23.12.2012 Views

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ixilveba. misi analizi gviCvenebs, rom <strong>qarTuli</strong> eposi ar misdevs im<br />

models, romelic evropelma mkvlevrebma daudgines klasikur Tu<br />

araklasikur Tqmulebebs. amirans sakuTari gza aqvs, sakuTari etapebi am<br />

gzaze, romlebic Zerwaven mis ganumeorebel saxes, erTaderT tips, arc<br />

erT zemoxsenebul gmirs rom ar enaTesaveba.<br />

germaneli filosofosi, Tanamedrove hermenevtikis erT-erTi<br />

fuZemdebeli, h.-g. gadameri erTgan wers: `mTeli unda gavigoT nawilis<br />

safuZvelze, nawili ki _ mTelis safuZvelze... nawili ganisazRvreba<br />

mTeliT da, Tavis mxriv, gansazRvravs mTels~ [gadameri:72]. am<br />

gamonaTqvamSi TiTqos mankieri wrea, magram is WeSmaritebas gamoxatavs.<br />

aseve vityviT `amiranianis~ epizodebze da im mTelze, im mTlianobaze,<br />

romlis nawilebi es epizodebia. Cven SegviZlia gamovicnoT, romeli mTelis<br />

nawilia esa Tu is epizodi, Tuki am mTelze gveqneba warmodgena.<br />

mTelamde viciT nawili da nawilamde viciT mTeli. sabolood ki, Cvens<br />

intuiciaSi mTeli da nawili erTianobaSia. ai, es epizodebi, romelTa<br />

gareSe ver iarsebebs mTeli eposi.<br />

I. Soba. amirani, rogorc yoveli epikuri gmiri, saswaulebrivad<br />

unda iSvas. magram saswaulebrivi Soba yvela variantSi erTi da imave<br />

xarisxiT ar aris aqtualizebuli. misi Sesustebuli varianti iqneba<br />

bavSvis dabadeba xandazmuli mSoblebisgan. Tumca amgvari Soba ar<br />

CaiTvleba sakuTriv amiraniseulad. mTavari mainc is aris, rom amiranis<br />

mSoblebi ucnobni unda iyvnen im sazogadoebisaTvis, sadac igi moxvdeba<br />

da gaizrdeba. arc deda, arc mama misi Sobis Semdeg cocxali ar rCeba;<br />

mama Tu ar kvdeba, is uCinardeba, raTa Senaxul iqnas amiranis warmoSobis<br />

saidumlo. mzeTunaxavi deda kvdeba, rogorc wesi, bavSvis dabadebamde.<br />

bavSvi unda amoiridos dedis saSodan da monacvleobiT unda gamoiSuSos<br />

cxovelTa: jer batknis, mere boColas faSvSi (kaxuri varianti) an<br />

dekeulis da mere kuros faSvSi (svanuri), an axladmokluli irmis `nedl<br />

tyavSi~ (guruli) [rexviaSvili:221]. SesaZloa, am epizodSi Zvel da e.w.<br />

primitiul xalxebSi gavrcelebuli ritualis eqo iyos SemorCenili. mag.,<br />

bantus tomSi bavSvebs winadacveTis win Cautareben rituals, romelsac<br />

xelaxla Soba ewodeba. mama daklavs cxvars da sami dRis Semdeg<br />

gamoaxvevs mis faSvSi an tyavSi. magram gamoxvevamde bavSvi unda wamodges<br />

sawolze da axalSobiliviT unda iWyipinos. sami dRis manZilze is cxovelis<br />

tyavSi imyofeba. amgvarad, bavSvi eziareba bunebis sasicocxlo<br />

Zalebs, rac misi momavali Zlierebis sawindaria.<br />

amiranis mama ufro xSirad monadirea, romelic amiranis dedas sadRac<br />

miuval kldeSi, gamoqvabulSi xvdeba. SeiZleba gamoqvabuli koSkma<br />

Secvalos, sadac mzeTunaxavia gamoketili. zogierT variantSi mamac<br />

iRupeba am SeuRlebis Sedegad. es misi bedisweraa.<br />

amiranis obloba struqturuli elementic aris mis istoriaSi.<br />

obloba eposis dasasruls tragikulad meordeba martoobiT (XII) da<br />

ase ikvris wre.<br />

78

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!