qarTuli folklori - Reso Kiknadze
qarTuli folklori - Reso Kiknadze
qarTuli folklori - Reso Kiknadze
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
es cxovelebi msaxiobebi arian da garkveuli tipis adamianTa rolebs<br />
asruleben. es cxovelebi, romlebic bunebiT utyvni arian, TiTqos<br />
scenidan amxelen kacTa modgmis mankier mxareebs, da es xdeba swored im<br />
ZaliT, rom Tavad maT bunebiT ar axasiaTebT gakicxuli mankierebani da<br />
amitomac moraluri pasuxismgeblobisgan Tavisufalni arian. es garemoeba<br />
amZafrebs da efeqturs xdis mxilebas.<br />
magram xalxuri eposi cxovelTa Sesaxeb anu cxovelTa eposi, ar<br />
aris mxilebiTi. es siuJetebi mxolod mogvianod iqna gamoyenebuli<br />
moralisa da Wkuis saswavleblad. maTSi Cadebul sibrZnes pragmatuli<br />
daniSnuleba mieca, rac warmoSobidanve maT ar gaaCndaT. ra iyo maTi<br />
sazrisi, ras gamoxataven es lakoniuri maxvilgonieri siuJetebi<br />
moulodneli komikuri Tu tragikomikuli dasasruliT? risTvis Seiqmna<br />
isini? aris gavrcelebuli azri, TiTqos cxovelTa `zRaprebi”, rogorc<br />
maT arasworad uwodeben, Seiqmna im mizniT, rom daefiqsirebinaT<br />
sxvadasxva juris cxovelTa xasiaTebi, Tvisebebi da am saxiT Senaxuliyo<br />
codna maT Sesaxeb, raTa ase gadacemoda Taobidan Taobas.<br />
gonebamaxviluria am Janris amgvari warmoSoba: isini, am mxriv, TiTqos<br />
emsgavsebian andazebs, romlebic aseve SemWidroebulad inaxaven codnas<br />
yofierebis sxvadasxva sferodan, lakoniur frazaSi wnexen mravalgzisi<br />
gamocdilebis Sedegebs, raTa Taobidan Taobas gadaeces. Tu es ase iyo,<br />
cxovelTa eposs unda daerqvas cocxali bunebis (personaJebad<br />
mcenareebic SeiZleba Segvxvdes) pirvelyofili saxelmZRvanelo,<br />
erTgvari bunebis kari, romlis saSualebiTac axali Taoba winaswar,<br />
gamocdilebamde, eziareboda cxovelTa urTierTobaTa, maTi xasiaTis<br />
saidumloebebs. magram ase iyo? es daniSnuleba hqonda maT? saeWvoa. amis<br />
sawinaaRmdegod laparakobs is arsebiTi garemoeba, rom cxovelTa<br />
eposis cxovelebi Zalze daSorebulni arian bunebaSi realurad arsebul<br />
cxovelebs. mgeli da daTvi sulac ar arian iseTi briyvebi, rogorc<br />
eposSi arian gamoyvanilni. mglisa Tu daTvis Sesaxeb amgvari “codniT”<br />
aRWurvili monadirisa Tu vinme glexis nabijebi tyeSi marcxiani iqneba.<br />
am ukanasknel as wels ganviTarebuli naturalisturi mecniereba da<br />
praqtika ar adasturebs “zRaprul” da realur cxovelTa Sesatyvisobas.<br />
aSkaraa, rom “zRapruli” cxovelebi gamonagonis sferos ekuTvnian,<br />
fantaziis nayofni arian. magram Tu rogor inarCuneben isini<br />
cxovelmyofelobas, avTenturobas, namdvilobas _ swored es aris yoveli<br />
gamonagonis, rogorc mxatvruli Semoqmedebis, saidumlo da mis axsnas<br />
Cven aq ar SevudgebiT.<br />
arsebobs Tvalsazrisi, romlis Tanaxmad cxovelTa igavi<br />
miTologiuri warmoSobisaa, anu TiToeuli siuJeti inaxavda informacias<br />
raime sagnisa Tu movlenis (Tu mTlianad samyaros ara) warmoSobis<br />
Sesaxeb. sxvagvarad: igavi TiTqos gardaqmnili, desakralizebuli<br />
miTosia. SeiZleba warmovidginoT sazogadoeba, sadac marTlac cxovelTa<br />
igavebi miTosis rols asruleben _ cxovelebs TavianTi qmedebebiT,<br />
Tundac cbierebiT da eSmakobiT, gaiZverobiT, muxTlobiT SemoaqvT<br />
realobaSi raRac siaxle, adamianebisTvis pouloben gadarCenis saxsars.<br />
isini _ mela iqneba, yvavi Tu yorani adamianTa sazogadoebis winaprebad<br />
iTvlebian, romelTac adamianebs gaumzades pirobebi adamianuri<br />
56