qarTuli folklori - Reso Kiknadze
qarTuli folklori - Reso Kiknadze
qarTuli folklori - Reso Kiknadze
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
morCilebiT, udrtvinvelobiT, yvela am arapraqtikuli Tandayolili<br />
TvisebebiT, romlebic saxlidan gamohyva mas. maTi ZaliT misken<br />
mimarTuli yoveli boroteba sasikeTod Semoubrundeba.<br />
da, sabolood, zRapris gmiri axorcielebs soflis Zlevas,<br />
acxadebs am Zlevis saidumlos.<br />
zRapris samyaros bunebis gasarkvevad unda gairkves zRapris<br />
droisa da sivrcis xasiaTi.<br />
zRapris mSrali, sqematuri dasawyisi: "erTxel erT qveyanaSi iyo<br />
erTi xelmwife" gvimxels mis xasiaTs.<br />
ra qveyanaa es qveyana? arc saqarTvelo, arc ruseTi, arc romelime<br />
konkretuli qveyana. mas ara aqvs konkretuli eTnikuri saxe. yovlad<br />
warmoudgenelia zRapris ambavi xdebodex sadme konkretul adgilas da<br />
konkretul droSi, sadac odesme mainc zRapris msmeneli moxvedriliyo<br />
an momavalSi moxvdes. misken misasvleli gzebi moWrilia. zRapari am<br />
mxriv udroo da uadgilo adgilia (atopos, atopia). Tu zRapris<br />
dasawyisSi qveynis miTiTeba da droJamis daTariReba gvxvdeba, igi<br />
zRapruli cnobierebis Sesustebis, zRapris Janris gadagvarebis mizeziT<br />
unda avxsnaT.<br />
am ganusazRvrelobiT zRapari gansxvavdeba miTosisgan, legendisgan<br />
an Tqmulebisgan, romelTa moqmedebis asparezi toponimizebulia, dro _<br />
gansazRvruli. is Cveni droa, Tundac uxsovari iyos. SeiZleba moinaxos<br />
miTosis (legendis, Tqmulebis) moqmedebis adgili, SeiZleba gaxsenebul<br />
iqnas moqmedebis dro. warsulSi momxdari ambavi kvals tovebs miwaze<br />
tbis an borcvis, nangrevis, xevisa, kldisa Tu gamoqvabulis, an, Tundac,<br />
gaqvavebuli Tu qvadqceuli gveleSapis saxiT, zraprisgan gansxvavebiT,<br />
romelsac xilul sinamdvileSi ara aqvs tvifari. Tqmulebis dros<br />
gavixsenebT, ramdenadac is warsulia, magram zRapris dros ver<br />
gavixsenebT, ramdenadac is msmenelis drois paraleluria da arasodes<br />
gadakveTavs mas. zRaparSi gamavali dro da mTxrobel-msmenelis dro<br />
gansxvavebul ganzomilebaSi arseboben, isini acdenili arian erTmaneTs,<br />
ar ebmian, ar agrZeleben erTmaneTs. ukeTes SemTxvevaSi, isini<br />
paralelurad miedinebian da ar kveTen erTmaneTs. zRapris dro ar aris<br />
warsuli dro realuri drois mimarT. is hermetuli, Caketili droa, mas<br />
aqvs dasawyisi, romelic udroobidan modis da dasasruli, romelic<br />
maradiulobSi gadadis. “dResac bednierad cxovroben” an “dResac<br />
qorwili grZeldeba” _ mianiSnebs am maradiulobaze. zRapris am<br />
gangrZobil qorwilSi rac xdeba, is aRwera-gadmocemas ar eqvemdebareba.<br />
wuTisoflis sityvebi, romelTac mTxrobeli am momentamde (qorwilamde)<br />
iyenebda, aq aRar gamodgeba.<br />
zRapris dasasruls, roca mTxrobeli Tavisi personiT<br />
alaparakdeba, TiTqos xdeba garRveva zRapris hermetul droSi, TiTqos<br />
paraleluri mdinarebebi ori droisa _ zRaprisa da misi mTxrobelmsmenelisa<br />
erTvian erTmaneTs, roca mTxrobeli ambobs, mec iq viyavi,<br />
iqidan movdivaro. magram aravis sjera, rom zRapris mTxrobeli Tvissave<br />
monaTxrobSi, zRaparSi, gamonagonSi imyofeboda. mTxroblis bolo<br />
replika kidev ufro warmoaCens zRapris gansxvavebul droJamulsivrcul<br />
samyaros.<br />
53