(natia) ZIMBARDO
(natia) ZIMBARDO
(natia) ZIMBARDO
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
dabolos: muSa mexsierebis mier xdeba Tqveni<br />
fsiqologiuri awmyos SeCereba. swored misi<br />
saSualebiT Semodis konteqstSi axali informacia,<br />
damoukidebli epizodebis erTmaneTTan<br />
dakavSireba da erTian Sinaarsad Sekvra. is<br />
gaZlevT SesaZleblobas, cvalebadi situaciis<br />
Sesabamisad, mudmivad ganaaxloT, SeavsoT Tqveni<br />
STabeWdilebebi Tu warmodgenebi da gamokveToT<br />
arsebiTi momentebi saubarSi. es yvelaferi<br />
simarTlea, radgan muSa mexsiereba gamtaris<br />
rols TamaSobs Semosul informaciasa da xangrZliv<br />
mexsierebas Soris. axla gadavideT dro-<br />
Si ufro gamZle mexsierebis formebis ganxilvaze.<br />
Sejameba<br />
xanmokle mexsierebis funqcia eqsplicituri<br />
saxiT informaciis pirveladi aRbeWdvaa. xanmokle<br />
mexsiereba oridan oTxamde erTeuls itevs.<br />
ganmeorebas SeuZlia informaciis SeCereba xanmokle<br />
mexsierebaSi. moculoba izrdeba, Tu<br />
informacia azrobriv nawilebad dajgufdeba.<br />
informaciis amotana xanmokle mexsierebidan<br />
swrafad xdeba. klasikuri xanmokle mexsierebis<br />
cneba Secvala ufro farTo, muSa mexsierebis<br />
cnebam. muSa mexsierebis sami komponenti asaxavs<br />
adamianis mier gamocdilebis SeZenis mudmiv<br />
process.<br />
xangrZlivi mexsiereba:<br />
kodireba da Senaxva<br />
ramden xans inaxeba informacia mexsierebaSi?<br />
ganvixiloT 90 wlis qalis mexsiereba, romelsac<br />
TvalnaTliv axsovs san franciskoSi 1906 wels<br />
momxdari miwisZvra da xanZari, romelic am<br />
miwisZvras mohyva. mas zustad axsovs, Tu ras<br />
ganicdida, rodesac igi sxva bavSvebTan erTad<br />
mirboda yuresTan didi brezentis tomrebis<br />
wyliT asavsebad. Semdeg mama arTmevda am svel<br />
tomrebs da asxamda saxuravze im imediT, rom<br />
saxls xanZrisgan gadaarCenda. veraviTarma<br />
Semdgomma STabeWdilebebma ver waSala is SiSi<br />
da SfoTva, romelic am patara gogonam ganicada,<br />
rodesac xedavda, Tu rogor ingreoda qalaqi.<br />
rodesac fsiqologebi xangrZlivi mexsierebis<br />
Sesaxeb saubroben, isini gulisxmoben, rom<br />
daxsomebuli Sinaarsi da STabeWdileba xSirad<br />
SeiZleba mTeli sicocxlis manZilze axsovdes<br />
adamians. aqedan gamomdinare, Teoriam unda axsnas<br />
ara mxolod is, Tu rogor inaxeba informacia<br />
didi xniT, aramed isic, Tu rogor SeuZlia<br />
mexsierebas misi aRdgena-gamoyenebac. xangrZlivi<br />
mexsiereba SegrZnebebis da xanmokle mexsierebis<br />
gziT miRebuli nebismieri saxis gamocdilebis<br />
sacavia. masSi Sedis movlenebi, informacia,<br />
emociebi, Cvevebi, sityvebi, kategoriebi, wesebi<br />
da msjelobebi. xangrZlivi mexsiereba inaxavs<br />
pirovnebis mTlian codnas samyarosa da sakuTari<br />
Tavis Sesaxeb.<br />
fsiqologebisTvis cnobilia, rom xSirad<br />
ufro advilia xangrZlivi droiT daxsomeba,<br />
Tu mis Sesaxeb winaswar garkveuli azri gaqvs.<br />
winaswari informacia gexmarebaT da erTgvari<br />
sqemis rols TamaSobs Semosuli informaciis<br />
ukeT gagebisTvis. daskvnis saxiT mexsierebis<br />
Sesaxeb Cven Semdegi unda giTxraT: Tqveni<br />
mexsiereba gacilebiT ukeTesi iqneba, Tu is<br />
pirobebi, romelSic informaciis aRbeWvda moxda,<br />
daemTxveva an maqsimalurad Tanxvdeba im pirobebs,<br />
romelSic mis aRdgenas cdilobT. amis Sesaxeb<br />
mogvianebiT visaubrebT.<br />
konteqsti da kodireba<br />
manam, sanam kodirebasa da aRdgenas Soris<br />
Sesabamisobas SevexebodeT, gvinda ganvixiloT<br />
fenomeni, romelsac „konteqstis Soks~ uwodeben.<br />
xalxiT gavsebul oTaxSi dainaxeT pirovneba,<br />
romelsac grZnobT, rom namdvilad icnobT,<br />
magram ver mogigonebiaT vin aris da mxolod<br />
met-naklebad xangrZlivi da zrdilobiani<br />
dakvirvebis Semdeg gaxsendebaT misi vinaoba.<br />
imasac acnobierebT, rom gagiWirdaT misi mogoneba,<br />
radgan mas adre sxva konteqstSi SexvdiT.<br />
ras akeTebs fostaSi werilebis ganyofilebaSi<br />
mosamsaxure qali Tqveni saukeTeso megobris<br />
wveulebaze? Tu gqoniaT Tqvens gamocdilebaSi<br />
aseTi SemTxveva, mixvdebiT ra moiazreba<br />
xangrZlivi mexsiereba (Long-term memory) _<br />
daxsomebis procesi, romelic uzrunvelyofs<br />
informaciis Senaxvas da, Semdgom, nebismier<br />
dros mis aRdgenas.<br />
xangrZlivi mexsiereba: kodireba da Senaxva<br />
283