saubari fizikis Sesaxeb - Ganatleba
saubari fizikis Sesaxeb - Ganatleba saubari fizikis Sesaxeb - Ganatleba
2.1 risgan Sedgeba nivTiereba? am kiTxvaze pasuxis gacemas jer kidev 25 saukunis wi naT berZeni filosofosebi Seecadnen. demokritem, romelic Zv. w. 460-370 wlebSi cxov robda, gamoTqva ucnauri hipoTeza, rom sxeulebi mxolod gveCveneba mTliani, si namd vi leSi isini calkeuli umciresi nawilakebisagan Sedgeba. misi azriT, mxolod am hipoTeziT aixsneboda, ratom orTqldeba wyali, ratom vrceldeba suni, ra tom pataravdeba lodi, Tu mas didi xnis manZilze zRvis talRebi exlebian... modiT, CavataroT cdebi da maTi Sedegebis mixedviT vimsjeloT demokrites hipoTezis WeSmaritebaze. 24 nivTierebis agebuleba cda I CaagdeT cecxlgamZle minis Wur WelSi (mag., kolbaSi) iodis mcire kristali da Wur Wels Ta vi mWidrod dauceT. CaamagreT WurWeli Stativis TaTSi da SeaT beT spirt quris alze. ra moxda? daakvirdiT gacivebuli kolbis kedels. ras amC nevT? gamoTqviT varaudi, ratom moxda ase? rogor fiqrobT, cdis Sedegis mixedviT SeiZleba Tu ara mtkiceba, rom demokrites hipoTeza WeSmaritia? cda II sami erTnairi minis WurWeli erT donemde SeavseT wyliT. aiReT iodis mcire kristali da pirvel WurWelSi CaagdeT. daakvirdiT mcire drois ganmavlobaSi: Seferadda Tu ara wyali mTlianad? pipetiT amoiReT Seferadebu li wyali da gadaitaneT meore Wur- WelSi. ra SeamCnieT? axseniT, ratom moxda ase? amoiReT pipetiT meore Wur Wli dan Seferadebuli wyali da gadaitaneT mesame WurWelSi. Seferadda Tu ara masSi wyali? dafiqrdiT: niSnavs Tu ara cdis Sedegebi, rom: a) iodis kristali, romelic mTliani gveCveneba, calkeuli umciresi nawilakebisgan Sedgeba; b) wylis Tundac Zalian mcire ulufaSi (rogoricaa, mag., pipetiT amoRebuli wylis moculoba) iodis Semadgeneli nawilakebi didi raodenobiTaa; g) nivTierebis umciresi nawi la ke bi niv Ti e re bis Tvisebebs inarCuneben? axseniT Tqveni mosazrebebi.
cda III erTi bolodan daxSul minis milSi Seferadebuli gamoxdili wyali naxevramde CaasxiT. wyals zemodan frTxi lad daasxiT spirti ise, rom misi done minis Ria bolodan 1-2 sm-iT dabla iyos. moniSneT es done. milis Ria bolos mWidrod daaxureT sacobi da vertikalur sibrt yeSi ramdenjerme frTxilad gadatrialebiT siTxeebi erTmaneTs SeurieT. kvlav moniSneT narevis done da daakvirdiT Tqven mier gakeTebul niSnulebs. ra SeamCnieT? cda IV liTonis birTvi, romelic Ta vi suf lad gadis rgolSi, gaaxureT spirtquris alze. daakvirdiT: gadis Tu ara birTvi rgolSi mas Semdeg, rac is gaxurda? gamoTqviT varaudi, ratom mox da ase? cda V viwro da grZelyelian kolbaSi CaasxiT Seferadebuli wyali. moniSneT wylis done kolbis yelSi. CauSviT kolba sufTa wylian WurWelSi da CaamagreT Stativis TaTSi ise, rogorc es suraTzea gamosaxuli. SeaTbeT wyali spirtquris alze da daakvirdiT wylis dones kolbis yelSi. ra SeamCnieT?gamoTqviT varaudi, ratom moxda ase? nivTierebis agebuleba 2.1 dafiqrdiT: niSnavs Tu ara cdis Sedegi, rom nivTierebis Semadgenel umcires nawi la ke bs Soris Sualedebia? axseniT, ratom fiqrobT ase? Tqven ukve SegeqmnaT garkveuli war mod gena niv- Tie re bis agebulebaze da Tu dafiqrdebiT, SeZlebT pasuxi gasceT Semdeg kiTx vebs: ratom vrceldeba suni? yvelaze mkvrivi da erTiani betonisgan agebu li kaSxlidanac ki Jonavs wyali. rogor fiqrobT, ratom? kargad Tavmokruli gaberili sahaero buStebic ki ramdenime dRis Semdeg iCuteba. rogor fiqrobT, ra tom? maS ase, Catarebuli cdebisa da zogierTi movlenis gaanalizebis Semdeg SegviZlia gavakeToT daskvna: nivTiereba umciresi na wi lakebisagan Sedgeba, romelTa Soris Sualedebia. 25
- Page 1 and 2: Sinaarsi Tema I. saubari fizikis Se
- Page 3 and 4: sityva `fizika~ ( `fiuzis~) berZnul
- Page 5 and 6: fizika _ mecniereba bunebis Sesaxeb
- Page 7 and 8: fizikuri sxeuli. nivTiereba. fiziku
- Page 9 and 10: aristotele amtkicebda, rom msubuqi
- Page 11 and 12: cxrili 1.1 metruli sistemis TavsarT
- Page 13 and 14: II praqtikuli samuSao #1 _ sxeulis
- Page 15 and 16: gansazRvreT wris far- Tobi uj re de
- Page 17 and 18: sur.3.es xis naWdevebiani joxi sigr
- Page 19: gaixseneT: ras Seiswavlis fizika? f
- Page 23 and 24: molekula rom fanq risxela gaxdes, f
- Page 25 and 26: mexuTe elements _ `RvTiur kvintesen
- Page 27 and 28: CaagdeT sinjaraSi niSaduris spirtSi
- Page 29 and 30: sur.3. brounis nawilakze garemos mo
- Page 31 and 32: molekulaTa urTierTqmedeba 2.4 amrig
2.1<br />
risgan Sedgeba nivTiereba? am kiTxvaze pasuxis gacemas jer kidev 25 saukunis<br />
wi naT berZeni filosofosebi Seecadnen. demokritem, romelic Zv. w.<br />
460-370 wlebSi cxov robda, gamoTqva ucnauri hipoTeza, rom sxeulebi mxolod<br />
gveCveneba mTliani, si namd vi leSi isini calkeuli umciresi nawilakebisagan<br />
Sedgeba. misi azriT, mxolod am hipoTeziT aixsneboda, ratom orTqldeba<br />
wyali, ratom vrceldeba suni, ra tom pataravdeba lodi, Tu mas didi xnis<br />
manZilze zRvis talRebi exlebian...<br />
modiT, CavataroT cdebi da maTi Sedegebis mixedviT vimsjeloT<br />
demokrites hipoTezis WeSmaritebaze.<br />
24<br />
nivTierebis agebuleba<br />
cda I<br />
CaagdeT cecxlgamZle minis Wur WelSi<br />
(mag., kolbaSi) iodis mcire kristali da<br />
Wur Wels Ta vi mWidrod dauceT.<br />
CaamagreT WurWeli Stativis TaTSi da<br />
SeaT beT spirt quris alze. ra moxda?<br />
daakvirdiT gacivebuli kolbis kedels.<br />
ras amC nevT?<br />
gamoTqviT varaudi, ratom moxda ase?<br />
rogor fiqrobT, cdis Sedegis mixedviT<br />
SeiZleba Tu ara mtkiceba, rom demokrites hipoTeza WeSmaritia?<br />
cda II<br />
sami erTnairi minis WurWeli erT<br />
donemde SeavseT wyliT.<br />
aiReT iodis mcire kristali da pirvel<br />
WurWelSi CaagdeT.<br />
daakvirdiT mcire drois ganmavlobaSi:<br />
Seferadda Tu ara wyali mTlianad?<br />
pipetiT amoiReT Seferadebu li wyali da gadaitaneT meore Wur-<br />
WelSi. ra SeamCnieT? axseniT, ratom moxda ase?<br />
amoiReT pipetiT meore Wur Wli dan Seferadebuli wyali da gadaitaneT<br />
mesame WurWelSi. Seferadda Tu ara masSi wyali?<br />
dafiqrdiT:<br />
niSnavs Tu ara cdis Sedegebi, rom:<br />
a) iodis kristali, romelic mTliani gveCveneba, calkeuli umciresi<br />
nawilakebisgan Sedgeba;<br />
b) wylis Tundac Zalian mcire ulufaSi (rogoricaa, mag., pipetiT<br />
amoRebuli wylis moculoba) iodis Semadgeneli nawilakebi didi<br />
raodenobiTaa;<br />
g) nivTierebis umciresi nawi la ke bi niv Ti e re bis Tvisebebs inarCuneben?<br />
axseniT Tqveni mosazrebebi.