(natia) ZIMBARDO
(natia) ZIMBARDO
(natia) ZIMBARDO
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Tavi 10 / inteleqti da inteleqtis Sefaseba<br />
392<br />
momentSi E.C. miiltvis rogorc kognituri,<br />
ise _ emociuri mxardaWerisken, amiT is<br />
Tavisi mdgomareobis SenarCunebas axerxebs.<br />
amgvari mxardaWeris gareSe igi SeiZleba<br />
Zalisa da energiisagan daicalos (Gardner,<br />
1993, gv. 361).<br />
am pasaJis dasasrul gardneri moixseniebs<br />
tipur SemoqmedTa erT-erT yvelaze zogad<br />
stereotips _ maTi cxovreba esazRvreba, zogjer<br />
ki gulisxmobs SeSlilobas. ideas imis Sesaxeb,<br />
rom udidesi SemoqmedebiToba mWidrod ukav-<br />
Sirdeba SeSlilobas, didi xnis istoria aqvs<br />
da platonis saxels ukavSirdeba (Kessel, 1989).<br />
SedarebiT Tanamedrove periodSi krepelini (1921)<br />
aRniSnavda, rom `maniakalur-depresiuli sigiJiT<br />
Sepyrobili~, anu bipolaruli aSlilobis mqone<br />
individebi maniakalur fazaSi qmnian azris<br />
Tavisuflad dinebis 1 pirobebs, rac xels uwyobs<br />
did SemoqmedebiTobas. rogorc me-15 TavSi<br />
vnaxavT, mania xasiaTdeba xangrZlivi agznebis<br />
periodebiT. adamians amaRlebuli ganwyobileba<br />
aqvs da eqspansiuri qceviT, TavSeukaveblobiT<br />
xasiaTdeba. arsebobs mosazreba, rom xelovnebisa<br />
da humanitaruli mecnierebebis mravali<br />
gamoCenili moRvawe swored guneba-ganwyobilebis<br />
aseTi aSlilobiT xasiaTdeba (Keiger,1993), magram,<br />
rogor unda gansazRvron mkvlevrebma, imoqmeda<br />
Tu ara fsiqikurma daavadebam am individebis<br />
azrovnebis realur procesze?<br />
saidan<br />
viciT<br />
kreatuloba da mania<br />
aRniSnul kiTxvaze pasuxis gasacemad<br />
kreatulobis mkvlevarma robert veisbergma<br />
(Robert Weisberg, 1994, 1996) Seiswavla kompozitor<br />
robert Sumanis Semoqmedeba,<br />
romelsac bipolaruli aSlilobis diagnozi<br />
hqonda. garkveuli monacemebi maniasa<br />
da SemoqmedebiTobas Soris navaraudevi<br />
kavSiris sasargeblod metyvelebs. Sumanma<br />
gacilebiT meti nawarmoebi Seqmna maniakaluri<br />
fazis wlebSi (saSualod 12.3),<br />
1 Free flowing though processes.<br />
vidre _ depresiul fazaSi (saSualod 2.7),<br />
Tumca, es kavSiri gacilebiT susti iyo<br />
nawarmoebebis xarisxis Sefasebisas. maniakalur<br />
periodSi Seqmnili nawarmoebebi<br />
xarisxiT ar sjobnida depresiul periodSi<br />
Seqmnil nawarmoebebs.<br />
veisbergis kvleva gvafiqrebinebs, rom SeSliloba<br />
(gamovlenili maniis saxiT) mniSvnelovnad<br />
zemoqmedebs motivaciaze. individi<br />
imorCilebs maniis Semotevas da bevrs qmnis.<br />
Tu pirovneba garkveuli talantiT gamoirCeva,<br />
am periodSi Seqmnili zogierTi, magram ara<br />
yvela, nawarmoebi brwyinvale iqneba, Tumca,<br />
xarisxiT ar iqneba sxva periodebSi Seqmnil<br />
nawarmoebebze ukeTesi. istoriuli SemTxvevebis<br />
yuradRebiT Seswavlam, romelic SemoqmedebiTobasa<br />
da SeSlilobas Soris arsebul garkveuli<br />
xarisxis kavSirze metyvelebs, eqsperti<br />
albert rotenbergi (Albert Rothengerg) miiyvana<br />
daskvnamde, rom `mcdari da romantiulia Sexeduleba,<br />
romlis mixedviTac, TiTqos, adamianebi<br />
TviTon unda daitanjon, rom SeZlon sxvebis<br />
mwuxarebisa da tanjvis gageba~ (Rothenberg, 1990,<br />
gv.164).<br />
mas mere, rac adamianma miiRo informacia<br />
gansakuTrebul kreatulobis Sesaxeb, ra SeiZ-