Vazha-Pshavela 150

Vazha-Pshavela 150 Vazha-Pshavela 150

literaturatmcodneoba.tsu.ge
from literaturatmcodneoba.tsu.ge More from this publisher
04.01.2013 Views

xeli SeaSvela, fexze wamoayena, Rirsebis grZnoba da momavlis rwmena STaunerga. igi TviTon iyo am bunebis RviZli Svili, mis kalTaSi gazrdili da rZesTan erTad Tavisuflebis gemos naCvevi... luka razikaSvili, romelic SemdgomSi vaJa-fSavelas saxeliT gaxda cnobili, 1861 wlis 14 ivliss daibada sofel Cargal- Si, fSavSi pavle da gulqan razikaSvilebis ojaxSi. `deda Cemi iyo ivreli qali, sofel sxlovanidan, fxiklianT gvarisa, sadac mosaxloben dResac misi naTesavni~, _ wers vaJa Tavis avtobiografiaSi `Cemi wuTisofeli~ da ganagrZobs, _ saTemo gvari fxikelaSvilebisa aris gabidauri. RviZli biZa dedaCemisa paraskeva pirveli moleqse iyo fSavSi. iman Seqmna satiruli leqsebi da dResac yvela fSaveli imis hangze `leqsobs~. saubedurod, wera-kiTxva sruliad ar scodnia... wera-kiTxva arc deda- Cemma icoda, Tumca bunebiT friad niWieri iyo, SesaniSnavi meojaxe da mowyale, glaxis gamkiTxveli, mezoblis damxmare; deda-Cemis qveloba dResac samagaliTod aris darCenili. ise Cavida saflavSi, rom erTs aravis axsovs imas gaejavrebinos...~ (vaJa-fSavela 1961e: 434). axla vaJasave TvaliT danaxuli portreti mamamisisa, pavle razikaSvilis: `me roca mama-Cemi vicani mamad, maSin igi mTavar diakvanad iyo sof. maRaroskarSi, s. Cargalze rva versze daSorebiT. roca ki Sin imyofeboda, mudam miambobda moTxrobebs Zveli saRmrTo istoriidan, wera-kiTxvas maswavlida Zveleburs wesze. Caujdeboda xorcs xinklisTvis sakeplad ficarze, iqve taxtze mec daujdebodi pirdapir da vugdebdi yurs imis tkbil saubars...~ (vaJa-fSavela 1961e: 436). pavle da gulqan razikaSvilebi 1890 wlis Semodgomaze gardaicvalnen. wesis asagebad Sekrebilma Svilebma gadawyvites, rom ufrosi Zma _ giorgi TianeTSi dabrundeboda, sadac igi veqilobda; momdevno _ vaJa CargalSi rCeboda; niko (SemdgomSi baCanas saxeliT cnobili), fSavidan gaclas amjobinebda, rad- 40

gan Tavisi wawali hyavda colad SerTuli da Temis adaTis damrRvevad iTvleboda; amitomac imxanad xevsureTSi, barisaxoSi maswavleblobda; maswavleblobda agreTve Tedoc -xelTubanSi, goris maxloblad; amaTi umcrosi Zma _ sandro, jer kidev swavlobda da ufrosi Zmebi inawilebdnen swavlis xarjebs. razikaSvilebs hyavdaT ufrosi dac _ marTa, yvarelSi gaTxovili. niko da Tedo razikaSvilebma, rogorc mogexsenebaT, mwerlobas mihyves xeli da Tavdapirvelad vaJas metoqeobas ara marto TibvaSi, niSanSi srolaSi da WidaobaSi uwevdnen. Tvrameti wlis baCanam vaJaze adre gaiTqva saxeli mSvenieri leqsiT _ `muxas”, magram am naadrevma popularobam mas daTvuri samsaxuri gauwia _ bolomde metoqed Tvlida vaJas. razikaSvilTa axlo megobris, ivane buquraulis TqmiT, baCana RvarZliani da damcinavi iyo, amasTanave fxukianic, xumrobas ver itandao. Zmebi xSirad kamaTobdnen literaturis garSemo. es arcaa gasakviri. gasakviri ufro isaa, miT umetes qarTuli tradiciis gaTvaliswinebiT, rom literaturulma paeqrobam vaJasa da baCanas Soris presis furclebze gadainacvla. razikaSvilTa ojaxSi Zmebs Soris urTierTobebs, rogorc etyoba, mainc ufro vaJa warmarTavda. vaJas disSvili, mixa razikaSvili igonebda, rom rodesac biZamiss `sazogadoebaSi leqsis Tqmas sTxovdnen, jer baCanas `muxas” ityoda da Semdeg Tavis `arwivso~ (yubaneiSvili 1937: 272). modiT, erTi wamiT Txroba SevwyvitoT da Cvenc gavixsenoT `arwivi~ _ Cveni siymawvilis ucilobeli Tanamgzavri: asze meti weli gavida am leqsis daweridan. rodesac mas skolaSi vswavlobdiT da vizepirebdiT (Cems Taobas vgulisxmob), ukve dro- JamiT danisluli da istoriis sakuTrebad qceuli qveynis simbolod aRviqvamdiT vaJas arwivs da mxolod dRes, marTlac `frTamotexili da gulispirs sisxlmocxebuli” qveyana rom SegvrCa, Tvali agvexila, _ Turme rogor hgavs erTmaneTs Cveni da vaJas guliswadili: 41

gan Tavisi wawali hyavda colad SerTuli da Temis adaTis damrRvevad<br />

iTvleboda; amitomac imxanad xevsureTSi, barisaxoSi<br />

maswavleblobda; maswavleblobda agreTve Tedoc -xelTubanSi,<br />

goris maxloblad; amaTi umcrosi Zma _ sandro, jer kidev swavlobda<br />

da ufrosi Zmebi inawilebdnen swavlis xarjebs. razikaSvilebs<br />

hyavdaT ufrosi dac _ marTa, yvarelSi gaTxovili.<br />

niko da Tedo razikaSvilebma, rogorc mogexsenebaT, mwerlobas<br />

mihyves xeli da Tavdapirvelad vaJas metoqeobas ara<br />

marto TibvaSi, niSanSi srolaSi da WidaobaSi uwevdnen. Tvrameti<br />

wlis baCanam vaJaze adre gaiTqva saxeli mSvenieri leqsiT _<br />

`muxas”, magram am naadrevma popularobam mas daTvuri samsaxuri<br />

gauwia _ bolomde metoqed Tvlida vaJas.<br />

razikaSvilTa axlo megobris, ivane buquraulis TqmiT,<br />

baCana RvarZliani da damcinavi iyo, amasTanave fxukianic, xumrobas<br />

ver itandao. Zmebi xSirad kamaTobdnen literaturis<br />

garSemo. es arcaa gasakviri. gasakviri ufro isaa, miT umetes<br />

qarTuli tradiciis gaTvaliswinebiT, rom literaturulma paeqrobam<br />

vaJasa da baCanas Soris presis furclebze gadainacvla.<br />

razikaSvilTa ojaxSi Zmebs Soris urTierTobebs, rogorc<br />

etyoba, mainc ufro vaJa warmarTavda. vaJas disSvili, mixa<br />

razikaSvili igonebda, rom rodesac biZamiss `sazogadoebaSi<br />

leqsis Tqmas sTxovdnen, jer baCanas `muxas” ityoda da Semdeg<br />

Tavis `arwivso~ (yubaneiSvili 1937: 272).<br />

modiT, erTi wamiT Txroba SevwyvitoT da Cvenc gavixsenoT<br />

`arwivi~ _ Cveni siymawvilis ucilobeli Tanamgzavri: asze meti<br />

weli gavida am leqsis daweridan. rodesac mas skolaSi vswavlobdiT<br />

da vizepirebdiT (Cems Taobas vgulisxmob), ukve dro-<br />

JamiT danisluli da istoriis sakuTrebad qceuli qveynis simbolod<br />

aRviqvamdiT vaJas arwivs da mxolod dRes, marTlac<br />

`frTamotexili da gulispirs sisxlmocxebuli” qveyana rom<br />

SegvrCa, Tvali agvexila, _ Turme rogor hgavs erTmaneTs Cveni<br />

da vaJas guliswadili:<br />

41

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!