saubari fizikis Sesaxeb - Ganatleba
saubari fizikis Sesaxeb - Ganatleba
saubari fizikis Sesaxeb - Ganatleba
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
aristotele amtkicebda, rom msubuqi sxeuli<br />
ufro nela vardeba, vidre mZime, galileo<br />
galileim ki mis mtkicebaSi eWvi Se itana: `...rogor<br />
moiqceva vardnisas ori sxe uli, msubuqi da<br />
mZi me, Tu maT erTad Sev kravT?~ _ dasva SekiTxva<br />
gali leim da msje lo b a ganagrZo (wertilebis<br />
nacvlad igulisxme sityvebi: `nela~ an `swrafad~):<br />
`Tu msubuqi sxeuli ufro nela vardeba, vidre<br />
mZime, maSin msubuqma sxeulma mZime sxeulis<br />
moZraoba unda Seanelos, amitom orive erTad<br />
ufro ................. daeSveba, vidre calke aRebuli<br />
mZime sxeuli. meore mxriv, erTad Sekruli ori<br />
sxeuli kidev ufro mZimea, vidre TiToeuli<br />
maTgani cal-calke. amitom erTad Sekruli<br />
rogor Seiswavlian fizikur movlenebs 1.3.<br />
sur.2. birTvebi galileim pizis ko-<br />
Skidan erTdroulad Camoagdo...<br />
orive sxeuli ufro ............... daeS veba, vidre calke aRebuli mZime sxeuli.<br />
gamodis, rom erTad Sekruli sxeulebis vardna erTsa da imave dros kidec<br />
neldeba da kidec Cqardeba, rac SeuZlebelia. gamosavali mxolod erTia:<br />
unda vivaraudoT, rom sxeulebis vardnis dro maT simZimeze damokidebuli<br />
ar aris~.<br />
galilei mixvda, rom sxeulebis vardnaze Sesam Cnev gavlenas ax denda haeri,<br />
e. i. eqsperimenti sxvadasxva sim Zimis, magram erTnairi for mis sxeulebze<br />
unda Cata rebuliyo, raTa haers Tavisi `Sesworeba“ ar Seetana mov lenis<br />
mimdinareobaSi. am varaudis dasamtkiceblad mecnierma <strong>fizikis</strong> istoriaSi<br />
pirveli eqsperimenti Caatara da swored amitom is eqspe rimentuli <strong>fizikis</strong><br />
fuZemdeblad iTvleba. gadmocemis Tanaxmad, ori erTnairi formisa da zomis,<br />
magram sxvadasxva simZimis (80 kg-iani da 200 g-iani) birTvi galileim pizis<br />
daxrili koSkidan erTdroulad Camoagdo... orive birTvi erTdroulad<br />
daeca dedamiwaze! (am cdis animaciis naxva SegiZliaT internetSi, misamarTze:<br />
http://physics-animations.com/Physics/English/pisa_tmp.htm.<br />
am eqsperimentiT galileim sabolood daamtkica, rom sxeulTa vardnis<br />
dro ar aris damokidebuli sxe ul Ta simZimeze. es rom namdvilad asea, amaSi<br />
Tqvenc advilad darwmun de biT, Tu aseT cdas CaatarebT: aiReT qaRaldis ori<br />
erTnairi furceli da erTi daW muWneT. gaiTvaliswineT, rom furclebis<br />
sim Zime erTnairia da gamoTqviT varaudi: erTdroulad daecema Tu ara orive<br />
furceli iatakze, Tu maT erTsa da imave simaRleze aswevT da orive maTgans<br />
erT dro ulad gauSvebT xels? CaatareT cda da SeamowmeT: gamarTlda Tu<br />
ara Tqveni varaudi? ratom? Tqveni azriT, ra aris amis mizezi?<br />
warmoidgineT, rom furclebze cdas uhaero sivrceSi, va ku umSi, atarebT.<br />
rogor fiqrobT, cdis Sedegi iseTive iqneba Tu ara? ratom fiqrobT ase?<br />
es ukve hipoTezaa _ varaudi, azri, romlis WeSmarite basac damtkiceba unda.<br />
am hipoTezis damtkiceba eqsperimentiT verc galileim SeZlo, radgan im<br />
dros ar arsebobda saSualeba, romliTac vakuums Seqmnidnen.<br />
aseTi eqsperimenti mogvianebiT genialurma ingliselma fizikosma isaak<br />
niutonma Caatara: man minis grZel milSi oqros moneta da bumbuli moaTavsa,<br />
milidan haeri amotumba da mili gad moabruna... orive sxeuli milis fskerze<br />
erTdroulad daeSva!<br />
13