qarTuli folklori - Reso Kiknadze
qarTuli folklori - Reso Kiknadze
qarTuli folklori - Reso Kiknadze
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
meSvelas saxelisTvis, romelic imsaxurebs epiTets `niavi gergetisa~,<br />
sruliad sakmarisia darbazis (sakulto nageboba) gatexva da iqidan<br />
sirmis, rogorc nadavlis, wamoReba, rac mtruli Temis sruli<br />
ganadgurebis badalia, mere Tormetis Surismgebloba (rogorc viciT,<br />
Tormeti damasrulebeli ricxvia) da, bolos, tyvis moyvana sakuTari<br />
xeliT _ Warbic aris, es saqmeni sagmironi mTlianad gadafaravs mis<br />
momavals.<br />
SeniSvna. gergeti RvTisSvilTa samyofelia, `niavi gergetisa~ ki SeiZleba<br />
miviCnioT mxsnelis figuratul sinonimad. meSvelas qmedebani RvTisSvilTa<br />
mxsnel RvawlTan aris Sedarebuli. `sirma~ _ aq: sakulto Tasis saxelia.<br />
zurab erisTavTan brZolebis epopeaSi varskvlaviviT brwyinavs<br />
xevsuri mamuka qalundauri. man sicocxleSive moipova gmiris statusi,<br />
magram usaxelod daasrula sicocxle. rogorc leqsebi, ise prozauli<br />
gadmocema guroel xevsurs nawilianad (jvar-xatTn wilnayarad) Tvlis.<br />
magram nawiliani iyo ara mxolod Tavad mamuka, aramed misi xmalic.<br />
mosalodneli brZolis win xmali qarqaSidan amoiwevda momavali<br />
gamarjvebis niSnad [gabuuri:158]. sadag dReebSi igi sruliad prozaul<br />
cxovrebas misdevda. magaliTad, yoveldRiuri sakvebis mosapoveblad<br />
xifxolas (erTgvari mcenare) Txrida xolme yanaSi. misi nawilianoba anu<br />
xarizma swored krizisis periodSi iCenda Tavs, ebrael<br />
winaswarmetyvelTa da msajulTa darad uflis suli gadmodioda masze,<br />
ris Semdegac igi sruliad saxecvlili Sedioda brZolaSi. es<br />
sxvebisTvisac TvalsaCino iyo. gadmocemiT, salaSqrod mimaval mamukas<br />
win varskvlavi miuZRoda rogorc naTlis sveti. roca mTaze gadmomdgar<br />
zurab erisTavs mTis ZirSi momavali mamuka daunaxavs, Tavisi laSqari<br />
auyria da ukan gabrunebula [gaburi:159]. ramdenime fragmenti mamukas<br />
eposidan amgvarad gvixasiaTebs mis araordinalur pirovnebas.<br />
`Tan maxyves qalundaursa mamukas Suqni mzisani,<br />
bekengorT Camoewiva, yman CaWrna zurabisani,<br />
amandiT amabrunvilma samann Caxyudna qvisani...~<br />
[qxp XI:#47]<br />
brZola aragvis riyeze moxda da gamarjvebis niSnad mamukam erTi<br />
mozrdili lodi bekengoris Tavze aitana da miwaSi CaarWo. misi es<br />
qmedeba apoTeozis erTgvari niSani iyo, Tumca am dRidan daiwyo misma<br />
varskvlavma Casveneba. saqme is iyo, rom man daarRvia sakraluri wesi,<br />
akrZalva: imaze meti mteri mokla ukanasknel brZolaSi, ramdenis atanac<br />
mis nawilian xmals SeeZlo. am sabediswero epizods amgvarad gadmoscems<br />
besarion gaburi:<br />
`... Tormet erTbaSad mauklav. meTormetisad ro Samaukrav<br />
Ãmali mamuka qalundaurs, maSin es meTormete kac mokluli<br />
TaviT feÃ-aRm dayudebulas wyalSi da RmerTs Saswdomiv<br />
imTven xalxis codvai da Caugav Ãmal mamuka qalundaurs.<br />
196