30.01.2013 Views

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

gavrcelebas. xalxSic izrdeboda interesi ilia WavWavaZis Semoqmedebis mimarT, did<br />

moTxovnileba iyo mis wignebze 1 .<br />

ilia WavWavaZe ar darCenila gulgrili samcxe-javaxeTis qarTveli kaTolikeebis<br />

patriotuli moZraobis mimarTac. es gamoiwvia mefis ruseTis politikam, somxebad<br />

gamoecxadebinaT mxaris qarTveli kaTolikeebi (somxur-kaTolikur tipikonze my<strong>of</strong>ni) da<br />

maTTvis qarTul enaze aekrZalaT RvTismsaxurebis Catareba da sasuliero saswavleblebSi<br />

swavleba, sanacvlod ki somxuri enis SemoeRoT. amas win aRudgnen mesxi kaTolike moRvaweebi<br />

(p. xarisWiraSvili, i. gvaramaZe, m. TamaraSvili da sxv.), daiwyes mrevlTan qadageba maT<br />

qarTuli warmomavlobis Sesaxeb da presiT Tu sityvierad yvelasTan amis mtkiceba. amaze<br />

polemika gaiSala qarTul-rusul-somxur gazeTebSi. aRsaniSnavia, rom ilia WavWavaZis<br />

redaqtorobiT gamomavali gazeTi `iveria~ am Temaze qarTveli (ZiriTadad mesxi) moRvaweebis<br />

statiebs did adgils uTmobda da saredaqcio werilebiTac mxars uWerda maT. xolo rodesac<br />

somxuri tipikonis mqone qarTveli kaTolikeebis laTinur tipikonze gadasvlis imedi<br />

gamoCnda (es daicavda maT erovnuli gadagvarebisagan) tiraspolis kaTolike episkopos<br />

eduard ropis saqarTveloSi mogzaurobisas, mas xvdebodnen kaTolike da, aseve,<br />

marTlmadidebeli qarTvelebi da am saqmeSi daxmarebas sTxovdnen. TbilisSi my<strong>of</strong>i episkoposi<br />

baroni ropi miiwvia ilia WavWavaZem da mas gadasca Tavisi rusulad Targmnili `qvaTa RaRadi~ 2 .<br />

ilia WavWavaZe sxva mxrivac cdilobda kaTolike qarTvelebis erovnul-ganmaTavisuflebeli<br />

moZraobis mxardaWeras. Tavisi gazeTis furclebze is adgils uTmobda maT (i. gvaramaZis, m.<br />

TamaraSvilis) samecniero xasiaTis statiebs, sadac moyvanili iyo istoriuli faqtebi<br />

qarTveli kaTolike mrevlis qarTvelobis dasamtkiceblad da TiTqosda maTi somxuri<br />

warmoSobis uarsay<strong>of</strong>ad. xolo ilia apirebda kidec romSi moRvawe mixeil TamaraSvilisaTvis<br />

materialuri daxmarebis gawevas 3 .<br />

mesxi kaTolike moRvaweebic didi pativiscemiT iyvnen ganwyobilni ilias mimarT da<br />

moswondaT misi Semoqmedeba. m. TamaraSvili aRtacebuli iyo misi polemikuri naSromiT `qvaTa<br />

RaRadi~ (aseve i. gvaramaZec) da surda misi piradad gacnoba 4 .<br />

urTierToba ilia WavWavaZesa da samcxe-javaxeTis inteligentebs Soris ufro gaxSirda<br />

mas Semdeg, rac axalcixeSi daiwyo moRvaweoba cnobilma qarTvelma publicistma da<br />

istorikosma aleqsandre fronelma (yifSiZe). is Tavidanve iyo STagonebuli ilias ideebiT da<br />

misi aqtiuri mimdevari iyo 5 . es kargad Canda rogorc mis SemoqmedebaSi (publicistikaSi), ise<br />

mis aqtiur kulturul-saganmamaTleblo moRvaweobaSi (1902 wlidan iyo axalcixis qalTa<br />

ufaso skolis gamgebeli, didad zrunavda axalcixis qarTuli biblioTekis muSaobis<br />

gasaumjobeseblad da xels uwyobda axalcixeSi qarTuli Teatraluri warmodgenebis<br />

gamarTvas) 6 . amasTanave, misma axalcixeSi Casvlam axali biZgi misca adgilobrivi inteligenciis<br />

moRvaweobis gaaqtiurebas. TviT aleqsandre axlos iyo iliasTan, aqtiurad moRvaweobda<br />

`iveriaSi~. axalcixidan is mimoweras ar wyvetda masTan. xolo axalcixeSi gadasvlis win, 1900<br />

wels is estumra i. WavWavaZes, esaubra, gamomSvidobebisas ki SviliviT eambora. igi Tavis Zmas<br />

zaqarias swerda peterburgSi: `SabaTs saRamos iliasTan wavedi aRdgomis misagebeblad Zvelis<br />

Cveulebisamebr, karga xania es bednieri dRe masTan ar gamitarebia, mindoda ukanasknelad<br />

davmtkbariyavi didebuli moxucis cqeriT. marTlac davtkbi, guliT vimxiarule da bolos<br />

gamoTxovebis dros SviliviT veambore. aseTi siamovneba CemTvis dauviwyari iqneba~ 7 .<br />

iliac didad afasebda aleqsandre fronels pirovnulad da mis moRvaweobas. is xom<br />

`iveriis~ aqtiuri TanamSromelic iyo. TviT aleqsandre swerda Tavis Zmas: `levan jandieris<br />

CemTvis gamarTul vaxSamze, iliam sTqa, kviraSi erTxel SevikribnoT xolmeo, Cvens gaWirvebaze<br />

vilaparakoT xolmeo da am saRamoebs saSas saxeli uwodoTo. es ambavi ginda daijere, ginda ara,<br />

namdvili kia...~ 8<br />

aleqsandre mravalmxrivi nay<strong>of</strong>ieri moRvaweoba ufro aqcevinebda yuradRebas mowinave<br />

qarTvel sazogadoebas samcxe-javaxeTis qarTvelTa mZime mdgomareobaze. maTTan aleqsandre<br />

Suamdgomlobda xolme mxaris kulturul-saganmanaTleblo dawesebulebebisaTvis daxmarebis<br />

gasawevad, rasac dadebiTad exmaurebodnen isini. a. yifSiZem axalcixis qalTa skolis<br />

dasaxmareblad Tbilisis saTavadaznauro banks erTjeradi daxmareba sTxova. amis Sesaxeb is<br />

Tavis Zmas, zaqarias swerda: `wels saqalebo skolisaTvis 300 m. vTxove Tavadaznaurobas.<br />

oratorebma: ilia WavWavaZem, miSo maCabelma... sTqves, rom 10000 m. cotaao. Tu mxolod s (saSa<br />

_ g. m.) Txoulobs _ es amtkicebs `скромность просителя~ ilias sityvebia (500 mogvces) gana es<br />

cotaa? erovnuli grZnoba izrdeba... es didi pliusia...~. 9 1902 wlis Semodgomaze Tbilisis<br />

1 iqve.<br />

2 eldar bubulaSvili, ilia WavWavaZe da saqarTvelos eklesiis sakiTxebi, Tb. 2003, gv. 58.<br />

3 iqve, gv. 57-58.<br />

4 iqve.<br />

5 5 samcxe-javaxeTis muzeumi, ilia maisuraZis fondi, 360, gv. 57.<br />

6 iqve, gv. 50-61.<br />

7 literaturis matiane, wigni 1-2, Tb. 1940, gv. 188.<br />

8 iqve.<br />

9 literaturis matiane, wigni 1-2, Tb. 1940, gv. 188.<br />

54

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!