q a l i T u r q e T S i
q a l i T u r q e T S i q a l i T u r q e T S i
130wevrebma daaarses “Turq qalTa gaerTianeba” (“Turk Kadınlar Birliği”) daibrZoles iqamde, sanam mTavrobam qals ar misca arCevnebSi monawileobisufleba. am miznisaTvis imarTeboda uamravi mitingi da konferencia.rogorc zemoT aRvniSneT, 1926 wels miRebul iqna samoqalaqokodeqsi, romelmac aamaRla qalis statusi. kodeqsma mniSvnelovnadSecvala SariaTis normebi. moviyvanT ramodenime muxls:muxli 169 - qals ara aqvs ufleba gaxdes Tavisi qmris valisgaranti, Tu mas amaze sasamarTlos nebarTva ara aqvs miRebuli.muxli 153 - qali mxolod aucilebel SemTxvevaSi iRebs qmrisgvars.saojaxo samarTlis 88-e da 90-e muxlebis mixedviT srulwlovangogonas (18w.) ufleba aqvs gaTxovdes ojaxis wevrebis daukiTxavad.mamakacs SeuZlia daqorwindes 17 wlis asakSi. “qals SeeZlo daqorwineba18 wlis asakSi. es ki xels SeuSlida gogonas adreul asakSi gaTxovebas.Sesabamisad 16-17 wlis gogonas gaTxoveba SeeZlo mxolod ojaxiswevrebis Tanxmobis miRebis Semdeg” (qaflani 2002:566).muxli 170 - ganqorwinebis SemTxvevaSi xdeba qonebis gayofa.muxli 263 - Tumca col-qmars Tanabari uflebebi aqvs Svilebze,ganqorwinebis SemTxvevaSi bavSvebi rCebian mamasTan.muxli 95-ganqorwinebul qals ar SeuZlia gaTxoveba gayridan 300dRis ganmavlobaSi (fexmZimobis maqsimaluri periodi), magram Tu qalidaamtkicebs, rom ar aris fexmZimed, an Tu gayril meuRles Serigebamoundeba, maSin es mocdis periodi SeiZleba Semcirdes.“1926 wels gamosuli samoqalaqo samarTlis kodeqsis mixedviTmamakacs ufleba hqonda hyoloda mxolod erTi coli, mravalcolianobaarakanonieri gaxda. kanonis mixedviT mxolod oficialur cols SeeZloesargebla qorwinebis uflebebiT (memkvidreobis miReba da sxv.) (qaflani2002: 565).zemoT aRniSnul faqts aRniSnavs v.v. bartoldic da dasZens: “1926safuZveli ufro adre moumzadda, anu 1917 wels, roca gamoica kanoni,romlis mixedviTac nebadarTuli iyo qorwinebisas daeyenebinaT piroba,raTa qmars ar moeyvana sxva coli, am pirobis darRvevis SemTxvevaSiqorwineba gauqmebulad gamocxaddeboda. rogorc vxedavT, qalis
131mdgomareobis gaumjobeseba sazogadoebrivi da kulturuli progresissafuZvelze ganxorcielebuli reformebis Sedegad moxda” (bartoldi1966: 649). aqve davsZenT, rom 1917 wels gamosuli kanoniT saojaxosamarTalze, qals eniWeboda ganqorwinebis da qorwinebis ufleba (ahmadi1999: 86).miuxedavad respublikuri samoqalaqo kodeqsis mier poligamiisgauqmebisa, islamuri poligamia kvlav cocxlobs TurqeTSi. soflebsa dadabebSi, sadac ekonomikuri cxovreba dafuZnebulia soflis meurneobaze,mamakacebs kvlav mohyavT erTi an ori coli. meore colis moyvanasZiriTadad ganapirobebs is faqti, rom pirveli coli aRar arisseqsualurad mimzidveli, an man ver Sva vaJiSvili. colebis raodenobadamokidebulia mamakacis ekonomikur SesaZleblobaze. bavSvebi, romlebicmeore an Semdegi qorwinebidan iSvnen, arakanonierad iTvlebian da maTimamis keTil nebazea damokidebuli maTTvis finansuri mxardaWera. “aseTiadaT-wesebi ZiriTadad aRmosavleT TurqeTSia gavrcelebuli, vidredasavleTSi da es faqtori ueWvelad metyvelebs mamakacTaprivilegirebul mdgomareobaze” (joSari 1978: 127).1926 wlis samoqalaqo kodeqsSi naTqvami iyo, rom samuSaozexelfasis gadaxdisas ar unda yofiliyo gansxvaveba sqesis mixedviT(brauningi 1985:10).qalTa uflebebi gansazRvrulia TurqeTis konstituciaSi.muxli 50- “aravin SeiZleba aiZulon Seasrulos samuSao, romelicar Seesabameba mis asaks, sqess da Zalebs. gansakuTrebiT daculiamcirewlovanTa da qalTa, fizikurad da sulierad arasakmarisadganviTarebulTa Sromis pirobebi.muxli 42- aravis SeiZleba CamoerTvas swavlisa da ganaTlebisufleba (sordia 2000:35). Tumca ganurCevlad sqesisa, yvelamoqalaqisaTvis savaldebuloa mxolod dawyebiTi ganaTlebis miReba,romelic 5 wels Seadgens. magram unda aRiniSnos, rom 1997 wlidansavaldebulo ganaTleba gaizarda 5-dan 8 w-mde.demografiuli politikidan gamomdinare aborti gamocxaddadanaSaulad, romlisTvisac isjebodnen 1-dan 4 wlamde TavisuflebisaRkveTiT.
- Page 79 and 80: 79Tvlida Tavis TiToeul nabijs, rogo
- Page 81 and 82: 81sultans acnoba, ris Sedegadac mox
- Page 83 and 84: 83axali sultani gaxda ibrahimis 7 w
- Page 85 and 86: 85mniSvnelovani gavlenis qveS. l. k
- Page 87 and 88: 87mamakaci iyo. ceremonia iyo simbo
- Page 89 and 90: 89vercxlisa da oqros foTlebiT morTu
- Page 91 and 92: 916. qalis statusi osmalurisaojaxo
- Page 93 and 94: 93memkvidreobiT gadacema. “mahri
- Page 95 and 96: 957. qali da qvelmoqmedeba osmaleTi
- Page 97 and 98: 97Camomavali qalebi iyvnen didmasSt
- Page 99 and 100: 99kargi cxeni. is saukeTeso, morwmu
- Page 101 and 102: 101Sadrevnebi” (zarinebafi 2002:5
- Page 103 and 104: 103colis yola sxva mizeziTac iyo ga
- Page 105 and 106: 105mesakuTris qonebidan. berklis mi
- Page 107 and 108: 107da gaTxovebis Semdegac mas Sors
- Page 109 and 110: 109yofila qoseleris fermis da saxle
- Page 111 and 112: 111Cven vigebT, rom haje hanimi xel
- Page 113 and 114: 113umaRlesi titulis - hajis mflobel
- Page 115 and 116: 115maRaziebic, romlis xSiri stumreb
- Page 117 and 118: 117sultan Mmustafa II-is (1695-1703
- Page 119 and 120: 119faravda da mxolod Tvalebi uCanda
- Page 121 and 122: 121sasamarTlos Canawerebidan vgebul
- Page 123 and 124: 123sainteresoa XVIII s-is kaiseris
- Page 125 and 126: 125skolebSi. 1880-iani wlebidan sko
- Page 127 and 128: 127gogonebi ukve CarSafiT dadiodnen
- Page 129: 129Tavi III1. qali TurqeTis respubl
- Page 133 and 134: 133qemalistebis mxridan Zveli tradi
- Page 135 and 136: 1352002:567). saintereso iqneba Tu
- Page 137 and 138: 137Tanaxmad TurqeTSi Cadris mtarebe
- Page 139 and 140: 139qsovilis an pirsaxocis naWers, r
- Page 141 and 142: 141mravalcolianobis SemTxvevebi. ad
- Page 143 and 144: 143ibeWdeboda dasavlel mweralTa sxv
- Page 145 and 146: 145tradiciulma religiurma feministu
- Page 147 and 148: 147adgilobrivma qalma. zeims Tan ax
- Page 149 and 150: 149“Kadinca”, romelic dResac ga
- Page 151 and 152: 151cxovrebaSi yvelasaTvis gza xsnil
- Page 153 and 154: 153j a n m r T e l o b a1926w. abor
- Page 155 and 156: 155p o l i t i k a1923w. qalTa ufle
- Page 157 and 158: 1571995w. TurqeTma monawileoba miiR
- Page 159 and 160: 159winaislamur epoqaSi qali ganixil
- Page 161 and 162: 161valide sultani mogvevlina, rogor
- Page 163 and 164: 163tansacmlis evropuli kabiT Canacv
- Page 165 and 166: 165TurqeTSi qalTa aqtiurobis done s
- Page 167 and 168: 167Tursun bei 1997ibn batuta 1963ib
- Page 169 and 170: 169sadr ad-dini 1980selaniqi 19892
- Page 171 and 172: 171yurani 2006yurani. Targmna da ko
- Page 173 and 174: 173aqilmazi 2002aaqilmazi 2002bahma
- Page 175 and 176: 175gelovani 2005gelovani 2003gelova
- Page 177 and 178: 177valCi 1970Walch, R., XVII. Yűzy
- Page 179 and 180: 179kinrosi 1997kinrosi 2002krutie 1
130wevrebma daaarses “Turq qalTa gaerTianeba” (“Turk Kadınlar Birliği”) daibrZoles iqamde, sanam mTavrobam qals ar misca arCevnebSi monawileobisufleba. am miznisaTvis imarTeboda uamravi mitingi da konferencia.rogorc zemoT aRvniSneT, 1926 wels miRebul iqna samoqalaqokodeqsi, romelmac aamaRla qalis statusi. kodeqsma mniSvnelovnadSecvala SariaTis normebi. moviyvanT ramodenime muxls:muxli 169 - qals ara aqvs ufleba gaxdes Tavisi qmris valisgaranti, Tu mas amaze sasamarTlos nebarTva ara aqvs miRebuli.muxli 153 - qali mxolod aucilebel SemTxvevaSi iRebs qmrisgvars.saojaxo samarTlis 88-e da 90-e muxlebis mixedviT srulwlovangogonas (18w.) ufleba aqvs gaTxovdes ojaxis wevrebis daukiTxavad.mamakacs SeuZlia daqorwindes 17 wlis asakSi. “qals SeeZlo daqorwineba18 wlis asakSi. es ki xels SeuSlida gogonas adreul asakSi gaTxovebas.Sesabamisad 16-17 wlis gogonas gaTxoveba SeeZlo mxolod ojaxiswevrebis Tanxmobis miRebis Semdeg” (qaflani 2002:566).muxli 170 - ganqorwinebis SemTxvevaSi xdeba qonebis gayofa.muxli 263 - Tumca col-qmars Tanabari uflebebi aqvs Svilebze,ganqorwinebis SemTxvevaSi bavSvebi rCebian mamasTan.muxli 95-ganqorwinebul qals ar SeuZlia gaTxoveba gayridan 300dRis ganmavlobaSi (fexmZimobis maqsimaluri periodi), magram Tu qalidaamtkicebs, rom ar aris fexmZimed, an Tu gayril meuRles Serigebamoundeba, maSin es mocdis periodi SeiZleba Semcirdes.“1926 wels gamosuli samoqalaqo samarTlis kodeqsis mixedviTmamakacs ufleba hqonda hyoloda mxolod erTi coli, mravalcolianobaarakanonieri gaxda. kanonis mixedviT mxolod oficialur cols SeeZloesargebla qorwinebis uflebebiT (memkvidreobis miReba da sxv.) (qaflani2002: 565).zemoT aRniSnul faqts aRniSnavs v.v. bartoldic da dasZens: “1926safuZveli ufro adre moumzadda, anu 1917 wels, roca gamoica kanoni,romlis mixedviTac nebadarTuli iyo qorwinebisas daeyenebinaT piroba,raTa qmars ar moeyvana sxva coli, am pirobis darRvevis SemTxvevaSiqorwineba gauqmebulad gamocxaddeboda. rogorc vxedavT, qalis