14.12.2012 Views

(natia) ZIMBARDO

(natia) ZIMBARDO

(natia) ZIMBARDO

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Tavi 10 / inteleqti da inteleqtis Sefaseba<br />

382<br />

suraTi 10.4<br />

memkvidreobiToba da IQ<br />

am suraTze warmodgenilia korelaciebi erTad gazrdili (erTsa da imave garemoSi), identuri (monozigoturi)<br />

da araidenturi (dizigoturi) tyupebis IQ qulaTa Soris. Sedarebis mizniT suraTze, agreTve, mocemulia<br />

siblingebis (debisa da Zmebis) da biologiuri da arabiologiuri mSoblebisa da Svilebis monacemebi.<br />

monacemebi aCvenebs orive faqtoris _ genetikuris (ricxvebi, romlebic weria `genetikuri naTesaobis~<br />

qveS, azusteben genetikuri masalis gadafarvas) da garemos (ricxvebi, miwerili saerTo Sinauri garemos<br />

qveS, aCveneben, garemo igive iyo [1] Tu gansxvavebuli [0]), mniSvnelobas. magaliTad, identuri tyupebi<br />

aCveneben ufro maRal korelacias IQ-s Soris, vidre araidenturi tyupebi, anu saxezea genetikuri<br />

gavlena, magram orive tipis tyupebi avlenen ufro maRal korelaciebs, rodesac isini erTad arian<br />

gazrdili, anu saxezea garemos gavlena.<br />

ebis mixedviT (Plomin & Petrill,1997). rogorc xedavT,<br />

rac ufro didia genetikuri msgavseba, miT metia<br />

IQ-is msgavseba (am monacemebSi yuradReba unda<br />

miaqcioT imas, rom garemos zegavlena erTad<br />

gazrdilTa IQ-is didi msgavsebis saxiTac<br />

gamovlinda).<br />

mkvlevrebi amgvar Sedegebs IQ-is memkvidreobiTobis<br />

Sesafaseblad iyeneben. romelime niSan-<br />

Tvisebis, magaliTad, inteleqtis memkvidreobiT<br />

gadacemis SesaZlebloba im niSan-Tvisebis testuri<br />

qulebis variabilobis Sefardebas emyareba,<br />

rac SeiZleba genetikur faqtorebs mieweros.<br />

memkvidreobiTobis Sefaseba (Heritability estimate)<br />

_ mocemuli Tvisebis an qcevis memkvidreobiTobis<br />

xarisxis statistikuri Sefaseba<br />

dadgenili im individTa mixedviT, romlebic<br />

icvlebian maTi genetikuri msgavsebis xarisxiT.<br />

es maCvenebeli miiReba mocemuli populaciis<br />

(magaliTad, kolejis studentebi, an fsiqikurad<br />

daavadebuli adamianebi) yvela testuri qulis<br />

variaciis gamoTvliTYda Semdeg imis dadgeniT,<br />

Tu mTliani variaciidan ra wili aqvs genetikur,<br />

anu memkvidreobiT faqtorebs. es genetikuri<br />

gadafarvis sxvadasxva donis mqone adamianTa<br />

SedarebiT keTdeba. mkvlevrebi, romlebmac IQis<br />

memkvidreobiT gadacemis Sesaxeb Catarebuli<br />

mravali gamokvleva Seiswavles, askvnian, rom<br />

IQ qulebis variaciis daaxloebiT 50% genetikuri<br />

nakrebiTaa gamowveuli (Grigorenko, 2000;<br />

Neisser et al., 1996; Plomin & Petrill, 1997), magram yvelaze<br />

saintereso, albaT, isaa, rom memkvidreoboTobis<br />

wili imatebs cxovrebis ganmavlobaSi: memkvidreobiToba<br />

daaxloebiT 40%-s utoldeba 4-6 wlis<br />

bavSvebTan, Tumca daaxloebiT 60%-mde izrdeba<br />

adreul mozardobaSi da daaxloebiT 80%-s

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!