14.12.2012 Views

(natia) ZIMBARDO

(natia) ZIMBARDO

(natia) ZIMBARDO

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

da mizani, vidre cudad gansazRvruli problemis<br />

SemTxvevaSi.<br />

rodesac algoriTmis gamoyeneba SeuZlebelia,<br />

adamianebi xSirad iyeneben evristikul<br />

meTodebsa da strategiebs, romlebic efuZneba<br />

praqtikul saqmianobasa da gamocdilebas.<br />

warmoidgineT, rom kiTxulobT deteqtivs saidumlo<br />

mkvlelobis Sesaxeb da gsurT gaarkvioT,<br />

vin mokla mdidari komersanti. Tqven,<br />

SesaZloa, gamoricxoT, rom igi ufrosma msaxurma<br />

mokla, radgan Tqveni gamocdilebiT migaCniaT,<br />

rom avtori ar mimarTavda Sinaarsis aseT<br />

banalur ganviTarebas. rogorc Semdeg vnaxavT,<br />

evristika warmoadgens msjelobisa da gadawyvetilebis<br />

miRebis mniSvnelovan aspeqts.<br />

mkvlevrebi dainteresdnen problemur situaciaSi<br />

adamianebis mier algoriTmisa da evristikis<br />

gamoyenebiT. azrovnebis safexurebis<br />

Sesaswavlad isini xSirad mimarTavdnen xmama-<br />

Rali fiqris meTods, romelic fiqris verbalizacias<br />

gulisxmobs (Ericson & Simon, 1993).<br />

magaliTad, mkvlevrebma gadawyvites, SeeswavlaT<br />

is fsiqikuri procesebi, romelTa saSualebiTac<br />

cdis pirebi wyvetdnen Wadrakis dafis problemas<br />

(suraTi 9.10, nawili C) (Kaplan & Simon,<br />

1990). qvemoT mocemulia erT-erTi cdis piris<br />

xmamaRali fiqris oqmis Canaweri, sadac igi<br />

akeTebs mniSvnelovan daskvnas, rom problemis<br />

gadaWra SeuZlebelia, Tu igi koWebs mxolod<br />

vertikalurad an horizontalurad daalagebs<br />

(dafas vardisferi da Savi ujrebi hqonda).<br />

,,...ase carieli adgili rCeba... es moklea,uhhh...<br />

vardisferi ufro metia, vidre<br />

Savi;imisaTvis, rom Sevavso, saWiroa<br />

SevaerTo ori vardisferi, magram amas ver<br />

vizam imitom, rom isini diagonalzea... es<br />

ixureba? .... (Kaplan & Simon, 1990 gv. 388).<br />

cdis piri mixvda, rom mizans ver miaRwevda,<br />

Tu dominoebs sul horizontalurad an vertikalurad<br />

daalagebda. xSirad mkvlevrebi cdis<br />

pirTa azrovnebis Canawerebs problemis gadaWris<br />

modelis amosaval wertilad iyeneben (Simon,<br />

1979, 1989).<br />

problemis gadaWris gaumjobeseba<br />

ra uSlis xels problemis gadawyvetas? Tu<br />

gamoiyenebT Tqvens yoveldRiur gamocdilebas,<br />

SeiZleba mixvideT daskvnamde, rom „uamravi ram<br />

aris erTdroulad gasaTvaliswinebeli.~ problemis<br />

gadawyvetis procesebze dakvirvebas zustad<br />

imave daskvnamde mivyavarT. xSirad problemis<br />

gadaWras aZnelebs is, rom misi gadawyvetis<br />

gonebrivi moTxovnebi aRemateba gadamuSavebis<br />

arsebul resursebs (Kotovsky et al., 1985; Kotovsky &<br />

Simon, 1990). problemis dasaZlevad saWiroa mTeli<br />

rigi Tanmimdevruli operaciebis dagegmva. Tu<br />

moqmedebaTa es rigi an TviTon gegmaSi mocemuli<br />

TiToeuli moqmedeba metad rTulia, SesaZloa,<br />

verc ki dainaxoT sawyisi mdgomareobidan saboloo<br />

miznamde misaRwevi gza. rogor SegiZliaT<br />

am SesaZlo problemis gadaWra?<br />

problemis gadawyvetis gaumjobesebisaTvis<br />

didi mniSvneloba aqvs Tqveni resursebis<br />

Sesabamisi, realurad ganxorcielebadi gegmis<br />

SemuSavebas.<br />

Tu Tqven regularulad gixdebaT erTi tipis<br />

problemebis gadaWra, maSin mizanSewonili iqneba<br />

daeufloT daZlevis procesSi gamoyenebul<br />

komponentebs, rac ganapirobebs procesis avtomatizacias<br />

da nakleb Zalisxmevas (Kotovsky et al.,<br />

1985). davuSvaT, taqsis mZRolad muSaobT niuiorkSi<br />

da yoveldRiurad gixdebaT manqanebiT<br />

gadaWedil quCebSi pikis saaTis dros moZraoba.<br />

SegiZliaT qalaqis sxvdasxva monakveTSi gansxvavebuli<br />

sapasuxo reaqciebi gamoimuSavoT.<br />

ase rom, Tu droTa ganmavlobaSi gadayvetilebis<br />

mza komponentebi geqnebaT, Tqven mTel yurad-<br />

Rebas gzas miapyrobT. magaliTad, mgzavrs misi<br />

ayvanis adgilzeve gadaaxdevinebT mgzavrobis<br />

safasurs, Semdeg ki SeZlebT mTeli Tqveni<br />

yuradReba moZraobaze gadaitanoT.<br />

gagacnobT warsuli gamocdilebis awmyoSi<br />

gamoyenebis erT-erT saukeTeso magaliTs. msof-<br />

algoriTmi (Algorithm) _ Tanmimdevruli, safexureobrivi<br />

procedura, romlis saSualebiTac<br />

vpoulobT swor pasuxs konkretuli tipis<br />

problemis gadasaWrelad.<br />

evristika (Heuristics) _ kognituri strategia an<br />

,,praqtikuli meTodi~ romelic xSirad gamoiyeneba<br />

rogorc Semoklebuli gza rTuli amocanis<br />

gadasaWrelad.<br />

xmamaRali fiqris meTodi (Think-aloud protocols)<br />

_<br />

problemis gadaWra da azrovneba<br />

339

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!