Vazha-Pshavela 150
Vazha-Pshavela 150 Vazha-Pshavela 150
axla vnaxoT, ra xdeba aludas `SigniT~: aluda daedevna mtrebs, romlebmac soflis naxiri gaitaces. erTi gamtacebeli mokla da marjvenac moaWra. meoresTan gaimarTa seriozuli orTabrZola: orTabrZola sityvieri 9 da orTabrZola iaraRiT. Serkinebis orive formam aCvena, rom dapirispirebuli gmirebi Tanabari Zalisani iyvnen, magram iRbalma sicocxlis wili aludas arguna. aludas sikvdilma `TmaSi gauara~. man ganicada Tavisi sikvdili. aluda am gamarjvebam daamwuxra. man ori wesi daarRvia: mucals iaraRi ar ahyara da marjvena ar mosWra. aludam daiwyo fiqri. gauCnda kiTxva _ r a t o m ? ra saWiroa mklavis moWra? aludas tragedia swored maSin iwyeba, rodesac mas dadgenili adaTis gagebis survili uCndeba. sanam es survili gauCndeboda, e.i. cnobiswadili aitanda, yvelaferi Cveulebriv iyo. aluda ver poulobs axsnas: ra saWiroa mokluli mtrisTvis marjvenis moWra?! amaze pasuxs mas Tavisive sizmari aZlevs. sizmarSi `ixsneba~ ritualis arsi: mucali, iseve rogorc manamde mokluli mtrebi, msxverplia. masze, rogorc moZaladeze, gadadis Temis agresia. igi unda mokvdes da Seewiros (vis an ras, es sxva sakiTxia). am msxverplSewirvisas mucals unda moeWras marjvena. es iqneba misi msxverplSewirvis damadasturebeli aqti, rac mucals, rogorc msxverpls, saSualebas miscems, Sesabamisi adgili daimkvidros suleTSi. swored amitom erTveba mucali aludas sizmarSi. igi xelSi xanjals (msxverplSewirvis ritualur iaraRs) aZlevs aludas da iTxovs wesis aRsrulebas. tyviiT mokluli mucali ar aris sabolood mkvdari (ritualurad mokluli). roca mucali mokvdeba da danawevrdeba (//marjvena moeWreba), Temi danayrdeba misi sxeuliT, e.i. Tems mucalis Zala Seemateba. 136
gaanalizebuli masala da vaJa-fSavelas werilebi erTianoba- Si rom ganvixiloT, naTeli xdeba, rom poeti Rrmad Cawvda sisxlis Ziebis arss. da bolos, kidev erT sakiTxsac Sevexebi. vaJas Semoqmedebis cnobili mkvlevaris b-ni gr. kiknaZis azriT, mokluli mtris- Tvis marjvenis moWra ar iyo adaTobrivi norma (kiknaZe 1978:159- 161.) amis dasturad mas mohyavs ivane kotoraSvili, romelic mters marjvenas ar aWrida. Cemi azriT, aludas (zviadauris, mindias) samyaro mkafiod unda gavmijnoT ivane kotoraSvilisagan. aluda, zviadauri, joyola, mindia Temis Caketili wris wevrebi arian. mwerali `aluda qeTelaursa~ da `stumar-maspinZel- Si~ dros ar akonkretebs. amiT, rogorc marTebulad SeniSnavs bni gr. kiknaZe `adreul rwmenaTa da kulturaTa safexuria~ xazgasmuli. ivane kotoraSvili ki erekle mefis Tanamedrove, misi marjvena xeli da sayvareli gmiria. amas, Cemi azriT, didi mniSvneloba aqvs, radgan ivane aSkarad `axali drois gmiria~. igi ara mxolod Tavisi soflis, aramed mTeli sazogadoebis wevricaa. axali dro axal msoflaRqmas da rwmenasac gulisxmobs. marTalia, SeiZleba qristianad mogqondes Tavi, magram sisxlis aRebis principiT cxovrobde. ivanes SemTxvevaSi saqme sxvagvaradaa. kotoraSvilSi sarwmunoebrivi principebi mis Sinagan konstituciasTan `SenivTebula~. swored amitom, ivane Zalian hgavs vaJas im idealur gmirs, romelsac poeti `kai ymaSi~ gvixatavs. Txistyaosani pirofliani ivane sworedac gmiris idealia ara mxolod vaJas Txzulebebis, aramed fSauri poeziis zogadi koncefciiTac. saqme isaa, rom ivanes ara aqvs konfliqti saku- Tar TavTan winamorbedTa (aluda, joyola) msgavsad. sruliad logikuria, rom ivane moklul mters marjvenas ar sWris. aluda da joyolac xom aqeTken iswrafvian. statiis dasawyisSi aRvniSne, rom mklavis mokveTis adaTs vaJas SemoqmedebaSi imaze meti mniSvneloba eniWeba, vidre es SeiZleba erTi SexedviT Candes. mklavis mokveTa ar aris ubra- 137
- Page 85 and 86: yofa _ stumrisadmi joyolas am ucnau
- Page 87 and 88: mosaubris cnobierebis reprezentacia
- Page 89 and 90: xierdeba drois sivrcul suraTSi, rom
- Page 91 and 92: dasawyisSia da vaJas surs, gzis das
- Page 93 and 94: procesis uwyvetobaSi da realuri pla
- Page 95 and 96: mulirebel intencias _ misi ganviTar
- Page 97 and 98: konotacia da swored misi saSualebiT
- Page 99 and 100: Tan mis daZmobilebas _ SemTxveviTob
- Page 101 and 102: avsebis Semdeg. am avsebis dinamika
- Page 103 and 104: aluda da mucali ibrZvian da tyviebs
- Page 105 and 106: identobis saTaveebis wvdomacaa, rad
- Page 107 and 108: amgvari sazrisiT _ logosiT _ xsnis
- Page 109 and 110: xilul dapirispirebaSi, bunebis uazr
- Page 111 and 112: mas unda moecva Tavis TavSi materia
- Page 113 and 114: dimitri benaSvili wers: `bunebis ka
- Page 115 and 116: damowmebani: benaSvili 1961: benaSv
- Page 117 and 118: ulebebis, miTologiuri warmodgenebis
- Page 119 and 120: amocanad aRiarebulia zomierebis gan
- Page 121 and 122: xidze marTali uvneblad gadis, codvi
- Page 123 and 124: teqstidan amovardnil vaJas Tanamedr
- Page 125 and 126: damowmebani: mandelStami 1922: Mand
- Page 127 and 128: marTalia, Soridan miwevs dawyeba, m
- Page 129 and 130: aludas sofelSi (da yvela sxva TemSi
- Page 131 and 132: arsebobs; meore mxriv, gvaqvs ~sisx
- Page 133 and 134: marjvenis mokveTa. man `bevr qists
- Page 135: ebuli nawilebia. aluda kargad arCev
- Page 139 and 140: aluda: `wesi ar aris mtris mokvla,
- Page 141 and 142: 6. vaJa-fSavelas Semoqmedebis mimar
- Page 143 and 144: damowmebani: vaJa-fSavela 1960: vaJ
- Page 145 and 146: odesme mis cxovrebaSi dadgeba wami,
- Page 147 and 148: qajTi, macilTi kvalada, Sigvea ferf
- Page 149 and 150: vad. eSmaks surs adamianis sulis xe
- Page 151 and 152: amiran arabuli mTis, arwivisa da ar
- Page 153 and 154: lea. `mTis mwvervalis~ sakanTielo s
- Page 155 and 156: RmerTTan am grZnobis xidiTa~... sag
- Page 157 and 158: im myar, mdgrad, maradiul fenomenTa
- Page 159 and 160: es xiblavs Semoqmeds. amitomac ambo
- Page 161 and 162: daWrili arwivis raobisa Tu vinaobis
- Page 163 and 164: xolo manamde: `...xalxi beriZeze im
- Page 165 and 166: arwivis wasvla da gauCinareba `Cvra
- Page 167 and 168: qro droSa, qari rom aRar sZravs; vi
- Page 169 and 170: ainer kirSi vaJa-fSavelas Sesaxeb l
- Page 171 and 172: diebSi) yvelaze ukeT axerxebs imas,
- Page 173 and 174: magram vaJa-fSavelas, viTarca WeSma
- Page 175 and 176: erTmniSvenlovnad dadebiT gmirad ari
- Page 177 and 178: `berdia Sekrebs xevsurebs, raTa maT
- Page 179 and 180: kvlav dialeqtizmebis sakiTxisaTvis
- Page 181 and 182: Cndeba kiTxva: Tu dialeqturi metyve
- Page 183 and 184: visTan Camoyalibebula. TviT vaJa ki
- Page 185 and 186: mive done warmodgenilia erTimeoreze
gaanalizebuli masala da vaJa-fSavelas werilebi erTianoba-<br />
Si rom ganvixiloT, naTeli xdeba, rom poeti Rrmad Cawvda sisxlis<br />
Ziebis arss.<br />
da bolos, kidev erT sakiTxsac Sevexebi. vaJas Semoqmedebis<br />
cnobili mkvlevaris b-ni gr. kiknaZis azriT, mokluli mtris-<br />
Tvis marjvenis moWra ar iyo adaTobrivi norma (kiknaZe 1978:159-<br />
161.) amis dasturad mas mohyavs ivane kotoraSvili, romelic<br />
mters marjvenas ar aWrida. Cemi azriT, aludas (zviadauris,<br />
mindias) samyaro mkafiod unda gavmijnoT ivane kotoraSvilisagan.<br />
aluda, zviadauri, joyola, mindia Temis Caketili wris wevrebi<br />
arian. mwerali `aluda qeTelaursa~ da `stumar-maspinZel-<br />
Si~ dros ar akonkretebs. amiT, rogorc marTebulad SeniSnavs bni<br />
gr. kiknaZe `adreul rwmenaTa da kulturaTa safexuria~<br />
xazgasmuli. ivane kotoraSvili ki erekle mefis Tanamedrove,<br />
misi marjvena xeli da sayvareli gmiria. amas, Cemi azriT, didi<br />
mniSvneloba aqvs, radgan ivane aSkarad `axali drois gmiria~. igi<br />
ara mxolod Tavisi soflis, aramed mTeli sazogadoebis wevricaa.<br />
axali dro axal msoflaRqmas da rwmenasac gulisxmobs.<br />
marTalia, SeiZleba qristianad mogqondes Tavi, magram sisxlis<br />
aRebis principiT cxovrobde. ivanes SemTxvevaSi saqme sxvagvaradaa.<br />
kotoraSvilSi sarwmunoebrivi principebi mis Sinagan<br />
konstituciasTan `SenivTebula~. swored amitom, ivane Zalian<br />
hgavs vaJas im idealur gmirs, romelsac poeti `kai ymaSi~ gvixatavs.<br />
Txistyaosani pirofliani ivane sworedac gmiris idealia<br />
ara mxolod vaJas Txzulebebis, aramed fSauri poeziis zogadi<br />
koncefciiTac. saqme isaa, rom ivanes ara aqvs konfliqti saku-<br />
Tar TavTan winamorbedTa (aluda, joyola) msgavsad. sruliad<br />
logikuria, rom ivane moklul mters marjvenas ar sWris. aluda<br />
da joyolac xom aqeTken iswrafvian.<br />
statiis dasawyisSi aRvniSne, rom mklavis mokveTis adaTs<br />
vaJas SemoqmedebaSi imaze meti mniSvneloba eniWeba, vidre es<br />
SeiZleba erTi SexedviT Candes. mklavis mokveTa ar aris ubra-<br />
137