30.01.2013 Views

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

aqvea kaklis xec, romlis totebidan, Cemda gasakvirad, bayayebis yiyini ismoda da drodadro<br />

musikasaviT JRerda sufrasTan.” (Lehman-Haupt 1901:II, 503)<br />

germaneli mecnieri mesame werilSi qarTvelTa ukvdav poemaze “vefxistyaosani” da ilias<br />

“gandegilze” saubrobs da saTanado Sefasebebsac aZlevs: “mogvianebiT saxlis aivnidan<br />

sasiamovnod ganaTebul oTaxebSi gadavinacvleT. vidre vaxSmisTvis Cais, kalaTebSi Cawyobil<br />

saucxoo xils, Sav, TeTr da moyviTalo-moyavisfro yurZensa da saukeTeso atmebs<br />

mogvarTmevdnen, Tavadis wignebma qarTul mwerlobaze gadagvatanina yuradReba. ukve<br />

naxsenebi „vefxistyaosani“ namdvili xalxuri eposia, mas yanis lewvis drosac amboben.<br />

qarTvelebma am poemis mTliani str<strong>of</strong>ebi ician zepirad. iseTi SemTxvevebic y<strong>of</strong>ila, roca<br />

poemis citirebisas mTqmels ramdenjerme Seuwyvetia leqsi sityvebiT: „ki, namdvilad asea, me<br />

iq viyavi!“. bavSvobidan naswavli eposis Sinaarsi ise aqvT gamjdari sisxlsa da xorcSi, rom<br />

poemaSi asaxuli gancdilad miaCniaT da am gancdilis axlebur warmosaxvas pouloben leqsSi.<br />

maSin vinane, rom qarTuli mxolod anbani vicodi da ar SemeZlo, Zveli nawarmoebebisa Tu<br />

WavWavaZiseuli Txzulebebis originalSi Sefaseba. gamacnes Tavadis erT-erTi<br />

umniSvnelovanesi nawarmoebis „gandegilis“ inglisuri Targmani, romelsac SesavalSi poetis<br />

biografiuli cnobebi erTvis. poemis mTargmneli qali ZmasTan erTad kavkasiaSi cxovrobs da<br />

piradad icnobs Tavadsa da mis ojaxs.<br />

poema yazbegis erT-erT gamoqvabulSi mcxovrebi, yvelasagan pativcemuli gandegilis<br />

cdunebis ambavs gvamcnobs. nawarmoebis fsiqologiuri qarga, sidiadiTa da silamaziT<br />

aRvsili bunebis grandiozuli warmosaxva, enis moqniloba da Zala, Targmanidanac rom<br />

gamosWvivis, mSobel xalxSi fesvgadgmul, sakuTari azris Tamamad gamomxatvel da eris<br />

ganmanaTlebel WeSmarit poets warmoaCens.“ (Lehman-Haupt 1901: III, 531)<br />

meoTxe werilSi moTxrobilia aragvis piras gamarTul pikniksa da qarTuli erTi Zveli<br />

wes-Cveulebis Sesaxeb: „meore diliT CrdiloeTidan TeTrad gabrwyinebuli kavkasionis<br />

mTavari mTa, saqarTvelos samxedro gzis guSagi - yazbegi gvesalmeba da aragvze dagegmili<br />

TevzaobisTvis karg dRes gviqadis. daaxloebiT naxevari saaTi dagvWirda cxenebiT mdinareze<br />

Casasvlelad. sanovage da fardagebi daitvirTa uremze, aqaur tvirTis gadamzidze, romelic<br />

Cvensas Camohgavs da xSirad tilos naWriTaa gadafarebuli. male gairkva, rom Tevzaoba<br />

mxolod sababi iyo aragvis piras, buCqebTan xavsian molze gaSlili piknikisaTvis.<br />

vidre maspinZlebi nadimisaTvis emzadebian da qarTveli meTevzeebs TavianTi badeebi<br />

wesrigSi mohyavT, stumrebi aremares vaTvalierebT. Cveni nivTebi iqve SegviZlia davtovoT,<br />

radgan Tavad WavWavaZis TqmiT qarTul s<strong>of</strong>lSi qurdoba ar arsebobs. marTlac, qarTveli<br />

kaci saukeTeso TvisebebiT - gulwrfelobiTa da gulRiaobiT gamoirCeva. Tavadma WavWavaZem<br />

ramdenime Zveli, magram dRemde SemorCenili qarTuli wes-Cveulebis Sesaxeb miambo, maT<br />

Soris erT ucnaur SemTxvevazec: saqarTvelos samxedro gzis yazbegis sadgurTan mdebare<br />

s<strong>of</strong>el gergetSi erTxel patara saxnavi miwis gamo dava wamoWrila. mflobelisaTvis miwis<br />

CamorTmeva gadawyvetili iyo, roca gamoCnda Tormeti wlis ymawvili da ganacxada: me var imis<br />

mowme, rom sadao miwa mis axlandel mflobels yvela wesis dacviT aqvs Sesyiduli da<br />

namdvilad misi sakuTreba ariso!<br />

- es ambavi Seni cxovrebisas moxda?<br />

- ara!<br />

- maS sadauri mowme xar, albaT mowmeebisagan gaqvs es ambavi mosmenili!“<br />

- ara, me piradad var amis mowme!<br />

- SeuZlebelia! ramdeni xnis win moxda es ambavi?<br />

- zustad ar vici, albaT ramdenime saukunis win.“<br />

- ki magram, maSin rogor xar TviTmxilveli am ambis, es xom savsebiT SeuZlebelia!<br />

biWi ki Tavisas amtkicebda: uSualo mowme var saukuneebis win momxdari am ambiso.<br />

ukve yvela im azrs daadga, rom es ymawvili aranormaluri iyo, roca man aCvena xeli<br />

mokveTili TiTis wina saxsriT.<br />

Semdeg ki aseTi ram gairkva: damowmebis es niSani Taobidan Taobaze ufros Svilze<br />

gadaiodaa da amisaTvis isini TiTs isaxiCrebdnen. ase moeqca Tavis droze pirveli namdvili<br />

mowme Tavis Svils; am biWunasac mamam sikvdilis win damowmebis es niSani dautova. xalxma scno<br />

es damowmeba da rus mosamarTlesac sxva aRaraferi darCenoda.<br />

gasagebia, rom Tavadis piridan da im situaciaSi mosmenilma am ambavma gansakuTrebiT<br />

damainteresa da berlinSi Cveni Sexvedrisas Cemi wiwamurSi stumroba gamaxsena.“ (Lehman-Haupt<br />

1901: IV, 562-564)<br />

Cven madlierebis grZnobiT gvsurda kidev erTxel mogvegonebina ilia WavWavaZis germaneli<br />

megobrebi, didi mecnierebi da sazogado moRvaweebi — artur laisti da karl leman-haupti,<br />

romlebmac didi siyvaruliTa da siTboTi aRweres Cveni qveyana, misi adamianebi da buneba. maTi<br />

Txzulebebi warmoadgenda im wyaros, romliTac evropelebi saqarTvelos istorias,<br />

kulturasa da literaturas ecnobodnen.<br />

gamoyenebuli wyaroebi da literatura:<br />

179

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!