14.12.2012 Views

(natia) ZIMBARDO

(natia) ZIMBARDO

(natia) ZIMBARDO

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

dabolos: muSa mexsierebis mier xdeba Tqveni<br />

fsiqologiuri awmyos SeCereba. swored misi<br />

saSualebiT Semodis konteqstSi axali informacia,<br />

damoukidebli epizodebis erTmaneTTan<br />

dakavSireba da erTian Sinaarsad Sekvra. is<br />

gaZlevT SesaZleblobas, cvalebadi situaciis<br />

Sesabamisad, mudmivad ganaaxloT, SeavsoT Tqveni<br />

STabeWdilebebi Tu warmodgenebi da gamokveToT<br />

arsebiTi momentebi saubarSi. es yvelaferi<br />

simarTlea, radgan muSa mexsiereba gamtaris<br />

rols TamaSobs Semosul informaciasa da xangrZliv<br />

mexsierebas Soris. axla gadavideT dro-<br />

Si ufro gamZle mexsierebis formebis ganxilvaze.<br />

Sejameba<br />

xanmokle mexsierebis funqcia eqsplicituri<br />

saxiT informaciis pirveladi aRbeWdvaa. xanmokle<br />

mexsiereba oridan oTxamde erTeuls itevs.<br />

ganmeorebas SeuZlia informaciis SeCereba xanmokle<br />

mexsierebaSi. moculoba izrdeba, Tu<br />

informacia azrobriv nawilebad dajgufdeba.<br />

informaciis amotana xanmokle mexsierebidan<br />

swrafad xdeba. klasikuri xanmokle mexsierebis<br />

cneba Secvala ufro farTo, muSa mexsierebis<br />

cnebam. muSa mexsierebis sami komponenti asaxavs<br />

adamianis mier gamocdilebis SeZenis mudmiv<br />

process.<br />

xangrZlivi mexsiereba:<br />

kodireba da Senaxva<br />

ramden xans inaxeba informacia mexsierebaSi?<br />

ganvixiloT 90 wlis qalis mexsiereba, romelsac<br />

TvalnaTliv axsovs san franciskoSi 1906 wels<br />

momxdari miwisZvra da xanZari, romelic am<br />

miwisZvras mohyva. mas zustad axsovs, Tu ras<br />

ganicdida, rodesac igi sxva bavSvebTan erTad<br />

mirboda yuresTan didi brezentis tomrebis<br />

wyliT asavsebad. Semdeg mama arTmevda am svel<br />

tomrebs da asxamda saxuravze im imediT, rom<br />

saxls xanZrisgan gadaarCenda. veraviTarma<br />

Semdgomma STabeWdilebebma ver waSala is SiSi<br />

da SfoTva, romelic am patara gogonam ganicada,<br />

rodesac xedavda, Tu rogor ingreoda qalaqi.<br />

rodesac fsiqologebi xangrZlivi mexsierebis<br />

Sesaxeb saubroben, isini gulisxmoben, rom<br />

daxsomebuli Sinaarsi da STabeWdileba xSirad<br />

SeiZleba mTeli sicocxlis manZilze axsovdes<br />

adamians. aqedan gamomdinare, Teoriam unda axsnas<br />

ara mxolod is, Tu rogor inaxeba informacia<br />

didi xniT, aramed isic, Tu rogor SeuZlia<br />

mexsierebas misi aRdgena-gamoyenebac. xangrZlivi<br />

mexsiereba SegrZnebebis da xanmokle mexsierebis<br />

gziT miRebuli nebismieri saxis gamocdilebis<br />

sacavia. masSi Sedis movlenebi, informacia,<br />

emociebi, Cvevebi, sityvebi, kategoriebi, wesebi<br />

da msjelobebi. xangrZlivi mexsiereba inaxavs<br />

pirovnebis mTlian codnas samyarosa da sakuTari<br />

Tavis Sesaxeb.<br />

fsiqologebisTvis cnobilia, rom xSirad<br />

ufro advilia xangrZlivi droiT daxsomeba,<br />

Tu mis Sesaxeb winaswar garkveuli azri gaqvs.<br />

winaswari informacia gexmarebaT da erTgvari<br />

sqemis rols TamaSobs Semosuli informaciis<br />

ukeT gagebisTvis. daskvnis saxiT mexsierebis<br />

Sesaxeb Cven Semdegi unda giTxraT: Tqveni<br />

mexsiereba gacilebiT ukeTesi iqneba, Tu is<br />

pirobebi, romelSic informaciis aRbeWvda moxda,<br />

daemTxveva an maqsimalurad Tanxvdeba im pirobebs,<br />

romelSic mis aRdgenas cdilobT. amis Sesaxeb<br />

mogvianebiT visaubrebT.<br />

konteqsti da kodireba<br />

manam, sanam kodirebasa da aRdgenas Soris<br />

Sesabamisobas SevexebodeT, gvinda ganvixiloT<br />

fenomeni, romelsac „konteqstis Soks~ uwodeben.<br />

xalxiT gavsebul oTaxSi dainaxeT pirovneba,<br />

romelsac grZnobT, rom namdvilad icnobT,<br />

magram ver mogigonebiaT vin aris da mxolod<br />

met-naklebad xangrZlivi da zrdilobiani<br />

dakvirvebis Semdeg gaxsendebaT misi vinaoba.<br />

imasac acnobierebT, rom gagiWirdaT misi mogoneba,<br />

radgan mas adre sxva konteqstSi SexvdiT.<br />

ras akeTebs fostaSi werilebis ganyofilebaSi<br />

mosamsaxure qali Tqveni saukeTeso megobris<br />

wveulebaze? Tu gqoniaT Tqvens gamocdilebaSi<br />

aseTi SemTxveva, mixvdebiT ra moiazreba<br />

xangrZlivi mexsiereba (Long-term memory) _<br />

daxsomebis procesi, romelic uzrunvelyofs<br />

informaciis Senaxvas da, Semdgom, nebismier<br />

dros mis aRdgenas.<br />

xangrZlivi mexsiereba: kodireba da Senaxva<br />

283

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!