(natia) ZIMBARDO
(natia) ZIMBARDO
(natia) ZIMBARDO
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
cxrili 11.1<br />
ganviTarebis safexurebi<br />
safexuri asaki<br />
Canasaxovani<br />
(prenataluri)<br />
Cvili bavSvoba<br />
adreuli bavSvoba<br />
gviani bavSvoba<br />
mozardoba<br />
axalgazrdoba1 mowifuloba<br />
xnovani<br />
dabadebis wina periodi<br />
dabadebidan 18 Tvemde<br />
daaxloebiT 18 Tvidan 6 wlamde<br />
daaxloebiT 6 wlidan 13 wlamde<br />
daaxloebiT 13 wlidan 20 wlamde<br />
daaxloebiT 20 wlidan 30 wlamde<br />
daaxloebiT 30 wlidan 65 wlamde<br />
daaxloebiT 65 wlidan zeviT<br />
ganviTarebis fsiqologia aris fsiqologiis<br />
sfero, romelic Seiswavlis cvlilebebs adamianis<br />
fizikur da fsiqologiur funqcionirebaSi<br />
Casaxvidan sicocxlis bolomde. ganviTarebis<br />
fsiqologebis amocanaa, gaarkvion, rogor da<br />
ratom icvlebian organizmebi drois ganmavlobaSi<br />
da aRweron da axsnan es cvlilebebi.<br />
mkvlevrebi swavloben drois periodebs, romelTa<br />
ganmavlobaSic pirvelad iCens Tavs sxvadasxva<br />
unarebi da funqciebi da akvirdebian, Tu rogor<br />
icvleba es unarebi. ZiriTadi winapirobaa is,<br />
rom adamianis fsiqikuri funqcionireba, socialuri<br />
urTierTobebi da sxva sasicocxlod aucilebeli<br />
aspeqtebi viTardeba da icvleba mTeli<br />
cxovrebis ganmavlobaSi. cxrili 11.1 miaxloebiT<br />
gviCvenebs sicocxlis ZiriTad periodebs.<br />
am TavSi warmogidgenT, Tu rogor ikvleven<br />
mkvlevrebi ganviTarebas da rogor warmoadgenen<br />
im Teoriebs, romelTa saSualebiTac cdiloben<br />
droTa ganmavlobaSi momxdari cvlilebebis<br />
axsnas. Semdeg Tqvens cxovrebiseul gamocdilebebs<br />
sxvadasxva sferoebad davyofT da<br />
TiToeuli maTganis gaTvaliswinebiT ganvixilavT<br />
ganviTarebas. Tavis dasawyisSi Cven yurad-<br />
Rebas fizikur, kognitur da enobriv ganviTarebaze<br />
SevaCerebT. Semdeg ki yuradRebas gavamaxvilebT<br />
socialuri urTierTobebis cvalebad<br />
1 cxrilSi mocemuli Semdegi sami kategoria erTiandeba<br />
ufro did kategoriaSi da ewodeba mozrdiloba.<br />
originaluri teqstis mixedviT aris: mozrdiloba,<br />
sadac Sedis: (1) adreuli mozrdiloba _ aq: axalgazrdoba,<br />
(2) Suaxnis mozrdiloba _ aq: mowifuloba<br />
da (3) gviani mozrdiloba _ aq: xnovani. (mTargmnelis<br />
SeniSvna)<br />
bunebaze sicocxlis ganmavlobaSi da, aseve, im<br />
specifikur amocanebze, romelTa winaSec adamianebi<br />
dgebian cxovrebis garkveul etapebze.<br />
axla gavarkvioT, ras niSnavs ganviTarebis Seswavla.<br />
ganviTarebis Seswavla da<br />
axsna<br />
warmoidgineT, rom gTxoveT yvela im cvlilebis<br />
siis Sedgena, romelic, Tqveni azriT,<br />
bolo erTi wlis ganmavlobaSi ganicadeT. ras<br />
CawerdiT am siaSi? xom ar CaerTeT fizikuri<br />
gajansaRebis axal programaSi? an xom ar<br />
gankurnebulxarT raime daavadebisagan? xom ar<br />
gagCeniaT raime axali hobi an interesi? megobar-<br />
Ta axali wre xom ar SegiZeniaT? vinmes gansakuTrebiT<br />
xom ar dauaxlovdiT? rodesac ganviTarebas<br />
aRvwerT, Cven mis konceptualizacias<br />
cvlilebis terminebiT vaxdenT. Cven gTxoveT<br />
sakuTar cxovrebaSi momxdar cvlilebebze<br />
fiqri, raTa dagvenaxvebina, rom cvlileba TiTqmis<br />
yovelTvis niSnavs kompromiss. xSirad<br />
adamianebi cxovrebas ganixilaven, rogorc, ZiriTadad,<br />
SeZenis process (ukeTesobisaken svlas)<br />
bavSvobaSi da, piriqiT, dakargvis process (danakargs,<br />
uaresobisaken svlas) xandazmul asakSi.<br />
ganviTarebis Cveneuli perspeqtiva aqcents<br />
imaze akeTebs, rom arCevanebi da, Sesabamisad,<br />
mogebebi da danakargebi ganviTarebis yvela etaps<br />
axasiaTebs (Dixon 1999; Uttal & Perlmutter, 1989).<br />
magaliTad, rodesac adamianebi cxovrebis Tanamgzavrs<br />
irCeven, isini Tmoben farTo arCevanis<br />
saSualebas, magram iZenen usafrTxoebas. rodesac<br />
adamianebi berdebian da pensiaze gadian, isini<br />
Tmoben statuss, magram iZenen Tavisufal dros.<br />
agreTve, didi mniSvnaloba aqvs imas, rom<br />
ganviTareba ar ganixiloT, rogorc pasiuri<br />
procesi. Tqven dainaxavT, rom ganviTarebis bevri<br />
cvlileba individisgan garemoSi aqtiur CarTvas<br />
moiTxovs (Bronfenbenner, 1999; Bronfenbenner & Ceci,<br />
1994).<br />
ganviTarebis fsiqologia (Developmental psychology)<br />
_ fsiqologiis dargi, romelic swavlobs<br />
fizikuri da fsiqologiuri procesebis urTierTqmedebas<br />
da ganviTarebis stadiebs mTeli<br />
cxovrebis manZilze ganviTarebis poziciidan.<br />
ganviTarebis Seswavla da axsna<br />
399