64is faqti, rom mahfiruzi sasaxlidan Sors cxovrobda, kideverTxel mtkicdeba, wyaroTa monacemebiT, sadac aRniSnulia, rom osmanisasaxleSi dedis gareSe izrdeboda. osmani karg damokidebulebaSi iyomamis “xasasTan” – qosemTan, romelsac momavali sultani xSiradsaseirnod dahyavda. sultan ahmed I-s (1603-1617) ki ar moswonda TavisiSvilis urTierToba Tavis “xasasTan”. sultnis es SiSi ganpirobebuliiyo imiT, rom man kargad icoda qosemis ambiciebi Tavis SvilebTandakavSirebiT. sxva mizezi SeiZleba yofiliyo is, rom sultans ar surdaTavis davaJkacebul Svilebs (osmans da mehmeds) urTierToba hqonodaTiseT qalTan, romelic islamuri kanonmdeblobis mixedviT ar iyosaojaxo wevrTa rangSi. magram ahmed I-is gardacvalebis Semdegmdgomareoba Seicvala. osmani, rogorc sultani qosems did pativsscemda. qosemmac moxerxebulad SeZlo osmanze gavlena moepovebina dasultans gadaafiqrebina Tavisi Svilebis sikvdiliT dasja. 1612 wels,rogorc zemoT aRvniSneT, osmanma sikvdiliT dasaja mxolod ahmedi,Tavisi ufrosi Zma, romelic qosemis Svili ar iyo.valide sultani sultanTan Suamavladac gvevlineboda. 1599 wlisgazafxulze, roca mehmed III-m (1595-1603) daufiqrebeli guluxvobagamoiCina da ungreTis kampaniisaTvis Sida salarodan mniSvnelovaniTanxa gaiRo, didvezirma ibrahim faSam daxmarebisaTvis sadeddin efendismimarTa, romelic sultnis maswavlebeli da imJamad mufTi 29 iyo.sadeddin efendi ki, Tavis mxriv, daukavSirda sultnis dedas – safies,safie sultans aseve mimarTa iemenma, CiviliT, rom maTi Zveli Txovnasultnisadmi, romelic exeboda damatebiTi jarebis Seyvanas provinciisdasacavad, ignorirebuli iyo.safie sultani warmoSobiT venecieli da bafos aristokratiuligvaris warmomadgeneli iyo, romelic tyved Cavarda da Semdeg haremSimoxvda. safies meore saxeli bafa erqva. is saidumlo mimowerasawarmoebda ekaterine mediCTan, raTa xeli SeeSala TurqeTisaTvisveneciaze Tavdasxmisagan. is aseve ekontaqteboda veneciis elCs erT-erTi29 mufTi ewodeba fakihs, romelsac gamoaqvs feTva - saRvTismetyvelosamarTlebrividaskvna (sanikiZe 1999b: 186).
65ebraelis, saxelad “kiarezas” meSveobiT, romelsac haremSi gasayidadmihqonda samkaulebi. man miaRwia imas, rom Tavisi Svili sultani gaxada,Tavad ki valide sultani gaxda (penzeri 2005:187).wyaroebSi moipoveba damadasturebeli cnoba imis Taobaze, romvalide sultani gabedul miTiTebas aZlevs Tavis Svils qveyanaSiarsebuli areulobis gamo. magaliTad, selaniqis cnobiT, 1600 welsmehmed III-is (1595-1603) mier mowveuli krebis Semdeg, romelsac validesgarda eswrebodnen mufTi da didveziri, safie sultanma Tavis SvilsSeaxsena, rom qveyanaSi Seqmnili mdgomareoba mniSvnelovan cvlilebebssaWiroebda. mTeli qveyana savse iyo meqrTameobiT, gadasaxadebi iyomouwesrigebeli. am yvelafris mizezi ki is iyo, rom qveyanas uviciadamianebi marTavdnen (selaniqi 1989:857-58).safie sultansa da mehmed III-ze (1595-1603) patara istoriulinakveTi aqvs dawerili XVI saukunis sultnis karze moRvawe osmaloistorikoss mustafa alis. es istoria aris nawyveti misi didiistoriuli naSromisa. misi daweris mizani iyo is, rom gaefrTxilebinasultani da dedamisi, rom qveyanaSi mniSvnelovani reformebi iyogasatarebeli, winaaRmdeg SemTxvevaSi osmaleTis imperia adviladganadgurdeboda (fleiSeri 1979-1980:176-78). alis mowodeba safiesultnisadmi, cxadia, ganpirobebuli iyo safies ZalauflebiT da misimWidro urTierTobiT Tavis SvilTan – mehmedTan da didvezirTan.am periodis osmalo poeti nevi, romelic iyo murad III-is Svilismaswavlebeli, safiesadmi miZRvnil leqsSi qebas asxamda validesultans, rogorc “saukunis dedofals da uerTgules dedofals.”mniSvnelovani valide sultani iyo mehmed IV-is (1648-1687) dedahadije Turhan sultani, romelic valide sultani gaxda mas Semdeg, ractaxtidan Camoagdes sultani qosemi. “axalgazrda sultnis mehmed IV-istaxtze asvlis Semdeg mTeli rva wlis manZilze qveyanaSi areuloba iyo,romlis drosac ieniCrebi da sifahebi erTmaneTis winaaRmdegamxedrebdnen or daqvrivebul sultans: mehemd IV-is dedas Turhansa damis bebia qosems, romelic garkveuli drois Semdeg moklul iqna misimowinaaRmdegis dakveTiT” (kinrosi 1997:324).
- Page 9 and 10:
9“bizantiis imperiis dros qalebi
- Page 11 and 12:
11iafets (iafesi), wilad xvda aRmos
- Page 13 and 14: 13Semdegi mniSvnelovani aRiareba iy
- Page 15 and 16: 15winaswarmetyveli agreTve ambobs:
- Page 17 and 18: 17epoqaSi qali ganixileboda, rogorc
- Page 19 and 20: 19aarsebda meCeTebsa da sxva religi
- Page 21 and 22: 21meTvalyureobis qveS iyo da gadawy
- Page 23 and 24: 23islamis gavrcelebis Semdeg osmale
- Page 25 and 26: 25selim I -is kanonTa wignis Sedgen
- Page 27 and 28: 27damokidebuli iyo qalis socialur m
- Page 29 and 30: 29mamakacis adgilas da sifahimac ar
- Page 31 and 32: 31faqtobrivad iyo pasuxi misi koleg
- Page 33 and 34: 33XVIII saukunis saxelovani poeti q
- Page 35 and 36: 353. haremi da misi ierarqia osmale
- Page 37 and 38: 37wlis Cerqezi gogona, 15-16 wlis C
- Page 39 and 40: 39meqrTameobis kera. haramxana mdeb
- Page 41 and 42: 41radganac sultanTan pirispir Sexve
- Page 43 and 44: 43MmTavari “Hasseki Sultan”-i i
- Page 45 and 46: 45haremis metad korumpirebul fenas
- Page 47 and 48: 47naTesavebi da axvedrebdnen 200-md
- Page 49 and 50: 49igive faqtze aris yuradReba gamax
- Page 51 and 52: 514. valide sultani.qalTa mmarTvelo
- Page 53 and 54: 53didi avtoritetiT sargeblobda. dro
- Page 55 and 56: 558. handani (1603-1603) mehmed III
- Page 57 and 58: 57aseve imeorebs Zvel da popularul
- Page 59 and 60: 59gsurT daipyroT Cveni qveyana, maS
- Page 61 and 62: 61Soris imperator ioane V paleologi
- Page 63: 63mas Wkvian qalad miiCnevda. aqeda
- Page 67 and 68: 67miliardi asperi inaxeboda (hameri
- Page 69 and 70: 69sultans adanaSaulebdnen didZali f
- Page 71 and 72: 71“regentobis xanis” aRsaniSnav
- Page 73 and 74: 73gamyarda, radganac man SeZlo swra
- Page 75 and 76: 75aeyvanaT da sazeimo ceremonia meC
- Page 77 and 78: 77balansi didad iyo damokidebuli su
- Page 79 and 80: 79Tvlida Tavis TiToeul nabijs, rogo
- Page 81 and 82: 81sultans acnoba, ris Sedegadac mox
- Page 83 and 84: 83axali sultani gaxda ibrahimis 7 w
- Page 85 and 86: 85mniSvnelovani gavlenis qveS. l. k
- Page 87 and 88: 87mamakaci iyo. ceremonia iyo simbo
- Page 89 and 90: 89vercxlisa da oqros foTlebiT morTu
- Page 91 and 92: 916. qalis statusi osmalurisaojaxo
- Page 93 and 94: 93memkvidreobiT gadacema. “mahri
- Page 95 and 96: 957. qali da qvelmoqmedeba osmaleTi
- Page 97 and 98: 97Camomavali qalebi iyvnen didmasSt
- Page 99 and 100: 99kargi cxeni. is saukeTeso, morwmu
- Page 101 and 102: 101Sadrevnebi” (zarinebafi 2002:5
- Page 103 and 104: 103colis yola sxva mizeziTac iyo ga
- Page 105 and 106: 105mesakuTris qonebidan. berklis mi
- Page 107 and 108: 107da gaTxovebis Semdegac mas Sors
- Page 109 and 110: 109yofila qoseleris fermis da saxle
- Page 111 and 112: 111Cven vigebT, rom haje hanimi xel
- Page 113 and 114: 113umaRlesi titulis - hajis mflobel
- Page 115 and 116:
115maRaziebic, romlis xSiri stumreb
- Page 117 and 118:
117sultan Mmustafa II-is (1695-1703
- Page 119 and 120:
119faravda da mxolod Tvalebi uCanda
- Page 121 and 122:
121sasamarTlos Canawerebidan vgebul
- Page 123 and 124:
123sainteresoa XVIII s-is kaiseris
- Page 125 and 126:
125skolebSi. 1880-iani wlebidan sko
- Page 127 and 128:
127gogonebi ukve CarSafiT dadiodnen
- Page 129 and 130:
129Tavi III1. qali TurqeTis respubl
- Page 131 and 132:
131mdgomareobis gaumjobeseba sazoga
- Page 133 and 134:
133qemalistebis mxridan Zveli tradi
- Page 135 and 136:
1352002:567). saintereso iqneba Tu
- Page 137 and 138:
137Tanaxmad TurqeTSi Cadris mtarebe
- Page 139 and 140:
139qsovilis an pirsaxocis naWers, r
- Page 141 and 142:
141mravalcolianobis SemTxvevebi. ad
- Page 143 and 144:
143ibeWdeboda dasavlel mweralTa sxv
- Page 145 and 146:
145tradiciulma religiurma feministu
- Page 147 and 148:
147adgilobrivma qalma. zeims Tan ax
- Page 149 and 150:
149“Kadinca”, romelic dResac ga
- Page 151 and 152:
151cxovrebaSi yvelasaTvis gza xsnil
- Page 153 and 154:
153j a n m r T e l o b a1926w. abor
- Page 155 and 156:
155p o l i t i k a1923w. qalTa ufle
- Page 157 and 158:
1571995w. TurqeTma monawileoba miiR
- Page 159 and 160:
159winaislamur epoqaSi qali ganixil
- Page 161 and 162:
161valide sultani mogvevlina, rogor
- Page 163 and 164:
163tansacmlis evropuli kabiT Canacv
- Page 165 and 166:
165TurqeTSi qalTa aqtiurobis done s
- Page 167 and 168:
167Tursun bei 1997ibn batuta 1963ib
- Page 169 and 170:
169sadr ad-dini 1980selaniqi 19892
- Page 171 and 172:
171yurani 2006yurani. Targmna da ko
- Page 173 and 174:
173aqilmazi 2002aaqilmazi 2002bahma
- Page 175 and 176:
175gelovani 2005gelovani 2003gelova
- Page 177 and 178:
177valCi 1970Walch, R., XVII. Yűzy
- Page 179 and 180:
179kinrosi 1997kinrosi 2002krutie 1
- Page 181 and 182:
181Новичев А.Д. Рефор
- Page 183 and 184:
183svaniZe m., osmaleTis istoria. t
- Page 185 and 186:
185qalis ... 1999qaflani 2002qirqi
- Page 187 and 188:
187joSari f.m., qalebi Turqul sazog
- Page 189 and 190:
189valide sultnebi 2009varnqlifi 18
- Page 191 and 192:
191panaiotova 2008rahmani 2002renda
- Page 193 and 194:
193qalis Casacmeliqesqini 2009qosem
- Page 195:
195haremi da osmalo qalebi. haremis