d i s e r t a c i a
d i s e r t a c i a d i s e r t a c i a
6naratologia Txrobis Teoriaa. igi rusuli formalizmis(v. Sklovski, b. tomaSevski), v. propis, m. baxtinis, tartus skoliswarmomadgenelTa (i. lotmani, b. uspenski) gavleniT Camoyalibda(literaturis...2008:194). gasuli saukunis samocian wlebSi, naratologiastruqturalizmis wiaRSi aRmocenda da nebismieri saxis narativis(literaturuli nawarmoebi, konofilmi, Teatraluri warmodgena . . )saerTo struqturebis gansazRvras emsaxureba, anu nebismieri TxrobiTisaxis nawarmoebis (Косиков 2009:159). naratiulad mxolod is teqstimiiCneva, romlis fiqcionalur samyaroSi mTxrobelis Sualeduriinstanciaa warmodgenili. es instancia _ mTxrobelia.naratiuli teqstebSi ganarCeven:1) prozaul teqsts, romelsac mTxrobeli (naratori) gviyveba;2) TxrobiTi saxis mimesur teqsts, romelsac mTxrobeli ar hyavs(kinofilmi, warmodgena . . );3) calke mdgom, aranaratiuli bunebis mqone, aRwerilobiTi saxisteqsts (magaliTad _ publicisturi teqstebi), romelsacmTxrobeli ar hyavs, magram ikveTeba naratoris instanciisSeqmnis tendencia.naratologiuri kvlevis sagans mxatvrul-literaturulinawarmoebis siRrmiseuli struqtura warmoadgens. naratologiurianalizis ZiriTadi etapebia:1) literaturuli nawarmoebis komunikaciuri bunebis dadgena;2) SemoqmedebiTi procesis mravalSrian TxrobiT procesTangaigiveba;3) sxvadasxva diskursebis gamovlena;TxrobiTi instanciebis Teoriuli kvleva gulisxmobs:a) mxatvrul teqstSi komunikaciuri jaWvis (informaciisgamcemis da mimRebis) dadgena;b) komunikatis (teqsti) niSanTa sistemad ganxilva, romliskodireba informaciis gamcemis mier winaswar xdeba;gansakuTrebul mniSvnelobas iZens komunikatis (teqsti) dagareliteraturuli realobis (garefiqcionaluri samyaro) urTierToba,rac TxrobiTi komunikaciis doneebis ierarqiul sistemasTan arisdakavSirebuli.
7naratologiis mimdevrebs formaluri skolis warmomadgenelTakoncefciasTan msgavsi mosazreba aqvT siuJetsa Tu fabulis arsze. Tufabula aris is, rasac mxatvruli nawarmoebi mogviTxrobs, siuJetadunda CaiTvalos is, Tu rogori saxiT aris moTxrobili yovelive, Tumcamxatvruli nawarmoebis, kerZod _ naratiuli teqstis amocnobisas,siuJeti ganmsazRvrel faqtors ar warmoadgens.fabula movlenaTa erTobliobaa, (b. tomaSevski) fabulissapirispirod, siuJeti (revoluciuri elementi – i. lotmani) movlenaTaTanmimdevrobaa, is kavSiria, romelic sxvadasxva movlenebs da motivebserTmaneTTan akavSirebs (Лотман 1970:161).movlena siuJeturi qargis (motivi _ f. veselovski) umciresierTeulia. v. Sklovski siuJets iseTive formad miiCnevs rogoric riTmaa.erTi da igive invariantulma konstruqtivma sxvadasxva siuJeturi rigissaxiT SeiZleba hpovos ganviTareba. erT siuJetur rgolSi SeiZlebaramdenime qvergoli gaerTiandes. lotmanis azriT, swored aseTi saxiTxdeba siuJeturi qargis konstruireba (Шкловский 1925: 56).i. lotmani ganarCevs siuJetian da usuJeto teqstebs, ,,moZravsa’’ da,,uZrav’’ personaJebs. uZravi personaJi usiuJeto tipis struqturisnawilia, radgan dadgenili sazRvris garRveva (literaturuli fiqciisfarglebSi intrigis sawyisi elementi) misTvis akrZalulia. moZravipersonaJs aqvs am akrZaluli sazRvris gadalaxvis ,,ufleba’’. siuJetisganviTareba ki akrZalulis garRvevas ukavSirdeba. Sesabamisad, gmirismisTvis Cveul viTarebaSi gadaadgileba movlenas ar warmoadgens(Лотман 1970:171).siuJetian teqstSi sami done gamoiyofa: 1) usiuJeto semantikuristruqturis done; 2) tipiuri qmedebis (mocemul struqturaSi);3) konkretuli moqmedebis done. j. prinsis naratologiis leqsikonSigamoiyofa Semdegi siuJetebi: bednieri dasasruliT, gare situaciazedamokidebuli, Sinagani, martivi, rTuli, epikuri (erTmaneTTan naklebaddakavSirebuli epizodebisgan Semdgari) da dramatuli (mWidroddakavSirebuli, SeduRabebuli epizodebi).Cven gvainteresebs, rogor xdeba siuJeturi qargis ganviTareba iseTmxatvrul-literaturul teqstSi, rogoricaa J. de neralis moTxroba _,,orelia’’, siuJetebis makonstruirebeli elementebis simciris fonze.
- Page 1 and 2: avtoris stili daculiaivane javaxiSv
- Page 3 and 4: 3kvlevis mizani da amocanebiwinamde
- Page 5: 55) disertaciis aqtualoba Yyvelaze
- Page 9 and 10: 9SemTxvevaSi, movlenebs arc mTxrobe
- Page 11 and 12: 11Tavisuflebisken swrafvis, pirovnu
- Page 13 and 14: 13arsebobis amsaxveli universaluri
- Page 15 and 16: 15deteqtiuri novela, zRapari, lirik
- Page 17 and 18: 17yofiliyo miaxlovebuli. v. hiugo W
- Page 19 and 20: 19saukunis dasawyisSi, ganmanaTlebl
- Page 21 and 22: 21rom saman viqtor hiugo cocxali iy
- Page 23 and 24: 23droindeli sasaxle, romelic nerval
- Page 25 and 26: 25dekemberSi, diumas axalgazrda ist
- Page 27 and 28: 27dafarvis gareSe, Tavis fizikur ga
- Page 29 and 30: 29policielma miakiTxa da ganyofileb
- Page 31 and 32: 31magram nawarmoebebSi arsebuli ,,S
- Page 33 and 34: 33epopeaSi _ ,,gargantua da pantagr
- Page 35 and 36: 35XII saukuneSi warmoiqmna e.w. jad
- Page 37 and 38: 37navareli; gakvriT aris miniSnebul
- Page 39 and 40: 39Zlevamosilebis mexotbis _ frensis
- Page 41 and 42: 41SemoqmedebaSi aisaxa. romantikosT
- Page 43 and 44: 43filosofiuri, zneobrivi sakiTxebi
- Page 45 and 46: 45fantastikur novelebs (,,eSmakis p
- Page 47 and 48: 47literaturuli samyaros ,,epikuri
- Page 49 and 50: 49teqstSi homodiegesuri mTxrobelis
- Page 51 and 52: 51nawarmoebSi aRwerilia erTi epizod
- Page 53 and 54: 53da gadametebuli religiurobac. sur
- Page 55 and 56: 55mcdeloba poeturi da prozauli teqs
6naratologia Txrobis Teoriaa. igi rusuli formalizmis(v. Sklovski, b. tomaSevski), v. propis, m. baxtinis, tartus skoliswarmomadgenelTa (i. lotmani, b. uspenski) gavleniT Camoyalibda(literaturis...2008:194). gasuli saukunis samocian wlebSi, naratologiastruqturalizmis wiaRSi aRmocenda da nebismieri saxis narativis(literaturuli nawarmoebi, konofilmi, Teatraluri warmodgena . . )saerTo struqturebis gansazRvras emsaxureba, anu nebismieri TxrobiTisaxis nawarmoebis (Косиков 2009:159). naratiulad mxolod is teqstimiiCneva, romlis fiqcionalur samyaroSi mTxrobelis Sualeduriinstanciaa warmodgenili. es instancia _ mTxrobelia.naratiuli teqstebSi ganarCeven:1) prozaul teqsts, romelsac mTxrobeli (naratori) gviyveba;2) TxrobiTi saxis mimesur teqsts, romelsac mTxrobeli ar hyavs(kinofilmi, warmodgena . . );3) calke mdgom, aranaratiuli bunebis mqone, aRwerilobiTi saxisteqsts (magaliTad _ publicisturi teqstebi), romelsacmTxrobeli ar hyavs, magram ikveTeba naratoris instanciisSeqmnis tendencia.naratologiuri kvlevis sagans mxatvrul-literaturulinawarmoebis siRrmiseuli struqtura warmoadgens. naratologiurianalizis ZiriTadi etapebia:1) literaturuli nawarmoebis komunikaciuri bunebis dadgena;2) SemoqmedebiTi procesis mravalSrian TxrobiT procesTangaigiveba;3) sxvadasxva diskursebis gamovlena;TxrobiTi instanciebis Teoriuli kvleva gulisxmobs:a) mxatvrul teqstSi komunikaciuri jaWvis (informaciisgamcemis da mimRebis) dadgena;b) komunikatis (teqsti) niSanTa sistemad ganxilva, romliskodireba informaciis gamcemis mier winaswar xdeba;gansakuTrebul mniSvnelobas iZens komunikatis (teqsti) dagareliteraturuli realobis (garefiqcionaluri samyaro) urTierToba,rac TxrobiTi komunikaciis doneebis ierarqiul sistemasTan arisdakavSirebuli.