(natia) ZIMBARDO
(natia) ZIMBARDO
(natia) ZIMBARDO
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Tavi 9 / kognituri procesebi<br />
352<br />
Tqven unda SearCioT sam mocemul ricxvSi<br />
cifrTa swori Tanmimdevroba, anu am cifrebidan<br />
romelze Rirs, Tqveni azriT, fsonis dadeba?<br />
859 101 333<br />
574 948 772<br />
Tu Tqven moTamaSeebis umravlesobas hgavxarT,<br />
Tavs aaridebT im ricxvebs, romlebSic cifrebi<br />
meordeba, radgan nakleb savaraudoa, rom es<br />
ricxvebi SemTxveviTi Tanmimdevrobis reprezentatuli<br />
iyos. sinamdvileSi samcifriani ricxvebis<br />
27%-s, sadac TiToeuli cifri aRebulia<br />
SemTxveviTad diapazonidan 0-dan 9-is CaTvliT,<br />
eqneba ganmeorebiTi cifrebi. miuxedavad amisa,<br />
gaTamaSebaSi „Indiana pick-3" 15 dRis ganmavlobaSi<br />
monawileTa mxolod 12.6%-ma airCia ricxvi<br />
ganmeorebadi cifrebiT (Holtgraves & Skeel, 1992).<br />
imis gamo, rom azartuli TamaSebis situaciebis<br />
umravlesoba winaswar mofiqrebulia, umjobesia,<br />
maT sifrTxiliT moekidoT. umeteswilad, adamianebs<br />
imedi aqvT, rom reprezentatulobis mixedviT<br />
da ara realur albaTobaze dayrdnobiT<br />
gaakeTeben momgebian arCevans.<br />
„Ruza amoRebulia!~<br />
evristikis mesame formis gasacnobad, scadeT<br />
azrovnebis eqsperimentis Catareba. daiwyeT<br />
qvemoT mocemuli magaliTis amoxsna da 5 wamis<br />
Semdeg dawereT miaxloebiTi pasuxi.<br />
1 x 2 x 3 x 4 x 5 x 6 x 7 x 8 = _____<br />
5 wamSi Tqven, albaT, SeZlebT ramdenime<br />
moqmedebis Sesrulebas da miiRebT arasrul<br />
pasuxs, SesaZloa, 24-s, Semdeg ki gamoiyvanT<br />
saboloo pasuxs.<br />
axla scadeT Semdegi magaliTis amoxsna:<br />
8 x 7 x 6 x 5 x 4 x 3 x 2 x 1 = _____<br />
im SemTxvevaSic ki, Tu Tqven SeamCnevT, rom<br />
es sapirispiro mimarTulebiT dalagebuli igive<br />
ricxvebia, naxavT, rom miRebuli Sedegi sakmaod<br />
gansxavebuli iqneba. albaT, magaliTis amoxsnas<br />
daiwyebT Semdegi moqmedebis SesrulebiT - 8 X 7<br />
da miiRebT 56-s; Semdeg, SeecdebiT 56-is 6-ze<br />
„Ruzis~ evristika (Anchoring Heuristics) – zogier-<br />
Ti movlenis an Sedegis mniSvnelobis Sesaxeb<br />
msjelobisas misi sawyisi mniSvnelobis gadafaseba<br />
an verSefaseba.<br />
gamravlebas, rac ukve sakmaod did ricxvs<br />
gaZlevT. Semdegi moqmedebis SesrulebiT Tqven<br />
isev nawilobriv pasuxs miiRebT da ganagrZobT<br />
magaliTis amoxsnas. tverski da kanemani (Amos<br />
Tversky & Daniel Kahneman, 1974) eqsperimentis monawileebs<br />
aZlevdnen identuri problemis or<br />
variants. pirveli variantis SemTxvevaSi pasuxebis<br />
mediana Seadgenda 512-s, xolo meore variatis<br />
SemTxvevaSi _ 2,250-s (swori pasuxia 40320).<br />
rogorc Cans, nawilobrivi Sefaseba (5 wamis<br />
ganmavlobaSi Sesrulebuli moqmedebebis pasuxi)<br />
gavlenas axdens saboloo Sefasebaze: rac ufro<br />
didia nawilobrivi (arasruli) pasuxi, miT ufro<br />
didia saboloo Sefaseba. A<br />
am martivi magaliTis amoxsniT Cven davasabuTeT<br />
„Ruzis~ efeqtis arseboba. raime movlenis<br />
an Sedegis Sesaxeb msjeloba, romelic emyareba<br />
„Ruzis~ evristikas, sakmarisi ar aris. misi<br />
gamoyeneba ganapirobebs Sedegis realuri mniSvnelobis<br />
gadafasebas an verSefasebas. „Ruzis~<br />
evristikis gamoyeneba mizanSewonili ar aris,<br />
roca Tavdapirveli Sefaseba Seicavs mocemuli<br />
msjelobisaTvis WeSmaritad relevantur informacias.<br />
miuxedavad amisa, im SemTxvevaSic<br />
ki, roca mocemuli informacia aSkarad naklebad<br />
mniSvnelovani an saerTod usargebloa, adamianebi<br />
„Ruzis~ efeqtis Zlier zegavlenas<br />
ganicdian.<br />
saidan<br />
viciT<br />
SemTxveviTi `Ruza~ cvlis Sefasebas<br />
erT-erT eqsperimentSi studentebs mianiWes<br />
pirobiTi saidentifikacio nomrebi<br />
(1,928-dan 1,935-mde), romlebic instruqciis<br />
mixedviT unda gadaeweraT Tavis kiTxvarebze<br />
(sakontrolo jgufis studentebi<br />
ar iRebdnen nomrebs). am ricxvze studentebis<br />
yuradRebis gasamaxvileblad sxvadasxva<br />
saSualebas (magaliTad, sTxovdnen<br />
aReniSnaT, iyo Tu ara is 1,940-ze meti)<br />
mimarTavdnen, magram saidentifikacio nomeri<br />
naTlad iyo gansazRvruli, rogorc<br />
sxva nebismieri pasuxisTvis irelevanturi.<br />
mogvianebiT, studentebs sTxovdnen, SeefasebinaT<br />
adgilobriv sainformacio broSu-