30.01.2013 Views

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

i. WavWavaZem saswauli poemaSi `gandegili~ am xalxuri tradiciis gaTvaliswinebiT<br />

srulqmna.<br />

* * *<br />

`bazaleTisa tbis Ziras~ _ bazaleTis tba i. WavWavaZis leqsSi ori xalxuri tradiciis<br />

Serwymaa. `bazaleTSi daRupva~ formuladqceuli xatovani gamoTqmaa _ srul daRupvas,<br />

saboloo imedgacruebas, veRar gadarCenas aRniSnavs. bazaleTis tba Zalian Rrmaa, bevris<br />

tragikuli sikvdilis mizezi gaxda. wyevlis formadac qceula gamoTqma `bazaleTSi daRupva~.<br />

imavdroulad bazaleTs ukavSirdeba Soba gmirisa, raindisa, romlis dabadebasac moelis<br />

eri. am gmirma unda ixsnas qveyana.<br />

magram gana bazaleTis tbis Ziras darweul akvanSi Cveulebrivi yrma wevs?<br />

xalxuri tradiciiT, oqros akvanSi, batoniSvili wevs, bagrationi yrma ufliswuli:<br />

`am batonebis dedasa iavnaninao,<br />

udgiaT oqros akvani vardo naninao<br />

Sig uwevT batoniSvili iav naninao...~<br />

taxtdakarguli saqarTvelo, bagrationTa samefo sagvareulos ruseTSi gadasaxleba da<br />

mim<strong>of</strong>antva... bazaleTma TiTqos es tragikuloba Seirwya.<br />

i. WavWavaZe yrma ufliswulis dabadebas, samefo xelisuflebis aRdgenas eris molodins<br />

unda gulisxmobdes.<br />

vfiqrobT, i. WavWavaZe sagangebod arCevs xalxur tradiciaSi damkvidrebul, xatovan<br />

formulebad qceul, Rrmadsulieri Sinaarsis motivebs. unarCunebs maT gansaxovnebis<br />

tradicias da axleburad acocxlebs mxatvrul naazrevSi.<br />

xalxuri legenda, romelsac imowmebs vaxuSti bagrationi `aRweraSi~, oqros akvanSi<br />

mwoliare yrmaze mogviTxrobs. igi uxilavs bers, romelic beTlemis gamoqvabulSi Sesula:<br />

yinulis brwyinvale taZars Weri varskvlavebiT hqonda moWedili, iataki TvalmargalitiT,<br />

SuaSi oqros akvani idga, romelsac mtredi arwevda... beTlemidan wamosul bers Tan wamouRia<br />

abrahamis karvisa da qristes bagis xis naWrebi da mefe ereklesTvis mourTmevia... anu mefe<br />

erekle, rogorc bagrationi mefe, bibliur-saxarebiseuli siwmidis, yrma-macxovris `saunjes~<br />

wildebulia. is daviT winaswarmetyvelis STamomavalia da memkvidrea im `Zir-Stosi~,<br />

romelsac miekuTvneba RvTismSobeli da macxovari. es mrwamsi tradiciul azrovnebaSi iseve<br />

cxovelmy<strong>of</strong>elia, rogorc saistorio mwerlobaSi, agiografiaSi, ikonografiasa da<br />

himnografiaSi.<br />

am saidumloebrivi, siwmidiT mosili adgilidan _ beTlemidan iReben dasabams xevsurTa<br />

RvTisSvilni.<br />

rogorc mcxeTa aris ierusalimis analogi (k. kekeliZe) ise xevis beTlemi analogia<br />

palestinis beTlemisa tradiciul azrovnebaSi. beTlemis `kari~ zRurblia sakralurisa:<br />

`beTlemis karze hkidia voJa jurxais faria,<br />

mouvlis omis wadili, xandaxan SesZravs qaria~.<br />

beTlemis karTan, rogorc zRurblTan, hkidia es fari da igi didi winapris mxedruli<br />

suliskveTebiT aris aRvsili, omi swyuria. qari `acocxlebs~ am wadils. beTlemis karTan<br />

dakiduli fari `sam sknelSi~ moiazreba. igi rogorc jaWvi beTlemis qvabSi, or samyaros<br />

aerTebs. mas sakraluris mcvelis funqcia akisria.<br />

erTi xevsuruli andrezi oqros akvanSi RvTiur yrmaze mogviTxrobs da Sobis<br />

cxovelmy<strong>of</strong>loba ixateba:<br />

`oqros akvani dgaod, Sigav ymawvil iwviv, tred daRbrunevdesav Tavzedao, ifqlis<br />

marcvlebs aWmevdes~ (z. kiknaZe).<br />

amisdakvalad, tradiciul azrovnebaSi `oqros akvanSi~ batoniSvili, yrma ufliswuli<br />

moiazreba. `iavnanebi~ da sadideblebi moixsenieben. bagrationi yrma ufliswuli beTlemis<br />

yrmis darad aris oqros akvanSi moazrebuli, radgan igi bibliuri CamomavlobiT `daviTis<br />

saxlidan~ aris da macxovris `Zir-Stos~ memkvidrea.<br />

oqro da oqroqsovili RvTivkurTxeulobas ganasaxierebs. oqrocurvilia mefis<br />

Saravandi, anu gvirgvini, oqrosfrad ixilveba mefis samosze gadmosuli `madli~, nu diadima,<br />

sartyeli, romelic jvarSemosilad saxavs mefes, oqrosferi foCiT aris garsmovlebuli<br />

RvTismSoblis mewamulisferi Sesamoseli niSnad `zeciuri ded<strong>of</strong>lobisa~.<br />

oqros miwier samyaroSi sispetakis, siwmindis, uxrwnelobis simboloa. oqros darad mefe<br />

`RvTis xatad~, adamianTa Soris `RvTis nebis~ ganmcxadeblad moiazreba.<br />

tradiciuli azrovneba ganasaxovnebs bagrationTa samefo ideologias, romelic<br />

ganfenilia saistorio mwerlobaSi, agiografiaSi, himnografiasa da Suasaukuneobriv kedlis<br />

mxatvrobaSi. `istoriani da azmani SaravandedTani~-s avtori laSa-giorgis dabadebis adgils<br />

_ tabaxmelas adarebs beTlems da es aris paraleluri Txrobis, ori dro-sivrculi<br />

ganzomilebis wiaRi, plutarqis `paraleluri biografiebis~ darad. RvTismSoblis saxesimbolikiT,<br />

misi amqveyniuri cxovrebis epizodebiT `iwereba~ Tamar mefis `cxovreba~, raTa<br />

daixatos gvirgvinosani bagrationi mefe-Tamaris RvTismSobelTan mimsgavsebuloba,<br />

saqarTvelo warmoadgens RvTismSoblis wiaRSi, misgan kalTagadafarebuli, RvTismSoblis<br />

30

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!