14.12.2012 Views

(natia) ZIMBARDO

(natia) ZIMBARDO

(natia) ZIMBARDO

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

saSualod yovel 10 reaqcias mohyveba ganmamtkicebeli,<br />

magram ganmtkicebas SeiZleba adgili<br />

hqondes mxolod erTi reaqciis an 20 reaqciis<br />

Semdeg. aseTi saxiT ganmtkicebuli qceva sakmaod<br />

rezistentulia Caqrobis mimarT. davuSvaT, Tqven<br />

mtredTan muSaoba daiwyeT vp-5 cxriliT da<br />

Semdeg gadaxvediT vp-110-ze. mtredi akenkavs 12000<br />

marcvals saaTSi da ase gagrZeldeba saaTebis<br />

manZilze, ganmamtkicebelTa gareSec ki. azartuli<br />

TamaSebic SegviZlia vp cxrilebis kontrols<br />

daqvemdebarebulad miviCnioT. am princips<br />

emyareba saTamaSo manqanebis principi _ masSi<br />

monetis Cagdebis Semdeg ar iciT, rodis miiRebT<br />

Sedegs, romelsac eliT da kvlav agdebT da<br />

agdebT monetebs. vp cxrili gayenebT gamocanis<br />

winaSe – rodis mova jildo. Tqven gjeraT, rom<br />

is Semdegi Tqveni reaqciis TandarTuli iqneba<br />

da ara ufro mogvianebiT (Rachlin, 1990).<br />

fiqsirebuli intervalis cxrili<br />

roca saqme gvaqvs fiqsirebuli intervalis<br />

cxrilTan, ganmamtkicebeli miewodeba pirveli<br />

reaqciis Semdeg, anu fiqsirebuli drois gasvlis<br />

Semdeg. FI-10 cxrilSi, magaliTad, roca subieqti<br />

iRebs ganmtkicebas, unda gavides 10 wami, sanam<br />

meore reaqcia ganmtkicdeba _ reaqciaTa raodenobisda<br />

miuxedavad.<br />

cvalebadi intervalis cxrili<br />

cvalebadi intervalis cxrilSi saSualo<br />

intervali winaswar aris gansazRvruli. magali-<br />

Tad, ci-20 cxrilSi ganmamtkicebeli miewodeba,<br />

saSualod, yovel 20 wamSi erTxel. es forma<br />

iwvevs saSualo siswrafiT, magram Zalian stabiluri<br />

qcevis formis Camoyalibebas. Caqroba am<br />

dros etapobrivi da Zalian nelia. erT Sem-<br />

TxvevaSi mtredma 18 000-jer akenka pirveli 4<br />

saaTis ganmavlobaSi mas Semdeg, rac ganmtkiceba<br />

Sewyda da 168 saaTi dasWirda am qcevis srul<br />

gaqrobas (Ferster & Skiner, 1957). SegiZliaT CaTvaloT,<br />

rom ci-20 cxrili sakuTar Tavze gaqvT<br />

gamocdili, Tu gyoliaT leqtori, romelic<br />

araregularulad, moulodnelad gitarebdaT<br />

koloqviumebs. yoveldRe emzadebodiT momavali<br />

gakveTilisaTvis?<br />

qcevis formireba (Seipingi)<br />

erT-erT eqsperimentSi Cven vilaparakeT virTxebze,<br />

romlebic Rilaks aWerdnen TaTs saWmlis<br />

misaRebad. Rilakis daWera daswavlili qcevaa.<br />

Tu mas operantul kameraSi movaTavsebT, albaT,<br />

ar daaWers saxelurs TaTs spontanurad. virTxas<br />

naswavli aqvs Tavisi TaTebis sxvadasxva gziT<br />

gamoyeneba, magram saxeluri sxva dros arasodes<br />

Camouwevia. rogor vaswavloT virTxas qcevebi,<br />

romlebic, savaraudod, iSviaTad vlindebian?<br />

Tqven moifiqreT ganmtkicebis gza, optimaluri<br />

sakvebi, ganmamtkicebelTa cxrilic gaqvT (fp-1),<br />

rogor moviqceT axla? imisaTvis, rom Tqven<br />

aswavloT axali rTuli qceva, unda gamoiyenoT<br />

Seipingi warmatebuli miaxloebebis mixedviT.<br />

am dros Tqven ganamtkicebT nebismier qcevas,<br />

romelic warmatebulia da Tanac miaxloebuli<br />

saboloo mizanTan.<br />

es ase keTdeba. jer unda moaxdinoT virTxis<br />

saWmliT deprivireba erTi dRis ganmavlobaSi.<br />

deprivaciis gareSe saWmelma SeiZleba ar imu-<br />

Saos, rogorc ganmamtkicebelma. Semdeg Tqven<br />

sistematurad aTavsebT sakvebs kabinis erT<br />

kuTxeSi ise, rom virTxa mas xedavdes. axla Tqven<br />

SegiZliaT daiwyoT Seipingi imiT, rom sakvebis<br />

miwodebis sixSire daukavSiroT virTxis<br />

specifikur qceviT reaqcias, magaliTad, karis<br />

saxelurTan misvlas. saWmeli virTxas miewodeba<br />

mxolod maSin, roca is ufro axlos midis karis<br />

saxelurTan. ganmamtkicebeli ki im SemTxvevaSi<br />

gaicema, Tu virTxa exeba mas, xolo saWmlis<br />

misaRebad man unda saxelurs daaWiros. am dros<br />

virTxa swavlobs, rom saxeluris Camoweva misTvis<br />

sakvebis momtania. ase rom, SeipingisTvis Tqven<br />

unda gansazRvroT progresis etapebi samizne qcevis<br />

Sesatyvisad da gamoiyenoT diferencirebuli<br />

ganmtkiceba TiToeuli etapis formirebisaTvis.<br />

axla ganvixiloT sxva SemTxveva, roca Seipingi<br />

gamoyenebul iqna patara autisti bavSvis<br />

cxovrebis pirobebis gasaumjobeseblad.<br />

saidan<br />

viciT<br />

qcevis formireba autist bavSvTan<br />

pacienti 3 wlis biWi iyo, romelsac<br />

dausves autizmis diagnozi. mas hqonda<br />

normaluri socialuri da verbaluri<br />

operantuli ganpirobebuloba: swavlebis Sedegebis Sesaxeb<br />

253

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!