erovnuli cnobierebis mxatvruli interpretacia konstantine ...

erovnuli cnobierebis mxatvruli interpretacia konstantine ... erovnuli cnobierebis mxatvruli interpretacia konstantine ...

30.01.2013 Views

dedisimedTan mimarTebaSi da davrwmuniT, rom Tavadac samSoblos sakuTrxevelze tarigad Sewiruli miaCnia Tavi did mefes. daviTis imdroindel miznebi mxolod saqarTvelos Tavisuflebis ideiT ar Semoifargleboda. man kargad uwyoda, damoukideblobis miRweva ra Tqma unda aucilebeli iyo, magram misi SenarCunebisaTvisac, rom winaswar unda momzadebuliyo niadagi, amasac grZnobda. arada msoflio politikis winaswari ganWvreta da imdroindeli Zlieri qveynis samomavlo gzis gaTvlac iyo amisaTvis saWiro. upirvelesi da umTavresi Zala Tavad saqarTveloSi unda gamoZebniliyo, radgan: `daviTs adreve miniSnebuli hqonda erTi WeSmaritebac: sxvisi daxmarebis Semyure, yvelaze naklebd rom exmareba Tavis Tavs. konstantinopolSi mosalodnel ambebs sxvagvarad afasebda daviT mefe. mas diaxac Tvali eWira basili bulgarTmmusvrelis mier mitacebul basianis miwebze da arc lazTa samkvidros Sescqeroda gulgrilad, arc trapizonisa da xaldess qveynebs. im SemTxvevaSi Tu bizantia SinaaSlilobisa da taxtismterTa cilobis msxverpli gaxdeboda, vidre Turqebi im qveynebs waepotinebodnen, daviT mefes gadawyvetili hqonda liparitisa d ratis dazaveboda, TrialeTidan laSqari gaeyvana, taoskaridan gadasuliyo da xsenebul qveynebs daufleboda. meore garemoebac iyo am SemTxvevaSi damafiqrebeli; Tu erTmorwmune bizantiac, somxeTis darad, seljukianebs Cauvardeboda xelSi, maSin martoxela saqarTvelo unda Sebmoda gamZvinvarebul islamur loms da daviT mefem kargad icoda, sultans qilirjarslans lomis maxvili rom erqva" (`daviT aRmaSenebeli~, 538). aq kargad vxedavT, raoden wingamWvreteli iyo daviTi, mas SeeZlo winaswar, Seecno da daenaxa mosalodneli SesaZleblobani saqarTvelosi TviT msoflio arenazec ki. swored aseT winaswargamWvretT da winaswamgrZnobelT ZaluZT Tavisi qveynis ramdenime saukunis iqiT gayvana, gaZliereba da ganviTareba, mxolod esec aris, momavalma garemoebebma da memkvidreebmac unda warmoaCinon maTi `saqmeni samamaconi", Tumca gmiroba da raindoba arasodes darCenila SeumCneveli da miTumetes saqarTveloSi, rodesac ara marto ibadebodnen gmiruli sulisa da SemarTebis vaJkacebi, aramed saTanado aRzrdas da wvrTnasac Rebulobdnen, Tanac samSoblos 110

siyvarulisa da misTvis Tavdadebis Tu TavSewirvis grZnoba yvela maTganis uzenaes movaleobad igulisxmeboda. swored am drois memkvidre da mesaWe iyo daviT aRmaSenebeli da swored aman STabera mas da mTel mis TanamedroveT gmiruli suli da dasaxuli miznisaTvis brZolis didi SesaZlebloba. windaxedulobis saintereso magaliTs warmoadgens Tundac kozman beris uvneblad gaSveba ispahanSi. `icodeT liparit amiras damfrTxali mstovari, igic enaWartala kozman beri, gacilebiT mets mouTxrobs sultans Cveni Zalmosilebis gamo, gacilebiT mets, vidre Cven mogvepoveba sinamdvileSi axla. am saqmes uTuod Cinebulad Seasrulebs muslimTa qveynebSi naTrevi mstovarul saqmianobaSi sakmaod gaqnili kozman beri" (`daviT aRmaSenebeli~, 553). mefis es azri marTlac rom aRafrTovanebs maxaras `maxaras vardi mouvida saxeze, selidan zewamoiWra da wamoiZaxa: `Wkviani mefe mtris mstovarsac gamoiyenebs" (`daviT aRmaSenebeli~, 553). daviT mefes kargad esmis rogor marTos mtrebic da moyvrebic, misma politikurma winaswarmWvretelobam didi Sedegi moutana saqarTvelos erovnul-ganmaTavisulebel moZraobas, magram erTicaa, TviT mefem, rogorc giorgi pirvelma xom kargad icoda, roca amdeni mteri, orguli da qvegamxedvari TviT sakuTar xalxSic moipoveboda, aleqsandre makedonelic ver gaamarjvebinebda qveyanas, Tumca, rogorc ukve aRvniSneT aRmaSenebelma SeZlo SeuZlebeli, mternic da orgulnic ki sakuTar mizansa da mimarTebas daumorCila. nawarmoebis ZiriTadi ideis Sesamecneblad mwerali iyenebs sxvaTa mosazrebebs, sizmrebs, Tqmulebebs, legendebs, romlebic nawarmoebSi simboloebad devs da maTi axsna-gaSifvra erTi miznisaken miemarTeba, vigrZnoT da vigulisxmoT saqarTvelos Tavisufleba. am damoukideblobis damagvirgvinebeli ki TavisTavad daviT mefea, romlis moqmedebisa da momavlis saxes ukavSirdeba yvela sizmari Tu Tqmuleba. jer iyo da arabTa mefis nomanis saxes balRobidanve aziarebs maxara da noman Ze medharisa, rom miwiqveSa gvirabis dagmanul kars miadgeba da mis winaSe Tormetive kari ganixvneba - umravi simdidre darbazebisa, garkveuli miniSnebaa imisa, rom daviT mefis winaSe yoveli Caketili unda gaixsnas - saqarTvelos bediTi yofiT Caketili. balRobidan moyolebuli 111

siyvarulisa da misTvis Tavdadebis Tu TavSewirvis grZnoba yvela<br />

maTganis uzenaes movaleobad igulisxmeboda.<br />

swored am drois memkvidre da mesaWe iyo daviT aRmaSenebeli da<br />

swored aman STabera mas da mTel mis TanamedroveT gmiruli suli da<br />

dasaxuli miznisaTvis brZolis didi SesaZlebloba.<br />

windaxedulobis saintereso magaliTs warmoadgens Tundac kozman<br />

beris uvneblad gaSveba ispahanSi.<br />

`icodeT liparit amiras damfrTxali mstovari, igic enaWartala<br />

kozman beri, gacilebiT mets mouTxrobs sultans Cveni Zalmosilebis<br />

gamo, gacilebiT mets, vidre Cven mogvepoveba sinamdvileSi axla. am saqmes<br />

uTuod Cinebulad Seasrulebs muslimTa qveynebSi naTrevi mstovarul<br />

saqmianobaSi sakmaod gaqnili kozman beri" (`daviT aRmaSenebeli~, 553).<br />

mefis es azri marTlac rom aRafrTovanebs maxaras<br />

`maxaras vardi mouvida saxeze, selidan zewamoiWra da wamoiZaxa:<br />

`Wkviani mefe mtris mstovarsac gamoiyenebs" (`daviT aRmaSenebeli~, 553).<br />

daviT mefes kargad esmis rogor marTos mtrebic da moyvrebic, misma<br />

politikurma winaswarmWvretelobam didi Sedegi moutana saqarTvelos<br />

erovnul-ganmaTavisulebel moZraobas, magram erTicaa, TviT mefem, rogorc<br />

giorgi pirvelma xom kargad icoda, roca amdeni mteri, orguli da<br />

qvegamxedvari TviT sakuTar xalxSic moipoveboda, aleqsandre makedonelic ver<br />

gaamarjvebinebda qveyanas, Tumca, rogorc ukve aRvniSneT aRmaSenebelma<br />

SeZlo SeuZlebeli, mternic da orgulnic ki sakuTar mizansa da<br />

mimarTebas daumorCila.<br />

nawarmoebis ZiriTadi ideis Sesamecneblad mwerali iyenebs sxvaTa<br />

mosazrebebs, sizmrebs, Tqmulebebs, legendebs, romlebic nawarmoebSi<br />

simboloebad devs da maTi axsna-gaSifvra erTi miznisaken miemarTeba,<br />

vigrZnoT da vigulisxmoT saqarTvelos Tavisufleba. am damoukideblobis<br />

damagvirgvinebeli ki TavisTavad daviT mefea, romlis moqmedebisa da<br />

momavlis saxes ukavSirdeba yvela sizmari Tu Tqmuleba.<br />

jer iyo da arabTa mefis nomanis saxes balRobidanve aziarebs maxara<br />

da noman Ze medharisa, rom miwiqveSa gvirabis dagmanul kars miadgeba da<br />

mis winaSe Tormetive kari ganixvneba - umravi simdidre darbazebisa,<br />

garkveuli miniSnebaa imisa, rom daviT mefis winaSe yoveli Caketili unda<br />

gaixsnas - saqarTvelos bediTi yofiT Caketili. balRobidan moyolebuli<br />

111

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!