Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature
Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature
Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
dabolos: ra akavSirebs erovnuli erTianobis ilia WavWavaZiseul koncefcias ernest<br />
renanis erT gviandel naSromTan, romelTanac “osmalos saqarTvelos” arapirdapir<br />
gadaZaxils miapyrobs yurs grigol yifSiZe.<br />
frangi pozitivisti filos<strong>of</strong>osisa da religiaTa istorikosis, erT dros metad<br />
saxelmoxveWili da sayovelTaod aRiarebuli ernest renanis (1823-1892) naSromi “ra aris eri?”<br />
(“u’est-ce qu’une nation?”) faqtobrivad misi sajaro leqciaa, romelic man sorbonis<br />
universitetSi waikiTxa 1882 wlis 11 marts 1 (sxvaTa Soris, renans ekuTvnis XIX saukuneSi<br />
daumsaxureblad farTod gavrcelebuli wigni “iesos cxovreba”, romelic mimarTulia<br />
qristianobis arsis winaaRmdeg da romelic pozitivisturi poziciidan afasebs ieso qristes<br />
pirovnebas, misiasa da moZRvrebas).<br />
renans miaCnia, rom “eris arsia, individuumebs hqondeT bevri saerTo bevri ramis<br />
dasaviwyeblad” (92), magram ras SeiZleba efuZnebodes es erTianoba? istoriulad eris<br />
erTianoba warmoiSoboda an dinastiis safuZvelze, an provinciaTa uSualo surviliT, an<br />
saerTo suliskveTebiT, daemarcxebinaT feodalizmis axirebebi (93), magram mainc, XVIII<br />
saukunemde erebis warmoSobis mTavari mamoZravebel-makavSirebeli muxti iyo dinastia.<br />
Tanamedrove xanaSi ki erovnuli TviToba SesaZloa eyrdnobodes:<br />
a) an rasas (magram renani ar iziarebs im Tvalsazriss, rom myari da mudmivi mxolod<br />
adamianTa rasebia da rom rasis ufleba pirveladia; mas amgvari Sexeduleba miuRebladac<br />
miaCnia da saxifaTodac, radgan Tanamedrove erebi TavisTavad arc erTgvarovanni arian da Tan<br />
rasis cnebas sxvadasxva Sinaarss aniWeben, erTi mxriv, anTropologebi da fiziologebi,<br />
romlebic sisxlismier naTesaobas gulisxmoben, xolo, meore mxriv, istorikosebi da<br />
filologebi, romelTaTvisac niSneulia enobrivi naTesaoba, _ ase nairgvarad gamijnuli<br />
rasobrivi dajgufebani ki ar emTxveva erTmaneTs; Sesabamisad, rasa nel-nela kargavs Tavis<br />
mniSvnelobas);<br />
b) an enas (Tumca renans miaCnia, rom adamianSi aris raRac, rac enaze maRla dgas: Tavad<br />
adamianis swrafva; xolo erovnuli politikis dafuZneba enaze niSnavs damokidebulebas<br />
filologiaze, iseve rogorc dafuZneba rasaze niSnavs damokidebulebas eTnografiaze; misi<br />
azriT, enasTan SedarebiT ufro mniSvnelovania kultura, radgan “adamiani gonieri da<br />
zneobrivi arsebaa... da igi sakuTar Tavs ama Tu im kulturas miakuTvnebs” _ 98);<br />
g) an religias (magram, renanis azriT, religias ara aqvs sakmarisi safuZveli<br />
Tanamedrove erovnebaTa dasafuZneblad da ver SeakavSirebs erovnul mTlianobas, radgan<br />
“Cven aRar gvyavs masebi, romelTac erTnairad swamT, _ yovels swams Taviseburad, rogorc<br />
SeuZlia, rogorc unda”, ris Sedegadac “religia gaxda sruliad individualuri” _ 99);<br />
d) an interesTa erTobas (romelic frang filos<strong>of</strong>oss aseve ar miaCnia sakmaris pirobad<br />
eris Sesaqmnelad);<br />
e) an geografias (Tumca, renanis sityvebiT, “teritoria, iseve rogorc rasa, ar qmnis<br />
erebs” da “eri sulieri sawyisia, istoriis Rrma garTulebaTa Sedegi, sulieri ojaxi da ara<br />
jgufi, romelic ganpirobebulia zedapiris formiT” _ 100).<br />
erovnuli erTianobis Sesaxeb am TvalsazrisTa ganxilvisa da miuReblobis Semdeg renani<br />
ayalibebs sakuTar koncefcias. mas miaCnia, rom ers mTlianobad warsuli da momavali kravs:<br />
“Tu pirveli maTgani mogonebaTa mdidari memkvidreobis erToblivi flobaa, meore aris<br />
saerTo SeTanxmeba, survili, erToblivad icxovron, erToblivad gaagrZelon wilad xvdomili<br />
daunawilebeli memkvidreobiT sargebloba” (100); “erovnebebi, rogorc individuumebi, Sedegia<br />
xangrZlivi Zalisxmevisa, msxverplisa da TviTSezRudvisa” (100); “winaparTa kulti yvelaze<br />
kanonieria yvela kults Soris, _ Cven winaprebma gagvxades imgvarni, rogorebic amJamad varT”<br />
(100); “gmiruli warsuli, didi adamianebi, dideba (magram namdvili) _ ai, mTavari kapitali,<br />
romelsac efuZneba erovnuli idea” (100); “saerTo didebis qona warsulSi, saerTo swrafvani<br />
momavalSi diad qmedebaTa erTad Casadenad, maTi survili momavalSi _ ai, mTavari pirobebi<br />
erad y<strong>of</strong>nisaTvis” (100); “amdenad, eri diadi solidarobaa, damyarebuli msxverplis grZnobaze,<br />
romelic ukve gaRebulia da romlis gaRebasac apireben momavalSi. eri gulisxmobs warsuls,<br />
magram awmyoSi is Sejamdeba xelSesaxebi faqtiT: esaa aSkarad gamoxatuli survili,<br />
gagrZeldes erToblivi cxovreba” (101); “Cven gavaZeveT politikidan metafizikuri da<br />
Teologiuri abstraqciebi. ra rCeba amis Semdeg? rCeba adamiani, misi swrafvani, misi<br />
moTxovnilebani” (101); “diadi Sejgufeba adamianebisa saRi azriTa da mgznebare guliT qmnis<br />
moralur cnobierebas, romelsac ewodeba eri” (102).<br />
advilad ver vityviT, rom eris renaniseuli koncefcia, romelic gamoiTqva (an, ufro<br />
sworad, _ warmoiTqva) ilias teqstis gamoqveynebis Semdeg, _ ernest renanis “ra aris eri?”<br />
xuTi wliT CamorCeba ilia WavWavaZis “osmalos saqarTvelos”, _ mTlianad emTxveodes<br />
erovnuli erTianobis iliaseul koncefcias, Tumca msgavsebanic SesamCnevia. gansakuTrebiT es<br />
iTqmis im poziciaze, sadac sisxlismieri naTesaobac (ese igi gvartomoba), enac da<br />
sarwmunoebac gamoricxulia eris warmomSob niSanTa wyebidan. magram SesamCnevia, rom ilia,<br />
1 teqstis gverdebs wignis dausaxeleblad Semdgom mivuTiTebT im gamocemis mixedviT, romelsac, savaradod,<br />
icnobda da eyrdnoboda grigol yifSiZe (ix. renani 1902: 87-101).<br />
91