Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature
Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature
Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
saerTod, ilias uyvars da exerxeba ambivalenturi, winaaRmdegobrivi gancdebis<br />
gadmocema, romlebic antonimebiT gamoixatebian da paradoqsis forma aqvT (gavixsenoT<br />
`gulSi raRac mziani Crdili iyo~ _ `glaxis naambobidan~ [WavWavaZe 1950: 80], Sdr. `..da imis<br />
mzian CrdilebSi...~ _ `bazaleTis tbidan~ [WavWavaZe 1951: 104]; an kidev: `magram Tu naRvels<br />
mohbers daCagruls, uku-hyris kidec, viT Rrubels qari~ _ `kako yaCaRidan~ [WavWavaZe 1951:<br />
159]).<br />
`Cemo kalamoSi~ Tematizebuli es siZulvil-siyvaruli gasdevs bolomde ilia WavWavaZis<br />
cxovrebasac da Semoqmedebasac _ es misi bedisweraa. amis gamo am leqsis mniSvneloba<br />
gansakuTrebulia rogorc ilia WavWavaZis Semoqmedebis, ise mTeli qarTuli poeziisTvisac.<br />
modernis epoqis (`gamocvlili drois~) umniSvnelovanesi maxasiaTebelia moZraoba, is<br />
Tviseba, riTac moderni TvalsaCinod gansxvavdeba uZraobisken, stagnaciisken midrekili<br />
premodernisagan. `oriode sityvaSi~ vkiTxulobT:<br />
`baironis gmirebi kazlovis berisaviT ar knavian da Civian, raTa nugeSi sces vinme, (...)<br />
isini ar Seekedlebian monastris kedlebsa mosasveneblad, imaT sul moZraoba undaT~<br />
(WavWavaZe 1953: 10. xazgasma Cvenia. _ l. b.), xolo imave xanebSi daweril, Tumca mogvianebiT<br />
gamoqveynebul, `mgzavris werilebSi~ igi am azrs, anu moZraobis mniSvnelobas, ase ganmartavs<br />
bunebis movlenaTa simbolikis moSveliebiT:<br />
`didebulia [myinvari], myudro da mSvidobiani, magram (...) ar maRelvebs, maciebs da ar<br />
maTbobs. (...) qveynis yayani, qveynis qariSxali, qrolva, qveynis av-kargi mis maRals Sublzed erT<br />
ZarRvsac ar aatokebs. (...) ganzed gamdgara, miukarebelia. (...) myinvari did getes magonebs da<br />
Tergi ki mrisxane da Seupovars baironsa. netavi Sen, Tergo! imiTi xar kargi, rom mousvenari<br />
xar. aba patara xans dadeg, Tu myral gubed ar gardaiqce da eg Seni saSiSari xmauroba bayayebis<br />
yiyinzed ar Segecvalos. moZraoba da marto moZraoba aris, Cemo Tergo, qveynis Ronisa da<br />
sicocxlis mimcemi...~ (WavWavaZe 1950: 20-21).<br />
amrigad, SeiZleba davaskvnaT, rom `mamebis~ brZola ilias winaaRmdeg, arsebiTad,<br />
modernis winaaRmdeg brZolaa.<br />
oponentebisTvis aSkara iyo meore mxarec ilias ms<strong>of</strong>lmxedvelobisa _ misi liberalizmi<br />
(`is liberali, burTiviT mrgvali...~, dawers mis Sesaxeb mogvianebiT grigol orbeliani. _<br />
orbeliani 1959: 151), ris gamoc ilia miuRebeli iyo ara marto konservatori `mamebis~, aramed<br />
social-demokrati `SvilebisTvisac~.<br />
imave `mgzavris werilebSi~ vkiTxulobT:<br />
`sityvam `revolucia~ ar SegaSinos, mkiTxvelo! revolucia imisTvis aris gaCenili, rom<br />
mSvidobianoba moaqvs. Rvino jer unda aduRdes, airios-dairios da mere dawmndeba xolme. esea<br />
yvelaferi am qveyanazed~ (WavWavaZe 1950: 11).<br />
magram social-demokratebma kargad icodnen, rom es is revolucia ar iyo, rasac isini<br />
eswrafodnen. ilias liberalizmi, yovlad miuRebeli ram imdroindel socialdemokratTaTvis,<br />
mkafiod Cans mis am sityvebSi:<br />
`...kerZo sakuTreba jer kidev qvakuTxedad udevs aramcTu mTels saxelmwifurs da<br />
sazogadoebur wyobas ruseTisas, aramed mTels cxovrebas dawinaurebul qveynebisas mTel<br />
dedamiwis zurgze. (...) kerZo sakuTreba, samarTlianad Tu usamarTlod, Cvenda sabednierod Tu<br />
saubedurod, jer kidev did xans iqneba dids pativSi da mis sarbielze Zalmomreoba,<br />
erTmaneTze miseva, vinc gind iyos, iafad ar daujdeba~ (WavWavaZe 1957: 279-280).<br />
istoriam savsebiT daadastura ilia WavWavaZis am Tvalsazrisis marTebuloba. am<br />
striqonebis daweridan TiTqmis asi wlis Semdeg Cven Tvalwin kraxiT damTavrda kerZo<br />
sakuTrebis winaaRmdeg mimarTuli grandiozuli eqsperimenti, ideologiurad, politikurad<br />
da ekonomikurad maqsimalurad uzrunvely<strong>of</strong>ili sabWoTa kavSirsa da `socialisturi banakis~<br />
sxva qveynebSi.<br />
* * *<br />
bernSi guverniorad muSaobisas axalgazrda hegels Sveicariis alpebSi umogzauria da<br />
Tavisi STabeWdilebebi dRiurSi Cauweria. am Canawerebze dayrdnobiT arseni guliga wers:<br />
`mudmivi TovliT dafarulma goliaTma mTebma hegeli gulgrili datova... filos<strong>of</strong>oss,<br />
romlis azrebic mTlianad daepyro saukunis mCqefare politikur da sulier cxovrebas,<br />
alpebis landSaftis uZravi didebuleba ar itacebs, is arc siwynares eZebs da arc mosvenebas,<br />
da mTeli guliT xarobs, roca bunebaSi iseT raRacas aRmoaCens, rac misi azrebis daucxromel<br />
mdinarebas Seesatyviseba. ase gaixara man raixenbaxis CanCqeris xilvisas. aq yovelive moZraobs,<br />
da, Tumca gveCveneba, TiTqos Cven Tvalwin sul erTi da igive suraTia, sinamdvileSi igi<br />
ganuwyvetliv icvleba~ (guliga 1970: 26).<br />
ilia WavWavaZis `mgzavris werilebSic~ bunebis movlenebisadmi aseTive damokidebulebaa<br />
gamJRavnebuli _ yvelas kargad gvaxsovs qrestomaTiuli `myinvarisa da Tergis<br />
dapirispireba~ (zemoT nawilobriv citirebuli).<br />
26 wlis hegelisa da 24 wlis ilia WavWavaZis msgavsma sulierma ganwyobam, bunebis<br />
movlenebisadmi maT msgavs damokidebulebaSic iCina Tavi. orive erTnairad `kiTxulobs~<br />
158