qarTuli folklori - Reso Kiknadze
qarTuli folklori - Reso Kiknadze
qarTuli folklori - Reso Kiknadze
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
`mas Jamsa warvidoda iesu dResa SabaTsa yanobirsa maTsa. xolo<br />
mowafeTa SeemSia da iwyes musrvad Tavsa Ãuvilisasa da Wamad. xolo<br />
farisevelTa maT ixiles raÁ, hrques mas: aha mowafeni Senni iqman, romeli ara<br />
jer-ars SabaTsa Sina saqmed” (maT. 12:1-2).<br />
SabaTs ikrZaleba ara Wama, aramed saWmlis mopoveba. Selocvas es<br />
adgili SeeZlo Taviseburad gaego: petre-pavles, moSiebul mociqulebs,<br />
ekrZalebaT `iordanes yanaze” Wama. iordanes yana, rogorc tabuirebuli,<br />
rogorc aRmosavleT saqarTvelos mTianeTSi ityvian, kvrivi adgili,<br />
imdenadvea Semlocvelis fantaziis nayofi, ramdenadac is xalxuri<br />
rwmena-warmodgenis realobas emyareba. sxvadasxvagan `iordanes yanaze”-s<br />
enacvleba `wyalsa iordanisasa”, `karsa iordanisa”...<br />
saxarebiseuli epizodis radikaluri transformaciis nimuSad unda<br />
miviCnioT qananeli qalis demoniur arsebad gardaqmnili saxe<br />
saymawvilos erT-erT SelocvaSi:<br />
`modioda qali qananeli.<br />
mozuoda qariviTa,<br />
gadudga deda mariam:<br />
_ sad mixval, qalo, qananelo?<br />
_ viyavi zRvasa, ar damitia zRvama,<br />
mivdivar asotanSia sisxlis sasmelad,<br />
xorcis saWmelad, ded-mamis sawruwuneblaTa..”.<br />
[SioSvili:64].<br />
Selocvas mosdevs wamlis “receptis” gamJRavneba. dasawyisi tipuria:<br />
sneuleba dadis dasaxuli misamarTiT, rogorc sxva SelocvebSi<br />
vxvdebiT. magram vin aris `ali qananeli”? maTes saxarebaSi aseTi<br />
epizodia gadmocemuli: `da aha esera dedakaci qananeli sazRvarTa maTgan<br />
gamovida, RaRadebda da ityoda: Semiwyale me, ufalo, Zeo daviTiso,<br />
rameTu asuli Cemi borotad eSmakeul ars” (maT. 15:22). da qristem<br />
gankurna misi asuli. cxadia, Selocvis `qali qananeli” am epizodidan<br />
iRebs saTaves, magram, rogorc vxedavT, SelocvaSi yvelaferi ukuRmaa<br />
warmodgenili. ar aris SemTxveviTi dedakacis Secvla qaliT:<br />
SelocvisTvis arsebiTia aliteracia _ qali qananeli, rac kidev ufro<br />
gaZlierebulia sintagmiT “mozuoda qariviTa”, Tumca qari, Tu<br />
saymawvilos Selocvebs gadavxedavT, arcTu SemTxveviTia<br />
saymawvilosTvis: es aris `wiTeli qari”, “pirwklis (var. pilwis) qari”,<br />
`barbawis qari”, `sarsalobda qariviTa”... Tumca qali qananeli SeiZleba<br />
Tavad iyos sneulis arqetipi:<br />
`qali viyav qananeli, TvalebiTa wirpliani, muxlebiTa nisliani...”<br />
[mosuliSvili:163].<br />
mogvyavs qristianul saxelTa da abrakadabras SeTavsebis nimuSi:<br />
“saxeliTa xvTisaTa, mamisa da ZisaTa da sulisa wmindisaTa.<br />
edenienTa RaiRe SamaTe edenia iavi egramaTe<br />
160