23.12.2012 Views

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

erovnebis warmomadgenlebi, rac kargad asaxavs istoriuli saqarTvelos<br />

eTnikur-demografiul suraTs.<br />

visi Semqmnelic unda iyos `arsenas leqsi~ – qarCoxeli mecxvarisa Tu<br />

raWveli mestvirisa, igi xalasi xalxuri geniis Semoqmedebis nayofia,<br />

masSi sWvivis qristianuli suli, gamgebi da mimtevebeli yoveli<br />

adamianuri codvisa. xSiri xseneba RvTis saxelisa, mironis madlisa,<br />

pirjvrisa, dalocvis sityvebisa `arsenas leqsSi~ arc SemTxveviTia, arc<br />

ubralod sityvis masalaa, arc mxolod Cveuleba an tradiciaa, arc e.w.<br />

xarkia epoqisadmi. es realiebi leqsis organuli nawilia, romelic<br />

gansazRvravs mTavari gmiris xasiaTs, rogoradac surs, igi dainaxos<br />

mestvirem, romelic Tavis simReras, Zveli rafsodebis msgavsad, uzenaesis<br />

xsenebiT iwyebs: `SairsityviTa mestvirem RmerTi maRali axsena~... RvTis<br />

saxelis xsenebiT iwyeba da sasufevlis naTlis xsenebiT mTavrdeba<br />

`arsenas leqsi~ (`iq naTeli dadgesa~). es, pirvel rigSi, mestvireTa<br />

religiurobis, maTi qristianuli mrwamsis gamoxatulebaa. Znelia<br />

moiZebnos xalxuri nawarmoebi, romelic ise mdidari iyos qristianuli<br />

leqsikiT, rogorc `arsenas leqsia~. esoden mcire sivrceze RmerTisa da<br />

sxva wmida saxelTa (siwmideTa, rogoric aris: mironi, naTloba,<br />

sefiskveri, wirva, pirjvari, madli, aRdgoma, RvTismSobeli...) da<br />

gamoTqmaTa xseneba (yovel meTxuTmete striqonSi!) gansakuTrebul naTels<br />

afens teqsts, romlis mTavari Tema TviT mis SemqmnelTaTvis srulebiTac<br />

ar aris religiuri – is arsenas sagmiro saqmeebs gadmogvcems.<br />

gansxvavebiT sxva sagmiro leqsebisagan, Tundac amiranis miTologiuri<br />

eposisagan, `arsenas leqsSi~ datrialebuli suli gvagrZnobinebs mis<br />

mkiTxvelT, rom qristianul qveyanaSi vimyofebiT (mestvire yovelnairad<br />

aZlierebs am gancdas) da ara sadRac religiurad gaurkvevel samyaroSi.<br />

da mainc, arsena, cxadia, epikuri gmiria. amitomac misi gmiruli<br />

biografia tradiciuli epikuri gmiris Tavgadasavlis kalapotSi<br />

miedineba. aq Cven gvecnaureba tipurad igive epizodebi, igive<br />

`zRurblebi~, romlebic gaiara da gadalaxa amiranma. arsena gardauvali<br />

aucileblobiT gaivlis maT. arsena amas ver ascdeba, Tumca igi<br />

istoriul droSi cxovrobs da moqmedebs.<br />

`amiraniansa~ da `arsenas leqss~ Soris siaxlove pirvelad anton<br />

xinTibiZem aRniSna: `Cven zemoTmoyvanili adgilebis mxolod formaluri<br />

damTxveva aRvniSneT. unda vivaraudoT, rom mas Sinaarsobrivi safuZvlebi<br />

eqneboda. es, erTi SexedviT, TiTqos ar Cans, magram amiranisa da arsenas<br />

mxatvruli saxeebis guldasmiTi analiziT aSkara xdeba. marTlac, am ori<br />

gmiris cxovrebis epizodebi erTmaneTs emTxveva~ [xinTibiZe:89]. Tumca<br />

avtori ar akonkretebs am epizodebs. igi avlebs mxolod zogad<br />

paralels maT brZolebSi, erTi mxriv, borotebisa da, meore mxriv,<br />

usamarTlobis winaaRmdeg. sagulisxmoa daskvna: `arsenas leqsi~ Sorsaa<br />

miTiuri garemosagan, amitom gmiris cxovreba realisturad aris asaxuli,<br />

magram `amiranisa~ da `arsenas leqsis~ am adgilebis plastikur-poeturi<br />

124

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!