sxvanairi wigni, gzavniliT: `daberde axalgazrdad - Litsakhelebi.ge

sxvanairi wigni, gzavniliT: `daberde axalgazrdad - Litsakhelebi.ge sxvanairi wigni, gzavniliT: `daberde axalgazrdad - Litsakhelebi.ge

litsakhelebi.ge
from litsakhelebi.ge More from this publisher
16.12.2012 Views

60 iaponiis patara zRvispira sofels - oJimis - msoflio rekordi aqvs damyarebuli sicocxlis xangrZlivobaSi. am sul erTi bewo dasaxlebaSi aTi as wels gadacilebuli adamiani cxovrobs da, rac mTavaria, isini mSvenivrad grZnoben Tavs da arc miaCniaT, rom moxucebi arian. soflis Sesasvlels amSvenebs aseTi gamonaTqvami: “80 wlisa, jer bavSvi xar; 90 wlisas, Tu “im qveynis” mbrZanebeli gestumreba, uTxari: wadi Seni gziT, da mobrundi, roca 100 wlisa gavxdebi”. (mecnierebi iaponelTa sicocxlis xangrZlivobas xsnian kvebis racioniT, romlis Ziri- Tadi elementebia Tevzi, brinji da soio). `pikaso da metrebi (an didi ostatebi)” - ase hqvia gamofenas `gran paleSi”, romlis msgavsic aqamde araferi minaxavs. jer TviTon Canafiqria namdvili migneba: mxatvrebi, romelTa tiloebis anareklebi - pirdapiri Tu Sefaruli - ikiTxeba pikasos SemoqmedebaSi, maTi da pikasos namuSevrebi erTad. el greko, velaskesi, goia, mane, van gogi, gogeni, surbarani, ribeira, ticiani, rembrandti da kidev bevri sxva, da maT gverdiT pikaso - xarbi da yovlismomcveli, romelmac STanTqa da gadaxarSa am sul sxvadasxvagvari mxatvrebis mier Seqmnili maxebi, Si- Sveli sxeulebi, portretebi, infantebi, naturmortebi da sruliad axleburad aaJRera isini. STabeWdileba grandiozulia! erT-erTi kedlis SuaSi - velaskesis aseTi mSvenieri, momxiblavi “infanta margarita”, zemoT - aseTive momajadoebeli “meninebi” (raRac saocrad ganaTebuli reproduqcia, vinaidan pradom mcire xniTac ver daTmo Tavisi Sedevri), da garSemo - pikasos meninebi da infantebi, ferebisa da xazebis sigiJe, daSlili saxeebi, sxeulebi da nivTebi, yvelaferi erTmaneTSi areuli, sruli qaosi da qaosis miRma - mainc harmonia! van gogis tragizmic ki fermkrTaldeba pikasos zRvargadasulobis gverdiT! albaT imitom, rom pikaso - es Cveni epoqaa, Cveni sigiJeebi da absurduloba, Cveni gulagebi da auSvicebi, Cveni arnaxuli teqnikuri miRwevebi da aseve arnaxuli uimedoba... davdiodi am darbazebSi, sadac erTmaneTs erkineboda tradiciuli da Tavdayira dayenebuli mSveniereba da uwyvetliv Tan mdevda marina cvetaevas Cems mier Targmnili striqonebi: dRes mTeli samyaro bnelSi xetialobs, kardakar dadian varskvlavni tialni, xeebi wyvdiadSi miwaze wvebian, maWari gugunebs simReras vnebians, dRes mdinareebi icvlian dinebas, da me menatreba SenTan daZineba. es leqsi ki imitom amekviata, rom uecrad zustad ase davinaxe pikaso: wyvdiadSi moxetiale samya- ro, cidan mowyvetili da kardakar mosiarule varskvlavebi (ratom, risTvis?), miwaze garTxmuli xeebi da mdinareebi, romlebic ukuRma miedinebian, da am absurdulobis wiaRSi dabadebuli didi sinaze da intimuroba: da me menatreba SenTan, Sens gverdiT daZineba. an arseboba SenSi. Svedur yoveldRiur gazeTSi daibeWda arkadi vaqsbergis CvenTvis saintereso werili, gTavazobT nawyvetebs statiidan: “riT unda aixsnas, rom 60-80-iani wlebis kerpTagan aravin ar Tqva arc erTi sityva, roca mTeli propagandistuli manqana antiqarTuli lozungebis kiviliT iyo moculi? rodesac TviTon sityva “qarTveli” eTerSi da gazeTebis furclebze JRerda TiTqmis iseve, rogorc sityva “faSisti”? saqarTvelo odiTganve iyo sulieri Tavisuflebis patara oazisi, sadac ruseTis saukeTeso poetebi poulobdnen TavSesafars despotizmis sulisSemxuTveli atmosferodan. puSkinidan da griboedovidan pasternakamde. rodesac mTeli sabWoTa presa abu- Cad igdebda cnobil “samocianelebs”, saqarTvelo- Si, romelic TviTonac sabWoTa iyo, maT xvdebodnen, rogorc Zmebs, Cuqnidnen megobrobas, gamoscemdnen maT wignebs. da ai, dadga saqarTvelosTvis mZime dReebi - amoiRes xma amis Sesaxeb evgeni evtu- Senkom, andrei voznesenskim, bela axmadulinam? CemTvis eWvgareSea maTi zizRi antiqarTuli vakxanaliis mimarT, romelmac moicva mTeli qveyana, magram maT ver gabedes misi gamoxatva. am fenomenis axsna SeiZleba, magram gageba Znelia. kidev ufro Znelia misi miReba. stalinis Semdeg- evgeni evtuSenko

droindelma propagandam ver gamoasulela mosaxleoba, umravlesobas esmoda moralur-politikuri erTianobis, xalxTa diadi megobrobis, gaxrwnili dasavleTis xrikebis fasi. is mTlianad imaT mxares iyo, vinc yvelanairad cdilobda gansxvavebuli azris gamoxatvas. sxvagvarad “sabWoTa monoliTi” ar daingreoda 1991 wels, rogorc banqos saxli. igive evtuSenkos Tavis droze ar SeeSinda gaegzavna kremlSi depeSa aseTi sityvebiT: “tankebma gadaTeles praRa, tankebma gadaTeles simarTle”. man icoda, rom simarTlis miseul gagebas iziareben milionobiT Tanamoqalaqeni. dRes isic da sxvebic am mxardaWeris gareSe darCebodnen: patriotulma ritorikam CaaxSo sinamdvilis kritikulad aRqmis unari, protestis yovel sityvas emuqreba, darCes xmad mRaRadeblisa udabnosa Sina. Tayvaniscemas miCveul yofil kerpebs ki gariyulebad darCenis perspeqtiva aSinebT. 1968 wlis agvistoSi Svidi vaJkaci gamovida wiTel moedanze praRis gazafxulis daTrgunvis mimarT protestis niSnad. isini sul ramdenime wuTs idgnen moedanze plakatebiT “Tqveni da Cveni TavisuflebisaTvis”, magram maTi Tamami qmedebis Sesaxeb maSinve gaigo mTelma msofliom. zustad ormoci wlis mere sxva Svidma aseTive mamacma ucnobma adamianma gadawyvita gaemeorebina maTi winamorbedebis saqcieli. isini moiTxovdnen, sakuTari samSoblos Rirsebis dacvis mizniT, damoukidebeli saqar- Tvelos teritoriidan gasvlas. 68 wlis “damnaSaveTagan” gansxvavebiT, maT mimarT mxolod administraciuli sasjeli iqna gamoyenebuli. magram maTi saqcielis Sesaxeb aravis araferi gaugia. aravin ar icis maTi saxelebi. aravis ar dauWeria maTTvis mxari. gana marto es ar aris sakmarisi imisaTvis, rom gavigoT sazogadoebis namdvili mdgomareoba? da gana gasagebi ar aris, rom es mdgomareoba gamoricxavs sajaro protestis aqts, radganac is ganwirulia imisaTvis, rom iyos uazro da usargeblo. im Svidma ucnobma, romlebic gamovidnen wiTel moedanze 2008 wlis agvistoSi, moaswro aseTi proklamaciebis gavrceleba: “qveyanaSi isev gaCndnen politikuri patimrebi. sasaciloa saubari patiosan ar- Cevnebze. siyvaruli qveynisadmi isev Seicvala beladebisadmi siyvaruliT. mosamarTleebi isev ar eZeben pasuxebs kanonebsa da konstituciaSi, aramed elodebian maT telefoniT. saxelmwifo organoebi isev imiT arian dakavebulebi, rom ebrZvian sxvagvarad moazrovneebs. isev iqmneba komkavSiri. Cven isev gvarwmuneben, rom mtrebiT varT garSemortymulni”. SeZleben isini, vinc kidev Tvlian Tavs inteligentebad, Seikran da SeewinaaRmdegon am Semzarav “isev”-s? Tu SiSi, daRliloba da ganwirulobis gancda da, kidev ufro metad, xelisuflebis “saCuqrebi” da keTildReoba aiZulebs maT, uari Tqvan Tavis daniSnulebaze? Tu pasuxi am kiTxvaze ar mova uaxloes xanSi, is ar mova arasodes”. arkadi vaqsbergs guSin Sevxvdi. erTad visadileT “qarTul saxlSi”. daxvewili semituri garegnobis rusi-ebraeli inteligenti. TerTmeti welia, cxovrobs safrangeTSi. aq gamovida misi aTi wigni, maT Soris - “kremlis sawamlavebi”. masSi davinaxe yvelaferi is, rac miyvarda “im dros” da, rac mTavaria, Cemi moskoveli megobrebi, tarkovskiT dawyebuli da sima da lila lunginebiT damTavrebuli. praRa, 1968 vladimer putini, bela axmadulina

60<br />

iaponiis patara zRvispira sofels - oJimis - msoflio<br />

rekordi aqvs damyarebuli sicocxlis xangrZlivobaSi.<br />

am sul erTi bewo dasaxlebaSi aTi as<br />

wels gadacilebuli adamiani cxovrobs da, rac mTavaria,<br />

isini mSvenivrad grZnoben Tavs da arc miaCniaT,<br />

rom moxucebi arian. soflis Sesasvlels amSvenebs<br />

aseTi gamonaTqvami: “80 wlisa, jer bavSvi xar;<br />

90 wlisas, Tu “im qveynis” mbrZanebeli <strong>ge</strong>stumreba,<br />

uTxari: wadi Seni gziT, da mobrundi, roca 100 wlisa<br />

gavxdebi”. (mecnierebi iaponelTa sicocxlis xangrZlivobas<br />

xsnian kvebis racioniT, romlis Ziri-<br />

Tadi elementebia Tevzi, brinji da soio).<br />

`pikaso da metrebi (an didi ostatebi)” - ase hqvia<br />

gamofenas `gran paleSi”, romlis msgavsic aqamde<br />

araferi minaxavs. jer TviTon Canafiqria namdvili<br />

migneba: mxatvrebi, romelTa tiloebis anareklebi<br />

- pirdapiri Tu Sefaruli - ikiTxeba pikasos SemoqmedebaSi,<br />

maTi da pikasos namuSevrebi erTad. el<br />

greko, velaskesi, goia, mane, van gogi, go<strong>ge</strong>ni, surbarani,<br />

ribeira, ticiani, rembrandti da kidev bevri<br />

sxva, da maT gverdiT pikaso - xarbi da yovlismomcveli,<br />

romelmac STanTqa da gadaxarSa am sul<br />

sxvadasxvagvari mxatvrebis mier Seqmnili maxebi, Si-<br />

Sveli sxeulebi, portretebi, infantebi, naturmortebi<br />

da sruliad axleburad aaJRera isini. STabeWdileba<br />

grandiozulia! erT-erTi kedlis SuaSi -<br />

velaskesis aseTi mSvenieri, momxiblavi “infanta margarita”,<br />

zemoT - aseTive momajadoebeli “meninebi”<br />

(raRac saocrad ganaTebuli reproduqcia, vinaidan<br />

pradom mcire xniTac ver daTmo Tavisi Sedevri),<br />

da garSemo - pikasos meninebi da infantebi, ferebisa<br />

da xazebis sigiJe, daSlili saxeebi, sxeulebi<br />

da nivTebi, yvelaferi erTmaneTSi areuli, sruli<br />

qaosi da qaosis miRma - mainc harmonia! van gogis<br />

tragizmic ki fermkrTaldeba pikasos zRvargadasulobis<br />

gverdiT! albaT imitom, rom pikaso - es<br />

Cveni epoqaa, Cveni sigiJeebi da absurduloba, Cveni<br />

gula<strong>ge</strong>bi da auSvicebi, Cveni arnaxuli teqnikuri<br />

miRwevebi da aseve arnaxuli uimedoba... davdiodi<br />

am darbazebSi, sadac erTmaneTs erkineboda tradiciuli<br />

da Tavdayira dayenebuli mSveniereba da<br />

uwyvetliv Tan mdevda marina cvetaevas Cems mier<br />

Targmnili striqonebi:<br />

dRes mTeli samyaro bnelSi xetialobs,<br />

kardakar dadian varskvlavni tialni,<br />

xeebi wyvdiadSi miwaze wvebian,<br />

maWari gugunebs simReras vnebians,<br />

dRes mdinareebi icvlian dinebas,<br />

da me menatreba SenTan daZineba.<br />

es leqsi ki imitom amekviata, rom uecrad zustad<br />

ase davinaxe pikaso: wyvdiadSi moxetiale samya-<br />

ro, cidan mowyvetili da kardakar mosiarule varskvlavebi<br />

(ratom, risTvis?), miwaze garTxmuli xeebi<br />

da mdinareebi, romlebic ukuRma miedinebian, da<br />

am absurdulobis wiaRSi dabadebuli didi sinaze<br />

da intimuroba: da me menatreba SenTan, Sens gverdiT<br />

daZineba. an arseboba SenSi.<br />

Svedur yoveldRiur gazeTSi daibeWda arkadi<br />

vaqsbergis CvenTvis saintereso werili, gTavazobT<br />

nawyvetebs statiidan:<br />

“riT unda aixsnas, rom 60-80-iani wlebis kerpTagan<br />

aravin ar Tqva arc erTi sityva, roca mTeli<br />

propagandistuli manqana antiqarTuli lozun<strong>ge</strong>bis<br />

kiviliT iyo moculi? rodesac TviTon sityva<br />

“qarTveli” eTerSi da gazeTebis furclebze JRerda<br />

TiTqmis iseve, rogorc sityva “faSisti”? saqarTvelo<br />

odiTganve iyo sulieri Tavisuflebis patara<br />

oazisi, sadac ruseTis saukeTeso poetebi poulobdnen<br />

TavSesafars despotizmis sulisSemxuTveli<br />

atmosferodan. puSkinidan da griboedovidan<br />

pasternakamde. rodesac mTeli sabWoTa presa abu-<br />

Cad igdebda cnobil “samocianelebs”, saqarTvelo-<br />

Si, romelic TviTonac sabWoTa iyo, maT xvdebodnen,<br />

rogorc Zmebs, Cuqnidnen megobrobas, gamoscemdnen<br />

maT wignebs. da ai, dadga saqarTvelosTvis<br />

mZime dReebi - amoiRes xma amis Sesaxeb ev<strong>ge</strong>ni evtu-<br />

Senkom, andrei voznesenskim, bela axmadulinam? CemTvis<br />

eWvgareSea maTi zizRi antiqarTuli vakxanaliis<br />

mimarT, romelmac moicva mTeli qveyana, magram<br />

maT ver gabedes misi gamoxatva.<br />

am fenomenis axsna SeiZleba, magram ga<strong>ge</strong>ba Znelia.<br />

kidev ufro Znelia misi miReba. stalinis Semdeg-<br />

ev<strong>ge</strong>ni evtuSenko

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!