BERRIA, 2011-04 - Wikispaces
BERRIA, 2011-04 - Wikispaces
BERRIA, 2011-04 - Wikispaces
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>2011</strong>ko apirilaren 17a • Igandea<br />
ANDONI CANELLADA / ARGAZKI PRESS<br />
izan zinen irakasle, gazteleraz eta diziplina<br />
zorrotzarekin...<br />
E Hiru eta lau urteko haurren<br />
irakasle izan nintzen. Niri lan<br />
hori gustatu egiten zitzaidan, eta<br />
oso gustura jardun nuen. Eta bai,<br />
erdaraz noski, eta diziplina askorekin;<br />
jolas orduan baino ezin zuten<br />
hitz egin. Eta hona [Azpeitiko<br />
Ikastolara] etorri nintzenean,<br />
hura zen hemengo zarata! Gelan<br />
ez zen inor isiltzen! Hasieran saiatu<br />
nintzen diziplina jartzen, baina,<br />
ikasi nuen, eta lasaiago hartu<br />
nuen aurrerantzean.<br />
Ikastola ez zen diziplina gabeko<br />
ikastetxea, baina gu ohituta<br />
geundenetik oso diferentea zen.<br />
G Zergatik sartu zinen ikastolan?<br />
E Ni hasieran kristau ikasbidea<br />
emateko intentzioarekin sartu<br />
nintzen. Apaiza zen orduan zuzendari,<br />
eta hari eskaini nion nire<br />
burua irakasle gisa. Lehenago<br />
Azpeitiko Loiolatxo eskola mistoan<br />
ibili nintzen, urtebetez soilik,<br />
eta hura itxi eta gero jo nuen ikastolara.<br />
Baietz esan zidan, eta hala<br />
sartu nintzen. Orduan, 1976an,<br />
irakasle falta handia zegoen, ez<br />
zegoen jendea prestatuta klaseak<br />
emateko. Eta horrelaxe hasi nintzen.<br />
Zazpi bat urteko haurrekin<br />
hasi nintzen ikastolan, bigarren<br />
mailan, idazten eta irakurtzen<br />
erakusten.<br />
G Eta euskaraz...<br />
E Hori zen bestea. «Andereño,<br />
agelkia», esaten zidaten. Eta ni<br />
despistatu planta egiten, ez bainekien<br />
zer eskatzen zidan! Baina<br />
beste ikasle bat konturatu eta<br />
esan zidan: «Andereño, borragoma<br />
eskatzen dizu!». Orduan asko<br />
erabiltzen ziren era horretako<br />
hitz berriak: axota, urrutizkina...<br />
Eta garai horretan ikurrinak besterik<br />
ez ziren margotzen. Nahi zutena<br />
margotzeko esan eta ikurrinak<br />
margotzen zituzten ume guztiek.<br />
Nobedadea zen, urte<br />
horietan onartu baitzuten.<br />
Guztira, 29 urte eman ditut<br />
ikastolan, 65 urte bete eta erretiroa<br />
hartu arte. Baina lehenbiziko<br />
urtea soilik pasa nuen umeekin<br />
irakasle egun osoz; geroztik, idazkaritzan<br />
egin nuen lan. Osasun<br />
arazoengatik ondoezik jartzen<br />
bainintzen. Hain gustuko lana<br />
izan arren, ni ondo ez banago<br />
umeak nirekin ez zirela ondo<br />
egongo pentsatzen nuen. Neronek<br />
eskatu nuen aldaketa.<br />
G Moja zinela izan zinen ikastolako<br />
langile. Abituarekin hasi zinen, baina,<br />
azkenean, abitua kendu zenuen.<br />
Nola izan zen bilakaera hori?<br />
Ez zen egongo beste ikastolarik<br />
non, nire moduan, moja bat irakasle<br />
edo langile zenik. Abitu<br />
beltz harekin! Gero ni ere hasi<br />
nintzen espabilatzen, baina hastapenetan<br />
txangoetara eta guzti<br />
joaten nintzen abituarekin.<br />
Gero, esnatu nintzen. Eta abitu<br />
zuria eta arropa normala janzten<br />
hasi nintzen. Komentuan eta<br />
ikastetxean horrela jantzita eza-<br />
gutzen baininduten, eta ez zen<br />
ezer gertatzen. Baina kanpora<br />
edo festa batera joanez gero, beste<br />
denak begira nituen. Eta zergatik<br />
eman behar dugu beti atentzioa?<br />
Jesusek ez zuen eskatu desberdin<br />
jantzita joan behar genuenik. Elizak<br />
gauza asko egin ditu ondo,<br />
baina baita gaizki ere. Orain ere<br />
horretan gaude.<br />
G Arazoak izan zenituen kongregazioarekin?<br />
E Nik beti eztabaidatu egiten<br />
nizkien gauzak, baita komentuko<br />
moja nagusiari ere. Komentuan<br />
bizi nintzen, eta ikastolan egiten<br />
nuen lan. Eta pentsatzen nuen:<br />
«Hauek honezkero damutu dira<br />
ni ikastolan ari naizelako».<br />
Abitu zuria dela eta, adibidez,<br />
bai Venezuelan bai Madrilen janzten<br />
zuten, han beroa egiten baitzuen.<br />
Ni inori kontsultatu gabe<br />
hasi nintzen niretzako abitua egiten,<br />
eta, horretan ari nintzela eskatu<br />
nion baimena moja nagusia-<br />
«Komentuan bizi<br />
nintzela, pentsatzen<br />
nuen: ‘Damutu dira<br />
hauek ni ikastolan<br />
ari naizelako'»<br />
«Munillak esaten<br />
dituenak ezin ditut<br />
irakurri; molestatu<br />
egiten nau. Hori ez<br />
da Jesusen mezua»<br />
ri. Baiezkoa eman zidan, kontuan<br />
hartuta nire osasun egoera eta<br />
abar. Baina, hurrengoan baimena<br />
ezer egiten hasterako eskatzeko<br />
esan zidan. Ni beti izan naiz<br />
oso askea. Eta askea izateak ere,<br />
prezio bat dauka.<br />
Mojatan ezin zen politikari buruz<br />
hitz egin, baina ikusten nuen<br />
politika jakin batzuei buruzko debekua<br />
zela. Izan ere, zer da politika?<br />
Eta erlijioa bizi liteke politika<br />
gabe? Apaiz batek justizia eskatzen<br />
badu politikan sartzen ari<br />
da? Ba ez, ze hori ebanjelioan dator.<br />
Justiziarik gabe ez dago erlijiorik.<br />
G Horregatik diozu elizak ez dituela<br />
gauza batzuk ondo egin?<br />
E Zer borrokak ditugun... Lehengora<br />
eraman nahi gaituzte,<br />
nire gazte denborako erlijiora eraman<br />
nahi gaituzte. Eta hori ez da<br />
Jesusek eman zuen mezua. Jesusek<br />
hori baino askatasun handiagoa<br />
eman zuen, eta, hain zuzen,<br />
orduko legeen kontra egin zuelako<br />
kondenatu zuten. Eta prostitutak<br />
defenditu zituen, eta kalean<br />
baztertuta zeudenekin zegoen.<br />
Handiekin ez, txikiekin egiten zituen<br />
ospakizunak. Baztertuta<br />
zeudenekin.<br />
G Zer iritzi duzu egun elizaren agintean<br />
daudenez?<br />
E Ona ez. Jesusen jarraitzaile be-<br />
Elkarrizketa 11<br />
zala, zer lortu nahian dabil eliza<br />
berriro ere atzera joatearekin?<br />
Jose Antonio Pagolaren liburua<br />
[Jesus, aproximación histórica]<br />
zergatik galarazi nahi dute? Jesusen<br />
gizatasuna aldarrikatzen<br />
duelako? Eta Joxe Arregiri, berriz,<br />
elizakoa ez dela esanez, hitzaldi<br />
bat ematea galarazi berri<br />
diote; eskumikatu egin al dute<br />
bada?<br />
Lehen, euskal eliza inon baino<br />
askeago zen, eta Jesusengandik<br />
inon baino gertuago zegoen. Hori<br />
kentzeko, urteak daramatzate<br />
prestatzen, eta iritsi dira. Eta<br />
orain, nahi dutena egiten ari dira.<br />
Niri pena gazte jendeak ematen<br />
dit, horien ondoan dagoen gazte<br />
jendeak. Borondate onenarekin<br />
ariko dira, baina... Hain garbia da<br />
Jesusek esaten duena, gelditu<br />
hadi horretan! Ez hadi joan garai<br />
bateko ornamentuen bila, orain<br />
apaiz gazte asko egiten ari diren<br />
bezala. Handikeriaren espektakulua<br />
ematea ez da Jesusen estiloa.<br />
Horien prozesioa ez zait gustatzen.<br />
Boterea nahi dute; hain justu,<br />
Jesusek kondenatzen zuen boterea.<br />
Eta horixe bera dioten hainbat<br />
kondenatzen ari dira: Jose<br />
Maria Castillo, Diez Alegria, Pagola,<br />
Arregi... eta gehiago. Niretzat<br />
eredu dira jada sententziaturik<br />
dauzkaten apaiz horiek.<br />
Munillak [Gipuzkoako gotzainak]<br />
esaten dituenak, aldiz, ezin<br />
ditut irakurri; molestatu egiten<br />
nau. Hori ez da Jesusen mezua.<br />
Barkamenari buruz dioena adibidez,<br />
esanez ba, segun, damutzen<br />
bada eta konfesatzen bada... Jesusek<br />
artzainaren parabola jarri zigun,<br />
non etxera itzultzean beso<br />
zabalik hartzen duten, epaitu<br />
gabe.<br />
G Joaten zara mezetara?<br />
E Bai, ez du utzi nahi. Baina, segun<br />
zein mezatara, nola joango<br />
da ba gaztea, erritual hori eta handitasun<br />
hori ikustera... Ni ere lehengo<br />
igandean ez nintzen joan,<br />
eta ez zen ezer pasa. Lasai gelditzen<br />
naiz. Irakurgaiak bizi ditut,<br />
eta ebanjelioa irakurri eta ondorengo<br />
gogoetak atsegin ditut.<br />
Ruiz de Galarreta oso gustura irakurtzen<br />
dut, irekia da oso.<br />
Iaz Arantzazun astebete pasa<br />
genuen Joxe Arregirekin gogo<br />
jardunetan, eta asko gozatu<br />
nuen. Aurten ere banoa berriz,<br />
uzten badiote. Berak hala zioen:<br />
«Zenbat eta gizakiago, orduan eta<br />
Jainkoago». Denok gaude bide<br />
horretan, Jainkoak bere berdina<br />
izateko egin baikintuen. Eta, egunen<br />
batean, iritsiko gara; bai gizon,<br />
eta bai emakume.<br />
G Eta bestela, parte hartzen al<br />
duzu erlijioaren inguruko beste antolakuntzetan?<br />
E Ez. Nik gustura erakutsiko nuke<br />
katekesia, baina ez nuen osasuna<br />
estutu nahi. Beraz, erretiratu<br />
eta lasai bizi naiz orain. Familiako<br />
umeekin-eta ibiltzen naiz orain,<br />
haiek pixka batean zaintzen.
Change language