14.12.2012 Views

(natia) ZIMBARDO

(natia) ZIMBARDO

(natia) ZIMBARDO

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Tavi 9 / kognituri procesebi<br />

322<br />

TavSi azrad ar mogivaT vinmes uTxraT, rom<br />

`kata xaliCazea~, Tu man ar icis, rom kata<br />

xaliCaze mxolod maSin wveba, rodesac gareT<br />

gasvla surs. msmenelis gaTvaliswinebis wesi,<br />

romelic TanamSromlobis princips emyareba,<br />

pirvelad filosofosma h. pol graisma (H. Paul<br />

Grice) Semoitana. graisi TanamSromlobis princips<br />

ganixilavs, rogorc mosaubris instruqcias,<br />

gamonaTqvami aagos mimdinare saubris pirobebisa<br />

da mniSvnelobis mixedviT.<br />

am instruqciis arsis gasagebad graisma Camoayaliba<br />

oTxi aqsioma, romelsac gulisxmieri<br />

da yuradRebiani mosaubreebi iyeneben. 9.3. cxril-<br />

Si warmodgenilia TiToeuli aqsioma da SeTxzuli<br />

dialogi, sadac naCvenebia metyvelebis<br />

dros aRwerili aqsiomebis gavlena pasuxebis<br />

SerCevaze. rogorc 9.3 cxrilidan Cans, karg<br />

mosaubres unda SeeZlos, gaTvalos, Tu ra<br />

SeiZleba icodes da gaigos misma msmenelma.<br />

amgvarad, Tqven ar etyviT Tqvens megobars: „dRes<br />

aleqsisTan erTad vsadilob~, Tu darwmunebuli<br />

ara xarT, rom man icis, vin aris aleqsi. garda<br />

amisa, TqvenTvis da Tqveni megobrisTvis nacnob<br />

yvela aleqss Soris mxolod erTs axsenebT am<br />

konteqstSi (sadilad sxvasTan erTad ar<br />

waxvalT); anu „saerTo codnaSi~ arsebobs vinme<br />

aleqsi, romelic cnobilia rogorc TqvenTvis,<br />

ise _ Tqveni megobrisaTvis. herbert klarks da<br />

qeTrin marSals (Herbert Klark, Kethrine Marshal, 1981)<br />

miaCniaT, rom „saerTo codna~ informaciis sam<br />

wyaros eyrdnoba:<br />

jgufis wevroba – sxvadasxva sididis jgufis<br />

wevrebi Semoklebul msjelobebs iyeneben,<br />

roca azri eyrdnoba jgufis wevrebis saerTo<br />

gamocdilebas da gasagebia misi wevrebisTvis;<br />

lingvisturi Tanaarseboba – saubrisas<br />

adamianebi ukve ganxilul informacias (wina<br />

saubrebis dros) miiCneven „saerTo codnis~<br />

nawilad;<br />

fizikuri Tanaarseboba – roca mosaubre<br />

da msmeneli fizikurad erT situaciaSi imyofebian<br />

da Sexeba aqvT erTsa da imave obieqtebTan.<br />

es gulisxmobs rogorc saubris garemos (sivrces,<br />

romelSic saubari mimdinareobs), ise _ maT<br />

garSemomyof adamianebs.<br />

amrigad, rodesac Tqven axsenebT aleqsis:<br />

„me dRes aleqsisTan erTad vsadilob~, SesaZloa,<br />

gasagebi iyos imitom, rom Tqven da Tqveni<br />

megobari mcire jgufis wevrebi xarT, romelsac<br />

aleqsic miekuTvneba (jgufis wevroba), an,<br />

SesaZloa imitom, rom adre Tqven ukve aRniSneT<br />

aleqsis arseboba (lingvisturi Tanaarseboba),<br />

an, sulac, imitom, rom aleqsi iqve dgas oTaxSi<br />

(fizikuri Tanaarseboba).<br />

saidan<br />

viciT<br />

eqspresiul metyvelebaze gavlenas axdens<br />

jgufis wevroba<br />

eqsperimentulLpirobebSi mkvlevrebi<br />

studentebs sTxovdnen, SeesrulebinaT<br />

Sedarebis davaleba ise, rom winaswar arafers<br />

eubnebodnen. eqsperimentators win<br />

ewyo gansazRvruli TanmimdevrobiT 16 Ria<br />

baraTi (4X4) niu-iorkis xedebiT da mas<br />

ise unda aRewera suraTebi, rom cdis pirebs<br />

swori TanmimdevrobiT daelagebinaT isini.<br />

eqsperimentatori da cdis piri erTmaneTs<br />

ver xedavdnen, Tumca, maT hqondaT saubris<br />

SesaZlebloba. eqsperimentators swrafad<br />

SeeZlo ganesazRvra, icnobda Tu ara c.p.<br />

niu-iorks. rodesac isini niu-iorkis mcxovreblebs<br />

esaubrebodnen baraTebis aRsawerad,<br />

isini ufro metad iyenebdnen saku-<br />

Tar saxelebs: „es aris sitikorpis Senoba~,<br />

vidre zogad maxasiaTeblebs: „es aris<br />

maRali Senoba samkuTxa saxuraviT~ (Clark,<br />

1987).<br />

ufro dawvrilebiT ganvixiloT jgufis<br />

wevroba. warmoidgineT, rom vinmes pirvelad<br />

xvdebiT. Tu Tqven gsurT, rom yuradRebiani da<br />

gulisxmieri mosaubre iyoT, pirvel rigSi unda<br />

gaarkvioT ra sazogadoebas (jgufs) ekuTvnis<br />

igi. amgvarad, mosaubre laparakis dros iTvaliswinebs<br />

Tavis molodins msmenelis Sesaxeb (Tu<br />

ra iqneba misTvis gasagebi). adamianebs SeuZliaT<br />

TiTqmis zustad gansazRvron, ra SeiZleba<br />

icodnen sakuTari jgufis wevrebma, Tumca,<br />

tendencia aqvT dauSvan, rom sxvebisTvisac<br />

cnobilia is, rac TviTon ician (Fussel & Kraus,<br />

1992). msmenelis codnis zusti gansazRvra SesaZlebels<br />

xdis eqspresiuli metyvelebis adekvatur<br />

regulacias.Y

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!