Vazha-Pshavela 150
Vazha-Pshavela 150 Vazha-Pshavela 150
xeli SeaSvela, fexze wamoayena, Rirsebis grZnoba da momavlis rwmena STaunerga. igi TviTon iyo am bunebis RviZli Svili, mis kalTaSi gazrdili da rZesTan erTad Tavisuflebis gemos naCvevi... luka razikaSvili, romelic SemdgomSi vaJa-fSavelas saxeliT gaxda cnobili, 1861 wlis 14 ivliss daibada sofel Cargal- Si, fSavSi pavle da gulqan razikaSvilebis ojaxSi. `deda Cemi iyo ivreli qali, sofel sxlovanidan, fxiklianT gvarisa, sadac mosaxloben dResac misi naTesavni~, _ wers vaJa Tavis avtobiografiaSi `Cemi wuTisofeli~ da ganagrZobs, _ saTemo gvari fxikelaSvilebisa aris gabidauri. RviZli biZa dedaCemisa paraskeva pirveli moleqse iyo fSavSi. iman Seqmna satiruli leqsebi da dResac yvela fSaveli imis hangze `leqsobs~. saubedurod, wera-kiTxva sruliad ar scodnia... wera-kiTxva arc deda- Cemma icoda, Tumca bunebiT friad niWieri iyo, SesaniSnavi meojaxe da mowyale, glaxis gamkiTxveli, mezoblis damxmare; deda-Cemis qveloba dResac samagaliTod aris darCenili. ise Cavida saflavSi, rom erTs aravis axsovs imas gaejavrebinos...~ (vaJa-fSavela 1961e: 434). axla vaJasave TvaliT danaxuli portreti mamamisisa, pavle razikaSvilis: `me roca mama-Cemi vicani mamad, maSin igi mTavar diakvanad iyo sof. maRaroskarSi, s. Cargalze rva versze daSorebiT. roca ki Sin imyofeboda, mudam miambobda moTxrobebs Zveli saRmrTo istoriidan, wera-kiTxvas maswavlida Zveleburs wesze. Caujdeboda xorcs xinklisTvis sakeplad ficarze, iqve taxtze mec daujdebodi pirdapir da vugdebdi yurs imis tkbil saubars...~ (vaJa-fSavela 1961e: 436). pavle da gulqan razikaSvilebi 1890 wlis Semodgomaze gardaicvalnen. wesis asagebad Sekrebilma Svilebma gadawyvites, rom ufrosi Zma _ giorgi TianeTSi dabrundeboda, sadac igi veqilobda; momdevno _ vaJa CargalSi rCeboda; niko (SemdgomSi baCanas saxeliT cnobili), fSavidan gaclas amjobinebda, rad- 40
gan Tavisi wawali hyavda colad SerTuli da Temis adaTis damrRvevad iTvleboda; amitomac imxanad xevsureTSi, barisaxoSi maswavleblobda; maswavleblobda agreTve Tedoc -xelTubanSi, goris maxloblad; amaTi umcrosi Zma _ sandro, jer kidev swavlobda da ufrosi Zmebi inawilebdnen swavlis xarjebs. razikaSvilebs hyavdaT ufrosi dac _ marTa, yvarelSi gaTxovili. niko da Tedo razikaSvilebma, rogorc mogexsenebaT, mwerlobas mihyves xeli da Tavdapirvelad vaJas metoqeobas ara marto TibvaSi, niSanSi srolaSi da WidaobaSi uwevdnen. Tvrameti wlis baCanam vaJaze adre gaiTqva saxeli mSvenieri leqsiT _ `muxas”, magram am naadrevma popularobam mas daTvuri samsaxuri gauwia _ bolomde metoqed Tvlida vaJas. razikaSvilTa axlo megobris, ivane buquraulis TqmiT, baCana RvarZliani da damcinavi iyo, amasTanave fxukianic, xumrobas ver itandao. Zmebi xSirad kamaTobdnen literaturis garSemo. es arcaa gasakviri. gasakviri ufro isaa, miT umetes qarTuli tradiciis gaTvaliswinebiT, rom literaturulma paeqrobam vaJasa da baCanas Soris presis furclebze gadainacvla. razikaSvilTa ojaxSi Zmebs Soris urTierTobebs, rogorc etyoba, mainc ufro vaJa warmarTavda. vaJas disSvili, mixa razikaSvili igonebda, rom rodesac biZamiss `sazogadoebaSi leqsis Tqmas sTxovdnen, jer baCanas `muxas” ityoda da Semdeg Tavis `arwivso~ (yubaneiSvili 1937: 272). modiT, erTi wamiT Txroba SevwyvitoT da Cvenc gavixsenoT `arwivi~ _ Cveni siymawvilis ucilobeli Tanamgzavri: asze meti weli gavida am leqsis daweridan. rodesac mas skolaSi vswavlobdiT da vizepirebdiT (Cems Taobas vgulisxmob), ukve dro- JamiT danisluli da istoriis sakuTrebad qceuli qveynis simbolod aRviqvamdiT vaJas arwivs da mxolod dRes, marTlac `frTamotexili da gulispirs sisxlmocxebuli” qveyana rom SegvrCa, Tvali agvexila, _ Turme rogor hgavs erTmaneTs Cveni da vaJas guliswadili: 41
- Page 1 and 2: SoTa rusTavelis qarTuli literaturis
- Page 3 and 4: vaJa-fSavela 150 saiubileo krebuli
- Page 5 and 6: Sinaarsi winaTqma..................
- Page 7 and 8: winaTqma vaJa-fSavela aris `geniosi
- Page 9: nawili I Semoqmedis erTi teqsti 9
- Page 12 and 13: genacvale, tyeo! Sen bevrs mSveli,
- Page 14 and 15: kupda da mohyva knavils. imisi xma
- Page 16 and 17: nukris nafexurebi. saSinlad cxeloda
- Page 18 and 19: ogor unda movinelo es javri? neta s
- Page 20 and 21: Vaja-Pchavéla 20 Le récit d’un
- Page 22 and 23: la nature : le bruissement des feui
- Page 24 and 25: Je m’approchai et, pour commencer
- Page 26 and 27: outait avec délice l’herbe asper
- Page 28 and 29: plantes tressaillirent, la fumée s
- Page 30 and 31: enemies. I am still inexperienced;
- Page 32 and 33: “Yes, yes, it's so, my child! As
- Page 34 and 35: from its beak, its shoulders saggin
- Page 36 and 37: oned me, saying: “It’s dangerou
- Page 39: vaJa—fSavela (literaturuli portre
- Page 43 and 44: naSvils, SemdgomSi cnobil literator
- Page 45 and 46: uli. am garemoebas xeli ar SeuSlia
- Page 47 and 48: asTan ramdenadme Sinaganad dapiripi
- Page 49 and 50: xels da gaxedavda Carglulas xeobas,
- Page 51 and 52: neboda _ mirianaSvilisa magaliTad,
- Page 53 and 54: saqmeebSi unda abandebdes Tavis Tav
- Page 55 and 56: dagvarad rac-ki SegviZlian, romeli
- Page 57 and 58: saqme, cota baCanas diplomatiam da,
- Page 59 and 60: SiT, verc tyismcveli gaivlida. luka
- Page 61 and 62: Tavis mware fiqrebTan: Tavisuflebis
- Page 63 and 64: eliso kalandariSvili bibliuri parad
- Page 65 and 66: velTaod gavrcelebuli modeli Zireula
- Page 67 and 68: mokveTis erT konkretul adaTSi daeWv
- Page 69 and 70: Semdeg sicocxle, aRarc iyo Cemi yof
- Page 71 and 72: TavTan marto darCena. gogoTurisgan
- Page 73 and 74: tipebi individTa sizmrebSi vlindeba
- Page 75 and 76: moweva, aseve RirebulebaTa im siste
- Page 77 and 78: uecrad SuaRamisas, cas janRi daefar
- Page 79 and 80: wlebidan (i. WavWavaZe, a. wereTeli
- Page 81 and 82: moxseniebul saxels iraneli erisTavi
- Page 83 and 84: manana kvaWantiraZe Sexvedris konce
- Page 85 and 86: yofa _ stumrisadmi joyolas am ucnau
- Page 87 and 88: mosaubris cnobierebis reprezentacia
- Page 89 and 90: xierdeba drois sivrcul suraTSi, rom
gan Tavisi wawali hyavda colad SerTuli da Temis adaTis damrRvevad<br />
iTvleboda; amitomac imxanad xevsureTSi, barisaxoSi<br />
maswavleblobda; maswavleblobda agreTve Tedoc -xelTubanSi,<br />
goris maxloblad; amaTi umcrosi Zma _ sandro, jer kidev swavlobda<br />
da ufrosi Zmebi inawilebdnen swavlis xarjebs. razikaSvilebs<br />
hyavdaT ufrosi dac _ marTa, yvarelSi gaTxovili.<br />
niko da Tedo razikaSvilebma, rogorc mogexsenebaT, mwerlobas<br />
mihyves xeli da Tavdapirvelad vaJas metoqeobas ara<br />
marto TibvaSi, niSanSi srolaSi da WidaobaSi uwevdnen. Tvrameti<br />
wlis baCanam vaJaze adre gaiTqva saxeli mSvenieri leqsiT _<br />
`muxas”, magram am naadrevma popularobam mas daTvuri samsaxuri<br />
gauwia _ bolomde metoqed Tvlida vaJas.<br />
razikaSvilTa axlo megobris, ivane buquraulis TqmiT,<br />
baCana RvarZliani da damcinavi iyo, amasTanave fxukianic, xumrobas<br />
ver itandao. Zmebi xSirad kamaTobdnen literaturis<br />
garSemo. es arcaa gasakviri. gasakviri ufro isaa, miT umetes<br />
qarTuli tradiciis gaTvaliswinebiT, rom literaturulma paeqrobam<br />
vaJasa da baCanas Soris presis furclebze gadainacvla.<br />
razikaSvilTa ojaxSi Zmebs Soris urTierTobebs, rogorc<br />
etyoba, mainc ufro vaJa warmarTavda. vaJas disSvili, mixa<br />
razikaSvili igonebda, rom rodesac biZamiss `sazogadoebaSi<br />
leqsis Tqmas sTxovdnen, jer baCanas `muxas” ityoda da Semdeg<br />
Tavis `arwivso~ (yubaneiSvili 1937: 272).<br />
modiT, erTi wamiT Txroba SevwyvitoT da Cvenc gavixsenoT<br />
`arwivi~ _ Cveni siymawvilis ucilobeli Tanamgzavri: asze meti<br />
weli gavida am leqsis daweridan. rodesac mas skolaSi vswavlobdiT<br />
da vizepirebdiT (Cems Taobas vgulisxmob), ukve dro-<br />
JamiT danisluli da istoriis sakuTrebad qceuli qveynis simbolod<br />
aRviqvamdiT vaJas arwivs da mxolod dRes, marTlac<br />
`frTamotexili da gulispirs sisxlmocxebuli” qveyana rom<br />
SegvrCa, Tvali agvexila, _ Turme rogor hgavs erTmaneTs Cveni<br />
da vaJas guliswadili:<br />
41