23.12.2012 Views

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

mainc Sromis simRerebs mivaTvliT `urmuls”. uremi tvirTis<br />

gadazidvis saSualebaa, tvirTis zidva ki Sromaa, Tumca aq cxovelebi<br />

(gansakuTrebiT, xar-kameCi) Sromoben. maTac esaWiroebaT gamxneveba, rasac<br />

elian kidec isini: `aqlemebi da xarebi mieCvien, rom maT simReriT<br />

Seuteven xolme da, rac ufro mZimea tvirTi, miT ufro xmamaRalia da<br />

xangrZlivi simRera” [biuxeri 1923:37]. gazeT “iveriaSi” urmiT (uremze)<br />

`Sromis” Tavis droze yvelasTvis cnobili, magram dRes gadavardnili<br />

SromiTi Cveulebaa gadmocemuli: “yvelam kargad icis, rom Cvenma glexkacebma<br />

qaravniT wasvla icodnen erevnisken (yulfSi) marilzed.<br />

Seiyrebodnen erTad, Seabamdnen ass, orass urems da simReriT<br />

gaudgebodnen gzasa...” [oqroSiZe:135]. literaturaSi laparakoben<br />

`urmulze”, mis naRvlian hangze (n. maCabeli, ilia, akaki, S.<br />

aragvispireli, ir. evdoSvili, i. zurabaSvili, g. leoniZe...), magram<br />

romelia es “urmuli”, ucnobi rCeba. ilia leqsad gvixasiaTebs mis<br />

ucnaur Zalas: `RuRuni igi CamrCenia guls, mwuxare aris, viT glovis<br />

zari”, magram ar gveubneba, ra sityvebs mReroda is meurme an Tu axlda<br />

sityvebi am “mwuxare” hangs? an iqneb srulebiT usityvo iyo? ilia<br />

zurabaSvilis cnobiT, urmulis saukeTeso Semsrulebeli sesikaSvili<br />

`araviTar sityvas ar mimarTavda haralo-hari-haralos garda...”<br />

[zurabiSvili:69]. Cveulebriv am TavisTavad brwyinvale leqss miiCneven<br />

`urmulad”, magram ismis kiTxva yvela SemTxvevaSi asruleben mas da ara<br />

mxolod marilze, isic, aRzevanSi siarulisas?<br />

`aRzevans waval marilze, marils movitan brolsao,<br />

jer dedas gadavexvevi, mere Svilsa da colsao”.<br />

[qxp X:#808].<br />

klasikuria es sityvebi, namdvilad gamoxatavs qarTveli kacis eTikur<br />

idealebs, magram saeWvoa, igi urmulis kanonikur teqstad CavTvaloT<br />

(arsebobs ki aseTi ram?) _ yvela meurme xom ar dadis marilze? ufro<br />

adeqvaturi iqneba, Tu kerZod am simReras, marilze siarulis Sromis<br />

simRerad CavTvliT. marilze wasul qaravans uTuod eqneboda Tavisi<br />

repertuari, magram samwuxarod misi Semadgenloba da Sinaarsi CvenTvis<br />

ucnobia. literaturidan cnobilia Sors manZilze `qiraze siarulis”<br />

mTeli SromiTi instituti. SeZlebuli ojaxebi, romelTac hyavdaT sakmao<br />

da Zlieri gamwevi Zala, dadioddnen qalaqidan qalaqSi da gadahqondaT<br />

tvirTi. hqoniaT SeiaraReba, hyoliaT ZaRlebi da mamlebi Ramis<br />

saxmilavTa Sesatyobad. ras mRerodnen isini Rameul gzebze? raime<br />

`kanonikurs”, sagangebod moqiravneTa qaravnis Sesatyviss Tu nebismier<br />

simReras, romelic, SesaZlebelia, kanonikuri gamxdariyo? Cemi fiqriT,<br />

upriani iqneboda urmuli simRerebisTvis martoobis daZlevis,<br />

dausrulebel gzaze mowyenilobis gansaqarvebeli simRerebi gvewodebina.<br />

amaod ar uwodebs i. zurabiSvili urmuls `fiqris simReras”.<br />

urmulSi aerTianeben simRerebs, sadac adamiani mimarTavs Tavad<br />

urems da mis nawilebs. ai zogierTi nimuSi:<br />

`uremo fersomaRalo, ari aralo, daa!<br />

180

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!