q a l i T u r q e T S i

q a l i T u r q e T S i q a l i T u r q e T S i

13.07.2015 Views

1209. qalis mdgomareoba osmaleTis imperiaSiTanzimaTamdeSua saukuneebis osmaleTis imperiaSi qalTa did nawils uxdebodamuSaoba, raTa ojaxebi SeenaxaT. maTi dasaqmebis areali arcTu didi iyo.isini ZiriTadad dasaqmebuli iyvnen ojaxebSi. Tumca aRsaniSnavia, romaseTi samuSaos Sovnis Sansi mxolod axalgazrda mona qalebs eZleodaT.gaTxovili qalisaTvis aseTi samuSaos moZebna Zneli iyo. qalebidakavebuli iyvnen abanoebSi, aseve saqorwino samzadisTan dakavSirebulsaqmianobaSi.qalTa didi raodenoba dakavebuli iyo safeiqro warmoebiTa daSemdgom misi realizaciiT. Zafis darTvas qalebi saxlebSic axerxebdnen.“1678 wels bursaSi mcxovrebi qalebis 50% abreSumis darTviT iyodakavebuli” (faroqhi 2003a:165). safeiqro mrewvelobidan SemosuliSemosavali ganapirobebda qalis siZlieresa da finansurdamoukideblobas (goCeqi 2003: 78). bevri saqsovi dazga ganlagebuli iyoara mxolod maRaziaSi, aramed kerZo saxlebSi, qalebi aqacgvevlinebodnen damrTvelebad. aseTi qalebis umravlesobaaxalgazrdobaSi muSaobda mdidar qalebTan rogorc mqargvelebi da maTam saqmidan kargi anazRaurebac hqondaT. iyvnen iseTi qalebic, romlebicawarmoebdnen sanTels. sanTlis damzadebisas farTod gamoiyenebodasxvadasxva cxovelis cximi.iyvnen iseTi qalebic, romlebic dros saxlSi fuWad atarebdnen.evropeli mogzauri hans dernSvami, romelic Tan axlda bulgarelsardals stambolSi 1553 wels, dasZens, rom osmalo qali arc Tu xSiraddadis meCeTSi, aramed is saxlSi loculobs. dernSvami dasZens, romosmalo qali, xSir SemTxvevaSi, saxlSi dros fuWad atarebda, saojaxosaqmes ki mosamsaxureebi akeTebdnen. aseve aRniSnavs, rom bevri coliqmris erTguli iyo, magram iyo SemTxvevebi, rodesac qali Ralatobdaqmars misi omSi wasvlis Semdeg. es qalebi Semdeg sakadrisad arc kiisjebodnen, radganac maTi saxe CadriT iyo dafaruli da es ucnobirCeboda (goCeqi 2003:74).

121sasamarTlos Canawerebidan vgebulobT, rom am periodis qalebsgaaCndaT fabrika-qarxnebi, sacxobebi, gastronomiuli maRaziebi da sxva.ronald jeningsma Seiswavla 1600-25 wlebis kaiseris sasamarTlos 2000-mde Canaweri, saidanac irkveva, rom araelitaruli wris qalebiTavisuflad marTavdnen qonebas da monawileobdnen komerciulgarigebebSi. isini dakavebulni iyvnen miwaTmflobelobiT da fulisgasesxebiT (goCeqi 2003:79).gansakuTrebiT didi aqtiurobiT gamoirCeodnen burseli qalebi.1600-1700 wlebis sasamarTlos Canawerebidan naTelia, rom burseliqalebi ufro xSirad mimarTavdnen sasamarTlos vidre q. kaiseris qalebi.qalTa maRali aqtiuroba bursaSi ganpirobebuli iyo am qalaqissiaxloviT dedaqalaqTan.sociologebis mier Seswavlil iqna XVII-XVIII ss-is Turquliojaxebi. maTi naSromebis gacnobis Sedegad Cven SegviZlia davaskvnaT,rom ZiriTadad arsebobda ojaxis ori tipi: pirveli tipis ojaxSipatarZals Tavisi ojaxis wevrebi gadascemdnen siZis ojaxis naTesaobas.sabolood qmari da dedamTili akontrolebdnen patarZlis yvela nabijs.Tu qali ojaxidan wasvlas daapirebda, maT ufleba hqondaT xeliSeeSalaT misTvis da ar gaetanebinaT qoneba. es amcirebda qalisstatuss. meore tipis ojaxSi qali iyo qmris biznes partniori, romelicinawilebda mis uflebamosilebas da damoukideblad asrulebdaekonomikur saqmianobas. aseTi tipis ojaxi sakmaod xSiri iyo da qalebic,Cveulebriv, SariaTis mixedviT memkvidreobis mflobelnic xdebodnen.SariaTis mixedviT osmaleTis imperiaSi qalsac da mamakacsacTanabari ufleba hqondaT sasamarTloSi sarCelis Setanis, nebismierisaxis SeTanxmebis dadebis, advokatis ayvanis dros. mamakacsac da qalsacTanabrad evalebodaT sasamarTloSi mowmis miyvana.“xSiri iyo SemTxvevebi, roca daqvrivebuli qalebi gamodiodnenojaxis interesebis damcvelebad. aqedan gamomdinare qmrebi anadgilobrivi mosamarTleebi Rrmad endobodnen qalebis kompetenturobas.qmari sikvdilis Semdeg Tavis cols Svilebis meurved niSnavda, romelicicavda maT uflebebs” (faroqhi 2003a:168).

121sasamarTlos Canawerebidan vgebulobT, rom am periodis qalebsgaaCndaT fabrika-qarxnebi, sacxobebi, gastronomiuli maRaziebi da sxva.ronald jeningsma Seiswavla 1600-25 wlebis kaiseris sasamarTlos 2000-mde Canaweri, saidanac irkveva, rom araelitaruli wris qalebiTavisuflad marTavdnen qonebas da monawileobdnen komerciulgarigebebSi. isini dakavebulni iyvnen miwaTmflobelobiT da fulisgasesxebiT (goCeqi 2003:79).gansakuTrebiT didi aqtiurobiT gamoirCeodnen burseli qalebi.1600-1700 wlebis sasamarTlos Canawerebidan naTelia, rom burseliqalebi ufro xSirad mimarTavdnen sasamarTlos vidre q. kaiseris qalebi.qalTa maRali aqtiuroba bursaSi ganpirobebuli iyo am qalaqissiaxloviT dedaqalaqTan.sociologebis mier Seswavlil iqna XVII-XVIII ss-is Turquliojaxebi. maTi naSromebis gacnobis Sedegad Cven SegviZlia davaskvnaT,rom ZiriTadad arsebobda ojaxis ori tipi: pirveli tipis ojaxSipatarZals Tavisi ojaxis wevrebi gadascemdnen siZis ojaxis naTesaobas.sabolood qmari da dedamTili akontrolebdnen patarZlis yvela nabijs.Tu qali ojaxidan wasvlas daapirebda, maT ufleba hqondaT xeliSeeSalaT misTvis da ar gaetanebinaT qoneba. es amcirebda qalisstatuss. meore tipis ojaxSi qali iyo qmris biznes partniori, romelicinawilebda mis uflebamosilebas da damoukideblad asrulebdaekonomikur saqmianobas. aseTi tipis ojaxi sakmaod xSiri iyo da qalebic,Cveulebriv, SariaTis mixedviT memkvidreobis mflobelnic xdebodnen.SariaTis mixedviT osmaleTis imperiaSi qalsac da mamakacsacTanabari ufleba hqondaT sasamarTloSi sarCelis Setanis, nebismierisaxis SeTanxmebis dadebis, advokatis ayvanis dros. mamakacsac da qalsacTanabrad evalebodaT sasamarTloSi mowmis miyvana.“xSiri iyo SemTxvevebi, roca daqvrivebuli qalebi gamodiodnenojaxis interesebis damcvelebad. aqedan gamomdinare qmrebi anadgilobrivi mosamarTleebi Rrmad endobodnen qalebis kompetenturobas.qmari sikvdilis Semdeg Tavis cols Svilebis meurved niSnavda, romelicicavda maT uflebebs” (faroqhi 2003a:168).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!