23.12.2012 Views

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Tu ufrosebs. monaTxrobi aRiqmeba msmenelTagan gansxvavebulad maTi<br />

ganwyobilebis _ mxiarulisa Tu naRvlianis mixedviT. es yvelaferi<br />

aisaxeba Semsrulebelze” [bogatiriovi:397] da, cxadia, monaTxrob<br />

nawarmoebze. amieridan is ukve sxvaa, es sxva aris swored is, rasac<br />

<strong>folklori</strong>stikaSi variants uwodeben.<br />

improvizacia, romelic gulisxmobs mTqmelis Semoqmedebas<br />

tradiciuli teqstis Sesrulebis (gadmocemis) procesSi, TiTqosda<br />

moumzadeblad, msmenelTaTvis moulodnelad, met-naklebad axasiaTebs<br />

TiTqmis yvela Janrs. gansakuTrebiT didi asparezi aqvs mas poeziaSi.<br />

improvizaciis mizania teqstis dafaruli SesaZleblobebis warmoCenagaRrmaveba<br />

_ improvizaciis mizezi Tavad teqstSi, mis fabulaSi Zevs.<br />

amis saukeTeso magaliTia `vefxvisa da moymis leqsis~ gagrZeleba. am<br />

baladaSi dedis motivis Semosvla improvizacias unda mivaweroT. mistvis<br />

amosavali `embrioni~ baladis boloswina striqonSi Zevs: `vin etyvis<br />

magis dedasa, kars usxeds qadag-misanni~. mTqmelis xelSi sityva `deda~<br />

improvizaciis stimuls iZleva. am moulodnelma gagrZelebam axal<br />

aspeqtiT gaaSuqa balada, romlis bunebrivi dasasruls bolo striqoni<br />

acxadebs: `uerTod ar daixarjvnis Cvenis afxazis isarni~.<br />

magram TiTqmis yvela xalxis foklorSi aris Janri, romelic<br />

mxolod da mxolod improvizaciis ZaliT arsebobs, SeiZleba iTqvas,<br />

improvizaciis Sedegia. es aris gaSaireba, romelic kafiis saxelwodebiT<br />

farTod aris gavrcelebuli aRmosavleT saqarTvelos mTianeTSi,<br />

gansakuTrebiT ki fSavSi, sadac am Janrs mkacrad Camoyalibebuli<br />

kanonebi aqvs. sxva moTxovnebTan erTad (mag., riTmis Seucvleloba),<br />

improvizacia aq gadamwyvetia, adre naTqvamis ganmeoreba, Tuki aseTi ram<br />

moxda, Caavrdnaa, marcxia kafiobis procesSi da igi unda Sewydes.<br />

gadamwyvetia aseve improvizacia xmiT natirlebSi, romlebic Tumca<br />

iyeneben tradiciul saxeebs, magram, ZiriTadad, improvizaciis efeqts<br />

emyareba. moulodneloba, SeiZleba iTqvas, auditoriis dakveTaa, romelic<br />

ganuxrelad sruldeba.<br />

am mxriv, SesaZloa, sakulto sityviereba iyos gamonaklisi, Tumca<br />

improvizaciis SesaZlebloba arc aq unda iyos gamoricxuli. marTalia,<br />

sakulto poeziisTvis ar aris damxasiaTebeli pirovnuli Careva teqstis<br />

Segnebuli Secvlis mizniT, ar arsebobs raime impulsi an motivi am<br />

CarevisTvis _ teqstis sakralizmi da misi aseve sakraluri warmoSoba<br />

amas ar uwyobs xels, mainc sporadulad dasturdeba improvizaciis<br />

SemTxvevebi. es maSin xdeba, roca sustdeba sakraluri teqstisadmi<br />

mowiweba da Semsrulebeli Tavs Tavisuflebis uflebas aZlevs.<br />

yofiToba<br />

yofiToba mniSvnelovani niSania, SesaZloa, yvela niSanze arsebiTi.<br />

ver vnaxavT iseT sferos xalxis yofisa, romelsac ar hqondes<br />

gamoxatuleba romelime folklorul JanrSi. ufro metic:<br />

folkloruli Semoqmedeba yofidan aris amozrdili da misi niadagiT<br />

sazrdoobs, magram Semoqmedeba yofis mimarT ar aris pasiuri, igi ara<br />

mxolod asaxavs, aireklavs yofas, metic, misi aqtivoba mimarTulia yofis<br />

16

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!