30.01.2013 Views

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

marginalobis fenomeni ilias `oTaraanT qvrivSi~<br />

maia jaliaSvili<br />

`Cven imnairebi varT, ranairebadac gvaqcevs samyaro. Tu Cvens suls detals SevadarebT,<br />

maSin samyaro yalibi iqneba, romelSiac suli Camoisxmeba da romlis formasac igi inaxavs. eWvs<br />

gareSea, rom arsebobis procesi samyarosTan urTierTobis procesia~ (gaseti 1993: 56),_wers<br />

espaneli moazrone xose ortega i gaseti. es urTierToba ki mravalferovania. zogi cxovrebis<br />

mdinares aRma mihyveba, zogi ki daRma, dinebis sawinaaRmdegod. es mdinareba zogs napirze<br />

gamoriyavs, zogs ki cxovrebis morevSi danTqavs. ase iqceva zogi marginalad da zogi<br />

`adamian_masad~.<br />

ilias prozaSi kargad aris warmoCenili marginalobis socialur_fsiqologiuri<br />

aspeqtebi. marginalobas iwvevs, erTi mxriv, garkveul socialur fenaTa Soris dapirispireba,<br />

meore mxriv, erTsa da imave socialur jgufSi gansxvavebul zneobriv RirebulebaTa<br />

arseboba.<br />

ilias personaJebis marginaloba xasiaTdeba imiT, rom isini ar warmoadgenen mxolod im<br />

socialuri jgufis zneobriv Rirebulebebs, romelSic cxovroben. maT gaaCniaT<br />

individualuri warmodgenebi y<strong>of</strong>ierebis umTavres sakiTxebze, amitomac maTi urTierToba<br />

sazogadoebis sxva wevrebTan aris gaucxoebuli, xSirad dapirispirebuli da konfliqturi. am<br />

TvalsazrisiT, `oTaraanT qvrivSi~ pirobiTad gamoiy<strong>of</strong>ian ori tipis marginalebi: aqtiuri<br />

da pasiuri. aqtiuri marginalebi arian oTaraanT qvrivi da giorgi, romlebic aRiqvamen da<br />

gaiazreben ra marginalobas, ar cdiloben sazogadoebasTan daaxloebas sakuTar<br />

RirebulebaTa daTmobis xarjze, aramed, piriqiT, miiswrafvian sazogadoebaSi<br />

TviTdamkvidrebisa da sakuTari Sexedulebebis gatanisken. sworedac rom, sakuTari<br />

idealebis aRiarebisken. maTi Zala emyareba mxolod rwmenasa da sindiss, erTgvar idealur<br />

imperativebs, maSin, rodesac sazogadoeba pirovnebaTa mxridan ganxorcielebuli `Setevis~<br />

mosagerieleblad da Tavdasacavad eyrdnoba da iyenebs pragmatul saSualebebs. moTxrobaSi<br />

warmoCenili egzistencialuri problemebi swored am marginalTa da sazogadoebis<br />

dapirispirebaSi gamoikveTeba.<br />

`marginalis (The margin) terminiT moixsenieba sociumis periferiaze my<strong>of</strong>i, adamiani,<br />

romelic, garkveuli TvalsazrisiT, ver ewereba sazogadoebis konteqstSi. marginali xSirad<br />

xdeba xalxis kritikis, aRSfoTebis sagani da aseTad rCeba manam, sanam mis problemas ar<br />

aRiarebs da ganixilavs sazogadoeba. rogorc ki marginalis Taviseburebebs gaigebs da<br />

aRiarebs xalxi, igi xdeba sazogadoebis nawili; ase rom, marginaloba ganisazRvreba gareSe<br />

sociumiT. rogor unda ganisazRvros: adamiani marginalia Tu ara? marginaloba aris<br />

dinamikuri movlena, is damokidebulia sociumTan urTierTobis formebze. marginaloba aris<br />

is, rac ver Seegua da Seerwya sociums~ (acmoni 2007: 16)<br />

oTaraanT qvrivi Segnebulad aris ganze gamdgari im sazogadoebisgan, romelic misTvis<br />

misaReb zneobriv Rirebulebebs ver an ar aRiarebs. amitomac maT Soris aris an SiSi, an kidev<br />

gaugebroba. erTi mxriv, aravin icoda, s<strong>of</strong>elSi sZuldaT Tu uyvardaT oTaraanT qvrivi. qvis<br />

guli aqvso, ambobdnen, meore mxriv, oTaraanT qvrivi ikvirvebda, Cemi ratom unda eSinodeT,<br />

qalaCunebi ariano, amave dros, am qalis saocari, magram bevrisTvis gaugebari iyo zrunva ara<br />

mxolod sakuTari Rirsebis, aramed sxvaTa Tavmoyvareobis dasacavad. s<strong>of</strong>lis fasadur<br />

sikeTes upirispirdeba qvrivis dafaruli, ara TvalSisacemi, xSirad daunaxavi, mware sityvebs<br />

am<strong>of</strong>arebuli sikeTe. giorgisac ver ugebs s<strong>of</strong>eli, an giJia, an RvTisgan mogzavnilio. Tavad<br />

arCils ki misi sindisnamusiani qcevis fenomeni auxsnelad miaCnia da dasturad Seqspiris<br />

sityvebs moixmobs, bevri ram aris amqveynad, filos<strong>of</strong>osebs rom arc ki dasizmrebiaTo.<br />

sul sxvagvarad aixsneba sosia mewisqvilis marginaloba. igi aris pasiuri marginali, mas<br />

s<strong>of</strong>eli abuCad igdebs da iSorebs, rogorc miuRebels. am TvalsazrisiT, s<strong>of</strong>eli Tavis<br />

agresias axorcielebs pirovnebis mimarT, romelsac Tavdacvis unari ar gaaCnia, magram igi<br />

mainc nebay<strong>of</strong>lobiTi marginalia da s<strong>of</strong>lis gacivebul gulSi TanagrZnobis gaRviZebas<br />

cdilobs sityvebiT: `codo var, codo~.<br />

am moTxrobaSi marginalizaciis gza ori mimarTulebiT warimarTeba, erTi mxriv,<br />

marginali sazogadoebis zedapirze, wina rigSi, yvelas dasanaxavad, pativsacem, Tumca<br />

mosaridebel da gaugebar pirovnebad warmoCndeba (oTaraanT qvrivi da giorgi), meore mxriv,<br />

marginali sazogadoebis fskerze eSveba da gairiyeba cxovrebidan (sosia mewisqvile).<br />

amerikeli mecnieris, robert parkis azriT, marginalurni is adamianebi arian, romlebic<br />

zRvarze imy<strong>of</strong>ebian or an met socialur samyaroTa Soris, magram ar miiRebian arc erTis mier,<br />

rogorc maTi sruluflebiani wevrebi~ (kankava 1981: 76).<br />

qarTuli literaturidan cnobil marginalebad SeiZleba davasaxeloT: TaraS emxvari<br />

(konstantine gamsaxurdias `mTvaris motaceba~, daTa TuTaSxia (Wabua amirejibis `daTa<br />

TuTaSxia~), Teimuraz xevisTavi (mixeil javaxiSvilis `jayos xiznebi~), aluda qeTelauri da<br />

joyola (vaJa fSavelas `aluda qeTelauri~ da `stumar_maspinZeli~... ms<strong>of</strong>lio<br />

61

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!