30.01.2013 Views

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

aSime hgvandes: saqarTvelo ufro aziaa, misi istoria ufro aziis kulturisa da<br />

civilizaciis gavlenis qveS iyo ukanasknel saukunemde. misvla-mosvla, istoriuli<br />

damokidebuleba, istoriuli mezobloba aziis erTa Tana hqonia da ra safiqrebelia, rom<br />

yovels amas ar emoqmedna aqaurs simReraTa mwyobrobasa da agebulebazed. vsTqvaT, rom<br />

saekklesio galobazed zemoqmedeba iqonia saberZneTis galobam mas Semdeg, rac CvenTan<br />

qristianoba Semovida, radganac yovelisferi saekklesio iqidam miviReT. es saero simRera<br />

TviTnaCenia TaviT, TavisiTmy<strong>of</strong>ia, TviTmoaruli, Tu saerTo ramaa aqvs aziis sxva erTa<br />

simRerebTana. magaliTebr, safrangeTis musikas, germaniisas, italiisas _ bevri mgzavseba aqvT<br />

erTmaneTSi, iseTi mgzavseba, rom gauWirveblad sruliad Tavisuflad _ erTis eris musika<br />

meorisaTvis pirdapir gasagebia ... Tumca amasTanave yovelis ama eris musikas Tavisi sakuTari<br />

feri aqvs zed daCneuli. egeve iTqmis, magaliTebr, aqaurs baniT saTqmels simRerebzed da<br />

sparsulebzed? ara gvgonia, sul sxvadasxva aris...“ (WavWavaZe 1991: 279).<br />

amgvarad, ilia WavWavaZe xazs usvams imas, rom saqarTvelos istoriulad mezobloba da<br />

urTierToba hqonda aziis qveynebTan, magram qarTuli musika ar hgavs arc sparsuls da arc<br />

aziis romelime xalxis musikas. amis Semdeg ilia avlebs paralels evropis _ safrangeTis,<br />

germaniis, italiis musikasTan da aRniSnavs maT Soris did msgavsebasac da TiToeuli maTganis<br />

TavisTavadobasac, ris msgavs movlenasac saqarTvelosa da sxva romelime xalxis musikaSi ver<br />

xedavs. ilia dasZens, aramcTu romelime eris simReras hgavs qarTuli „baniT saTqmeli“ (resp.<br />

mravalxmiani) simRera, aramed aris „sakuTari, TviTnaCeni, TviTmy<strong>of</strong>i“ da qarTuli simRerebi<br />

„sruliad axal ambavs unda warmoadgendes musikis istoriisa da TeoriisaTvis“ (WavWavaZe 1991:<br />

280).<br />

ilia rom kargad iyo Caxeduli im sakiTxebSi, rasac zemoT SevexeT, Cans ramdenime<br />

SeniSvnaSi „qarTuli xoros“ da baton ratilis mimarT. Sesrulebuli TerTmeti qarTuli<br />

simReridan „...ver vityviT, rom yvela qarTuli xmebi kargad iyo gadaRebuli, magram mainc<br />

kidev Cven mier qeba da dideba ekuTvniT am saqmis damwyebTa“ da ganagrZobs _ „igi<br />

naklulevaneba, romelic yovels axal saqmes aucileblad mosdevs xolme, da romelic aq<br />

vaxseneT, ukeTesis surviliT mogvivida da ara wunis dasadebad. amisTana saqmeSi TviTon wunic<br />

ki unda hmdumarebdes, imitom rom TviTon saqme qvelmoqmedebaa TaviT TvisiT“ (WavWavaZe 1991:<br />

281).<br />

es werili dawerilia koncertis (Catarda 15 noembers) mosmenisTanave (daTariRebulia<br />

15-18 noembriT, pirveli nawili gamoqveynda 18 noembers, meore _ 19 noembers), ise rom avtors<br />

mis dasawerad sagangebod momzadebis dro arc hqonia.<br />

werilidan Cans, rom ilia naziarebi iyo klasikur musikas da icnobda mas ara mxolod<br />

gemovnebiani, kulturuli msmenelis doneze. ilias aq dasmuli aqvs qarTuli xalxuri musikis<br />

TviTmy<strong>of</strong>adobis, TavisTavadobis sakiTxi.<br />

aRniSnuli werili avlens ilia WavWavaZis damokidebulebas saerTod musikisadmi<br />

rogorc xelovnebis dargisadmi, mis ganswavlulobasa da erudicias. am werilidan Cans, rom igi<br />

iyo klasikuri musikis msmeneli. Cans, ra kargad acnobierebda igi evropisa da aziis xalxTa<br />

musikaluri enis Taviseburebebsa da qarTuli mravalxmiani simReris maTgan principulad<br />

gansxvavebulobas, rac aris TavisTavadobis safuZveli, mis gansakuTrebulad gamorCeul<br />

adgils ms<strong>of</strong>lios xalxTa musikalur kulturaSi.<br />

ilia WavWavaZis es werili ar iyo ubralo gamoxmaureba Tundac friad RirsSesaniSnav<br />

movlenaze, aramed es iyo xmamaRali ganacxadi qarTuli musikis fenomenis, misi adgilis Sesaxeb<br />

ms<strong>of</strong>lio musikaluri kulturis saganZurSi.<br />

aqve minda oriode sityviT aRvniSno, rom ilia WavWavaZis Semoqmedeba, misi calkeuli<br />

nawarmoebebi, leqsebi bevri kompozitorisTvis iqca impulsad, STagonebis wyarod. mis<br />

teqstebze Seqmnilia simRerebi, operebi, gundebi. davasaxeleb ramdenimes: niko sulxaniSvilis<br />

gundi „guTnuri“, simRera „gaxsovs turfav“ (romelic xalxurad cxaddeba xolme), vano<br />

gokielis opera „qarTvlis deda“, akaki andriaSvilis opera „kako yaCaRi“, sulxan cincaZis<br />

opera „gandegili“, ioseb keWaymaZis sagundo poemebis cikli ilias teqstebze, Savleg<br />

SilakaZis gundi „Cemi locva“, aleqsi maWavarianis safortepiano poema „bazaleTis tba“,<br />

grigol CxikvaZis simRera „nana“, dabolos, yvelasaTvis kargad cnobili revaz laRiZis „Cemo<br />

kargo qveyanav“.<br />

damowmebani:<br />

WavWavaZe 1987: ilia WavWavaZe, TxzulebaTa sruli krebuli oc tomad, tomi I. Tbilisi: gamomcemloba<br />

“mecniereba”, 1987; II, 1988; V, 1991.<br />

WavWavaZe 1988: ilia WavWavaZe, TxzulebaTa sruli krebuli oc tomad, tomi II. Tbilisi: gamomcemloba<br />

“mecniereba”, 1988.<br />

WavWavaZe 1991: ilia WavWavaZe, TxzulebaTa sruli krebuli oc tomad, tomi V. Tbilisi: gamomcemloba<br />

“mecniereba”, 1991.<br />

WavWavaZe 1979: ilia WavWavaZe, TxzulebaTa sruli krebuli aT tomad, tomi X, Tbilisi 1979.<br />

gociriZe 1987: gociriZe g. qorwineba fereidnel qarTvelebSi, Tbilisi: gamomcemloba “mecniereba”, 1987.<br />

minaSvili 1986: minaSvili, l. ilia WavWavaZe. Tbilisi: “nakaduli”, 1986.<br />

81

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!