Vazha-Pshavela 150

Vazha-Pshavela 150 Vazha-Pshavela 150

literaturatmcodneoba.tsu.ge
from literaturatmcodneoba.tsu.ge More from this publisher
04.01.2013 Views

XIX, ise XX-XXI saukuneebis epoqaTa filosofiur msoflgancdasa da mxatvrul-esTetikur principebSi. vaJa-fSavelas Semoqmedebis msoflmxedvelobrivi da saxeobrivi gamoxatvis Taviseburebani swored bibliuri saxismetyvelebis arqetipul-paradigmul wiaRTan misi organuli, siRrmiseuli kavSiriT ixsneba. amasTanave, specifikuria is, rom gansaxovnebis klasikur formebs aq erwymis miTologiur, winareqristianul warmodgenaTa arqetipuli modelebi, rac axlebur xedvas badebs. Semdgomi transformaciis gziT miTologiuri, demonuri, zRaprul-fantastikuri warmodgenebi simbolur-es- Tetikur funqcias iZens da organulad ewereba qristianul cnobierebaSi, im mravalferovan da daxvewil sivrceSi, romelsac vaJa-fSavela qmnis. vaJa axal, ucxo `qronotops~ qmnis. masSi samyaros sasrulobac, veqtorulobac moiazreba da wrebrunvac, zedroulobac da zesivrculobac, romelTac erwymis lokalizmi da gravitaciuloba. am Taviseburi qronotopis moqmedebis areali ki, upirvelesad, adamianis sulis wiaRia. vaJa-fSavelas personaJTa yvelaze TvalSisacemi Taviseburebaa maTi azrovnebis paradoqsuloba. am mxriv isini sruliad axleburi da gansxvavebuli cnobierebis damamkvidrebelni arian XIX saukunis qarTul literaturaSi. problemebi, romelTac es personaJebi wamoWrian, mwvave msoflmxedvelobrivi Widilis Sedegad iSveba rogorc sakuTar TavTan, ise garemomcvel samyarosTan, sazogadoebasTan. maTi axali ideebi paradoqsulia sayovelTaod damkvidrebuli azrovnebis fonze. es Taviseburi `aRmoCenebia~, romelnic xSirad intuiciis wiaRSi iRebs saTaves da TandaTan cnobier, gaazrebul, naTel principebad yalibdeba. am gziT ki xdeba gmiris metamorfoza, feriscvaleba. vaJa-fSavelas personaJTa azrovnebis paradoqsulobas, vfiqrobT, safuZvlad edeba qristianuli moZRvrebis paradoqsuli buneba. qristianobis wiaRSi tradiciuli azrovnebis sayo- 64

velTaod gavrcelebuli modeli Zireulad icvleba. es cvlilebebi xels uwyobs cnobierebis axali, Zvelisgan sruliad gansxvavebuli tipis Camoyalibebas. ioane oqropiris ganmartebiT, qristes mcnebebi da mis mier naqadagebi axali postulatebi ewinaaRmdegeboda mTel samyaroSi gavrcelebul azrebsa da Sexedulebebs. swored amiT xsnis wminda mama im uCveulo reaqcias, romelic mohyva ebraelTa winaSe macxovris qadagebas. im sazogadoebaSi, romlis moqmedebis mTavari principi iyo: `Tuali Tualisa wil da kbili kbilisa wil~, ieso amkvidrebs paradoqss _ `ara winaaRmdgomad borotisa~. is mrevlis Tvalwin cvlis Zveli eTikis normebs axliT, Zveli aRTqmis kanonis imperatiul moTxovnebs _ madlis gansakuTrebuli, uCveulo principebiT: `romelman gces yurimalsa Sensa marjuenesa, miupyar erTkerZoica~, `akurTxevdiT mawyevarTa TquenTa da keTils uyofdiT moZuleTa TquenTa~. es aris axali, ucnauri logikis mqone, magram erTaderTi da uzenaesi WeSmariteba, romelmac unda Svas axali adamiani, naTlobiT moqceuli, sulieri feriscvalebiT gasxivosnebuli. Zveli adamianis sikvdili da missave wiaRSi `axali kacis~ Casaxva, rasac pavle mociquli gansakuTrebul mniSvnelobas ani- Webs, vaJa-fSavelas personaJTa sulieri metamorfozis umTavresi gzaa. amas ki isini swored azrovnebisa da qmedebis paradoqsulobiT aRweven. isinic, macxovris msgavsad, cvlian Zvel normebs axliT. es axali principebi ki madls efuZneba da ara normatul kanons. amiT vaJa bibliuri WeSmaritebis damamkvidrebelTa funqcias aniWebs Tavis gmirebs. unda Seicvalos samyaro, Zveli wesiT cxovreba miuRebelia _ aseTia vaJas suliskveTeba, mas ar surs TvistomTa Soris, romelnic saocrad eZvirfaseba da TiTqmis aRmerTebs, batonobdes araswori azrovneba, yavlgasuli Sexedulebebi samyarosa da adamianze. arada mTis adaTTagan sakmaod bevrs xedavs iseTs, romelnic erT dros, albaT, garkveul funqcias asrulebda, 65

XIX, ise XX-XXI saukuneebis epoqaTa filosofiur msoflgancdasa<br />

da mxatvrul-esTetikur principebSi.<br />

vaJa-fSavelas Semoqmedebis msoflmxedvelobrivi da saxeobrivi<br />

gamoxatvis Taviseburebani swored bibliuri saxismetyvelebis<br />

arqetipul-paradigmul wiaRTan misi organuli, siRrmiseuli<br />

kavSiriT ixsneba. amasTanave, specifikuria is, rom gansaxovnebis<br />

klasikur formebs aq erwymis miTologiur, winareqristianul<br />

warmodgenaTa arqetipuli modelebi, rac axlebur<br />

xedvas badebs. Semdgomi transformaciis gziT miTologiuri,<br />

demonuri, zRaprul-fantastikuri warmodgenebi simbolur-es-<br />

Tetikur funqcias iZens da organulad ewereba qristianul<br />

cnobierebaSi, im mravalferovan da daxvewil sivrceSi, romelsac<br />

vaJa-fSavela qmnis.<br />

vaJa axal, ucxo `qronotops~ qmnis. masSi samyaros sasrulobac,<br />

veqtorulobac moiazreba da wrebrunvac, zedroulobac da<br />

zesivrculobac, romelTac erwymis lokalizmi da gravitaciuloba.<br />

am Taviseburi qronotopis moqmedebis areali ki, upirvelesad,<br />

adamianis sulis wiaRia.<br />

vaJa-fSavelas personaJTa yvelaze TvalSisacemi Taviseburebaa<br />

maTi azrovnebis paradoqsuloba. am mxriv isini sruliad<br />

axleburi da gansxvavebuli cnobierebis damamkvidrebelni arian<br />

XIX saukunis qarTul literaturaSi. problemebi, romelTac<br />

es personaJebi wamoWrian, mwvave msoflmxedvelobrivi Widilis<br />

Sedegad iSveba rogorc sakuTar TavTan, ise garemomcvel samyarosTan,<br />

sazogadoebasTan. maTi axali ideebi paradoqsulia<br />

sayovelTaod damkvidrebuli azrovnebis fonze. es Taviseburi<br />

`aRmoCenebia~, romelnic xSirad intuiciis wiaRSi iRebs saTaves<br />

da TandaTan cnobier, gaazrebul, naTel principebad yalibdeba.<br />

am gziT ki xdeba gmiris metamorfoza, feriscvaleba.<br />

vaJa-fSavelas personaJTa azrovnebis paradoqsulobas,<br />

vfiqrobT, safuZvlad edeba qristianuli moZRvrebis paradoqsuli<br />

buneba. qristianobis wiaRSi tradiciuli azrovnebis sayo-<br />

64

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!