadasxva gzebis mosinjvisas igi asec fiqrobda: `ori kulturuli qrolva, dasavleTidan da aRmosvleTidan, romelic asuldgmulebda maTdami sinTeturad ganzraxul qarTul kulturas Cven metis daxarbebiT unda SevisunTqoT~ (`kargi evropieli", k. gamsaxurdia, t. VI, 1963 w., gv. 514), es iyo mwerlis Teoriuli Tvalsazrisi. romanSi `dionisos Rimili" gadatanilia is kamaTi 20-ian wlebSi, rom gaSliliyo da ver SeTanxmebuliyvnen saqarTvelo azias ekuTvnoda Tu 20

evropas. umetesoba evropas amjobinebda, magram aseT dros sakiTxs umravlesoba ki ar wyvets, aramed WeSmariteba. konstantine savarsamiZe (`dionisos Rimili") Tavgadakluli eZiebs realur gzas. misi piradi tragedia gaigivebulia qveynis mware xvedrTan. misi yoymani da daeWveba gzajvaredinTan - udidesi tkiviliTaa gaJRenTili. 20-iani wlebis eseistikisagan gansxvavebiT, sadac evropa erTaderT idealad dausaxavs, mwerali aq mesame gzas eZiebs, rogorc aziis, ise evropis miRma. - saqarTvelo mesame iqneba. misTvis es politikuri lozungicaa da esTetikuri mrwamsic. k. gamsaxurdia, rogorc Tavis mxatvrul SemoqmedebaSi, ise literaturul werilebsa da eseebSic `qarTvelobis bedis varskvlavis maZiebelia". mas kargad esmis, rom axali gzebis Ziebisa da povnis gareSe ara mxolod qarTveloba, verc erTi eri ver daZlevs drois wamoWril urTules problemebs. werilSi `1921-1922 7 maisi" mwerali miuTiTebs `Cveni saukunis majiscema, Cveni msoflio dinamika iseTis mZafri ritmiT rokavs, rom is eri, romelic nervebdaWimuli ar moRunavs Tavis bedis etlis sadaves, igi an ufskrulSi gadaiCexeba, an ara da sadme msoflios yru SukaSi gaeCxireba" (`poeziis dRe~, #3, 1922 : 6). amdenad, migvaCnia, rom es mesame gza, romelzec k. savarsamiZe migvaniSnebs, es aris gza xsnisa, Seneuli, TviTmyofadi, sakuTari fesvebiT nasazrdoebi. sainteresoa gavixsenTo `mTvaris motacebaSi karolinasa da TaraSis saubari, romelSic didi da mcire erebis warmomadgenelTa ideuri Widilia areklili. `keTili fraus" msjeloba imperiuli azrovnebis tipiuri nimuSia. mcire erebis iersaxis SenarCunebaze saubari mas CamorCenad miaCnia. mis TvalSi progresul moazrovned is warmoCindeba, vinc Tvlis, rom afxazebma TavianTi zne-Cveulebebi unda ukuagdon da evropuli civilizaciis gzas daadgnen. uZvelesi tradiciebis, adaT-wesebis dacva ers, misi azriT, qveyanas gardauval daRupvas uqadis. ra Tqma unda mwerals, iseve rogorc `mTvaris motacebis" personaJs, TaraS emxvars, gansxvavebuli Sexeduleba aqvs. werilSi `magiuri 21

evropas. umetesoba evropas amjobinebda, magram aseT dros sakiTxs<br />

umravlesoba ki ar wyvets, aramed WeSmariteba.<br />

<strong>konstantine</strong> savarsamiZe (`dionisos Rimili") Tavgadakluli eZiebs<br />

realur gzas. misi piradi tragedia gaigivebulia qveynis mware xvedrTan.<br />

misi yoymani da daeWveba gzajvaredinTan - udidesi tkiviliTaa<br />

gaJRenTili.<br />

20-iani wlebis eseistikisagan gansxvavebiT, sadac evropa erTaderT<br />

idealad dausaxavs, mwerali aq mesame gzas eZiebs, rogorc aziis, ise<br />

evropis miRma.<br />

- saqarTvelo mesame iqneba.<br />

misTvis es politikuri lozungicaa da esTetikuri mrwamsic.<br />

k. gamsaxurdia, rogorc Tavis mxatvrul SemoqmedebaSi, ise<br />

literaturul werilebsa da eseebSic `qarTvelobis bedis varskvlavis<br />

maZiebelia". mas kargad esmis, rom axali gzebis Ziebisa da povnis gareSe<br />

ara mxolod qarTveloba, verc erTi eri ver daZlevs drois wamoWril<br />

urTules problemebs. werilSi `1921-1922 7 maisi" mwerali miuTiTebs `Cveni<br />

saukunis majiscema, Cveni msoflio dinamika iseTis mZafri ritmiT rokavs,<br />

rom is eri, romelic nervebdaWimuli ar moRunavs Tavis bedis etlis<br />

sadaves, igi an ufskrulSi gadaiCexeba, an ara da sadme msoflios yru<br />

SukaSi gaeCxireba" (`poeziis dRe~, #3, 1922 : 6).<br />

amdenad, migvaCnia, rom es mesame gza, romelzec k. savarsamiZe<br />

migvaniSnebs, es aris gza xsnisa, Seneuli, TviTmyofadi, sakuTari fesvebiT<br />

nasazrdoebi.<br />

sainteresoa gavixsenTo `mTvaris motacebaSi karolinasa da TaraSis<br />

saubari, romelSic didi da mcire erebis warmomadgenelTa ideuri<br />

Widilia areklili.<br />

`keTili fraus" msjeloba imperiuli azrovnebis tipiuri nimuSia.<br />

mcire erebis iersaxis SenarCunebaze saubari mas CamorCenad miaCnia. mis<br />

TvalSi progresul moazrovned is warmoCindeba, vinc Tvlis, rom<br />

afxazebma TavianTi zne-Cveulebebi unda ukuagdon da evropuli<br />

civilizaciis gzas daadgnen. uZvelesi tradiciebis, adaT-wesebis dacva<br />

ers, misi azriT, qveyanas gardauval daRupvas uqadis.<br />

ra Tqma unda mwerals, iseve rogorc `mTvaris motacebis" personaJs,<br />

TaraS emxvars, gansxvavebuli Sexeduleba aqvs. werilSi `magiuri<br />

21

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!