(natia) ZIMBARDO
(natia) ZIMBARDO
(natia) ZIMBARDO
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Tavi 9 / kognituri procesebi<br />
332<br />
suraTi 9.6<br />
vizualuri reprezentaciebi<br />
aris Tu ara orive kata xaliCaze?<br />
rdnobiT da zustad warmoidginoT, ra SeiZleba<br />
moxdes. am nawilSi Cven azrovnebaze vizualuri<br />
xatebisa da procesebis gavlenas ganvixilavT.<br />
vizualuri reprezentaciebis<br />
gamoyeneba<br />
kacobrioba icnobs warmodgenis safuZvelze<br />
gakeTebul uamrav mniSvnelovan aRmoCenas<br />
(Shepard, 1978). gaixseneT f. a. kekule (Cven igi<br />
ukve vaxseneT me-6 TavSi), romelmac benzolis<br />
qimiuri agebuleba aRmoaCina. muSaobis dros<br />
kekule xSirad cdilobda, warmoedgina mocekvave<br />
atomebi, romlebic molekulaTa erT jaWvSi<br />
erTiandebodnen. benzolis rkali man sizmarSi<br />
aRmoaCina, roca gvelismagvarma molekulaTa<br />
jaWvma sakuTar kuds piri Caavlo da wre Sekra.<br />
maikl faradei, romelmac magnitizmis uamravi<br />
Tviseba aRmoaCina, naklebad erkveoda maTematikaSi,<br />
magram cxoveli warmodgenebi hqonda<br />
magnituri Tvisebebis Sesaxeb. rogorc amboben,<br />
albert ainStaini mTlianad vizualuri xatebis<br />
terminebiT azrovnebda da mxolod maTze<br />
dayrdnobiT gakeTebuli aRmoCenebis Semdeg<br />
gadmoscemda maT maTematikuri simboloebisa da<br />
sityvebis saSualebiT.<br />
es magaliTebi imisaTvis movitaneT, rom<br />
Tqvenc vizualuri xatebiT azrovneba scadoT,<br />
Tumca, maTiT manipulaciis unars yovelgvari<br />
mcdelobis gareSec regularulad iyenebT.<br />
ganvixiloT klasikuri eqsperimenti, sadac cdis<br />
pirebs sTxovdnen, moexdinaT vizualuri xatebis<br />
warmodgenaSi „datrialeba~.<br />
saidan<br />
viciT<br />
gonebaSi rotacia fizikuri rotaciis<br />
msgavsia<br />
cdis pirebs miewodebodaT sxvadasxva<br />
kuTxiT daxrili laTinuri aso „R~-sa da<br />
misi sarkiseburi aslis (rusuli „ß~) nimuSebi<br />
(ix. sur 9.7). asos miwodebisTanave cdis pirs<br />
evaleboda, ganesazRvra miwodebuli nimuSi<br />
„R~ iyo, Tu misi sarkisebuli asli. aRmoCnda,<br />
rom gadawyvetilebis miRebaze daxarjuli<br />
dro da daxrilobis kuTxis sidide pirdapirproporciul<br />
kavSirSia – rac ufro metad<br />
aris mobrunebuli grafema, miT ufro meti<br />
dro sWirdeba mis identifikacias. miRebuli<br />
Sedegebi mowmobs, rom, cdis pirebi cdiloben,<br />
warmoidginon figura da moatrialon is vertikalur<br />
mdgomareobamde garkveuli fiqsirebuli<br />
siCqariT, ris Semdegac iReben gadawyvetilebas.<br />
rotaciis siCqaris erTnairi maCveneblebi<br />
miuTiTebs, rom gonebaSi rotacia fizikuri<br />
rotaciis msgavsi procesia (Shepard&<br />
Cooper, 1982).<br />
adamianebi Zalian xSirad iyeneben gonebaSi<br />
rotaciis unars. rogorc me-5 TavSi naxeT, xSirad<br />
sagnebis aRqma TqvenTvis ucnobi kuTxidan<br />
gixdebaT. gonebaSi rotacia saSualebas gaZlevT,<br />
SecvaloT sagnis aRqmuli xati da moargoT<br />
xats, romelic Tqvens mexsierebaSi inaxeba<br />
(Srinivas, 1995; Tarr, 1994; Tarr&Rinker, 1989). magaliTad,<br />
9.6 suraTze mocemuli figuris aRqmisas Tqven,<br />
albaT, daatrialeT figura, raTa amogecnoT<br />
is, rogorc kata (an iqneb Tavi moatrialeT?).<br />
vizualuri xatebis gamoyeneba SegiZliaT,<br />
agreTve, zogierTi tipis kiTxvebze pasuxis<br />
gacemis mizniT. warmoidgineT, rom gekiTxebian:<br />
„golfis saTamaSo burTi ufro didia Tu ping