14.12.2012 Views

(natia) ZIMBARDO

(natia) ZIMBARDO

(natia) ZIMBARDO

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

magram, ratom unda moexdina ricxvebis<br />

siaxloves gavlena maTi fizikuri msgavsebis<br />

gansazRvraze? erTi-ori da erTicxra<br />

fizikuri gansxvavebulobis xarisxis<br />

mixedviT TiTqmis identuria. mkvlevrebi<br />

varaudoben, rom, rodesac xedavT 2-1 an<br />

ori, Zalauneburad fiqrobT Sesabamis<br />

raodenobaze, maSinac ki, rodesac es xels<br />

uSlis davalebis Sesrulebas. am dros<br />

xdeba ricxvis mniSvnelobis avtomaturi<br />

Sefaseba, miuxedavad imisa, rom, es ar<br />

gvWirdeba an ar gvinda (Dohaene & Akhavein,<br />

1995).<br />

bavSvobidan, albaT, gaxsovT, rogor euflebodiT<br />

raodenobas da ricxvis cnebebs. axla<br />

kavSiri ricxvsa da raodenobas Soris imdenad<br />

avtomaturi gaxda, rom misgan Tavis daRweva<br />

TiTqmis SeuZlebelia. zemoT moyvanili<br />

davalebidan Cans, rom avtomaturi procesebi<br />

mniSvnelovnadaa damokidebuli mexsierebis<br />

efeqtur gamoyenebaze (Logan, 1988,1992). iqneba<br />

obieqti „2~ Tu „ori~ – aRqmulis mexsierebaSi<br />

gadamuSaveba uzrunvelyofs informacias raodenobis<br />

Sesaxeb.<br />

axla es informacia kontrolirebadi da<br />

avtomaturi procesebis Sesaxeb, gamoviyenoT<br />

erTdrouli siarulisa da saubris situaciis<br />

gansaxilvelad. swor gzaze siarulis dros<br />

ori moqmedeba xels ar uSlis erTmaneTs, rac<br />

imaze miuTiTebs, rom swor gzaze siaruli da<br />

laparaki SedarebiT avtomaturi aqtivobebia;<br />

Tumca, gubeebis gamoCenisTanave situacia icvleba,<br />

rac gaiZulebT gzis mravali variantidan<br />

airCioT erT-erTi _ unda gadawyvitoT,<br />

saiT waxvideT da ra TqvaT.<br />

radganac Tqven ar SegiZliaT orive moqmedebis<br />

erTdroulad Sesruleba, Tqveni yurad-<br />

Reba „CixSi eqceva~ (Pashler, 1992,4).<br />

es magaliTi cxadyofs, ratom xdeba kontrolirebadi<br />

da avtomaturi procesebis xarisxis<br />

da ara zusti kategoriebis mixedviT gansazRvra.<br />

pirobebis garTulebis SemTxvevaSi is, rac<br />

avtomaturi iyo, ukve yuradRebis kontrols<br />

saWiroebs. amgvarad, konteqstidan gamomdinare,<br />

esa Tu is procesi SeiZleba met-nakleb yurad-<br />

Rebas iTxovdes.<br />

axla Tqven xvdebiT fsiqikuri procesebis<br />

logikas. rTuli saazrovno amocanebis gadaWris<br />

mimdinareobis axsnis mizniT, Teoretikosebi<br />

gvTavazoben modelebs, romlebSic kombinirebulia<br />

rogorc seriuli da paraleluri, ise<br />

kontrolirebadi da avtomaturi procesebi.<br />

kognitur-fsiqologiur kvlevaTa umravlesobis<br />

mizania iseTi eqsperimentuli situaciis Seqmna,<br />

romelic daadasturebs aseTi modelebis TiToeuli<br />

komponentis arsebobas. axla, rodesac<br />

ukve naTelia kognitur-fsiqologiuri kvlevis<br />

logika fsiqikuri procesebis Seswavlisas, droa<br />

gadavideT ufro konkretul sakiTxebze. Cven<br />

saSualeba gveqneba, ganvixiloT konkretuli<br />

kognituri procesebi muSaobis procesSi. daviwyebT<br />

metyvelebis gamoyenebiT.<br />

Sejameba<br />

kognitur fsiqologiaSi da kognitur mecnierebaSi<br />

momuSave specialistebi Seiswavlian<br />

fsiqikur procesebsa da struqturebs, romlebic<br />

saSualebas aZlevs adamians, gamoiyenos ena,<br />

gadaWras problema da miiRos gadawyvetileba.<br />

dondersma pirvelma Seqmna kognituri davalebis<br />

calkeul Semadgenel procesebad gaanalizebis<br />

meTodi. Tanamedrove mkvlevrebi fsiqikuri<br />

aqtivobis komponentebis gansazRvris mizniT<br />

Seiswavlian seriuli da paraleluri procesebis<br />

komponentebs, sxvadasxva donis avtomatur da<br />

kontrolirebad procesebs.<br />

metyveleba<br />

SuaRamea da karze viRac akakunebs. kars aRebT<br />

da iq aravin aris; ucbad SeamCnieT, rom Zirs<br />

konverti devs, konvertSi ki furcelia, romelzec<br />

weria: „kata xaliCazea~. ras geubnebaT es<br />

Setyobineba? ra SegviZlia SevcvaloT, rom es<br />

Setyobineba gasagebi gaxdes TqvenTvis? am<br />

SemTxvevaSi yvelaze advilia, mogawodoT Sesabamisi<br />

konteqsti. warmoidgineT, rom Tqven saidumlo<br />

agenti xarT da instruqciebs yovel-<br />

Tvis aseTi ucnauri saxiT iRebT. maSin Tqven<br />

gecodinebaT, rom „kata~ aris Tqveni kontaqti,<br />

metyveleba<br />

319

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!